Ziekenhuispsychiatrie

1. Ziekenhuispsychiatrie Amsterdam 7 november 2013 Prof.dr.Adriaan Honig SLAZ/VUmc

2. Hoeveel gevenwijuitaanonzegezondheidszorg?

3. Hoeveelgevenwijuitaanonzegezondheidszorg? • 2012 12.5% bruto binnenlands product • 2013 13 % bruto binnenlands product • > 3x budget onderwijs • > 10x budget defensie • > 100x budget kunst en cultuur Elke volwassene geeft € 1400/jr basispakket (Paul Schnabel, 2013)

4. Ho Zorgvuldig omgaan met publieke gelden

5. Hoe blijft de zorg betaalbaar en van hoge kwaliteit? • Differentiatie 1ste en 2de lijn • Samenwerking in ketenzorg 1ste en 2de lijn • Taakdifferentiatie med. specialist versus spec.verpl/physc.a. • Voorkom over- en onder consumptie • Doorbreek strikte scheiding soma & psyche Bestuurlijk akkoord toekomst GGZ 2013-2014

6. Psychiatrie en Somatiekwat scheidt ons? • Veelal gescheiden organisaties • Veelal gescheiden opleidingen • Gebrek aan expertise • Paradigma en naamgeving dat deze scheiding ondersteunt • MPU? of ZPU!

7. Waar leidt dat toe?

8. Waar leidde dat toe?

9. Scheiding Soma en PsycheWaar leidt dat toe? Dood psychiatrische patiënt: ‘Dit geval staat niet op zichzelf’ De Inspectie voor de Gezondheidszorg is ‘ernstig tekort geschoten’ in haar controle op het Deventer Ziekenhuis en ggz-instelling GGZ Dimence. Dat zegt Marjan ter Avest, directeur van het Landelijk Platform GGz (LPGGz), in een reactie op de dood van psychiatrische patiënt Raymond Westendorp. ’Dit geval staat niet op zichzelf.’

10. Psychiatrie en Somatiekwat verbindt ons? • Medisch specialismen • Toename van gecombineerde somatische en psychiatrische problemen • Meer aandacht voor somatiek in psychiatrie bij zorgverzekeraars en bestuurders (VMS) • Goede initiatieven op de scheidslijn

11. PARTNERS IN ZORG?

12. Health andMental Health Wat levert dat op?

13. Health and Mental Health Wat levert dat op? POP-poli SLAZ OLVG VUmc (PMU SLAZ)/MPU Vumc/ OLVG Centrum ouderendiagnostiek 2012

14. Co-morbiditeitWat is dat? De aarde is plat Soma of Psyche

15. Comorbiditeit? complsstoornissen Kroenke, 2003

16. Kroenke, 2003 Complexiteit, geen co-morbiditeit Of te wel: Aarde is rond

17. SeriousMentalIllness (SMI) en somatische aandoeningen • Somatisch zieke patienten: slechter beloop meer opnames, hogere kosten, slechtere kwaliteit van leven • SMI- patienten: 20 jaar kortere levensverwachting ( Wahlbeck et al, 2011)

18. Veel voorkomende somatische lacunes bij SMI- patienten • Geen bereik screening borst- en baarmoederhalskanker incl. behandeling Martens et al. Schizophr Res 2009 • Metabool syndroom screening en behandeling • Zorgverlening gedragsgestoorde som. zieke psychiatrische patiënten in algemeen zh. • Hart en vaat ziekten • Aandacht voor gewicht, roken, dieet Smit et al. NTvG, 2012

19. Hoe zit dat in het algemeen ziekenhuis? • Stemmings en angst stoornissen Rentsch et al.Gen Hosp Psychiatry 2007 • Delier VMS. Kwetsbare ouderen 2009 • Suicidaliteit • Ernstige gedragsstoornissen

20. Resultaten Soma en Psyche SLAZ(2012) • Totaal • inclusie: 922 patiënten • exclusie: 320 patiënten • weigeraars: 211 patiënten • Onderzoekspopulatie telde 331 allochtone patiënten, 36,2% van het totaal aantal. • Gemiddelde leeftijd: • allochtone groep: 50,7 jaar • autochtone groep: 61,4 jaar

21. Resultaten Soma en Psyche SLAZ (2012) • 50% van alle klinische/poliklinische en dagbehandelings patiënten scoorden positief op angst en depressie op EK10 vragenlijst • 1/3 verwacht hulp hiervoor uit ziekenhuis; ½ hulp via huisarts • over het algemeen niet tevreden over hulp hiervoor van somatisch specialist

22. Conclusie • Veel complexe patiënten, zowel in algemeen ziekenhuis als daarbuiten • Zonder samenwerken: dure en relatief ineffectieve interventies • Hoge morbiditeit, mortaliteit en kosten

23. Zorgkoepelsmakenafspraken met kabinet over opleiding tot medisch specialist • • betere benutting van de opleiding tot basisarts (schakeljaar); • • verruiming van de mogelijkheden voor het verlenen van vrijstellingen in de medisch • specialistische vervolgopleiding op basis van al verworven competenties; • • en (gemiddeld) snellere verwerving van de benodigde competenties. STZ-21 oktober 2013

24. Schakeljaar basisarts Jonge klare specialisten • zijn te oud, te knap en te duur • gemiddeld 40 maanden tussen afstuderen en start specialistische opleiding • kiezen in 5 de jaar basiscurriculum • incorporeer keuzejaar in opleiding • advies: 1 jaar interne geneeskunde Knape en ten Cate, Medisch Contact, 2010

25. Opleiding tot psychiater Schakeljaar: laatste jaar basisarts opleiding Algemeen deel 1 jaar klinische psychiatrie 1 jaar poliklinische psychiatrie 6 maanden spoedeisende psychiatrie (min.20%) 6 maanden consultatieve psychiatrie (min.20%) 3 jaar psychiatrische psychotherapie (min.10%)

26. Consultatief Psychiatrisch Verpleegkundige Nu: RINO 26 uur Opleiding moet uitgebreider aangezien meer taken: • Kwaliteit en veiligheid met o.a. Vrijheidsbeperking/ WGBO en BOPZ • Coaching van specialistisch verpleegkundigen zoals: diabetes verpleegkundige/ hartfaal verpleegkundige Chung et al. Gen Hosp. Psych., 2013

27. Profiel van Ziekenhuispsychiater • Lid medische staf van ziekenhuis (geen detachering) In niet STZ ziekenhuizen • Minimaal ½ fte • heeft PCD met CPV bij voorkeur 1 fte In STZ ziekenhuizen/ UMC • aanstelling 7x 24 • beschikt over PCD (veldnormen) • beschikt over ZPU (veldnormen) • stage ziekenhuispsychiatrie

28. Raad van Bestuur/ Zorgverzekeraar Psychiatrie in algemeen ziekenhuis concentreert zich op • Soma en Psyche • Psyche en Soma • Spoedeisende Psychiatrie ( 7x 24 uur) in STZ met • Transparantie over wat we doen • Transparantie over betaling • Aangepaste ROM (HONOS) • Ketenafspraken met GGZ (zorg en opleiding)