Dydaktyka szkoły wyższej Twórcze myślenie

1. Dydaktyka szkoły wyższejTwórcze myślenie Sebastian Bakuła

2. Struktura wykładu • Wstęp. • Ludzki mózg – fenomen natury. • Myślenie i inteligencja – definicje. • Charakterystyka aktów twórczych. • Metody usprawniające twórcze myślenie. • Zakończenie.

3. Mózg • Ok. 100 miliardów komórek nerwowych • Ponad 100 bilionów połączeń między nimi • Ok. 50 substancji chemicznych odpowiedzialnych za wymianę informacji między neuronami • Każdego dnia powstają w mózgu nowe komórki nerwowe

4. Myślenie i Inteligencja "Czynność myślenia jest łańcuchem operacji umysłowych, za pomocą których przetwarzamy informacje zakodowane w spostrzeżeniach, wyobrażeniach i pojęciach” Kozielecki J. „Inteligencja to zdolność rozwiązywania problemów lub tworzenia produktów mających znaczenie w określonych warunkach kulturowych i środowiskowych” Gardner M.

5. Rodzaje inteligencji

6. Wymiary twórczości

7. Wymiary twórczości c.d.

8. Twórczość „Twórcze myślenie jest po prostu zwyczajnym myśleniem, które przynosi wyjątkowe rezultaty” Weisberg R.

9. Struktura procesu twórczego – ujęcie klasyczne • Preparacja – zbieranie danych i określenie problemu. • Inkubacja – samoistne, nieświadome „wylęganie się” pomysłu • Iluminacja – olśnienie towarzyszące nagłemu rozwiązaniu problemu przez wgląd • Weryfikacja – sprawdzenie przydatności proponowanego rozwiązania

10. Ujęcie współczesne Koncepcja interakcji twórczej (E. Nęcka) – wyróżnianie etapów procesu twórczego nie ma sensu ponieważ: • tworząc coś (rozwiązując zadanie) nieustannie wracamy do wcześniejszych momentów lub „wybiegamy myślą naprzód” • proces twórczy nie musi zaczynać się od sformułowania problemu, może wychodzić od struktury próbnej • etapy zachodzą w sposób synchroniczny, a nie diachroniczny • bardzo rzadko jest to proces skończony • Twórczość polega na ciągłej interakcji dwóch czynników: założonego celu i kolejno tworzonych struktur próbnych prowadzących do jego osiągnięcia

11. Środki stymulujące twórczość • Metody heurystyczne – burza mózgów, synektyka, myślenie lateralne (Edward De Bono). • Konkretne techniki twórczości – autorskie zestawy ćwiczeń stosowanych doraźnie

12. Poziomy aktywizacji • Usprawnianie myślenia. • Przełamywanie nawyków percepcji. • Rozwój umiejętności interpersonalnych. • Rozwój motywacji.

13. Aktywizacja twórczego myślenia Operacje umysłowe biorące udział w procesie twórczym: • Abstrahowanie • Dokonywanie ciągów skojarzeń • Rozumowanie dedukcyjne • Rozumowanie indukcyjne • Myślenie metaforyczne • Transformowanie

15. Przykłady 1. Skojarzenia Napisz słowo kojarzące z następującymi: chodnik – odtwarzacz – blok ….. bicie – pieniądze – mózg …… zabawa (…) pień

21. Wnioski 1. Pojęcie myślenia i inteligencji są procesami niezwykle trudno poddającymi się naukowym eksplikacjom. 2. Nie mamy do dziś opracowanego opisu pełnego zestawu: procesów, aktywności, zdolności zaangażowanych w procesy twórcze. 3. Treningi kreatywności przybierają więc formę autorskich programów, akcentujących potrzebę różnych uzdolnień. 4. Jedno jest pewne – efektywność myślenia można a nawet należy usprawniać.