URAZY KONCZYN

1. URAZY KONCZYN

2. ZAGADNIENIA Stany zagrazajace zyciu a urazy konczyn Rodzaje uraz�w konczyn Ocena i postepowanie Og�lne Ocena utraty krwi Unieruchamianie Specyficzne urazy

3. PRIORYTETY W ZLAMANIACH Zlamania rzadko zagrazaja zyciu Wykonaj wstepne badanie urazowe, aby znalezc urazy zagrazajace zyciu Nie pozw�l, by powazne, lecz nie zagrazajace zyciu zlamanie zbytnio skupilo twoja uwage Obserwuj zlamanie konczyny w kierunku powaznych krwawien

4. RODZAJE ZLAMAN Otwarte Odlam kosci wystaje z rany Duze ryzyko infekcji Zamkniete Nie przerwana ciaglosc sk�ry Zlamania moga Uszkodzic przylegajace nerwy i naczynia Wywolac powazne krwawienie Krwawienie moze byc wewnetrzne

5. ZWICHNIECIA Deformacja stawu moze byc spowodowana zlamaniem lub zwichnieciem Moze spowodowac uszkodzenie nerw�w i naczyn konczyny Zawsze ocen Czucie obwodowe Obwodowe funkcje motoryczne Tetno na obwodzie i kolor sk�ry

6. AMPUTACJE Zatrzymaj krwawienie poprzez bezposredni ucisk Opaska uciskowa jest rzadko konieczna Odszukaj amputowany fragment Nie umieszczaj amputowanej czesci ciala bezposrednio w wodzie Umiesc amputowany fragment w foliowym woreczku Woreczek umiesc w wodzie z lodem

7. SKRECENIA I USZKODZENIA POWYSILKOWE Objawy podobne do zlamania RTG - niezbedne w diagnostyce r�znicowej Postepuj jak ze zlamaniem

8. RANY OTWARTE Zatrzymaj krwotok przez bezposredni ucisk Opaska uciskowa rzadko jest konieczna Sprawdz Tetno Motoryke Czucie

9. WBITE CIALO OBCE Stabilizuj w zastanej pozycji Usuniecie moze spowodowac krwotok nie do opanowania Wyjatki Przedmiot w policzku Brak mozliwosci opanowania krwawienia przy pozostawionym przedmiocie

10. ZESP�L PRZEDZIALOWY Wczesne B�l Niedowlad P�zne Bladosc Zanik tetna Paraliz

11. OBJAWY I OZNAKI W URAZACH KONCZYN B�l Deformacja Obrzek Zniesienie ruchomosci Trzeszczenia

12. BADANIE Ocena miejsca zdarzenia Znajdz przyczyne, aby postepowac przyczynowo Wstepne badanie urazowe Zlamanie miednicy lub dw�ch kosci udowych to sytuacja �laduj i jedz� Zatamuj powazne krwawienia Wywiad moze pom�c w zdiagnozowaniu innych uraz�w

13. UTRATA KRWI W ZLAMANIACH Miednica � 500 ml w kazdym zlamanym miejscu Moze dojsc do powaznych krwotok�w wewnetrznych spowodowanych uszkodzeniem gl�wnych naczyn Udo � 1000 ml Zlamania wieloodlamowe moga wywolac krwawienie zagrazajace zyciu Krwotok moze byc wewnetrzny

14. BADANIE SZCZEG�LOWEKONTROLUJ POD KATEM Deformacji Stluczen Otarc Penetracji Oparzen Bolesnosci Skaleczen Obrzeku

15. POSTEPOWANIE UNIERUCHOMIENIE Zmniejsza b�l Zapobiega dalszym urazom Zmniejsza utrate krwi

16. OG�LNE ZASADY UNIERUCHAMIANIA Zranione miejsce powinno byc widoczne Ocen i zanotuj tetno, czucie i motoryke przed i po unieruchomieniu Mozna zastosowac lekki wyciag zlamanej konczyny Rany opatrz jalowym opatrunkiem Unies zlamana konczyne Unieruchom staw powyzej i ponizej miejsca zlamania

17. OG�LNE ZASADY UNIERUCHAMIANIA Nie wprowadzaj wystajacego odlamu kostnego pod sk�re Unieruchamianie mozesz wykonac w drodze do szpitala W razie watpliwosci, unieruchom Unieruchamianie zlaman na miejscu wypadku nie moze op�znic transportu pacjenta w stanie krytycznym

18. POSTEPOWANIEPACJENCI �LADUJ I JEDZ� Unieruchomienie kregoslupa Dluga deska ortopedyczna Kolnierz ortopedyczny Stabilizatory boczne glowy Odl�z unieruchamianie lzejszych zlaman na czas transportu Deska ortopedyczna unieruchamia calego czlowieka

19. POSTEPOWANIE W SPECYFICZNYCH URAZACH ZLAMANIA OBOJCZYKA Czesty uraz Zal�z temblak i przybandazuj

20. URAZY RAMIENIA Zwichniecie stawu barkowego Zal�z temblak i przybandazuj Zwichniecie ramienia Pod temblak podl�z poduszke i przybandazuj Zlamania Zal�z temblak i przybandazuj

21. URAZY LOKCIA Zlamanie lub zwichniecie moze wywolac uraz nerw�w i naczyn Unieruchom w zastanej pozycji Transport do szpitala

22. URAZY PRZEDRAMIENIAI NADGARSTKA Sztywne unieruchomienie Ul�z dlon w funkcjonalnej pozycji Szyna powietrzna Moze utrudniac ocene krazenia Poduszka

23. ZLAMANE SZYJKI KOSCI UDOWEJ Czeste u os�b w podeszlym wieku Niekiedy moze utrzymac ciezar ciala Zdolnosc do chodzenia nie wyklucza zlamania Noga jest czesto zrotowana zewnetrznie B�l moze wystepowac w kolanie Unieruchom do zdrowej nogi Uzyj materaca pr�zniowego, jesli posiadasz

24. ZWICHNIECIE STAWU BIODROWEGO Nagly stan ortopedyczny Najczesciej zwichniecie tylne Kolano zgiete, noga skr�cona i zrotowana wewnetrznie Ostry b�l przy pr�bie wyprostowania

25. POSTEPOWANIEW ZWICHNIECIU BIODROWEGO Unieruchom w wygodnym ulozeniu Sprawdz i zanotuj tetno na obwodzie, czucie i motoryke Transport do szpitala Szukaj uraz�w towarzyszacych kolana

26. ZLAMANIE UDA Spowodowany dzialaniem duzej sily Duze ryzyko wystapienia wstrzasu Mozesz uzyc szyny wyciagowej Szyna pr�zniowa lub pneumatyczna moze byc dobrym sposobem unieruchomienia

27. ZLAMANIE LUB ZWICHNIECIE KOLANA Nagly stan ortopedyczny Czesto powoduje urazy naczyniowe Czesto wystepuje polaczenie zwichniecia z amputacja nogi

28. ZWICHNIECIE KOLANA POSTEPOWANIE Powazne zwichniecie z utrata tetna na obwodzie Zastosuj lekki wyciag w osi nogi Jezeli lekki wyciag nie przywraca tetna, unieruchom w pozycji zastanej Transport do szpitala

29. ZLAMANIE PODUDZIA Czesto zlamania otwarte Mozliwe obfite krwawienie Zaopatrz zranienia zaleznie od miejsca zlamania pod kolanem - sztywne unieruchomienie nizej � szyna powietrzna lub poduszka

30. URAZY STOPY LUB DLONI Najczesciej w zakladach produkcyjnych Czesto konczy sie inwalidztwem Rzadko zagrazajacy zyciu Stope unieruchom przy pomocy poduszki Dlon unieruchom w pozycji neutralnej

31. PODSUMOWANIE Ocen mechanizm urazu Pamietaj o priorytetach ABC w pierwszej kolejnosci Badz przygotowany na wystapienie wstrzasu Ocen i zanotuj tetno, czucie i motoryke

32. PODSUMOWANIE Pacjenci w stanie ciezkim Nie trac czasu na drobne unieruchomienia Unieruchom kregoslup Pozostale unieruchomienia zakladaj w czasie transportu Unieruchom staw powyzej i ponizej urazu Masz watpliwosci - unieruchom

33. PYTANIA?