Prof. Dr. M. Engin Deniz engindeniz@konya.tr

1. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Prof. Dr. M. Engin Denizengindeniz@konya.edu.tr Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü AEP Formatör Eğitimi İstanbul, 30 Kasım-06 Aralık 2012

2. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Eğitim Katılımcılarını Tanıyalım Katılımcıların Sosyal, Ekonomik ve Kişisel Özellikleri Katılımcıların İhtiyaç ve İlgileri Katılımcıların Öğrenme Biçimleri

3. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Bir eğitim uygulamasında katılımcı grubun tanınması Ana hatlarıyla şu üç sorunun cevaplarının bulunmasıyla sağlanır: • Katılımcıları eğitime yönelten ihtiyaç ve ilgileri nelerdir? • Katılımcıların sosyal, ekonomik ve kişisel özellikleri nelerdir? • Katılımcıların öğrenme biçimleri nasıldır?

4. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Katılımcılar hakkında bu bilgileri edinmek açısından en temel veriyi başvuru esnasında katılımcıların dolduracakları bilgi formları oluşturacaktır. Bu formlarda katılımcıların sosyal, ekonomik ve kişisel özellikleriyle birlikte eğitime katılma nedenleri hakkında bilgiler yer almaktadır.

5. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Katılımcı grubu oluşturan bireylerin yaş, cinsiyet, medeni durum, evlilik süresi, çocuk sayısı, eğitim düzeyi, gelir düzeyi, meslek vb. konulardaki durumları özellikle dikkate alınmalıdır.

6. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Örneğin “çoğunluğu alt gelir gruplarından gelen, düşük eğitim düzeyine sahip evli ve çocuklu ev hanımlarından oluşan bir grup” şeklinde genel bir grup resmi oluşturulabilir. Katılımcıların kişilik özelliklerinin belirlenmesi de önemlidir. Kişilik özellikleri ile ilgili bazı sıfatlar şunlardır:

7. Eğitim Öncesi Hazırlıklar

8. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Bu aşamada sıfatlarla kişilik tanıma etkinliği uygulanabilir.

9. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Katılımcıların ilgi ve ihtiyaçlarının belirlenmesi, yapacağımız hazırlıklar açısından önemlidir. Katılımcıların öğrenme içeriğine motive olmaları ve öğrenme sürecine dâhil olmaları için neler öğreneceklerini ve öğrendiklerinin onlara neler katacağını bilmeleri gerekir.

10. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Katılımcıların motivasyonunu artırmanın önemli bir şartı katılımcıların ilgilerini ve ihtiyaçlarını anlamaktır. Çünkü motivasyon ihtiyaçlardan doğar. Katılımcı Bilgi Formundaki “Eğitime Katılma Nedenleri” bölümü incelenerek grubun ilgi ve ihtiyaçları konusunda fikir edinilebilir. Ayrıca eğitim başvurusunda bulunan katılımcılardan bir kısmı ile yüz yüze görüşülerek ilgi ve ihtiyaçları konusunda bilgi almak yoluna gidilebilir.

11. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Katılımcıların Öğrenme Biçimlerinin tanıma; Öğrenme, bilgilerin çeşitli kanallardan alımlanmasıyla başlamaktadır. Daha sonra bu bilgiler işlenerek depolanmaktadır. Nitekim bireyler öğrenmede etkin olan algı kanallarına göre görsel, işitsel ve dokunsal öğrenenler olarak tasnif edilebilmektedir.

12. Eğitim Öncesi Hazırlıklar

13. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Beynin yarımkürelerinin etkinliği ile bağlantılı olarak geliştirilen teoriye göre öğrenenler iki grupta değerlendirilebilir: öğrenmede sol beyin yarımküresi daha etkin olanlar ve öğrenmede sağ beyin yarımküresi daha etkin olanlar.

14. Eğitim Öncesi Hazırlıklar

15. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Katılımcıların özelliklerini tanıma etkinliği Katılımcı bilgi formunun doldurulması; Bu kişi hakkında neler söyleyebiliriz? Bir tanımlama yapabilir miyiz?

16. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Müfredat ve Materyallerin Gözden Geçirilerek Hazırlanması Müfredat ve Materyallerin Gözden Geçirilmesi Materyallerin Hazırlanması

17. Eğitim Öncesi Hazırlıklar • Aile Eğitim Programı; • yurt çapında uygulanan bir ihtiyaç analizi çalışmasının ardından, • geniş bir uzman ve eğitici grubun görüşleri ile • bilimsel literatür • dikkate alınarak hazırlanmıştır. Müfredatın tüm ülkeyi temsil etme çabasında olması, bazen yerel sorun ve ihtiyaçların göz ardı edilmesi sonucunu doğurmuş olabilir.

18. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Uygulayıcı kurumlar programın uygulanması öncesinde oluşturacakları komisyonlarla herbiralan ve modül müfredatının katılımcı kitlenin ihtiyaçlarına ne ölçüde uygun olduğunu tartışmalıdır. Ayrıca eğer bir alanda birden fazla sayıda eğitici varsa aynı alandaki eğiticiler karşılıklı müzakerelerle uygulamaların ihtiyaca dönük olması konusunda bilgi ve deneyimlerini mutlaka paylaşmalıdırlar.

19. Eğitim Öncesi Hazırlıklar AEP uygulaması sırasında katılımcılara her bir modül için hazırlanan kitaplar verilecektir. Ayrıca çeşitli üniteler bazında hazırlanmış bilgi ve çalışma yapraklarıyla daeğitim sunumları desteklenecektir. Eğiticiler de kendilerine sunulan materyaller arasında örnek powerpointsunuları bulacaklardır. Tüm bu materyaller, ele alınan konuların somutlaştırılması amacıyla çok sayıda örnekler içermektedir. Yerel uygulamalarda bu örneklerin eğitim grubuna uygunluğu dil ve içerik açısından denetlenmelidir.

20. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Eğiticiler bu örneklerin zenginleştirilmesi ve katılımcıların kültürüne uygun hâle getirilmesi için zaman ayırmalı ve hazırlık yapmalıdırlar. Bu düzenlemeleri basılı materyaller üzerinde uygulamak imkânı olmadığı için uygun görülen içerikler not alınarak yeri geldiğinde katılımcılara aktarılabilir. Ayrıca eğitim sonunda hazırlanacak bir raporla Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü ekibini de bilgilendirerek AEP’in güncellenmesine katkıda bulunulabilir.

21. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Ev Sahibi Olarak Görevlerimiz: Eğitim Ortamının Hazırlanması Eğitim Ortamı Oturma Düzeni Oturakların Türü Oturakların Yönü Oturma Şekli

22. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Katılımcılar ortama geldiklerinde ortamın kendileri için hazırlanmış olduğunu fark etmelidirler. Bunun için eğitici; Katılımcıların gelmeye başlamasından en az 20 dakika önce eğitim ortamında bulunmalı, Eğitim ortamında sorun oluşturabilecek herhangi bir durumun bulunup bulunmadığını kontrol etmeli (örneğin kış mevsiminde ısınma sisteminin çalışır vaziyette olmasını kontrol etmek vb.), Bir sorun varsa gerekli tedbirleri almalı ya da aldırmalıdır.

23. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Isı: İdeal bir eğitim ortamı için 19,4-22,8 C'lik bir ısı öğrenmeyi kolaylaştırıcı etki yapmaktadır. Eğitim ortamının ısısı mevsim ve zamana uygun olarak yapılmalıdır. Çünkü duruma uygun olmayan ısı fiziksel rahatsızlıklara, ilginin azalmasına, zihnin gevşemesine, özellikle düşük ısı çabaları ısınmaya yöneltmekte, zihnin etkinliklere odaklaşmasını güçleştirmektedir.

24. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Işık: Işık, bireyler üzerinde hem fizyolojik hem de psikolojik etki yapabilen önemli bir fiziksel ortam değişkenidir. Işığın az ya da çok gelmesi, öğrenmeyi olumsuz etkilemekte, bireyin enerjisini azaltmakta, göz problemlerine neden olmakta, hızlı bir şekilde odaklanmayı engellemekte ve çalışma şevkini en az düzeye indirmektedir. İdeal bir sınıf ortamında bulunması gereken ışığın şiddeti, ortalama 250-500 lüks olarak kabul edilmektedir. Diğer taraftan pencerelerden gelecek güneş ışığı da bireyleri olumsuz etkilememesine dikkat edilmelidir.

25. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Ses (Gürültü): İdeal bir eğitim ortamı için önerilen gürültü düzeyi yaklaşık 30dB civarındadır. Ortamdaki gürültüyü kontrol edebilmek; • İlk olarak, "gürültü yapılmamasını“ bir kural haline dönüştürebilir, • İşitme kaybı bulunan katılımcılar, daha yakın yerlere oturtabilir, • Katılımcılar arasındaki mesafeyi azaltacak şekilde sandalye, masa ve diğer mobilyaları yeniden düzenlenebilir,

26. Eğitim Öncesi Hazırlıklar • Pencere ve kapıları ders esnasında kapalı tutabilir, • Bireysel gürültüleri azaltmak için ses çıkarmayan ayakkabılar giyebilir ve katılımcıların giymelerini teşvik edebilir, • Sandalye ve masa ayaklarına sesi engelleyen peçler yerleştirebilir, • Temizliği sağlanabilecekse, yerlere hali döşettirebilir, • Sınıfın oturma düzenini daraltabilir, • Ses düzeni için mikrofon ve kulaklık gibi cihazlar temin edebilir.

27. Eğitim Öncesi Hazırlıklar • Tartışma: • Oturma şeklinin katılımcılar üzerindeki etkileri; farklı oturma düzenlerinin avantaj ve dezavantajları nelerdir?

28. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Oturma Düzeni: Katılımcılar arasında, katılımcıların kişisel sınırlarını koruyabilmelerine olanak sağlayacak mesafelerin bulunması katılımcıların kendilerini güvende hissetmelerine katkıda bulunur. Bu açıdan örneğin katılımcılar birbirlerini tanımıyorlarsa ilk derslerde “U” oturma düzeni yerine geleneksel sınıf düzeni kullanılabilir.

29. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Oturakların Türü: Oturaklar kolayca yerleri değiştirilebilir nitelikte olmalıdır. Oturakların Yönü: Oturaklar, güneş ışınlarının katılımcıların yüzüne doğrudan gelmeyeceği bir şekilde konumlandırılmalıdır.

30. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Oturma Şekli Yapılacak çalışmanın türüne göre çok sayıda oturma biçimi alternatifi oluşturulabilir. Dolayısıyla ihtiyaca göre tercih yapılmalıdır.

31. Eğitim Öncesi Hazırlıklar

32. Eğitim Öncesi Hazırlıklar

33. Eğitim Öncesi Hazırlıklar

34. Eğitim Öncesi Hazırlıklar

36. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Sunum Öncesinde Niçin Hazırlanırız? Katılımcılara saygımızdan… İşimize saygımızdan… Birikimimizi re-organize etmek için… Öngörülemeyen durumlara hazırlıklı olmak için…

37. Eğitim Öncesi Hazırlıklar Katılımınız için teşekkürler!