Profilaktyka etyczna i strategia antykorupcyjna

1. Profilaktyka etyczna i strategia antykorupcyjna

2. Czym jest etyka? ETYKA – éthikós – zwyczajny, éthos – zwyczaj, obyczaj. • zespół norm i ocen moralnych (dot. grupy społecznej, środowiska) 2. filozoficzna nauka o moralności • aksjologia- teoria wartości, • deontologia – nauka o powinnościach.

3. Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych ZASADY GODNOŚCIOWEJ REGULACJI ZACHOWANIA ZASPOKAJANIE POTRZEBY GODNOŚCI: • RELACYJNOŚĆ • AUTONOMIA

4. Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z RELACYJNEGO SPOSOBU ZASPOKAJANIA POTRZEBY GODNOŚCI: • niepokój, troska „co myślą inni”; • duża chwiejność dobrego mniemania o sobie, poczucie zagrożenia; • przywiązanie do atrybutów statusu społecznego; • walka o utrzymanie tego statusu.

5. Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych UWAGA!!! SKUTKI!!! • wybór „drogi na skróty” w celu uzyskania lepszej pozycji w stosunku do „osób odniesienia”, • agresywne deprecjonowanie innych (ośmieszanie, intrygi, zakłamanie), • człowiek „relacyjny” – to typowy „umniejszacz”, • niemoralne, nieetyczne postępowanie.

6. Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych AUTONOMIA najbardziej dojrzały sposób zaspokajania potrzeby godności • Jaki jestem? – wartości, które cenię, • Co robię? – moje postępowanie. Jaki jestem? = Co robię?

7. Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych WARTOŚCI = CZYNY KONSONANS GODNOŚCIOWY przeżycie dostępne osobom, których system normatywno-wartościowy jest dojrzały, tzn.: • ZRÓŻNICOWANY, • UPORZĄDKOWANY, • ZHIERARCHIZOWANY.

8. Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych ETOS • SPOŁECZNY, • GRUPOWY, • ZAWODOWY, • OSOBISTY.

9. Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych „RELACYJNY ETOS SUKCESU” • ukierunkowanie na korzyści, • „wyścig szczurów”, • bezwzględność, • „agresywny skrót do godności”, • uzależnienie od opinii innych.

10. Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych AUTONOMICZNY ETOS ZASAD ETOS ZAWODOWY ETOS OSOBISTY !!!DOJRZAŁOŚĆ!!!

11. Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie - 1999 BADANIA ANKIETOWE PAŹDZIERNIK I LISTOPAD 1999 r. • brak wiedzy o administracji rządowej – 25%, • błędne utożsamianie organów samorządowych z administracją rządową – od 16% do 35% badanych.

12. Obszary i mechanizmy korupcjogenneBadanie - 1999 WSKAZANIA NA CECHY POZYTYWNE URZĘDNIKÓW • kompetencja – 90%, • uczciwość – 77%, • uprzejmość – 86%, • przystępność – 86%.

13. Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie - 1999 ZARZUTY • „zbywanie interesanta” – 16%, • zachłanność – 6%, • chciwość – 5%, • skorumpowanie – 4%.

14. Obszary i mechanizmy korupcjogenneBadanie - 1999 KORUPCJA – 10% URZĘDNIKÓW: • pracownicy informacji – 4%, • podejmujący decyzje – 7%, • stanowiska kierownicze – 13%,

15. Obszary i mechanizmy korupcjogenneBadanie – rok 2004 Transparency International – Indeks Percepcji Korupcji: • Polska zajmuje 67 miejsce (na 145 państw), • 3,5 pkt > możliwych 10 pkt (brak korupcji). Powszechność korupcji w odczuciu Polaków (badania OBOP): • Rok 1999 – 43%, • Rok 2002 – 54%, • Rok 2003 – 68%.

16. Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie – rok 2004 Badanie Fundacji im. S. Batorego: • „daję łapówki” – 15%: (służbie zdrowia – 50%,policjantom drogówki – 12%, urzędnikom – 8%, nauczycielom – 5%) • „znam tych, co biorą” – 23%: (kadra kierownicza, inteligencja – 50%, prowadzący działalność gospodarczą – 37%. osoby z wyższym wykształceniem – 36%)

17. Obszary i mechanizmy korupcjogenne Transparency International 2006 INDEKS PERCEPCJI KORUPCJI POLSKA – 3,7 PKT (10 PKT –ZNIKOMA KORUPCJA, DUŻA PRZEJRZYSTOŚĆ 0 PKT – BRAK PRZEJRZYSTOŚCI, POWSZECHNA KORUPCJA)

18. Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009 KORUPCJA Przekupstwo Kradzież Protekcja Kumoterstwo Nepotyzm Łapownictwo 4 WYMIARY: • ekonomiczny, • polityczny, • kulturowy, • praktyczny,

19. Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009 CELE STRATEGICZNE: • zapobieganie, • skoordynowanie działań, • ograniczenie tolerancji społecznej, • stworzenie przejrzystych struktur.

20. Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009 OBSZARY DZIAŁALNOŚCI PUBLICZNEJ OBJĘTE STRATEGIĄ: • gospodarka, • najwyższa władza państwowa, • administracja publiczna, • wymiar sprawiedliwości, • ochrona zdrowia, • finanse publiczne, • edukacja, kultura, środki masowego przekazu.

21. Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009 INSTYTUCJE, których zadaniem jest ZWALCZANIE KORUPCJI: • MSWiA, • Ministerstwo Finansów, • Najwyższa Izba Kontroli, • Rzecznik Praw Obywatelskich, • Urząd Zamówień Publicznych, • Policja, • Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, • Centralne Biuro Antykorupcyjne (24 lipca 2006 r.).