Nowotwór prostaty: jego profilaktyka i objawy

1. Prezentacja ta przeznaczona jest dla społeczeństwa w celu propagowania profilaktyki raka prostaty. Jest częścią ogólnopolskiej akcji „Mam haka na raka”, zorganizowanej przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej.

2. Nowotwór prostaty:jego profilaktyka i objawy

3. Anatomia

4. Prostata, czyli gruczoł krokowy, znajduje się bezpośrednio pod pęcherzem moczowym. Kształtem przypomina odwrócony stożek i składa się z kilkudziesięciu drobnych gruczołów, które uchodzą do cewki moczowej. Gruczoły wchodzące w skład prostaty produkują wydzielinę będącą składnikiem nasienia (spermy). Wydzielina ta zwiększa ruchliwość i żywotność plemników. Początkowo gruczoł ma wielkość ziarna grochu, następnie stopniowo powiększa się, najszybciej w okresie dojrzewania (13 - 17 r. życia), i w wieku około 30 lat osiąga wielkość dojrzałą, typową dla dorosłego mężczyzny. Przed 50 rokiem życia następuje u większości mężczyznstopniowe powiększanie się prostaty. • Wszelkie choroby powodujące powiększenie się prostaty powodują jej ucisk na cewkę moczową i zaburzenia w oddawaniu moczu.

5. O nowotworze gruczołu krokowego mężczyzn • Rak gruczołu krokowego jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u mężczyzn • guz rozwija się stosunkowo powoli i łagodnie, dlatego wczesne wykrycie pozwala całkowicie zwalczyć chorobę • przynajmniej śladowe oznaki nowotworu, występują u 30% mężczyzn w wieku 50 lat i 80% w wieku 80 lat • niekorzystną statystykę można zmienić chodząc regularnie na badania urologiczne • dostępne są różne sposoby diagnostyki tj. badanie per rectum (przezodbytnicze), PSA-swoisty antygen sterczowy, biopsja gruczołu krokowego, badanie USG • wraz z zaawansowaniem nowotworu prawdopodobieństwo jego wyleczenia spada

6. Czynniki ryzyka powstania choroby • otyłość • siedzący tryb życia • wstrzemięźliwość płciowa • choroby weneryczne i stany zapalne dróg moczowych • dieta bogata w tłuszcze nasycone, białka, cholesterolu oraz uboga w selen, witaminy D, E • podeszły wiek (najczęściej 40< lat: wraz z biegiem czasu ryzyko drastycznie rośnie) • czynniki dziedziczne (zachorowanie 1 członka rodziny najbliższej podwaja ryzyko, natomiast zachorowanie 2 członków zwiększa je 10-krotnie!) • czynniki rasowe (rasa czarna jest bardziej podatna na zachorowania, rasa żółta natomiast bardziej odporna)

7. Objawy raka prostaty • parcie na pęcherz i zwiększona częstość oddawania moczu, towarzyszy mu uczucie niepełnego wypróżnienia, a w moczu może pojawić się krew • wskazuje to na obecność w obrębie prostaty guza • pojawiają się pierwsze bóle pleców, szczególnie na poziomie kręgów piersiowych i kości krzyżowej oraz spadek masy ciała • częstsze trudności przy oddawaniu moczu , a krwawienia coraz obfitsze • zaburzenia seksualne

8. Stadia zaawansowania rozrostu gruczołu krokowego wg skali TNM • T0 - brak guza pierwotnego • T1 - guz niewyczuwalny „per rectum” i niewidoczny w badaniach obrazowych • T2 - guz ograniczony do gruczołu krokowego • T3 - guz naciekający poza torebkę gruczołu krokowego • T4 - guz nieruchomy, naciekający inne narządy niż pęcherzyki nasienne

9. Metody ograniczenia ryzyka choroby • Należy podejmować działania mające na celu utrzymanie organizmu w dobrym stanie zdrowia: • podejmować aktywność fizyczną • odpowiednie odżywianie się (dieta bogata w witaminy i błonnik roślinny, a uboga w tłuszcze nasycone i cukier) • unikać promieniowania, alkoholu, tytoniu, narkotyków, kontaktu z azbestem • wykonywać badania profilaktyczne raz w roku u lekarza urologa

10. Ważne informacje • Zbadać się możesz w każdym szpitalu • W większych miastach organizowane są akcje w postaci bezpłatnych badań • Bezpłatne badania da się znaleźć w Internecie • W wypadku jakichkolwiek dolegliwości należy bezzwłocznie skonsultować się z urologiem • Każdy mężczyzna powyżej 45 roku życia powinien raz w roku zrobić badania kontrolne!!!

11. Motto: ,,Żyj zdrowo, badaj się okresowo!”