Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

1. System funduszy Unii Europejskiej i innych źródeł współfinansowania a wymogi środowiskowe – sposoby rozwiązywania problemówJanusz MikułaPodsekretarz Stanu 01 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

2. Polityka ochrony środowiska WE Przy ustalaniu i realizacji polityk i działań Wspólnoty, w szczególności w celu wspierania stałego rozwoju, musza być brane pod uwagę wymogi ochrony środowiska naturalnego (art. 6 TWE). 02 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

3. Polityka ochrony środowiska a inne polityki WE Rozporządzenie Rady WE 1083/2006 (tzw. Rozporządzenie ogólne) Pkt 22 Preambuły Działalność funduszy oraz operacje, które pomagają one sfinansować, powinny być spójne z innymi politykami Wspólnoty oraz przestrzegać prawodawstwa Wspólnoty. Art. 9 ust. 2 – Zasada spójności Komisja i państwa członkowskie zapewniają zachowanie spójności pomocy funduszy z działaniami, politykami i priorytetami Wspólnoty oraz jej komplementarności z innymi wspólnotowymi instrumentami finansowymi. 03 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

4. W związku z dofinansowaniem przedsięwzięć ze środków Unii Europejskiej właściwe instytucje krajowe muszą zapewnić, że są one realizowane zgodnie z prawem wspólnotowym, w tym z dyrektywą OOŚ, dyrektywą Siedliskową oraz dyrektywą Ptasią. • zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego • obowiązek prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego • Komisja Europejska weryfikując bądź kontrolując projekt opiera się przede wszystkim na zgodności z dyrektywami!!! 04 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

5. weryfikując wnioski o dofinansowanie właściwa instytucja musi sprawdzić czy prawidłowo i rzetelnie przeprowadzono postępowanie w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (w tym wpływ na obszary Natura 2000) • procedura OOŚ przeprowadzona niezgodnie z prawem oznacza niekwalifkowalność w całości lub w części wydatków na daną inwestycję!!! 05 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

6. W związku z niezgodnością ustawy Prawo ochrony środowiska z dyrektywą 337/85/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (dyrektywa OOŚ) przygotowane zostały wytyczne jako narzędzie możliwe do wykorzystania w okresie przejściowym tj. do czasu wejścia w życie ustawy dostosowującej prawo polskie do dyrektywy OOŚ. 06 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

7. Wytyczne nie są prawem powszechnie obowiązującym! • Wytyczne nie tworzą norm prawa! • Wytyczne zawierają zalecenia, wskazówki, porady dla beneficjentów, instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie środków unijnych oraz organów administracji publicznej – jak i w jakim zakresie stosować obowiązujące rozwiązania prawne, by nie naruszać przepisów dyrektywy OOŚ! 07 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

8. Wytyczne zawierają 2 całkowicie nowe rozdziały: • Niezgodność prawa polskiego z przepisami dyrektywy OOŚ • Zalecenia związane z nieprawidłową transpozycją dyrektywy OOŚ 08 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

9. Wytyczne zawierają: • wymogi w zakresie dokumentacji środowiskowej dla projektów ubiegających się o dofinansowanie • wzór formularza w zakresie OOŚ (fragment wniosku o dofinansowanie) wraz z instrukcją jego wypełniania 09 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

10. Najważniejsze zarzuty KE dotyczące niezgodności prawa polskiego z dyrektywą OOŚ: • Brak możliwości przeprowadzenia dodatkowej (powtórnej) oceny oddziaływania na środowisko w przypadku projektów realizowanych w wieloetapowym procesie inwestycyjnym • Rozwiązanie problemu • Nowa ustawa o o udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowiskozapewni możliwość dokonania powtórnej OOŚ na etapie pozwolenia na budowę (nowej decyzji drogowej) – ustawa powinna wejść w życie 15 listopada 2008 r. 10 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

11. Najważniejsze zarzuty KE dotyczące niezgodności prawa polskiego z dyrektywą OOŚ: • Nieprawidłowa transpozycja pojęcia „zainteresowana społeczność” – ograniczenie udziału organizacji ekologicznych w stosunku do stron postępowania w rozumieniu Kpa (21 dnia na zgłoszenie, uzasadnić chęć udziału miejscem swojego działania) • Rozwiązanie problemu • Nowa ustawa o OOŚ zrówna uprawnienia organizacji ekologicznych z prawami stron • Do czasu wejścia w życie ustawy – nie należy odmawiać dostępu do postępowania organizacjom ekologicznym mimo niespełnienia przez nie wymogów formalnych 11 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

12. Najważniejsze zarzuty KE dotyczące niezgodności prawa polskiego z dyrektywą OOŚ: • Dopuszczanie do realizacji przedsięwzięć podlegających OOŚ na podstawie „milczącej zgody” – zgłoszenia budowy • Rozwiązanie problemu • Nowa ustawa o OOŚ wprowadzi obowiązek uzyskiwania pozwolenia na budowę dla przedsięwzięć podlegających OOŚ • Do czasu wejścia w życie ustawy – należy dokonywać zgłoszeń wnioskując jednocześnie do organu budowlanego o wyrażenia sprzeciwu i nałożenie obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę • Inwestycje już zrealizowane na podstawie zgłoszeń przed wejściem w życie Wytycznych MRR – KE zaakceptuje takie projekty, o ile uzyskano prawidłową decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach 12 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

13. Inne problemy związane z OOŚ • organizacja administracji właściwej ds. OOŚ – braki kadrowe, duża rotacja pracowników (nowa ustawa tworzy wyspecjalizowaną instytucję: Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz 16 regionalnych dyrektorów ochrony środowiska) • częste zmiany w obowiązującym prawie – słaba znajomość przepisów wśród urzędników i inwestorów • „stare” decyzje administracyjne – konieczność aktualizacji pod kątem wymogów ochrony środowiska 13 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

14. Częste błędy beneficjentów • 1) jakość raportów o oddziaływaniu na środowisko • niespójna logicznie dokumentacja • nieuwzględnienie łącznego oddziaływania przedsięwzięć • brak oceny oddziaływania na obszary Natura 2000 • brak analizy wariantów bądź pominięcie niektórych dostępnych wariantów • brak propozycji odpowiednich działań kompensujących lub minimalizujących • 2) konsultacje społeczne – brak jawności informacji o planowanym przedsięwzięciu, brak współpracy z organizacjami ekologicznymi i społecznością lokalną 14 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01

15. Dziękuję za uwagę! • Ministerstwo Rozwoju Regionalnegoul. Wspólna 2/4 • www.mrr.gov.plwww.funduszestrukturalne.gov.pl 15 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 16 września 2008 r. 01