Onderbescherming en proactief handelen

1. Onderbescherming en proactief handelen Algemene vergadering VVSG afd. OCMW’s 14 juni 2012

2. De paradox We hebben een sterke beschermende sociale zekerheid. Er bestaat een gedifferentieerd aanbod van dienst- en hulpverlening georganiseerd door de OCMW’s en andere (particuliere) actoren en toch…. Is het recht op maatschappelijk dienstverlening, dat elkeen toelaat om een menswaardig bestaan te hebben, niet voor iedereen gegarandeerd.

3. Project onderbescherming Zuid- Oost-Vlaanderen (Samenlevingsopbouw O-Vl + HIVA)

4. OCMW Zottegem doet mee Waarom? • 5 deelgemeenten van Zottegem hebben een plattelands- karakter (leadergebied). • OCMW Zottegem werkt aan de realisatie van het fysieke Sociaal Huis. Alle informatie die de kwaliteit van de dienstverlening kan verbeteren is welkom. • Onderzoek is complementair aan het cliënt-tevredenheidsonderzoek in samenwerking met het Provincie Oost-Vlaanderen.

5. Proactieve aanpak Verbeteracties mbt opsporen en benaderen : • Huiswerkbegeleiding en opvoedingsondersteuning aan huis (de Katrol). Doelgroep: gezinnen met kinderen in het basisonderwijs. • Valpreventie; middel om onderbescherming te detecteren. Doelgroep: alleenstaande 80-plussers. Verbeteractie mbt proactief informeren: • Jongeren OCMW-Raad Doelgroep : laatstejaars secundair onderwijs.

6. Proactieve aanpak A. Huiswerkbegeleiding & opvoedingsondersteuning à huis (de Katrol) • Netwerk: Scholenoverleg basisscholen, CLB’s, sociale dienst OCMW, lokale actoren, hogescholen. • Wie doet wat? • Scholen sporen gezinnen op • Hogescholen leveren de studenten (lerarenopleiding, psychologie, orthopedagogie..) • Ankerfiguur (maatsch. werker OCMW) benadert de gezinnen, coacht de studenten en realiseert ontbrekende rechten.

7. Hoe loopt de begeleiding ? • Studenten gaan 2x per week (10-13weken) 1u langs bij de gezinnen. • Studenten helpen de kinderen in aanwezigheid van de ouders bij het huiswerk. Studenten informeren gezinnen over het vrijetijdsaanbod in Zottegem. • Participatiefonds (Federaal) en middelen van het lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie (Vlaams) werken financiële drempels weg. • Ankerfiguur coacht de studenten en wint vertrouwen van het gezin.

8. Proactief handelen werkt ! • Proactief handelen beschermt tegen meer problemen (uithuiszetting, schoolse achterstand, aanpak schuldenproblematiek,...) • Proactief handelen geeft mensen nieuwe kansen (opleiding en tewerkstelling o.a. art. 60 en bij Groep Intro) • Er is een maatschappelijk werker waarop mensen ook na een trajectbegeleiding nog altijd beroep kunnen doen (nazorg).

9. Proactieve aanpak B. Jongeren OCMW-raad • Netwerk: OCMW, scholenoverleg secundaire scholen, CLB • Wie doet wat? • Scholen, CLB’s: vragen een Jongeren OCMW raad aan. • OCMW:maatschappelijk werker geeft een voorbereidende les op school over OCMW-werking en over het gekozen thema (schuldproblematiek, huisvesting, tewerkstelling, ...). • Jongeren komen naar de Jongeren OCMW-raad en bespreken samen met de voorzitter, secretaris, mw-er een sociale casus.

10. Proactief informeren werkt! • Jongeren maken kennis met de werking en de dienstver- lening van het OCMW. • Jongeren OCMW-raad past in de lessen maatschappelijke vorming. • Jongeren weten waar ze terecht kunnen met hun vragen.

11. Proactieve aanpak C. Valpreventie als middel om onderbescherming bij alleenstaande 80-plussers op te sporen. • Netwerk • OCMW: huisbezoeken bij 150 bejaarden met checklist Valpreventie (“Blijf op eigen benen staan”) en vragenlijst over o.a kennis van dienst- en hulpverlening, sociale contacten, ... • Sleutelfiguren: openen de deur voor de enquêteur.

12. Proactief handelen werkt ! • Sleutelfiguren zijn cruciaal als “deuropener” bij de senioren. • Voorlopige conclusie (nog één deelgemeente te gaan): alleenstaande senior wordt omringd door zijn familiaal netwerk. • Het project wordt opgepikt door de deel-SEL Vlaamse Ardennen ( Samenwerkingsinitiatief eerstelijns-gezondheidszorg

13. Uitdagingen voor OCMW’s • OCMW-besturen en -medewerkers moeten geloven in proactief en outreachend werken om iedereen zijn sociale rechten te garanderen. • De kwaliteit van de proactieve aanpak wordt mee bepaald door de tijd en de ruimte die medewerkers ervoor krijgen. Nieuwe aanpak is arbeids- en tijdsintensief. • Overheid moet de OCMW’ s erkennen (ook financieel) als een onmisbare schakel in de lokale aanpak van onderbescherming.

14. Heeft u nog vragen? contactgegevens Kurt De Loor OCMW Zottegem Deinsbekestraat 23 9620 Zottegem 09 364 57 06 Kurt.deloor@vlaamsparlement.be