Cel

1. Przepisy wspólnotoweROZPORZĄDZENIE (WE) NR 1896/2006 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADYz dnia 12 grudnia 2006 r.ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłatyDz. Urz. UE L 399 z 30.12.2006, str. 1http://eur-lex.europa.eu/pl/index.htm

2. Przepisy krajowe Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. — Kodeks postępowania cywilnego Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r.o kosztach sądowych w sprawach cywilnych

3. GenezaWnioski Rady Europejskiej z Tampere (1999 r.)Rada Europejska zobowiązała Radę i Komisję do przygotowania projektów nowych procedur mających na celu łatwiejszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości, a szczególnie nawiązała w tym zakresie do nakazów zapłatyWezwano również Radę oraz Komisję do przyjęcia programu działań, który miał na celu realizację zasad wzajemnego uznawania decyzji sądowych w sprawach cywilnych i handlowych

4. Geneza – cd.Komisja Europejska przedstawia propozycję rozporządzenia dotyczącego wprowadzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych (kwiecień 2002 r.)

5. Geneza – cd.Komisja przyjmuje Zieloną Księgę (Green Paper) zawierającą regulację odnoszącą się do postępowania w sprawie Europejskiego Nakazu Zapłaty oraz środków na rzecz uproszczenia i przyspieszenia postępowań w sprawach drobnych (20.12.2002 r.)

6. Geneza – cd.Komisja Europejska przedstawia projekt regulacji w sprawie stworzenia postępowania w zakresie Europejskiego Nakazu Zapłaty(19.3.2004 r.)

7. Geneza – cd.Wspólne stanowisko w sprawie stworzenia postępowania w zakresie Europejskiego Nakazu Zapłaty przyjęte zostało ostatecznie 13.6.2006 r.

8. Cel Uproszczenie, przyspieszenie i ograniczenie kosztów postępowania sądowego w sprawach transgranicznych dotyczących bezspornych roszczeńpieniężnych Umożliwienie swobodnego przepływu europejskich nakazów zapłaty we wszystkich państwach członkowskich poprzez określenie minimalnych standardów, których spełnienie uchyla konieczność przeprowadzenia w państwie członkowskim wykonania, jakiegokolwiek dodatkowego postępowania pośredniego poprzedzającego uznanie i wykonanie europejskiego nakazu zapłaty

9. Europejski nakaz zapłaty tylko jedną z możliwości Rozporządzenie nie pozbawia powoda możliwości dochodzenia roszczenia na podstawie innego postępowania dostępnego zgodnie z przepisami państwa członkowskiego lub prawa wspólnotowego (art. 1 ust. 2)

10. Zakres przedmiotowy Rozporządzenie ma zastosowanie do transgranicznych spraw cywilnych i handlowych, bez względu na charakter sądu lub trybunału. Rozporządzenie stosowane jest od 12 grudnia 2008 r.

11. Sprawy cywilne Wyłączenia – art. 2 rozporządzenia • sprawy skarbowe, celne lub administracyjne, • sprawy dotyczące odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania w wykonywaniu władzy publicznej (acta iure imperii) • prawa majątkowe wynikające ze stosunków małżeńskich, testamentów i dziedziczenia • upadłość, postępowania związane z likwidacją niewypłacalnych spółek lub innych osób prawnych, postępowania pojednawcze, układy oraz inne analogiczne postępowania • zabezpieczenie społeczne • roszczenia wynikające z zobowiązań pozaumownych, chyba że są one przedmiotem umowy między stronami lub nastąpiło uznanie długu lub dotyczą długów oznaczonych wynikających ze współwłasności mienia

12. Sprawy cywilne – orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich Badając zakres znaczeniowy pojęcia „sprawy cywilne i handlowe” należy wziąć pod uwagę główne cele i zakres konwencji brukselskiej oraz zasady wynikające z systemów prawnych państw konwencyjnych. Na gruncie tych założeń uznano, że konwencja brukselska mogła być stosowana w odniesieniu do niektórych spraw (lub orzeczeń) między organami administracji publicznej a osobami będącymi podmiotami prawa prywatnego z wyjątkiem takich sytuacji, w których działanie organu administracji polega na wykonywaniu jego publicznoprawnych (władczych w stosunku do podmiotu prawa prywatnego) uprawnień. Decydującego znaczenia dla oceny sprawy jako cywilnej Trybunał nie przyznał zatem samemu charakterowi organu jako organu władzy publicznej, ale charakterowi (naturze prawnej) oraz prawnej podstawie samego roszczenia (wyrok z 14.10.1976 r. w sprawie C- 29/76 LTU v.Eurocontrol, Zb. orz. 1976, str. 1541; wyrok z 16.12.1980 r. w sprawie C- 814/79 Królestwo Niderlandów v. R. Rüffer, Zb. Orz. 1980, str. 3807)

13. Sprawy cywilne – orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich – cd. Terminem „sprawy cywilne” objęte jest orzeczenie o natychmiastowym objęciu dziecka opieką i umieszczeniu go poza jego rodziną, jeżeli stanowi ono publicznoprawny środek ochrony dziecka Pojęcie „sprawy cywilne” należy zatem interpretować w ten sposób, że może ono obejmować również środki, które z punktu widzenia prawa państwa członkowskiego należą do instrumentów prawa publicznego (wyrok z 2.4.2009 – sprawa C-523/07 A)

14. Sprawy cywilne – orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich Zasadniczymi kryteriami kwalifikacji sprawy jako cywilnej lub handlowej powinny być: rodzaj roszczeń, których strona dochodzi oraz rodzaj działań, które stanowiły przyczynę wniesienia powództwa, a także ich podstawa prawna

15. Sprawy transgraniczne Przez sprawę transgraniczną należy rozumieć sprawę, w której przynajmniej jedna ze stron ma miejsce zamieszkania lub miejsce stałego pobytu w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie sądu rozpoznającego sprawę Charakter sprawy jako transgranicznej jest oceniany według stanu z daty wniesienia pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty Miejsce zamieszkania ustala się zgodnie z art. 59 i 60 rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001

16. Miejsce zamieszkania Artykuł 59 rozporządzenia 44/2001 Jeżeli wymaga ustalenia, czy strona ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, którego sądy rozpoznają sprawę, sąd stosuje swoje prawo Jeżeli strona nie ma miejsca zamieszkania w Państwie Członkowskim, którego sądy rozpoznają sprawę, sąd w celu ustalenia, czy strona ma miejsce zamieszkania w innym Państwie Członkowskim, stosuje prawo tego Państwa Członkowskiego

17. „Miejsce zamieszkania” spółki i osoby prawnej Artykuł 60 rozporządzenia 44/2001 (…) spółki i osoby prawne mają swoje miejsce zamieszkania w miejscu, w którym znajduje się: a) ich statutowa siedziba; lub b) ich główny organ zarządzający; lub c) ich główne przedsiębiorstwo.

18. Postępowanie Postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty umożliwia dochodzenie roszczeń pieniężnych o oznaczonej wysokości, które są wymagalne w chwili wniesienia pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty

19. Właściwość sądu Właściwość sądu określa się zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego, w szczególności rozporządzenia (WE) nr 44/2001 Jeżeli jednak roszczenie dotyczy umowy zawartej przez osobę – konsumenta – w celu, który można uznać za niezwiązany z jej działalnością gospodarczą lub zawodową, i w przypadku gdy konsument jest stroną pozwaną, właściwe są wyłącznie sądy państwa członkowskiego, w którym konsument ma miejsce zamieszkania, w rozumieniu art. 59 rozporządzenia (WE) nr 44/2001

20. Właściwość sądu Właściwość sądu określa się zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego, w szczególności rozporządzenia (WE) nr 44/2001

21. Właściwość sądu Właściwość sądu określa się zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego, w szczególności rozporządzenia (WE) nr 44/2001

22. Właściwość sądu Właściwość sądu określa się zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego, w szczególności rozporządzenia (WE) nr 44/2001

23. Właściwość sądu Właściwość sądu określa się zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego, w szczególności rozporządzenia (WE) nr 44/2001

24. Właściwość sądu Właściwość sądu określa się zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego, w szczególności rozporządzenia (WE) nr 44/2001

25. Pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty Pozew składa się przy użyciu formularza A, określonego w załączniku I do rozporządzenia Pozew musi zawierać: nazwy lub imiona i nazwiska oraz adresy stron, a także, w odpowiednich przypadkach, ich przedstawicieli oraz oznaczenie sądu, do którego jest kierowany kwotę dochodzonego roszczenia, w tym kwotę roszczenia głównego oraz, stosownie do okoliczności, odsetki, kary umowne i koszty

26. Pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty – cd. Pozew musi zawierać także: jeżeli powód dochodzi odsetek - stawkę odsetek oraz okres, za jaki żąda odsetek, chyba że zgodnie z prawem państwa członkowskiego wydania odsetki ustawowe doliczane są automatycznie do roszczenia głównego uzasadnienie roszczenia, w tym opis okoliczności wskazanych jako podstawa roszczenia oraz, w odpowiednich przypadkach, żądanych odsetek opis dowodów na poparcie roszczenia okoliczności uzasadniające właściwość sądu uzasadnienie transgranicznego charakteru sprawy

27. Pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty – cd. Pozew zawiera oświadczenie powoda, że podane informacje są zgodnie z jego najlepszą wiedzą oraz przekonaniem i że są prawdziwe oraz że przyjmuje on do wiadomości, iż umyślne podanie nieprawdziwych informacji może skutkować zastosowaniem odpowiednich sankcji zgodnie z prawem państwa członkowskiego wydania W załączniku do pozwu powód może poinformować sąd, że w razie wniesienia sprzeciwu przez pozwanego, sprzeciwia się on skierowaniu sprawy do zwykłego postępowania cywilnego. Powód może złożyć takie oświadczenie później, musi to jednak nastąpić przed wydaniem nakazu

28. Opłaty sądowe w postępowaniu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty Łączne opłaty sądowe w przypadku postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty oraz zwykłego postępowania cywilnego, które toczy się w przypadku wniesienia sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty w państwie członkowskim, nie mogą być wyższe niż opłaty sądowe w przypadku zwykłego postępowania cywilnego, które odbyłoby się bez poprzedzającego je postępowania w sprawie europejskiego nakazu zapłaty w tym państwie członkowskim Do celów rozporządzenia uznaje się, że opłaty sądowe obejmują opłaty i należności na rzecz sądu, których kwota jest ustalana zgodnie z prawem krajowym

29. Koszty sądowe w europejskim postępowaniu nakazowym –ustawa Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Art. 79 ust. 1 pkt 2 lit. d) Sąd z urzędu zwraca stronie trzy czwarte uiszczonej opłaty od: d) pozwu w europejskim postępowaniu nakazowym, jeżeli uprawomocnił się europejski nakaz zapłaty

30. Forma pozwu Pozew wnosi się w formie papierowej lub za pomocą innego środka komunikacji, w tym komunikacji elektronicznej, akceptowanego przez państwo członkowskie wydania i dostępnego sądowi wydania Pozew musi być podpisany przez powoda lub, w odpowiednich przypadkach, przez jego przedstawiciela

31. Pozew elektroniczny Jeżeli pozew jest składany w formie elektronicznej musi być on podpisany cyfrowo (przy użyciu podpisu elektronicznego posiadającego odpowiedni certyfikat) Podpis taki jest uznawany w państwie członkowskim wydania i nie może podlegać innym dodatkowym wymogom niż określone w dyrektywie 1999/93/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnotowych ram w zakresie podpisów elektronicznych

32. Wstępne badanie sprawy przez właściwy sąd Sąd rozpatrujący sprawę bada, tak szybko jak to możliwe, czy spełnione są wymogi określone w rozporządzeniu: • rodzaj sprawy (art. 2) • transgraniczny charakter (art. 3) • wymogi dotyczące roszczenia (art. 4) • właściwość sądu (art. 6) • wymogi formalne pozwu (art. 7) • oraz czy pozew wydaje się być uzasadniony Badanie takie może mieć formę procedury zautomatyzowanej

33. Niespełnienie warunków odnoszących się do pozwu – art. 7 W przypadku niespełnienia wymogów określonych w art. 7, sąd umożliwia powodowi uzupełnienie lub poprawienie pozwu, chyba że roszczenie jest oczywiście nieuzasadnione lub pozew jest niedopuszczalny Wzywając do uzupełnienia sąd korzysta z formularza B, określonego w załączniku II

34. Niespełnienie warunków odnoszących się do pozwu – art. 7 W przypadku wezwania powoda do uzupełnienia lub poprawienia pozwu, sąd określa termin, który uważa za odpowiedni w danych okolicznościach Sąd może przedłużać ten termin według własnego uznania

35. Częściowe spełnienie warunków wymaganych dla wydania europejskiego nakazu zapłaty Jeżeli wymogi określone w rozporządzeniu są spełnione tylko w odniesieniu do części roszczenia, sąd powiadamia o tym powoda, korzystając z formularza C określonego w załączniku III

36. Częściowe spełnienie warunków– wezwanie powoda Powód jest wzywany do przyjęcia lub odrzucenia propozycji wydania europejskiego nakazu zapłaty na kwotę określoną przez sąd i jest informowany o skutkach swojej decyzji. Powód udziela odpowiedzi, zwracając formularz C przesłany przez sąd, w odpowiednim terminie wyznaczonym przez sąd Termin ten sąd może dowolnie przedłużać

37. Częściowe spełnienie warunków – oświadczenie powoda i jego skutki Jeżeli powód przyjmuje propozycję sądu, sąd wydajeeuropejski nakaz zapłaty w odniesieniu do części roszczenia zaakceptowanej przez powoda Skutki w stosunku do pozostałej części pierwotnego roszczenia określa prawo krajowe Jeżeli powód nie prześle odpowiedzi w terminie wyznaczonym przez sąd lub odrzuci propozycję sądu, sąd odrzuca w całości pozew o wydanie europejskiego nakazu zapłaty

38. Częściowe spełnienie warunków wymaganych dla wydania europejskiego nakazu zapłaty - ustawa Art. 50518 § 1kpc Jeżeli europejski nakaz zapłaty może zostać wydany tylko co do części roszczenia i powód wyraża na to zgodę, sprawę co do pozostałej części roszczenia sąd rozpoznaje we właściwym trybie. W wypadkach wskazanych w ustawie sąd rozpoznaje sprawę według przepisów o postępowaniach odrębnych, z wyłączeniem przepisów o postępowaniu nakazowym i upominawczym

39. Częściowe spełnienie warunków wymaganych dla wydania europejskiego nakazu zapłaty - ustawa Art. 50518 § 2 kpc W wypadku, o którym mowa w § 1, jeżeli sąd rozpoznaje sprawę według przepisów o postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych, przewodniczący wyznacza termin, w którym powód jest obowiązany w piśmie procesowym podać wszystkie twierdzenia oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykaże, iż ich powołanie w wyznaczonym terminie nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później. Przepis art. 47912 § 1 zdanie drugie stosuje się. Wraz z odpisem pozwu pozwanemu doręcza się odpis pisma procesowego powoda

40. Inne wypadki odrzucenia pozwu (poza odrzuceniem propozycji sądu przez powoda) Sąd odrzuca pozew, jeżeli: • wymogi określone w art. 2, 3, 4, 6 i 7 nie zostały spełnione • roszczenie jest oczywiście nieuzasadnione • powód nie uzupełni braków pozwu w terminie wyznaczonym przez sąd O przyczynach odrzucenia pozwu powód jest informowany przy użyciu formularza D, określonego w załączniku IV

41. Skutki odrzucenia pozwu dla powoda Od odrzucenia pozwu nie przysługuje odwołanie Odrzucenie pozwu nie zamyka powodowi możliwości dochodzenia roszczenia w nowym pozwie o wydanie europejskiego nakazu zapłaty lub przy zastosowaniu dowolnej innej procedury przewidzianej prawem państwa członkowskiego (art. 11 ust. 3)

42. Wydanie europejskiego nakazu zapłaty Jeżeli spełnione są warunki przewidziane rozporządzeniem, sąd, tak szybko jak to możliwe, zwykle w terminie 30 dni od wniesienia pozwu, wydaje europejski nakaz zapłaty przy użyciu formularza E, określonego w załączniku V Termin 30 dni nie obejmuje czasu, który zajęły powodowi uzupełnienie, poprawienie lub zmiana pozwu Europejski nakaz zapłaty jest wydawany wraz z odpisem pozwu

43. Europejski nakaz zapłaty Europejski nakaz zapłaty sąd wydaje przy użyciu formularza E stanowiącego załącznik V do rozporządzenia Europejski nakaz zapłaty zawiera pouczenie, że pozwany może zapłacić powodowi kwotę wskazaną w nakazie lub wnieść sprzeciw poprzez jego przesłanie sądowi wydania w terminie 30 dni od doręczenia mu nakazu

44. Europejski nakaz zapłaty W europejskim nakazie zapłaty pozwanego informuje się, że: • nakaz został wydany wyłącznie na podstawie informacji przekazanych przez powoda i niezweryfikowanych przez sąd • nakaz stanie się wykonalny, chyba że do sądu zostanie wniesiony sprzeciw • w przypadku wniesienia sprzeciwu postępowanie będzie kontynuowane przed właściwymi sądami państwa członkowskiego wydania zgodnie z przepisami regulującymi zwykłe postępowanie cywilne, chyba że powód wyraźnie zażądał w takim przypadku zakończenia postępowania

45. Doręczenie nakazu pozwanemu Sąd zapewnia doręczenie nakazu pozwanemu zgodnie z prawem krajowym, w sposób zgodny z minimalnymi standardami określonymi w rozporządzeniu Możliwe jest doręczenie nakazu na jeden z poniższych sposobów: • Doręczenie za potwierdzeniem odbioru przez pozwanego (art. 13) • Doręczenie bez potwierdzenia odbioru przez pozwanego (art. 14) • Doręczenie osobom reprezentującym (przedstawicielowi) pozwanego (art. 15)

46. Doręczenie za potwierdzeniem odbioru Europejski nakaz zapłaty może być doręczony pozwanemu z zastosowaniem jednej z następujących metod: • osobiste doręczenie potwierdzone poświadczeniem odbioru, zawierającym datę odbioru i podpisanym przez pozwanego • osobiste doręczenie potwierdzone dokumentem podpisanym przez właściwą osobę, która dokonała doręczenia, stwierdzającym, że pozwany otrzymał dokument lub odmówił jego przyjęcia bez żadnego uzasadnienia prawnego, oraz zawierającym datę doręczenia

47. Doręczenie za potwierdzeniem odbioru • doręczenie drogą pocztową za poświadczeniem odbioru, zawierającym datę odbioru, podpisanym i zwróconym przez pozwanego • doręczenie drogą elektroniczną, taką jak faks lub poczta elektroniczna, za poświadczeniem odbioru, zawierającym datę odbioru, podpisanym i zwróconym przez pozwanego

48. Doręczenie bez potwierdzenia odbioru Doręczenia nakazu można również dokonać bez potwierdzenia odbioru przez pozwanego z zastosowaniem jednej z następujących metod: • osobistego doręczenia na adres pozwanego osobie mieszkającej z pozwanym w tym samym gospodarstwie domowym lub tam zatrudnionej • w przypadku pozwanego prowadzącego działalność gospodarczą lub osoby prawnej, osobistego doręczenia w lokalu przedsiębiorstwa pozwanego, do rąk osób zatrudnionych przez pozwanego • złożenia dokumentu w skrzynce pocztowej pozwanego

49. Doręczenie bez potwierdzenia odbioru cd. • złożenie nakazu na poczcie lub we właściwym organie władzy publicznej, za pisemnym powiadomieniem o takim złożeniu pozostawionym w skrzynce pocztowej pozwanego, pod warunkiem że pisemne powiadomienie wyraźnie określa charakter dokumentu jako dokumentu sądowego lub skutek prawny powiadomienia polegający na uznaniu nakazu za doręczony i rozpoczęciu biegu terminów; • doręczenie drogą pocztową bez potwierdzenia, gdy pozwany ma adres w państwie członkowskim wydania nakazu; • drogą elektroniczną, za automatycznym potwierdzeniem dostarczenia, pod warunkiem że dłużnik uprzednio wyraźnie zgodził się na taką metodę doręczenia

50. Doręczenie bez potwierdzenia odbioru cd. Doręczenia bez potwierdzenia odbioru przez dłużnika nie jest jednakże dopuszczalne, jeżeli nie ma pewności co do adresu dłużnika (art. 14 ust. 2)