180 likes | 476 Views
KARACİĞER VE DALAK BÜYÜKLÜKLERİ. Karaciğerin palpe edilmesi karaciğerin büyük olduğu anlamına gelmez Fizik muayenede karaciğer büyüklüğünü değerlendirirken 2 faktör dikkate alınmalıdır Karaciğer üst sınırı Vücut yapısı
E N D
Karaciğerin palpe edilmesi karaciğerin büyük olduğu anlamına gelmez • Fizik muayenede karaciğer büyüklüğünü değerlendirirken 2 faktör dikkate alınmalıdır • Karaciğer üst sınırı • Vücut yapısı • KC üst sınırına ait matite sağ midklaviküler hatta, 5. interkostal aralıkta alınır
Hepatomegali olmadan karaciğerin palpe edildiği durumlar • Sağ diyaframın aşağı doğru yer değiştirdiği haller (amfizem, astım) • Subdiyafragmatik lezyonlar (abse) • Riedel lobu (sağ lobun inguinal bölgeye kadar uzandığı karaciğerin konjenital anomalisi) • Astenik veya karın kasları zayıf kişiler
Karaciğer derin inspiriumda 1-3 cm aşağı inebilir • Safra kesesi, kolon kanseri yada ele gelen fekal kitle hepatomegali ile karışabilir • Hepatomegali radyolojik inceleme ile doğ-rulanmalıdır
HEPATOMEGALİ NEDENLERİ • Konjestif hepatomegaliler • Sağ kalp yetersizliği • Budd-Chiari sendromu (hepatik ven tormbozu) • Konstriktif perikardit • Trikuspit yetersizliği • Hepatik venüllerin tıkayıcı hastalığı (venooclusive disease) • Safra yollarında tıkanma • Koledokta darlık, taş, tm vs
İnflamatuar bozukluklar • Lokalize enfeksiyonlar- • amibik veya pyojenik abseler • Diffüz enfeksiyonlar- • viral hepatit, • tbc , brucelloz, histoplazmoziz • Tifo • Sepsis • İnfeksiyoz mononucleosis • Sıtma, şistozomiasis, kala azar • Siroz (geç dönemde karaciğer küçülür)
İnfiltratif hepatomegaliler • Kemik iliği ve retiküloendotelial hücreler • Ekstramedüller hematopoez • Lösemi, lenfoma • Yağ • Karaciğer yağlanması (steatohepatit, alkol- diyabet-toksinlere bağlı) • Lipoidozlar • Amiloidoz • Hemokromatozis • Granülomatöz hastalık (tüberküloz, sarkoidoz)
Neoplazik Hepatomegaliler • Primer • Metastatik • Kistik Hepatomegaliler • Kist hidatik • Polikistik hastalık
klinik • Fizik muayenede karaciğerin kenarı derin inspirasyon sırasında palpe edilmelidir • Hassasiyet • Düzenlilik • Kıvamı • Keskinliği
Hassas, inflamasyon (hepatit) kenar künt konjesyon (kalp yetmezliği) • Karaciğerde pulsasyon • Hepatojugular reflü TY de (+), Budd chiari de (-)dir • Karaciğerin venöz konjesyonu • Ağrılı, yumuşak ve düzgün yüzeyli olurlar triküspid yetersizliği
Enfeksiyon hastalıklar • KC ağrılı veya ağrısız, yumuşak veya sert olabilir • Sistemik infeksiyonun parçası olduğunda diğer bulgulara dikkat edilmelidir • Viral markerlar, seroloji, ve kültürler faydalıdır • İnfiltratif hastalıklar • Kc büyük orta sert veya sert ve genelde ağrısızdırlar • Maddeler: glikojen, lipid, galaktoz, amiloid, demir, bakır • Hücreler:lösemi, lenfoma,myeloproliferatif has. sarkoidoz
Kenar sert sirotik karaciğer • Ağrısız büyük safra kesesi pankreas başı ca ve kronik pankreatitde olabilir ikter ön plandadır • Kaya sertliğinde tümör • En çok büyüten hastalıklar : karsinom, yağlı infiltrasyon, konjestif kalp yetmezliği, hodgkin hastalığı, amiloidoz
KC boyutlarının hızla azalması : konjestif kalp yetersizliği, masif hepatik nekroz • Frotman yeni yapılan biyopsi,tümör, perihepatit • Venöz hum portal hipertansiyon • Arteryel üfürüm HCC
Hepatomegalide tanı için gerekli laboratuar tetkikleri • Kan sayımı (anemi MPD sıtma) • Transaminazlar • Albumin • Protrombin zamanı • LDH (hemoliz?) • AFP • AKŞ, lipid profili • Bilirübin • Cu, seruloplazmin • Fe, transferrin
Serolojik Testler (Gruber vidal, Wright, antiHAV IgM, HbsAg, AntiHBc Ig M, HBV-DNA; anti HCV; HCV-RNA, otoantikorlar, EBV serolojisi) • PA akc grafi (tbc ve konjestif kalp yetersizliği) • PPD • Kİ asp, biyopsi (lösemi, lenfoma, myeloproliferatif hastalıklar) ve kültürü (tbc, bru, histoplasmoziz) • Karaciğer biopsisi
Görüntüleme yöntemleri (U/S, karaciğer ve safra yolları sintigrafisi, CT, MRI) • Laparoskopi • Özefagoskopi
SPLENOMEGALİ • Dalağın büyümesi 3 mekanizma ile olur; • Dalak fonksiyonlarının artması sonucu gelişen hiperplazi/hipertrofi (hemoliz, infeksiyon ve immün hastalıklara yanıt) • Portal hipertansiyona bağlı konjesyon • Malign hücreler, lipid veya amiloid infiltrasyonu
Hipersplenizm • Splenoegali ile birlikte pansitopeni bulunduğu durum Hipersplenizm tanısı için ; • Splenomegali • Pansitopeni (bazen bisitopeni) • Normal kemik iliği • Splenektomi ile pansitopeninin düzelmesi