200 likes | 355 Views
Mediawijsheid Vraagstuk en beleid. Frank Huysmans Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) Mediastudies, Universiteit van Amsterdam (UvA) www. .nl. Raad voor Cultuur 2005.
E N D
MediawijsheidVraagstuk en beleid Frank HuysmansSociaal en Cultureel Planbureau (SCP) Mediastudies, Universiteit van Amsterdam (UvA)www. .nl
Raad voor Cultuur 2005 we leven in complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde samenleving: veel van wat we over de ons omringende samenleving weten, weten we uit de media Mediawijsheid • nieuws en informatie • wereldbeeld/cultuur • normen en waarden
Geschiedenis • advies Raad voor Cultuur 1996 • Platform en Stuurgroep media-educatie • particulier initiatief • geen structureel beleid Media-educatie in andere landen: onderdeel curriculum basis- en voortgezet onderwijsin Nederland: facultatief onderdeel
Vraagstuk: invloed van media • effecten op het individu • reclame: merkbekendheid en koopgedrag • audiovisuele fictie: psychische schade kinderen (angst, geweld, seks) • politiek: stemgedrag, vertrouwen in politici • amusement: sms-verslaving • maatschappelijke gevolgen • politiek: agenda setting, medialogica • amusement: hypes (Big Brother, Idols) • culturele verandering • ?: openbreken van verzuiling door televisie? • ?: publieksfragmentatie en -vervluchtiging?
Media-invloed Communicatiewetenschap: media hebben maar beperkt effect Kans op mediabeïnvloeding het grootst bij • grote (acute) informatiebehoefte • weinig kennis van en/of geen mening over het onderwerp
Mediawijsheid • kennis • vaardigheden • mentaliteit Raad voor Cultuur 2005 Om goed te kunnen functioneren in die samenleving dienen burgers ‘mediawijs’ (media literate) te zijn
Mediawijsheid • hoe zijn media georganiseerd? • welke politieke, economische, maatschappelijke belangen gaan erachter schuil? • wie bepalen op welke wijze waaraan in de media aandacht wordt geschonken (nieuwsselectie)? • welke mogelijke invloeden hebben de media? Kennis
Mediawijsheid • leesvaardigheid • digitale vaardigheden • informatievaardigheden • mediavaardigheden Vaardigheden
Mediawijsheid • weten hoe media te gebruiken voor persoonlijke doelen/behoeften (aan informatie, ontspanning etc.) • steeds vaker ook: gebruiken van media om zelf te 'zenden' (weblogs, YouTube, Wikipedia etc.) • beschermen van de eigen persoonlijke levenssfeer (sporen die achterblijven in cyberspace: cookies, spyware) Mediavaardigheden
Mediawijsheid bewustzijn van en reflectie op eigen omgang met media • als ontvanger • als zender Mentaliteit
Mediawijsheid jezelf vragen stellen over mediagebruik • hoeveel tijd besteed ik aan media? • hoe ontvankelijk ben ik voor effecten? • kijk/luister/lees ik wel kritisch? Als ontvanger
Mediawijsheid besef van maatschappelijke rol en verantwoordelijkheid • mogelijke impact die boodschap kan hebben • respecteren persoonlijke levenssfeer van anderen Als zender
Mediawijsheid: twee kanten • defensief - hoe voorkom ik ongewenste effecten op mijzelf en/of anderen • maar ook offensief - hoe kan ik media gebruiken om mijn eigen doelen te bereiken
Implicaties voor mediawijsheid • weinig verschil in mediagebruik van autochtone en allochtone jongeren qua deelname en tijdsbesteding; wel verschillen bij oudere groepen • wel verschillen in wat ze lezen, luisteren, kijken (ander onderzoek: d’Haenens et al.); mediagebruik in verlengde van hybride identiteit • aandacht verschuift richting internet, zeker onder jongeren; aandacht voor ‘internetwijsheid’ (of ‘ict-geletterdheid’)
Toekomst • Advies Raad voor Cultuur omarmd door Balkenende-III; conferentie en website • Mediawijsheid staat op de beleidsagenda van Balkenende-IV; motie-Dibi (GroenLinks) • Kwartiermakers bezig met oprichting ‘netwerk mediawijsheid’ en ondersteunend kennis- en expertisecentrum • Deelnemers • Publieke omroep (NPO) • Beeld en Geluid (NIBG) • ECP.nl • Openbare bibliotheken (VOB) • Kennisnet ICT op school
Toekomst • Kritiek: focus ligt nu op jongeren, hun ouders en scholen • Raad voor Cultuur: kijk vooral ook naar volwassenen die via het onderwijs niet meer bereikt kunnen worden • Met name groepen in achterstandspositie, zoals eerste generatie-allochtonen • Hier ligt gezamenlijke taak voor educatieve omroepen, openbare bibliotheken en volksuniversiteiten
Tot slot Een voorbeeld: hoe lees je een boek