1 / 13

Andrzej Radosz Instytut Fizyki

Nauka widzenia. OPOLE 09.11.2005 23.11.2005. Andrzej Radosz Instytut Fizyki. Program. Zachód Ziemi. Nieskończony Wszechświat i pewien paradoks – Izaak Newton. 3. Czego nie zobaczył Albert Einstein?. 4. Czterowymiarowa czasoprzestrzeń. 5. Piąty wymiar.

tavon
Download Presentation

Andrzej Radosz Instytut Fizyki

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Nauka widzenia OPOLE 09.11.2005 23.11.2005 Andrzej Radosz Instytut Fizyki

  2. Program • Zachód Ziemi • Nieskończony Wszechświat i pewien paradoks – Izaak Newton 3. Czego nie zobaczył Albert Einstein? 4. Czterowymiarowa czasoprzestrzeń 5. Piąty wymiar 6. Dziedzictwo Theodora Kaluzy i Oskara Kleina – struny, brany, D-brany, M-brany ...

  3. Mikołaj Kopernik 1473 - 1543 • Geocentryzm Ptolemeusza (100 -168): Ziemia znajduje się w centrum układu a wokół niej krążą ciała niebieskie; niektóre planety krążą po dodatkowych pętlach (epicykle) 2. Heliocentryzm Kopernika: Planety poruszają się wokół Słońca po okręgach 3. Model Kopernika również wymagał przyjęcia założenia o epicyklach!

  4. Izaak Newton 1642 - 1727 • Jednorodny, izotropowy, Wszechświat jest nieskończony, bowiem... 2. We wszechświecie skończonej objętości, materia uległaby gigantycznemu kolapsowi (1693) 3. W nieskończonym wszechświecie niebo powinno błyszczeć – E. Halley (1736) Nocne niebo jest ciemne! Nieskończony czy skończony ??? paradoks nocnego nieba

  5. Co zobaczył Albert Einstein? Zmienne pole fali elektromagnetycznej

  6. Albert Einstein 1879 - 1955 Czas i przestrzeń są ... współzmiennicze tworząc czterowymiarowe kontinuum zdarzeń – czaso-przestrzeń Czego nie zobaczył Albert Einstein?

  7. Odkrycie Hubble’a Mgławica w Andromedzie (2.5 mln lat świetlnych) Edwin Powell Hubble 1889 - 1953 Prawo Hubble’a: Galaktyki oddalają się od siebie z prędkościami proporcjonalnymi do ich wzajemnych odległości V=Hr Mgławica w Andromedzie zbliża się do Nas!

  8. Niezrealizowane marzenie Oddziaływania elektromagnetyczne - równania Maxwella Oddziaływania grawitacyjne - równanie Einsteina Unifikacja oddziaływań elektromagnetycznych i grawitacyjnych

  9. Piąty wymiar Theodor Franz Eduard Kaluza (1885 - 1954): Unifikacja grawitacji i elektromagnetyzmu odbywa się poprzez piąty wymiar (1919)

  10. Piąty wymiar Klasyczny obraz świata: trójwymiarowa przestrzeń Relatywistyczna współzmienniczość: czterowymiarowa czaso-przestrzeń Gdzie jest piąty wymiar? O. Klein (1926): Piąty wymiar jest niewidoczny: został „zwinięty”. Skala piątego wymiaru to jedyna naturalna w Przyrodzie jednostka długości, tzw. Planck’s length Teoria Kaluzy – Kleina: KK theory, sometimes a synonym of „Yang – Mills” is used

  11. Wyższe wymiary Czasoprzestrzeń (1905 – 1916): grawitacja, 1+3=4 Piąty wymiar Kaluzy – Kleina (1919 - 1926): grawitacja i elektromagnetyzm Czas oraz przestrzeń +1 wymiar: 1+3+1=5 GUT (1963) 1+3+5 Dziesięciowymiarowa przestrzeń (1974): grawitacja, elektromagnetyzm oraz silne i słabe oddziaływania Czas oraz przestrzeń + N=6 wymiarów: 1+3+N=10 Supergrawitacja: grawitacja, elektromagnetyzm, pola cechowania, materia (1976) Czas oraz przestrzeń + 7 wymiarów: 1+3+7=11 Superstruny (1983) 1+3+6=10 1+3+22=26

  12. Wyższe wymiary GUT SU(5) Model standardowy Supergrawitacja Teoria Kaluzy -Kleina Teoria Einsteina Superstruny 1+3+6=10 1+3+22=26

  13. Brany... Co dalej? M-Brana (My Theory? – E. Witten) Powstanie Wszechświata: zderzenie bran (Steinhardt, Turok, 2005) Oddziaływanie grawitacyjne na drugiej branie! (L. Randall 2003) Dwie brany: materia oraz trzy rodzaje oddziaływań... Trójbrana w 4+N wymiarowej przestrzeni (N=6)

More Related