Afstand en nabijheid

1. Afstand en nabijheid Orthopedagogische synthese Groep 11

2. Groepsleden • Els BekeRobbeBleuzéStephanie ClausValerie ClauwaertEva De HaanDebbie De NeveSylvie De PaepeSophie DesimpelaereLaurens HeydeEvyPopelierNicky Vandaele

3. Casus Casus uit een interview met P. • 30 jaar • Maatschappelijk werk en psychologie • Werkervaringen: • Psycho-sociale begeleiding aan kankerpatiënten • Gezinsbegeleider en opvoeder in CKG • Therapeut in revalidatiecentrum. (kinderen met ADHD)

4. Casus • P. heeft nog gewerkt in een ziekenhuis met kankerpatiënten. Hij gaf deze patiënten psycho-sociale ondersteuning. Nadat P. daar al een tijdje weg was en van werk veranderd was, stuurde een vrouw van een kankerpatiënt hem berichten via facebook. Deze vrouw had hem op facebook gevonden en het is zo dat je berichten kan sturen zonder dat je de persoon moet toevoegen als 'vriend'. Die vrouw heeft de diagnose van borderline en stuurde hem verschillende berichten telkens ze in een dal zat. Ze stuurde hem onder meer dat ze zelfmoord wilde plegen...

5. Structuur van de presentatie

6. Gedragstherapie • Keuze van het theoretisch kader: • Aanvankelijk idee dat er weinig met afstand en nabijheid wordt gedaan. • Uitdaging om naar linken te zoeken

7. Gedragstherapie • Gedragtherapie als theoretisch kader: • Beklemtoond afstand in de relatie • Focus op observeerbare gedrag • Gedrag verklaren en aanleren

8. Gedragstherapie • Toepassing op de casus: • Niet ingaan op Facebook-bericht • Gesprek aangaan tijdens therapeutische sessie

9. aa

10. Client – centered aanpak • Keuze van het theoretisch kader: • Cliënt centraal in de relatie • Theorie gaat uit van de beleving van de cliënt • Cliënt heeft inspraak in afstand en nabijheid

11. Client – centered aanpak • Client-centered aanpak als theoretisch kader: • Cliënt en zijn wensen en noden staat centraal • Empathie, onvoorwaardelijke acceptatie, echtheid • Therapeut moet zichzelf zijn

12. Client – centered aanpak • Toepassing op de casus: • Ingaan op de berichten want: • Cliënt centraal • Bericht over zelfmoord • Aangeven dat hulpverleningsrelatie werd stopgezet • Indien mogelijk en nodig: doorverwijzen

13. aa

14. Gentle teaching • Keuze van het theoretisch kader: • Gentle-teaching als overkoepelend kader waarin andere kaders perfect geplaatst kunnen worden.

15. Gentle teaching • Gentle teaching als theoretisch kader: • Onvoorwaardelijke en gelijkwaardige attitude • Gevoel van veiligheid en verbondenheid • Onderlinge afhankelijkheid als psychologisch uitgangspunt • Concreet handelen: • Bij de ander willen ZIJN • Dingen MET de ander willen DOEN • Dingen VOOR de ander willen doen • Dingen voor de ANDEREN willen doen Nabijheid Afstand

16. Gentle teaching • Toepassing op de casus:

17. Zachte psychiatrie In instellingen die zich baseren op het alternatieve Soteria-concept maakt men geen gebruik van dwangmaatregelen en krijgen de patiënten lagere doses medicijnen. De veilige, vertrouwde sfeer, de begripvolle begeleiding door het personeel en de prikkelarme omgeving zorgen voor emotionele ontspanning. Het personeel staat er altijd, voor elke cliënt voor een gesprek. De behandeling in Soteria-klinieken is ongeveer even succesvol als die in conventionele instellingen, maar in de regel wel duurder en niet voor iedere patiënt geschikt. Gentle teaching als theoretisch kader krijgt zijn toepassing in de praktijk. Gelitz, C. (2008). Zachte psychiatrie. Psyche & Brein , 84-89.

18. Volt: ‘WarreBorghmans bij de bejaarden’ Één van de bewoners geeft aan dat de persoon die haar ondersteunt als haar eigen dochter is.  Band tussen hulpverlener en cliënt

19. Sociaal-emotioneel functioneren • Keuze van het theoretisch kader: • Belangrijk binnen Gentle Teaching • Afstand en nabijheid: • In eerste instantie connotatie met fysieke aspect • Ook emotionele aspect belangrijk

20. Sociaal-emotioneel functioneren • SEF als theoretisch kader: • Observeren en bepalen van sociale en emotionele ontwikkeling • Begeleiding afstemmen op de noden • beschikbaarheid, responsiviteit, betrouwbaarheid, continuïteit, voorspelbaarheid, grenzen stellen

21. Sociaal-emotioneel functioneren • Toepassing op de casus: • Vrouw in fase 3 (eerste individuatie) • Evenwicht autonomie en bescherming van de omgeving • Nood aan nabijheid van op afstand • Bij crisissituatie nood aan verhoogde nabijheid om psychisch bij te tanken

22. SchoolshootingsDe beste manier om geweld te voorkomen is ervoor te zorgen dat mensen relaties aankopen en onderhouden met personen die een degelijke maatschappelijke positie bekleden. Deze functionele relaties zijn een bescherming tegen destructieve fantasieën. Hierin ligt een taak voor de omgeving, school en politiek. Bij de sociaal-emotionele ontwikkeling komt vanaf de eerste identificatiefase een grote nadruk te liggen op het oordeel van belangrijke anderen. Naast de relatie met de begeleiders komt de relatie met anderen op de voorgrond te staan. Robertz, F. J. (2009). School Shootings. Psyche & Brein , 74-81.

23. Klasse: "Potelendeleraars“ De machtsverhouding zorgt ervoor dat het voor leerlingen erg moeilijk is het overschrijdend gedrag aan te klagen, vaak stuit dit op heel wat ongeloofen wordt geopperd dat de leerling alles fantaseert. De leerkracht zelf is zich niet eens altijd bewust dat er grenzen overschreden worden en willen het belang van het kind niet schaden.Klasse voor Leerkrachten 70, december 1996, p. 30-31 In de sociaal-emotionele ontwikkeling is nabijheid van groot belang. Toch legt men er de nadruk op deze nabijheid te begrenzen. Te claimend gedrag moet herhaaldelijk begrensd worden. Een zekere afstandelijke betrokkenheid is aangewezen: een warme maar eerder zakelijke omgang is op langere termijn voor beide partijen de aangewezen werkwijze.

24. Lichamelijkheid • Keuze van het theoretisch kader: • Binnen Gentle Teaching nadruk op lichaam als werktuig • Lichaam als middel in de hulpverlening vaak taboe  Medische sector • Lichamelijkheid plaats geven binnen de hulpverlening

25. Lichamelijkheid • Lichamelijkheid als theoretisch kader: • Weinig theorievorming • Lichaamstaal: afhankelijk van de interpretatie van de noden gepast reageren • Leren omgaan met aanraking en intimiteit • Tegelijk gevaren voor misbruik verminderen

26. Lichamelijkheid • Toepassing op de casus: • Concrete technieken: knuffels, strelingen, high five, schouderklopje • Stretching • Snoezelen of bewegingspedagogiek van Sherborne lijkt binnen deze casus niet voor de hand liggend.

27. Krantenartikel: 'Katholieke leraars krijgen 'richtlijnen lichamelijkheid'' (Het Nieuwsblad, 27/09/10)Kan een leraar zijn leerlingen nog troosten, knuffelen of een stevige schouderklop geven? Heel wat leerkrachten weten het niet meer. Daarom krijgen ze van het katholieke onderwijs een handleiding over 'lichamelijkheid met leerlingen'. Toont duidelijk de angst en het taboe aan die bestaat rond lichamelijkheid. Enerzijds nemen dergelijke richtlijnen deze angst gedeeltelijk weg. Deze richtlijnen kunnen echter ook tot een verenging zorgen. Richtlijnen wel te kaderen binnen een poging om gevaar op misbruikt te verminderen.

28. Klasse: "Uw schoon kontje" Over ongewenst seksueel gedrag op school.Klasse voor Ouders, 01/12/01 De Standaard Zijn hulpverleners de nieuwe priesters? zaterdag 13 november 2010 De standaard Hij noemde het ‘een klein foutje' SEKSUEEL MISBRUIK DOOR THERAPEUTEN zaterdag 13 november 2010 Angst door de media in stand gehouden: meldingen over grensoverschrijdend gedrag.

29. Verdere planning - hiaten • Valkuilen in de theoretische kaders • Rol hulpverlener – ervaringsdeskundige • Dieper ingaan op begeleiding (metafoor van ‘de draad’) • Discussie rond stellingen