Pomoc publiczna na wspieranie sieci szerokopasmowych

1. Pomoc publiczna na wspieranie sieci szerokopasmowych Robert Zenc Departament Monitorowania Pomocy Publicznej Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów robert.zenc@uokik.gov.pl 16 lutego 2010 r.

2. Prawo pomocy publicznej • Prawo Unii Europejskiej (zasady i warunki dopuszczalności pomocy) • Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) • Rozporządzenia, Komunikaty, Wytyczne, Zasady Ramowe, Obwieszczenia • Orzecznictwo: Komisji Europejskiej, TSUE i Sądu • Prawo polskie (kwestie proceduralne, sprawozdawczość, monitorowanie) • Ustawa z 30.4.2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404 ze zm.) • Rozporządzenia wykonawcze do ww. ustawy

3. Pojęcie pomocy publicznej Art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) (dawny art. 87 ust. 1 TWE) „Z zastrzeżeniem innych postanowień przewidzianych w Traktatach, wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi.”

4. Pojęcie pomocy publicznej Art. 107 ust. 1 TFUE • Przedsiębiorca/Działalność gospodarcza • Zasoby/Środki publiczne • Przysporzenie/Korzyść ekonomiczna • Selektywność • Zakłócenie lub groźba zakłócenia konkurencji • Wpływ na wymianę handlową między państwami członkowskimi Pomoc publiczna w przypadku łącznego wystąpienia wszystkich ww. przesłanek.

5. Art. 107 – 109 TFUE • Generalny zakaz udzielania pomocy publicznej (art. 107 ust. 1 TFUE) • Wyjątki od zakazu udzielania pomocy (art. 107 ust. 2 i 3 TFUE) • Kontrola pomocy publicznej przez Komisję Europejską (art. 108 TFUE) – Dyrekcja Generalna ds. Konkurencji (DG Competition) • Rola Prezesa UOKiK i Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi

6. Art. 107 ust. 2 i 3 TFUE 2. Zgodna z rynkiem wewnętrznym jest: • pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym konsumentom (…); • pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi (…); • pomoc przyznawana gospodarce niektórych regionów RFN (…). 3.Za zgodną z rynkiem wewnętrznym może zostać uznana: • pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia (…); • pomoc przeznaczona na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania lub mająca na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce Państwa Członkowskiego;

7. Art. 107 ust. 2 i 3 TFUE • pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem; • pomoc przeznaczona na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego (…); • inne kategorie pomocy, jakie Rada może określić decyzją, stanowiąc na wniosek Komisji.

8. Tzw. klauzula zawieszająca • Art. 108 ust. 3 TFUE „Komisja jest informowana, w czasie odpowiednim do przedstawienia swych uwag, o wszelkich planach przyznania lub zmiany pomocy (…). Dane Państwo Członkowskie nie może wprowadzać w życie projektowanych środków dopóki procedura ta nie doprowadzi do wydania decyzji końcowej.” • Art. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 „Pomoc podlegająca obowiązkowi zgłoszenia (…) nie zostaje zrealizowana do czasu podjęcia przez Komisję decyzji zezwalającej na taką pomoc lub do czasu uznania takiej decyzji Komisji za podjętą.”

9. Przeznaczenia pomocy • Pomoc de minimis (brak obowiązku notyfikacji KE). do 200 tys. € w okresie 3 kolejnych lat • Pomoc inna niż de minimis: • podlegająca obowiązkowi notyfikacji KE (np. pomoc na restrukturyzację, pomoc na wspieranie kultury i ochronę dziedzictwa narodowego, pomoc na wspieranie sieci szerokopasmowych) • udzielana w ramach tzw. wyłączeń grupowych – brak obowiązku notyfikacji KE (np. niektóre przypadki pomocy inwestycyjnej i na zatrudnienie, pomoc dla MŚP)

10. Wytyczne wspólnotowe w sprawie stosowania przepisów dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do szybkiego wdrażania sieci szerokopasmowych (Dz. Urz. UE C 235 z 30.9.2009). • podsumowanie stosowanej dotychczas polityki KE • zagwarantowanie pewności prawa oraz przejrzystości praktyki decyzyjnej KE • wdrażanie tradycyjnych sieci szerokopasmowych (część 2) oraz sieci dostępowych następnej generacji „NGA” (część 3) • większa przychylność KE wobec pomocy na wdrożenie dostępu szerokopasmowego na obszarach wiejskich oraz obszarach o niedostatecznym zasięgu sieci • KE bardziej krytyczna – wobec środków pomocowych stosowanych na obszarach, gdzie istnieje już infrastruktura szerokopasmowa i konkurencja

11. Pojęcie pomocy publicznej Art. 107 ust. 1 TFUE • Przedsiębiorca/Działalność gospodarcza • Zasoby/Środki publiczne • Przysporzenie/Korzyść ekonomiczna • Selektywność • Zakłócenie lub groźba zakłócenia konkurencji • Wpływ na wymianę handlową między państwami członkowskimi • Pomoc publiczna w przypadku łącznego wystąpienia wszystkich ww. przesłanek. • Praktyka decyzyjna KE – wsparcie publiczne dla projektów dostępu szerokopasmowego często wiąże się z obecnością pomocy publicznej

12. Przedsiębiorca/Działalność gospodarcza • Środki państwowe wspierające projekty wdrożenia dostępu szerokopasmowego na ogół są ukierunkowane na prowadzenie działalności gospodarczej (takie jak budowa i obsługa oraz umożliwienie dostępu do infrastruktury szerokopasmowej) • wyjątkowo – gdy sieć nie jest wykorzystywana do celów komercyjnych (np. sieć zapewnia tylko szerokopasmowy dostęp do stron internetowych, usług i informacji o charakterze niekomercyjnym) – interwencja państwa nie wiąże się z przyznaniem korzyści przedsiębiorstwu (brak pomocy publicznej) np. decyzja KE z 30.5.2007 r. w sprawie NN 24/07 – Republika Czeska, Prague Municipal Wireless Network

13. Zasoby/Środki publiczne Państwo zazwyczaj angażuje swoje zasoby w projekty dostępu szerokopasmowego np. poprzez: • dotacje • ulgi podatkowe (dotychczas 1 przypadek – decyzja N 398/05 – Węgry, Development of Tax Benefit for Broadband) • inne preferencyjne warunki finansowania

14. Przysporzenie/Korzyść ekonomiczna Pomoc udzielana jest zazwyczaj: • bezpośrednio – inwestorom (przedsiębiorstwom lub operatorom sieci łączności elektronicznej inwestującym w budowę i rozwój infrastruktury szerokopasmowej), w większości wybieranym w drodze przetargu nieograniczonego • pośrednio – m.in.: • innym operatorom – którzy uzyskują dostęp hurtowy do zbudowanej w ten sposób infrastruktury • użytkownikom biznesowym – którzy uzyskują dostęp szerokopasmowy na warunkach, które nie istniałyby bez interwencji państwa.

15. Selektywność Środki państwowe wspierające wdrożenie sieci szerokopasmowych są z natury selektywne, ponieważ są skierowane do przedsiębiorstw, które działają tylko w niektórych regionach lub na niektórych segmentach rynku usług łączności elektronicznej.

16. Zakłócenie konkurencji • Interwencja państwa sprzyja zmianie panujących warunków rynkowych przez to, że szereg przedsiębiorstw dokonałoby w tej sytuacji wyboru usług świadczonych przez wybranych dostawców zamiast istniejących, potencjalnie droższych alternatywnych rozwiązań rynkowych. W związku z tym fakt, że usługi szerokopasmowe stają się w ogóle dostępne albo dostępne po niższej cenie niż w innym przypadku, powoduje zakłócenie konkurencji. • Ponadto wsparcie państwa dla infrastruktury szerokopasmowej mogłoby obniżyć rentowność i spowodować wyparcie inwestycji uczestników rynku, którzy w innej sytuacji byliby skłonni do zainwestowania w określony obszar lub jego części.

17. Wpływ na wymianę handlową • W zakresie w jakim interwencja państwa może wpłynąć na dostawców usług z innych państw członkowskich, wpływa ona także na wymianę handlową, ponieważ rynki usług łączności elektronicznej (w tym hurtowe i detaliczne rynki łączy szerokopasmowych) są otwarte na konkurencję między operatorami i dostawcami usług.

18. Ocena zgodności – pomoc regionalna • Obszary objęte projektem pomocy publicznej na rzecz infrastruktury szerokopasmowej mogą być także obszarami objętymi pomocą przewidzianą w Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej na lata 2007-2013 (Dz. Urz. UEC 54 z 4.3.2006). • W tym przypadku pomoc może kwalifikować się jako pomoc na rzecz inwestycji początkowej. • Dotychczasowa praktyka KE: • przy pośrednich beneficjentach – problem z warunkiem dokonania nowej inwestycji. • pomimo możliwości kwalifikacji jako nowej inwestycji, intensywność pomocy często wykracza ponad pułap przewidziany dla pomocy regionalnej.

19. Ocena zgodności – art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE Jeżeli Komisja uznaje, że zgłoszony środek stanowi pomoc publiczną w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, ocena zgodności opiera się na: • art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE „pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem” • Wytycznych wspólnotowych w sprawie stosowania przepisów dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do szybkiego wdrażania sieci szerokopasmowych

20. Tzw. test bilansujący • Oceniając, czy dany środek pomocy można uznać za zgodny z rynkiem wewnętrznym, KE wyważa pozytywny wpływ środka na osiągnięcie danego celu leżącego we wspólnym interesie i potencjalne negatywne skutki uboczne tego środka, takie jak zakłócenie wymiany handlowej i konkurencji (równoważenie negatywnego wpływu na wymianę handlową i konkurencję i pozytywnego oddziaływania na cele leżące we wspólnym interesie) • KE ocenia czy: • środek pomocy jest ukierunkowany na jasno określony cel leżący we wspólnym interesie, tj. • wyeliminowanie nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku (efektywność) • osiągnięcie innego celu spójnościowego (sprawiedliwość)

21. Jasno określony cel Pomoc państwa może być przydatna na obszarach, na których rynek nie zapewnia wystarczającego zasięgu sieci szerokopasmowej albo warunki dostępu nie są wystarczające. • Pomoc w sektorze dostępu szerokopasmowego może zapobiec w szczególności nieprawidłowościom w funkcjonowaniu rynku, czyli sytuacjom, w których indywidualni inwestorzy rynkowi nie inwestują, mimo że byłoby to efektywne z punktu widzenia szerszej perspektywy ekonomicznej. • Pomoc dla sektora dostępu szerokopasmowego można uznać za narzędzie służące osiągnięciu celów związanych ze sprawiedliwością, tzn. za sposób poprawienia dostępu wszystkich podmiotów w społeczeństwie do podstawowego środka komunikacji i udziału w życiu społecznym, jak również wolności wypowiedzi.

22. Jasno określony cel • Obszary białe (brak infrastruktury dostępu szerokopasmowego lub w najbliższym czasie nie zostanie prawdopodobnie rozbudowana) oraz tereny wiejskie • pomoc państwa konieczna do uzyskania dostępu powszechnego • pomoc zgodna z polityką wspólnotową • Obszary szare (usługi świadczy tylko jeden operator sieci szerokopasmowej) • szczegółowa analiza KE, staranna ocena zgodności • Obszary czarne (usługi świadczy co najmniej 2 operatorów infrastruktury szerokopasmowej – konkurencja oparta na infrastrukturze) • brak nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku • interwencja państwa niepotrzebna • negatywna ocena KE

23. Tzw. test bilansujący • pomoc została tak zaplanowana aby zapewnić osiągnięcie celu leżącego we wspólnym interesie, tj. przyczynia się do naprawy nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku lub osiągnięcia innego celu: • czy pomoc państwa jest właściwym instrumentem polityki do realizacji danego celu, tj. czy istnieją inne bardziej stosowne narzędzia? • czy istnieje efekt zachęty, tzn. czy pomoc powoduje zmianę zachowania beneficjenta? Czy dana inwestycja w sieć szerokopasmową nie zostałaby podjęta w tych samych ramach czasowych bez pomocy państwa? • czy środek jest proporcjonalny do problemu, tzn. czy taką samą zmianę można by uzyskać przy mniejszej pomocy? • zakłócenie konkurencji i wpływ na wymianę handlową są na tyle ograniczone, aby ogólny bilans był pozytywny ?

24. Proporcjonalność • Warunki niezbędne do zminimalizowania pomocy państwa oraz potencjalnego zakłócenia konkurencji • Brak realizacji jednego z nich wymaga szczegółowej oceny i zazwyczaj prowadzi do stwierdzenia braku zgodności pomocy ze wspólnym rynkiem • szczegółowe mapy i analiza zasięgu „państwa członkowskie powinny wyraźnie wskazać obszary geograficzne, które zostaną objęte środkiem wsparcia. Przeprowadzając jednocześnie analizę warunków konkurencji i strukturę przeważającą na danym obszarze oraz konsultacje ze wszystkimi stronami zainteresowanymi środkiem, państwa członkowskie zmniejszają do minimum zakłócenia konkurencji w odniesieniu do obecnych dostawców oraz dostawców, którzy już zaplanowali inwestycji w najbliższej przyszłości, a także umożliwiają tym inwestorom planowanie działalności”

25. Proporcjonalność • procedura otwarta „otwarta procedura przetargowa zapewnia przejrzystość wszystkim inwestorom pragnącym złożyć ofertę w zakresie realizacji wspieranego projektu. Równe i niedyskryminacyjne traktowanie wszystkich oferentów jest niezbędnym warunkiem procedury otwartej. Procedura otwarta jest metodą na zmniejszenie do minimum potencjalnej korzyści wynikające z pomocy państwa.” • oferta najkorzystniejsza pod względem ekonomicznym „w kontekście otwartej procedury przetargowej, w celu zmniejszenia przyznawanej kwoty pomocy przy podobnych, jeśli nie identycznych warunkach jakościowych oferent wnioskujący o najniższą kwotę pomocy powinien z zasady uzyskać więcej punktów pierwszeństwa w całościowej ocenie oferty.”

26. Proporcjonalność • neutralność technologiczna „biorąc pod uwagę, że usługi dostępu szerokopasmowego mogą być świadczone za pośrednictwem infrastruktury sieciowej opartej o technologie przewodowe (xDSL, kabel), bezprzewodowe (Wi-Fi, WiMAX), satelitarne i mobilne, państwa członkowskie nie powinny faworyzować żadnej konkretnej technologii ani platformy sieciowej, jeżeli nie są w stanie wykazać, że istnieje dla tego obiektywne uzasadnienie.” • wykorzystanie istniejącej infrastruktury „państwa członkowskie powinny, o ile jest to możliwe, zachęcać oferentów do wykorzystania istniejącej infrastruktury w celu unikania niepotrzebnego i nieekonomicznego powielania zasobów. Aby ograniczyć wpływ ekonomiczny na działających już operatorów sieci, należy im umożliwić włączenie ich infrastruktury do projektu.”

27. Proporcjonalność • hurtowy dostęp „obowiązek udostępniania wytworzonych zdolności operatorom oraz dostawcom usług w sposób przejrzysty, otwarty oraz niedyskryminujący (…) Efektywny hurtowy dostęp do subsydiowanej infrastruktury powinien być oferowany na okres co najmniej 7 lat.” • analiza porównawcza cen „w celu zapewnienia efektywnego dostępu hurtowego oraz ograniczenia do minimum potencjalnego zakłócenia konkurencji należy unikać stosowania przez wybranego oferenta nadmiernie wysokich cen hurtowych, jak również praktyki rażącego zaniżania cen lub ustalania cen na poziomie nieodzwierciedlającym kosztów usługi hurtowej. Kryteria analizy porównawczej powinny zostać jasno określone w dokumentacji przetargowej.” • mechanizm wycofania pozwalający na uniknięcie nadmiernej rekompensaty

28. Standardowe, przykładowe pytania KE • czy przed wyborem projektów dokonana zostanie analiza rynku oraz ocena czy operatorzy sieci dokonaliby inwestycji bez pomocy państwa? • jaki rodzaj infrastruktury i usług będzie objęty pomocą (minimalna/maksymalna szybkość, nieograniczone w czasie łącze, itd.)? • czy środek dąży do zapewnienia infrastruktury na obszarach gdzie obecnie nie ma infrastruktury szerokopasmowej a jeżeli powstanie infrastruktura na obszarach częściowo nią pokrytych – na jakich warunkach będzie się to odbywać, np. czy zwiększy się liczba odbiorców mających dostęp, itd.? • czy w państwie istnieje niedoskonałość rynku w zakresie infrastruktury sieci szerokopasmowych ?

29. jak przedstawia się schemat własnościowy infrastruktury szerokopasmowej w danym państwie, a także jaki rodzaj podmiotów stanowić będzie przewidywanych beneficjentów wspieranej infrastruktury (Państwo, operator główny, nowi operatorzy rynkowi) ? • jak pomoc wpłynie na siłę rynkową obecnych właścicieli infrastruktury szerokopasmowej, w tym głównego operatora narodowego i jakie zostaną przedsięwzięte środki w celu łagodzenia pozycji głównego operatora na rynku ? • czy – i jeżeli tak – to na jakich warunkach, podmioty trzecie uzyskają dostęp do infrastruktury, która zostanie zbudowana; czy warunki te porównywalne są do obecnych warunków rynkowych ? • jak ustalane będą opłaty za dostęp i usługi ? • czy umowy dostępu będą uwarunkowane np. poprzez wprowadzenie okresu minimalnego ?

30. Brak pomocy publicznej • Test prywatnego inwestora – udział państwa w kapitale zakładowym lub dokapitalizowanie przedsiębiorstwa, które ma być realizatorem projektu, w okolicznościach odpowiadających normalnym warunkom rynkowym. (decyzja Komisji z 11.12.2007 w sprawie C 53/2006 Citynet Amsterdam – inwestycja gminy Amsterdam w budowę światłowodowej sieci dostępowej FTTH) KE – zaangażowanie miasta Amsterdam w przedsięwzięcie na zasadach rynkowych „Gdy udział w kapitale zakładowym lub dokapitalizowanie przez inwestora publicznego nie daje wystarczającej perspektywy zysków, nawet w długoterminowej perspektywie, wówczas tego rodzaju interwencję należy uważać za pomoc (…)”

31. Test prywatnego inwestora „Zgodność inwestycji publicznej z warunkami rynkowymi musi być gruntownie i wszechstronnie wykazana poprzez znaczący udział inwestorów prywatnych albo solidny biznesplan, z którego wynika odpowiedni zwrot z inwestycji. Jeżeli w projekcie uczestniczą inwestorzy prywatni, warunkiem koniecznym jest to, by przyjęli oni na siebie ryzyko handlowe związane z prowadzeniem inwestycji na tych samych warunkach, co inwestor publiczny.”

32. Brak pomocy publicznej Rekompensata z tytułu realizacji usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym („UOIG”) 4 warunki (tzw. kryteria Altmark) spełnione łącznie: • beneficjent musi zostać formalnie zobowiązany do świadczenia UOIG i zobowiązanie to musi być w sposób jasny zdefiniowane; • parametry, na podstawie których obliczana jest rekompensata muszą być wcześniej ustalone w obiektywny i przejrzysty sposób, tak aby nie powodowała ona powstania korzyści ekonomicznej, która mogłaby stawiać przedsiębiorstwa w korzystnej sytuacji wobec przedsiębiorstw konkurencyjnych;

33. Brak pomocy publicznej • rekompensata nie może przekraczać kwoty niezbędnej do pokrycia całości lub części kosztów poniesionych w celu wykonania zobowiązań do świadczenia UOIG, przy uwzględnieniu związanych z nimi przychodów oraz rozsądnego zysku z tytułu wypełniania tych zobowiązań; • jeżeli beneficjent nie został wybrany w ramach procedury udzielania zamówień publicznych, poziom rekompensaty musi być określony na podstawie analizy kosztów, jakie przeciętne prawidłowo zarządzane przedsiębiorstwo poniosłoby w związku z wykonaniem takich zobowiązań, przy uwzględnieniu właściwych przychodów i rozsądnego zysku.

34. Podstawy udzielania pomocy publicznej • PROGRAMY POMOCOWE – akty normatywne przewidujące udzielanie pomocy określonej grupie podmiotów określonych w sposób generalny i abstrakcyjny: • ustawy; • rozporządzenia; • uchwały(akty prawa miejscowego). • POMOC INDYWIDUALNA: • pomoc ad hoc – każda pomoc udzielana poza programem pomocowym, • pomoc podlegająca notyfikacji na podstawie programu pomocowego.

35. Postępowanie przed Prezesem UOKiK Art. 12 ust. 1ustawy o postępowaniu Projekty programów pomocowych, w tym przewidujących udzielanie pomocy w ramach wyłączeń grupowych, oraz pomocy indywidualnej, a także pomocy indywidualnej na restrukturyzację, wymagają uzyskania opinii Prezesa UOKiK, a w zakresie pomocy publicznej w rolnictwie lub rybołówstwie – ministra właściwego do spraw rolnictwa. Terminy do wydania opinii (art. 14): • 60 dni – w przypadku pomocy indywidualnej • 21 dni – w przypadku programu pomocowego od dnia otrzymania wniosku wraz z wymaganymi informacjami i dokumentami.

36. Postępowanie przed Prezesem UOKiK Art. 12 ust. 4ustawy o postępowaniu Opinia Prezesa UOKiK zawiera w szczególności: • Stanowisko czy projekt przewiduje udzielanie pomocy publicznej, • Stanowisko w sprawie zgodności pomocy publicznej z rynkiem wewnętrznym, • Propozycje zmian przedstawione w celu zapewnienia zgodności postanowień projektu ze wspólnym rynkiem, • Stanowisko w sprawie obowiązku notyfikacji projektu.

37. Postępowanie przed Prezesem UOKiK Art. 13 ust. 2ustawy o postępowaniu Do wniosku o wydanie opinii dołącza się projekt programu pomocowego lub projekt aktu, na podstawie którego ma być udzielana pomoc indywidualna (np. decyzja, umowa) oraz informacje niezbędne do wydania opinii określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 26 października 2004 r. w sprawie informacji przekazywanych Prezesowi UOKiK w celu wydania opinii o planowanej pomocy publicznej (Dz. U. Nr 246, poz. 2467 ze zm.). Art. 15ustawy o postępowaniu Prezes UOKiK, przed wydaniem opinii, może wystąpić o przekazanie, w wyznaczonym terminie, dodatkowych wyjaśnień i informacji. W przypadku ich nieprzekazania – wydaje opinię na podstawie posiadanych informacji.

38. Postępowanie notyfikacyjne Notyfikacja – przekazanie KE, zgodnie z art. 108 TFUE, projektu programu pomocowego (pomocy indywidualnej), wraz z informacjami niezbędnymi dla oceny zgodności pomocy publicznej z rynkiem wewnętrznym. Art. 20ustawy o postępowaniu Prezes UOKiK, za pośrednictwem Stałego Przedstawicielstwa RP przy UE w Brukseli, dokonuje notyfikacji w odniesieniu do projektu: • programu pomocowego – niezwłocznie po podjęciu uchwały Rady Ministrów o dokonaniu notyfikacji; • pomocy indywidualnej – niezwłocznie po wydaniu opinii o zgodności pomocy z rynkiem wewnętrznym.

39. Postępowanie notyfikacyjne • Rozporządzenie Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE (Dz. Urz. WE L 83 z 27.3.1999 ze zm.) • postępowanie wstępne • formalne postępowanie wyjaśniające • Rozporządzenie Komisji (WE) nr 794/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. wdrażające rozporządzenie Rady nr 659/1999 (Dz. Urz. UE L 140 z 30.4.2004 ze zm.) • formularze notyfikacyjne • od 1.7.2008 r. – elektroniczna notyfikacja z wykorzystaniem aplikacji internetowej („SANI” – State Aid Notification Interactive / Interaktywne zgłoszenie dotyczące pomocy państwa)

40. Postępowanie notyfikacyjne • Załącznik I do rozporządzenia nr 794/2004 • Część I „Informacje ogólne” Zmienione rozporządzeniem Komisji (WE) nr 271/2008 z 30.1.2008 r. (Dz. Urz. UE L 82 z 25.3.2008) • Status zgłoszenia • Dane podmiotu udzielającego pomocy • Identyfikacja pomocy • Krajowa podstawa prawna • Beneficjenci • Wielkość pomocy / roczne wydatki • Czas trwania • Tajemnica służbowa • Zgodność pomocy ze wspólnym rynkiem • Obowiązek zwrotu pomocy • Inne informacje • Załączniki

41. Zwrot pomocy publicznej • Pomoc udzielona bezprawnie (tzw. nielegalna) • Pomoc wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem • Decyzja o konieczności zwrotu pomocy – KE • Wykonanie decyzji (odzyskanie pomocy) – wg przepisów prawa krajowego. Zasada – podmiot, który udzielił pomoc jest także odpowiedzialny za jej odzyskanie; różne procedury windykacji, w zależności od podmiotu udzielającego pomocy. Zwrot = pomoc + odsetki (płatne od dnia, w którym pomoc została udostępniona beneficjentowi, do daty jej windykacji).

42. Zwrot pomocy publicznej • Termin przedawnienia kompetencji KE do windykacji pomocy (10 lat od dnia udzielenia pomocy) • Obowiązek zwrotu pomocy – niezależnie od tego, czy winę ponosi podmiot udzielający pomocy (np. zaniedbanie), czy jej beneficjent (np. celowe wprowadzenie podmiotu udzielającego pomocy w błąd). • Wyjątki od obowiązku zwrotu m.in.: • przedawnienie • „absolutna niemożliwość” wykonania decyzji (np. likwidacja przedsiębiorstwa przed decyzją KE)

43. Zwrot pomocy publicznej Art. 25 ustawy o postępowaniu 1. Beneficjent pomocy jest zobowiązany do zwrotu kwoty stanowiącej równowartość udzielonej pomocy publicznej, co do której Komisja wydała decyzję o obowiązku zwrotu pomocy (…). 2. Obowiązek zwrotu, o którym mowa w ust. 1, obejmuje również odsetki (…). 3. Do czasu wykonania przez beneficjenta pomocy obowiązku, o którym mowa w ust. 1, żadna pomoc publiczna nie może zostać udzielona, a w przypadku jej wcześniejszego udzielenia – wypłacona temu beneficjentowi.”

44. Dziękuję za uwagę