T.C. Erzurum Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü

1. T.C. Erzurum Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ÇED Şube Müdürlüğü Buğra KOTAN Çevre Mühendisi Eylül-2012

2. ÇED Şube Müdürlüğü Personel Durumu • ÇED Şube Müdürlüğü İşleri, Olmak üzere toplam 5 personel tarafından yürütülmektedir.

3. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED); Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED); Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin planlanma aşamasında inşaat, işletme ve işletme sonrası dönemlerine ilişkin olumlu ve olumsuz çevresel etkilerinin belirlenmesi, olumsuz etkilerinin önlenmesi ya da zarar vermeyecek ölçüde en aza indirgenmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ve teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesi ve faaliyetlerin izlenmesi - denetlenmesinde sürdürülecek çalışmalardır.

4. Çevresel Etki Değerlendirmesinin Amacı Bugünkü ve gelecek kuşakların ihtiyaçlarını tehlikeye sokmadan karşılayabilen “Sürdürülebilir Kalkınma ve Sürdürülebilir Çevre” bilincine ulaşmaktır. Çevre kirliliğinin oluştuktan sonra giderilmesi yerine, koruma kullanma dengesini sağlayarak kirliliğin oluşmasını baştan önlemek dünyada takip edilen en önemli yöntemdir. Bunu sağlayan en iyi enstrüman Çevresel Etki Değerlendirmesidir.

5. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMENİN YAKLAŞIMI:  Öngörü – Sentez – Önlem üçlüsü üzerine kurulmuştur. Çevre politikalarının ana unsurlarından birisi, salt kirlenme sonrası temizleme faaliyetleri yerine, günümüzde kabul gören çağdaş yaklaşımla, tamamlayıcı fonksiyon olarak kirlenmeden araştırma ve inceleme yaparak koruyucu tedbirler almaktır. Ülkemizde de bu konuda büyük gelişmeler olmuştur.

6. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Çevre sorunları ortaya çıkmadan bilimsel ve teknik metotlarla önlemek ÇED’in amacıdır. Kalkınmış ülkelerde ve ülkemizde çevre yönetiminde; yöre insanının kendi geleceğine ilişkin karar sürecine katılımının sağlanması bakımından ÇED çevre yönetiminin en ileri aşaması olduğu kabul edilmektedir.

7. ÇED’in Yasal Dayanağı: 2872(Değişik-5491) Sayılı Çevre Kanunu • 10. Madde (Değişik: 26/4/2006 – 5491/12 md.): ÇED Gerçekleştirmeyi plânladıkları faaliyetleri sonucu çevre sorunlarına yol açabilecek kurum, kuruluş ve işletmeler, Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu veya proje tanıtım dosyası hazırlamakla yükümlüdürler.     Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı veya Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı alınmadıkça bu projelerle ilgili onay, izin, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatı verilemez; proje için yatırıma başlanamaz ve ihale edilemez. • Petrol, jeotermal kaynaklar ve maden arama faaliyetleri, Çevresel Etki Değerlendirmesi kapsamı dışındadır. • Çevresel Etki Değerlendirmesine tâbi projeler ve Stratejik Çevresel Değerlendirmeye tâbi plân ve programlar ve konuya ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.

8. ÇED’in Yasal Dayanağı: 2872(Değişik-5491) Sayılı Çevre Kanunu Faaliyetlerin durdurulması: 15. Madde’nin 3. Fıkrası – (Değişik: 26/4/2006 – 5491/12 md.) Çevresel Etki Değerlendirmesi incelemesi yapılmaksızın başlanan faaliyetler Bakanlıkça, proje tanıtım dosyası hazırlanmaksızın başlanan faaliyetler ise mahallin en büyük mülkî amiri tarafından süre verilmeksizin durdurulur.

9. ÇED’in Yasal Dayanağı: 2872(Değişik-5491) Sayılı Çevre Kanunu 20. Madde , (e) bendi (Değişik: 26/4/2006 – 5491/12 md.): “Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecine başlamadan veya bu süreci tamamlamadan inşaata başlayan ya da faaliyete geçenlere yapılan proje bedelinin yüzde ikisi  oranında idarî para cezası verilir. Cezaya konu olan durumlarda yatırımcı faaliyet alanını eski hale getirmekle yükümlüdür.  Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde verdikleri taahhütnameye aykırı davrananlara, her bir ihlal için  10.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.”* (*) ÇED Taahhüt ihlali 2012/2 Tebliğ ile her bir ihlal 15.705 TL olarak güncellenmiştir.

10. ÇED Şube Müdürlüğünün Görevleri, Çalışmaları ve Hedefleri • 1) Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliğinin Seçme Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesinde (EK-II) yer alan projelerle ilgili sunulan Proje Tanıtım Dosyalarını belirlenen süreler içerisinde incelenip değerlendirilerek ÇED Gerekli Değildir veya ÇED Gereklidir kararlarının alınması ile ilgili iş ve işlemleri yapmak. • 2) ÇED Yönetmeliği ile ilgili yapılan müracaatları inceleyip değerlendirmek ve ÇED Yönetmeliğine tabi olup olmadıklarını müracaat sahiplerine bildirmek.

11. ÇED Şube Müdürlüğünün Görevleri, Çalışmaları ve Hedefleri 3) Bakanlıkça belirtilen format doğrultusunda “Çevre Durum Raporu”nu hazırlamak. 4) Bakanlıkça belirtilen format doğrultusunda iki yılın verilerini kapsayacak şekilde “İl Çevre Sorunları ve Öncelikleri Envanteri” hazırlamak. 5) Avrupa Çevre Ajansına üyelik çerçevesinde Bakanlıkça verilen görevleri yerine getirmek. 6) Bakanlığımızca gönderilen ÇED Başvuru Dosyası ile ilgili olarak başvuru yapıldığını ve ÇED sürecinin başladığını ilan etmek.

12. ÇED Şube Müdürlüğünün Görevleri, Çalışmaları ve Hedefleri • 7) Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliğinin ÇED Uygulanacak Projeler Listesinde bulunan projelerle ilgili Halkın Katılımı Toplantıları ile ilgili koordinasyonu sağlamak, toplantı ile ilgili duyuruları yapmak, Halkın Katılımı Toplantısını yapmak. • 8) ÇED Başvuru Dosyası ve ÇED Raporunun İncelenmesi ve değerlendirilmesi amacı ile Bakanlık tarafından oluşturulan İnceleme – Değerlendirme Komisyon Toplantılarına katılım sağlayarak İl Müdürlüğü adına projeler hakkında görüş bildirmek. • 9) Bakanlığımızca gönderilen ÇED Raporunun halkın görüşüne açıldığına ilişkin ilan ve görüşleri alarak Bakanlığa sunmak.

13. ÇED Şube Müdürlüğünün Görevleri, Çalışmaları ve Hedefleri 10) Bakanlıkça nihai edilmiş ÇED raporlarının, halkın görüşüne tekrar açılmasına ilişkin duyuru yapmak ve İl Müdürlüğüne bildirilen görüşleri Bakanlığa iletmek. 11) Bakanlıkça verilen ÇED Olumlu veya ÇED Olumsuz kararlarının yöre halkına ilanı ve kurum kuruşlara bildirmek,

14. ÇED Şube Müdürlüğünün Görevleri, Çalışmaları ve Hedefleri Ayrıca Şube Müdürlüğümüz;  1) Görev alanına giren diğer mevzuatlarla verilen kontrol, gözetim ve takip görevleri yerine getirmekte, 2) Görev alanına giren konularda eğitici ve tanıtıcı faaliyetlerde bulunmakta ve 3) İl Müdürünce verilecek diğer görevleri yapmaktadır.

15. ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMENİN (ÇED) İÇERİĞİ : • Bir projenin önerilen şekliyle gerçekleştirilip gerçekleştirilmeyeceği. • Aynı yararlar sağlayacak ancak çevresel açıdan daha olumlu proje alternatiflerinin bulunup bulunmadığı. • Teknolojik gelişmelere karşı toplum sağlığında ortaya çıkan risklerin neler olduğu. • Proje alternatiflerinin gerçekleştirilmesi aşamasında hangi çevre koruma önlemlerinin gerekli olduğu. • Projenin işletme aşamasında hangi çevre koruma önlemlerinin gerekli olduğu • Projenin faaliyete kapandıktan sonraki aşamasında hangi çevre koruma önlemlerinin gerekli olduğu.

16. ÇED Yönetmeliği Kapsamında Bulunan Ve 01.07.2012 Tarihi İtibariyle • ÇED Olumlu Ve ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı • Verilen Projeler • Erzurum il sınırları içerisinde ÇED Yönetmeliği kapsamında olan ve ÇED Olumlu/ÇED Olumsuz ve ÇED Gerekli Değildir/ÇED Gereklidir kararı verilen proje sayısı 14.09.2012 tarihi itibariyle 523 dür. • Bu 523 projenin 39 tanesi Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesinde (Ek-1) yer almakta ve bu projelerin tümüne Bakanlığımız Tarafından ÇED Olumlu Kararı verilmiştir. • ÇED Yönetmeliğine tabi 512 projenin 484 adedi Seçme Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesinde (Ek-2) yer almakta olup, bu 484 projeden 37’si hakkında “ÇED Gereklidir Kararı”, 438’i hakkında ise “ÇED Gerekli Değildir Kararı” verilmiştir.

17. ÇED Yönetmeliği Kapsamında Bulunan Ve 01.07.2012 Tarihi İtibariyle • ÇED Olumlu Ve ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı • Verilen Projeler 2012 yılının ilk yarısında ÇED Yönetmeliğine tabi 51 proje hakkında ÇED Olumlu/ÇED Olumsuz ve ÇED Gerekli Değildir/ÇED Gereklidir kararı verilmiştir. Bu 51 projenin 3’ü ÇED Yönetmeliğinin Ek-1 Listesinde yer almakta ve Bakanlığımız Tarafından ÇED Olumlu Kararı verilmiştir. 38 adedi ise ÇED Yönetmeliğinin Ek-2 Listesinde yer almakta olup, bu 48 projeden 7’si hakkında ÇED Gereklidir, 41 proje hakkında ise ÇED Gerekli Değildir kararı verilmiştir.

18. ÇED Yönetmeliği Kapsamında Bulunan Ve 01.07.2012 Tarihi İtibariyle • ÇED Olumlu Ve ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı • Verilen Projeler • 14 Eylül-2012 itibariyle; • - ÇED Yönetmeliğinin Ek-1 Listesinde yer alan ve ÇED süreci devam eden proje sayısı 19 adet olup, ÇED Yönetmeliğinin Ek-2 Listesinde yer alan ve ÇED süreci devam eden proje sayısı 29 olup Toplam ÇED süreci devam eden proje sayısı 48 dir. • - 250 adet proje başvurusu ÇED Yönetmeliği açısından değerlendirilmiş, bu müracaatlardan 170’i ÇED Yönetmeliği kapsamı dışında değerlendirilmiştir.

19. ÇED Yönetmeliği Kapsamında Bulunan Ve 01.07.2012 Tarihi İtibariyle • ÇED Olumlu Ve ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı • Verilen Projeler • ÇED Şube Müdürlüğü tarafından 2012 yılının ilk yarısında ÇED Olumlu veya ÇED Gerekli Değildir Kararı alınmadan yatırıma başladığı tespit edilen 8 proje hakkında toplam 75.898 TL idari para cezası uygulanmış ayrıca bu faaliyetlerle ilgili faaliyet durdurma uygulanmıştır.

20. ÇED Olumlu/ ÇED Olumsuz veya ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı Verilen Projelerin Sektörel Dağılımı

21. ÇED Olumlu/ ÇED Olumsuz veya ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı Verilen Projelerin Sektörel Dağılımı

22. ÇED Olumlu/ ÇED Olumsuz veya ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı Verilen Projelerin Sektörel Dağılımı

23. ÇED Olumlu/ ÇED Olumsuz veya ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı Verilen Projelerin Sektörel Dağılımı

24. ÇED Olumlu/ ÇED Olumsuz veya ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı Verilen Projelerin Sektörel Dağılımı

25. ÇED Olumlu/ ÇED Olumsuz veya ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı Verilen Projelerin Sektörel Dağılımı

26. ÇED Olumlu/ ÇED Olumsuz veya ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı Verilen Projelerin Sektörel Dağılımı

27. ÇED Olumlu/ ÇED Olumsuz veya ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı Verilen Projelerin Coğrafik Dağılımı

28. ÇED Olumlu/ ÇED Olumsuz veya ÇED Gerekli Değildir/ ÇED Gereklidir Kararı Verilen Projelerin Coğrafik Dağılımı

29. Hepinize yaşanabilir ve temiz bir çevrede, mutlu ve sağlıklı bir hayat dileriz… • Erzurum Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü • ÇED Şube Müdürlüğü • Eylül - 2012