Download
1 / 36
370 likes | 691 Views
Aktywność psychoruchowa dziecka. Mgr Anna Skopińska - Graff Terapeuta NDT Bobath Basic i Baby FizjoGRAFF – Rehabilitacja ul.Potockich 10 MCNiP Zagórze. Rozwój psychoruchowy.
E N D
Aktywność psychoruchowa dziecka Mgr Anna Skopińska - Graff Terapeuta NDT Bobath Basic i Baby FizjoGRAFF – Rehabilitacja ul.Potockich10 MCNiP Zagórze
Rozwój psychoruchowy • Rozwój noworodka i niemowlęcia to ciągłe doskonalenie i zdobywanie nowych umiejętności ruchowych . Wszystkie procesy rozwoju motorycznego są ściśle związane i uzależnione od rozwoju psychicznego, możliwości społecznych, emocjonalnych i intelektualnych dziecka. • Każda czynność ruchowa jest kompleksem czuciowo – ruchowym nazywanym doświadczeniem sensomotorycznym. [Matyja 2005 1995].
Rozwój psychoruchowy • Rozwój motoryczny niemowląt jest procesem ciągłym i dynamicznym. Dziecko doświadcza i eksperymentuje ruchowo i choć wymaga to jego uwagi i spostrzegawczości to każda nowa aktywność jest dla niego radością dzięki której poznaje otaczający go świat. [Sadowska 2001]. • Uważa się, że rozwój sfery ruchowej i psychicznej dziecka przebiega w sposób nierozerwalny. Dlatego w pierwszym roku życia analiza możliwości ruchowych niemowlęcia pozwala na pośrednią ocenę dojrzałości ośrodkowego układu nerwowego. [Borkowska 1997].
Ocena rozwoju psychoruchowego • Ocena rozwoju małych dzieci jest bardzo trudna, ponieważ rozwój psychoruchowy dziecka jest indywidualnie zróżnicowany. Istnieją jednak pewne prawidłowości stanowiące normy odniesienia, a jedną z nich jest przesiewowy test diagnostyczny Denver.
Test Denver - Ocena rozwoju psychoruchowego niemowlęcia • MOTORYKA określająca zdolność dziecka w zakresie rozwoju funkcji ruchowych • KOORDYNACJA WZROKOWO – RUCHOWA określa adaptację i zdolność dziecka do widzenia i posługiwania się rękami w zakresie ruchów precyzyjnych • MOWA oceniająca zdolność dziecka do mówienia i rozumienia mowy • KONTAKTY SPOŁECZNE tzn. reakcje określające zdolność dziecka do współdziałania z innymi ludźmi
Analiza rozwoju niemowląt na bazie obserwacji • Rozwój najważniejszych funkcji motorycznych przebiega w sposób precyzyjny i zachowuje pewną kolejność następujących po sobie sekwencji ruchowych. Obserwacja dziecka jest jedynym doskonałym źródłem wiedzy na temat rozwoju. Fascynujące jest iż jeden etap wynika z drugiego, jeden opiera się na drugim i mimo różnic przebiega według tych samych zasad. [Hellbrügge 1995] • Jedną z możliwości oceny przebiegu rozwoju jest analiza aktywności ruchowych na podstawie tzw. „punktów zwrotnych rozwoju”. Do umiejętności określanych tym mianem zaliczamy unoszenie głowy, siadanie i chodzenie. Stała kolejność ich pojawiania w pierwszym roku życia dziecka pozwala na użycie ich jako narzędzia diagnostycznego. [Borkowska 1997]
Prawidłowy rozwój - podsumowanie • Prawidłowy i spontaniczny rozwój psychoruchowy daje dziecku możliwość aktywnego przeciwstawia się sile ciężkości, a w pierwszym roku życia z istoty apedalnej staje się ono osobą zdolną do dwunożnej lokomocji. • Pierwsze dziecięce słowa (głużenie gaworzenie) są istotnym krokiem prowadzącym do mówienia. Są podstawą dla następnych etapów rozwoju, które już w drugim roku życia prowadzą do budowania zdań złożonych z dwóch słów. [Hellbrügge 1995] • Prawidłowo rozwinięta koordynacja wzrokowo – ruchowa w pierwszym roku życia stanowi bazę do zabaw konstrukcyjnych, plastycznych, gimnastycznych wieku przedszkolnego oraz umiejętności czytania i pisania wieku szkolnego. • Pierwsze spojrzenie i uśmiechy odwzajemnione przez mamę i tatę kształtują sferę indywidualno - społeczną. Próby nawiązania kontaktu z otoczeniem, naśladowanie czynności rodziców kształtują samowystarczalność dziecka.
Zaburzenia napięcia mięśniowego • Zaburzenia w dystrybucji napięcia mięśniowego to rozpoznanie, które określa nieprawidłową motorykę dziecka bez względu na przyczynę • Zaburzenia rozwoju napięcia mięśniowego u niemowląt w większości przypadków powodują opóźnienie rozwoju psychoruchowego. • Dzięki plastyczności mózgu uszkodzenie płodu czy noworodka nie przesądza o niepełnosprawności. Wczesne rozpoczęcie fizjoterapii wspiera naturalne mechanizmy kompensacyjne i poprawia rokowanie co do dalszego rozwoju ( prowadzi do wyrównywaniu zaburzeń lub samoistnego wycofania się zaburzeń) W przypadku nieprawidłowej pielęgnacji i braku usprawniania zaburzenia mogą się pogłębiać i z upływem czasu zmiany w rozwoju dziecka mogą być niedwracalne • Napięcie mięśniowe zależy od dojrzałości OUN, aktywności spontanicznej dziecka, możliwości jakie daje środowisko zewnętrzne. Dzięki temu dziecko zdobywa coraz wyższe pozycje i umiejętności wykonywania ruchów selektywnych
Opóźnienie psychoruchowe Ilościowe • nie kontroluje głowy w pozycji leżenia na brzuchu (3-4mż) • nie obraca się (5mż) • posadzone nie siedzi (6mż) • nie czworakuje naprzemiennie (8-10mż) • nie chodzi samodzielnie (12-16mż) Jakościowe • Asymetria w funkcji motorycznej lub manipulacyjnej • Obniżone lub podwyższone napięcie mięśniowe • Brak płynności ruchu, chaotyzm ruchowy • Estetyka i harmonia ruchu
Co powinno nas niepokoić? • bardzo mocno zaciska piąstki i nie otwiera ich nawet wtedy, gdy jest ciepło, podczas zabawy czy kąpieli • ma stale bardziej napiętą lewą lub prawą stronę ciała (np. jedną piąstkę trzyma wciąż zaciśniętą) • leżąc na plecach czy na boku, odgina główkę do tyłu • ułożone na brzuszku odchyla głowę tak mocno, że przewraca się na bok a nawet w sposób niekontrolowany na plecy • leżąc na plecach lub na brzuchu dziecko odgina się a jego ciało tworzy łuk (litera C lub banan) • ma stale lub okresowo skrzyżowane nóżki lub odwidzione w rotacji zewnętrznej (na „żabę”) • może ujawniać małą aktywność spontaniczną, • słaby chwyt, nie wyciąga rąk do zabawek • otwarte usta, wysunięty język, trudności oddechowe, • Problemy z poborem pokarmu
Co powinno nas niepokoić? • podnoszone za rączki w wieku 3., 4. miesięcy nie ciągnie za sobą główki, która zostaje z tyłu lub opada na boki !!! PRÓBA TRAKCJI !!! • mając pół roku, nie siedzi ani nie próbuje usiąść, a posadzone przewraca się na bok !!! KONTROLA POZYCJI SIEDZĄCEJ WYMUSZONEJ !!! • Płasko-koślawe stopy, koślawe lub szpotawe kolana • Ustawienie głowy i tułowia asymetryczne • Pogłębiona lordoza i ustawienie brzucha ku przodowi (Norma albo patologia)
Gdzie zgłosić się o pomoc? • Terapeuta NDT Bobath • Terapeuta Koncepcji wg Vojty • Terapeuta Koncepcji PNF i innych form terapii manualnych • Fizjoterapeuta pracujący metodą kinesiologytapingu • Terapeuta Integracji Sensorycznej • Psycholog i Terapeuta zajęciowy • Neurologopeda
