E N D
SYSTEM INFORMACYJNY W ORGANIZACJI Trafność decyzji zależy od jakości i zakresu informacji wykorzystywanej do podejmowania tej decyzji. Ważne jest tu aby informacje wykorzystywane w procesie decyzyjnym były: istotne dla danego problemu, prawdziwe, nie obciążone błędem, nieprzypadkowe i możliwe do sprawdzenia - jednak w praktyce bywa z tym różnie, poza tym liczy się też obecnie coraz bardziej czas jakim się dysponuje oraz narzędzia i finanse do zbierania, przetwarzania i analizowania informacji istotnych dla podejmowania racjonalnych decyzji. Im bardziej jest rozległy i skomplikowany obszar organizowania systemu informacyjno-decyzyjnego, tym bardziej trudniej obejść się w nim bez komputera. Systemy komputerowe umożliwiają terminowe dostarczanie żądanych informacji, w dogodnej formie, zmniejszają niepewność decydenta, zwykle podnoszą jakość decyzji
Zastosowanie systemów informatycznych umożliwia bieżące kontrolowanie prawie wszystkich dziedzin przedsiębiorstwa w czasie rzeczywistym. Bez nich kierownik, decydent ma ograniczone możliwości zwłaszcza szybkiego działania. Stosowane są trzy podstawowe formy skomputeryzowanych systemów informacyjnych; • system informowania kierownictwa (SIK) • system wspomagania decyzji (SWD) • systemy eksperckie (SE) • SIK: dostarcza kierownikowi odpowiednich szczebli zarządzania sformalizowanych informacji potrzebnych do skutecznego wykonywania zadań decyzyjnych. Potrzeby informacyjne kierowników różnią się w zależności od szczebla hierarchii. Kierownicy naczelni wymagają informacji dotyczących głównie planowania i kontroli strategicznej, pozyskiwanej przede wszystkim ze źródeł zewnętrznych. Dla kierowników średniego szczebla niezbędne są informacje zarówno ze źródeł zew. jak i wewnętrznych
Dla dobrego zaprojektowania SIK należy: • koniecznie włączyć użytkowników systemu do zespołu projektowego SIK • wykonać szczegółowe rozważania kosztów systemu • Wyselekcjonować najistotniejsze informacje • wypróbować system przed jego wdrożeniem • przeszkolić staranne operatorów i użytkowników systemu SWD ( System wspomagania decyzji): jest systemem informacyjnym zapewniającym użytkownikowi bezpośredni dostęp do informacji, umożliwiającym mu podejmowanie nieustrukturalizowanych decyzji. W przeciwieństwie do SIK, w SWD istnieje bezpośrednia interakcja między użytkownikiem a danymi. SWD umożliwia stworzenie tzw. grupowego systemu wspomagania decyzji (GSWD) co pozwala na manipulowanie danymi we wzajemnej interakcji, w czasie narady prowadzonej dla wypracowania decyzji grupowych
Systemy eksperckie: są jedna z form sztucznej inteligencji. Są one jednoznacznie zorientowane na użytkownika. Odpowiadają nie tylko na jego pytania, ale mogą mu podpowiadać, zadawać pytania, diagnozować problemy, zalecać rozwiązania i uzasadniać swoje diagnozy. Do modułu uzyskiwania wiedzy wprowadzany dane pozyskiwane od szerokiego grona ekspertów reprezentujących interesujące nas dziedziny i dyscypliny wiedzy. Stosując myślenie indukcyjne, czyli wykorzystując związki między twierdzeniami z różnych dziedzin wiedzy, budujemy bazę wiedzy w postaci reguł, zasad, z której będziemy korzystali w procesie podejmowania decyzji. Współcześnie decyzje podejmowane są najczęściej w sytuacjach niepewnych, trzeba więc stale do systemu eksperckiego wprowadzać zmiany, dotyczące na przykład metod wnioskowania w sytuacji danego przedsiębiorstwa, należy stworzyć bazę reguł wnioskowania. Systemy eksperckie są zwykle samouczące się i zapamiętują automatycznie stosowane przez użytkownika reguły zasady decyzyjne.
Oprogramowanie systemów eksperckich umożliwia rozwiązywanie problemów w sposób zbliżony do ludzkiego rozumowania (ale do ludzkiego umysłu w myśleniu koncepcyjnym, nie rutynowym mu bardzo daleko!) i uzasadnianie przyjętych rozwiązań poprzez: • listę rozwiązań alternatywnych z uzasadnieniem ich odrzucenia • logicznego uzasadnienia drogi postępowania • listy reguł wnioskowania, czyli tzw. heurystyk • Hybrydowe (mieszane) systemy eksperckie łączą algorytmy klasycznej matematyki z heurystykami typowymi dla sztucznej inteligencji, a więc umożliwiają podejmowanie zarówno decyzji ilościowych, jak i jakościowych, oczywiście zawsze w ograniczonym zakresie. Do decyzji wymagających myślenia niestandardowego, nie rutynowego, w nowej sytuacji konieczny jest człowiek z jego możliwościami koncepcyjnego myślenia. Nawet najlepsze systemy komputerowe liczba sieci neuronowych dorównują małej myszy !