280 likes | 599 Views
Inleiding Taalkunde. Noors. Björn Klaassen Bos Patrick van Stiphout Merel Vercammen Annechien Ponstein. Indeling. Inleiding Fonemen Morfemen Naamvallen Woordvolgorde Negatie Negatief polaire uitdrukkingen. Inleiding. Bokm ål Nynorsk. Fonemen.
E N D
Inleiding Taalkunde Noors Björn Klaassen Bos Patrick van Stiphout Merel Vercammen Annechien Ponstein
Indeling • Inleiding • Fonemen • Morfemen • Naamvallen • Woordvolgorde • Negatie • Negatief polaire uitdrukkingen
Inleiding • Bokmål • Nynorsk
Fonemen [kaʈ] = het Nederlandse 'kaart' (post-alveolar stemloos plosief) [kat] = het Nederlandse 'kat'. (alveolar stemloos plosief) [sønn] = het Nederlandse 'zoon' (close-mid front rounded) [sɔnn] (spelling: sånn) = 'zo' of 'dergelijke'. (open-mid back rounded)
Assimilatie • [li:v] (liv), 'leven‘ [sɛt.tə.ti.lifs] (sette til livs), 'eten' [lif.sæ.fa:.ɾiŋ] (livserfaring), 'levenservaring' • [fu:t], 'voet' [til.futs], 'te voet'.
Assimilatie • [ʋɛg], 'muur' [sɛt.tə.til.ʋɛgs], 'in de hoek gaan' • [bly:g], 'verlegen' [blyk.sl], 'verlegenheid'.
Syllabestructuur • Zware lettergreep: lange klinker +max. 1 medeklinker -> wordt onset van volgende lettergreep • Lichte lettergreep: korte klinker • (C)(C)V(C)(C)
Morfemen: zelfstandige naamwoorden • problem = het Nederlandse 'probleem' (onbepaald enkelvoud) • problemer = het Nederlandse 'problemen' (onbepaald meervoud) • problemet = het Nederlandse 'het probleem' (bepaald enkelvoud) • problemene = het Nederlandse 'de problemen' (bepaald meervoud)
Morfemen: bijvoeglijke naamwoorden • et fint hus een mooi huis (onzijdig) • kald koudkaldere kouderkaldest koudst
Morfemen: werkwoorden • Ankommer (arriveer/arriveert/arriveren) • Mogelijke uitgangen: -er, -e, -et, -te, -de, • Soms klinkerverandering
Hulpwerkwoorden • Hebben: ha • Zijn: være • Zullen: ville
Naamvallen • Nominatief • Genitief • Datief • Accusatief • Locatief
Naamvallen • Er is geen verschil in naamval tussen Subject en Object • Voorbeeld: De fleste av Prosperos bøker vil komme neste uke De meeste van Prospero’s boeken zullen komen volgende week Han leste ikke noen bøker for sønnen sin Hij leest geen één boek aan zijn zoon
Naamvallen • Er is wel verschil in naamval tussen direct object en indirect object • Voorbeeld: Han leste ikke noen bøker for sønnen sin Hij leest geen één boek aan zijn zoon Prospero har lovt å gi henne alle bøkene Prospero had beloofd haar alle boeken te geven
Lidwoorden • Onbepaalde lidwoorden: en, ei, et • Bepaalde lidwoorden: den, det • Voorbeeld: Ingen ankom slottet i går Niemand is gisteren in het kasteel gearriveerd
Woordvolgorde • SVO-taal Fallstaff drakk et glass øl Fallstaff dronk een glas bier SUB VERB OBJ
Woordvolgorde • SVO IO Han leste ikke noen bøker for sønnen sin Hij leest geen enkel boek aan zoon zijn SUB VERB - OBJ IO
Woordvolgorde • Uitzondering!! • In het Noors komt het bezittelijk naamwoord achter het zelfstandig naamwoord
Woordvolgorde • SVO ook in bijzinnen Hamlet sa at moren hans var illojal Hamlet zei dat moeder zijn was deloyaal SUB VERB OBJ
Negatie • ikke en ingen
Negatie • ikke en ingen • ikke: nee, niet • ingen: niemand, niets, noch etc.
Negatie • He did not read any books to his son. • Han leste ingen bøker for sønnen sin.
Negatie • He did not read any books to his son. • Han leste ingen bøker for sønnen sin. • Han leste ikke noen bøker for sønnen sin. • ingen (geen) wordt opgesplitst in ikke noen (niet een)
Negatie • Niets (ingenting) • Nergens (ingensteds) • Nooit (aldri)
Negatief polaire uitdrukkingen • noen (een, enige) • Jeg har ikke sett noen bok
Negatief polaire uitdrukkingen • noen (een, enige) • Jeg har ikke sett noen bok • *Jeg har sett noen bok
Negatief polaire uitdrukkingen • noensinne (ooit) • Det har jeg ikke gjort. Noensinne.
Negatief polaire uitdrukkingen • noensinne (ooit) • Det har jeg ikke gjort. Noensinne. • *Det har jeg gjort. Noensinne.