E N D
3. Nairoviruslar Iki önemli serogrup:
Kirim-Kongo Hemorajik Ates (KKHA) virusu grubu; KKHA virusu ve Hazara virus
Nairobi Koyun Hastaligi Grubu; Nairobi Koyun virusu ve Dugbe virus
Insanlara argasid veya ixodid keneleriyle geçer,
Insanlarda infeksiyon tesadüfidir.
4. Kirim- Kongo Hemorajik Atesi Ilk kez 1944’de Kirim’da tanimlanmis? Kirim Hemorajik Atesi
1956’da Kongo’da tanimlanmis?Kongo Hastaligi
1969’da iki etkenin ayni oldugu bulunmus? Kirim-Kongo Hemorajik Atesi
5. Kirim-Kongo Hemorajik Ates Etkeni RNA virusudur
Bunyaviridae ailesi içinde yer alir.
Nairoviruslarin keneyle tasinan bir üyesidir.
6. KKHA Virusunun Özellikleri Nisbeten dayaniksizdir,konakçi disinda yasayamaz.
Ultraviyole ile hizla ölür.
56°C’de 30 dak.da inaktive olur?
Kanda 40°C’.de 10 gün yasayabilir.
%1 hipoklorit ve %2 glutaraldehite duyarlidir.
Hücre kültürlerinde üretilebilir.
Ribavirine duyarlidir.
Mevcut sistemlerde yüksek konsantrasyonda üretilememesi nedeniyle biyoterörizm ajanlari arasinda ilk siralarda yer almamaktadir.
7. KKHA/Patogenez-1 Virusun primer replikasyon yeri bilinmemektedir.
Insanlarda hastaligin erken safhalarinda viremi yüksektir.
Viremiye ates eslik eder.
Virus temel olarak mononukleer fagositleri, endoteli, karacigeri etkiler, agir hemorajik ates tablosuna neden olur
8. KKHA/Patogenez-2 Masif kutaneoz ekimoz, koagülasyon sistemi ve endotel bütünlügünde bozulmayi göstermektedir.
9. KKHA/Patogenez-3 Histopatolojik incelemelerde :
Karacigerde hemoraji nekroz, hepatoselüler nekroz, eosinofilik nekroz ,Kupffer hücre hiperplazisi,mononükleer hücre infiltrasyonu,
Dalakta lenfosit tüketimi,
Akcigerde hemoraji, ödem
Birçok organda hemoraji ve hücresel nekroz oldugu gösterilmistir.
Infekte ve hasarli hücrelerde belirgin inflamatuvar yanit olmamasi virusun sitopatik etkisinin olabilecegini düsündürmektedir.
10. KKHA/Patogenez-4 Ölümler genelde hastaligin 5.-14.gününde oluyor.
Klinik patolojik degisimler hastaligin erken döneminde ortaya çikar ve hastaligin fatal seyri ile ilgili belirleyicidir.
Nötralizan antikorlarin olusmasiyla çogunlukla iyilesme görülür ve viremi geriler.
11. Kene Isirigi ile
Infekte hayvanlarin kani
ile temas
Insandan-Insana
(Genellikle Nozokomiyal)
14.
Hafif ve orta derecede klinik seyir gösterenler yaklasik 9-10 günde iyilesir
Iyilesen olgularda sekel görülmez
Mortalite orani ortalama % 30 (% 8-80)
Ölüm klinik bulgularin 2. haftasinda görülür
15. Siklikla ani baslayan
Ates
Bas agrisi,
Asiri halsizlik, yorgunluk,
Eklem ve kas agrisi,
Karin agrisi,
Bulanti, kusma ve ishal,
16.
Bogaz agrisi,
Konjunktivit,
Sarilik,
Fotofobi,
Duygu-durum degisikligi
17. Deri altina kanama (Petesi, Ekimoz),
Burun kanamasi,
Dis eti kanamasi,
Hemoptizi,
Hematemez,
Melena, Hematüri, Metroraji,
Iç organlarda kanama.
18. Hepatomegali
Lenfadenopati
Konfüzyon
Tasikardi
19. Sok
Santral sinir sistemi
fonksiyon bozuklugu
Koma
Karaciger yetmezligi
Böbrek yetmezligi
Solunum yetmezligi
DIC
20. Trombositopeni
Lökopeni
AST, ALT yüksekligi
LDH ve CK yüksekligi
Total protein düsüklügü
Hiperbilurubinemi
PT, aPTT uzamasi
25. Hemorrhages are inconstant :
Emerging part of the iceberg
…Most frequently
asymptomatic infections +++
26. AYIRICI TANI Klinik bulgular tanida önemli olmakla birlikte yasami tehdit eden ve benzer hastalik tablosuna neden olan bakteriyel sepsis, malaria ve diger hastaliklar ekarte edilmelidir. Malaria, salmonelloz (tifoidal ve nontifoidal ), rickettsia, leptospiroz, shigelloz, fulminant hepatit, meningokoksemi ve DIC’e neden olan akut lösemi, ITP, TTP ve HUS ayirici tanisi yapilmalidir
Özellikle salginlarda tani baslangiçta klinik belirtilere göre konur.Tanida hastaligin epidemik verileri göz önünde bulundurulmalidir.
27. TANI Kesin tani:
1-Virüs izolasyonu: Tani için altin standarttir. Erken dönemde viremi gösterilebilir. Erken dönemde alinan serum yada heparinli kan, idrar, bogaz sürüntüsü veya bogaz çalkanti suyu, semen, BOS ve doku örneklerinden virus izole edilebilir. Virus izolasyonu için klinik örnekler maksimum biyogüvenlik önlemleri (BSL-4) bulunan laboratuvarlarda hücre kültürüne yada duyarli deney hayvanlara inoküle edilir. Virus kültür ve identifikasyonu ile tani 3-10 gün veya daha fazla zaman gerektirir.
28. TANI Doku örneklerinin nükleik asit hibridizasyon / immunohistolojik / electronmikroskopik incelenmesi: yöntemlerle
3-Virus antijenlerinin gösterilmesi: Erken dönemde alinan serum, doku yada diger klinik örneklerde viral antijenler rapid ELISA yada IFA teknigiyle gösterilebilir
4-Ig G Virus’a özgü antikorlarin tespiti (IgG ve IgM)
5-Virüse ait nükleik asitlerin gösterilmesi(PCR ile)
29. CCHF : viral/antibody kinetics
31. Hangi olgular agir seyrediyor ?
Mortalite ile iliskili risk faktörleri nelerdir ?
32. TEDAVI DESTEK TEDAVISI:
Sivi elektrolit izlenmesi ve gerekirse replasmani
Kan komponentlerinin izlenmesi ve gerekirse replasmani (taze donmus plazma ile faktör, trombosit süsp. ile trombosit verilmesi)
Kanama takibi ve gerekirse tam kan replasmani
Sok durumunda vazopressörlerin kullanimi
ETKENE YÖNELIK TEDAVI:
Antiserum kullanilmasi
Ribavirin kullanilmasi
33. TEDAVI ANTISERUM
Iyilesen hastalardan elde edilen bagisik serum bazi durumlarda kullanilmis olmasina ragmen yarari gösterilememistir.
RIBAVIRIN
Ribavirin’in KKHA etkenine maymun vero hücrelerinde in-vitro etkinligi belirlenmistir.
Hayvan deneylerinde infekte farelerde viremiyi önlemedigi ancak organ patolojisini engelledigi gösterilmistir.
34. TEDAVI Ilacin oral ve parenteral formlari, hem tedavi hem de proflaksi amaciyla kullanilmistir.
Literatür sonuçlari ilacin hem tedavi hem de proflaksi açisindan genelde basarili bulundugunu belirtmektedir.
Iran’da 69 hastanin 61’i (% 88.9) ribavirin tedavisi ile sag kalmistir.
Kore’de askerlerde temas sonrasi proflaksi de basari ile kullanilmistir.
35. TEDAVI Hasta grubu
Eriskin2 gr. Yükleme dozu
1gr. 6 saatte bir / 4 gün
0.5gr. 6 saatte bir / 6 gün
Gebe Embriyotoksik ve teratojonik etkileri nedeniyle, ribavirin gebelerde kullanimi kontrendikedir.Ancak gerekli görülmesi durumunda eriskin dozlarinda verilebilir.30 mg / kg yükleme dozu15 mg / kg 6 saate bir / 4 gün
Çocuk30 mg / kg yükleme dozu
15 mg / kg 6 saate bir / 4 gün
36. TEDAVI Ribavirin, embriyotoksik ve teratojeniktir. Gebelik ve laktasyonu bulunan ciddi durumdaki hastalara ribavirin tedavisi doz degisikligine gidilmeden uygulanmalidir. Tedavi sirasinda emzirme islemine son verilmelidir.
Ribavirin’in en önemli yan etkisi; geri dönebilen ve tedavi edilebilen hemolitik anemidir.
37. KORUNMA Endemik bölgelerde kisisel korunma önlemleri :
1. Kenenin aktif oldugu dönemlerde kenelerin bol
bulunabilecegi alanlardan kaçinilmalidir.
2. Kene isirmasini önlemek için giysilere ve deriye
repellent (sinek, böcek savar) uygulamalidir.
3. Giysilerin ve cildin düzenli olarak kene
açisindan kontrolü yapilmali ve kene varsa
çikarilmalidir.
38. KORUNMA 4. Kimyasal madde kullanimi kenelerin kusmasina
neden olacagindan, keneler mekanik olarak
yavasça ve tek bir hareketle parçalanmadan
çikarilmalidir.
5. Uzun çorap, bot, uzun pantolon giyilmeli ve
pantolon çorabin ya da botlarin içine, tisörtün alt
kismi da bele yerlestirilmelidir.
39. KORUNMA Endemik alanlarda çiftlik hayvanlari ile ugrasan kisiler kendilerini korumak için ek önlemler almalidir:
1. Deriye (örn.DEET) ve giysilere (örn.permentin)
repellent (böcek kovucu, itici sivi) sürülmelidir.
2. Derinin, infekte doku ve kanla temasini önlemek
için eldiven ve koruyucu giysiler giyinmelidir.
40. KORUNMA Saglik çalisanlari için de korunma önlemleri gereklidir:
1. KKHA’nin nozokomiyal yayilim riski vardir.
2. Tani alan ya da süphelenilen hastalar izole
edilmelidir. Temas önlemleri alinmalidir.
3. Tani amaciyla kan ve doku örnekleri alinirken
ve laboratuvara yollanirken korunma önlemleri
alinmalidir.
4. Lab. uygulamalari 4. derece emniyet düzeyi
(biosafety level 4) özelliklerine sahip lab.larda
yapilmalidir.
41. KORUNMA 5. Kesici ve delici aletler, vücut atiklari güvenli bir
sekilde atilmali veya dekontamine edilmelidir.
6. Saglik çalisanlari cerrahi prosedürler esnasinda
olusabilecek kesici yaralanmalar nedeniyle de
yüksek risk altindadirlar. (Abdominal semptomlarin
nedenini arastirmak için cerrahi girisim yapan hekimlere
infeksiyonun bulastigi gösterilmistir.)
7. Infekte kan ve doku ile temas eden saglik
çalisanlari temastan sonraki 14 gün boyunca ates
ve semptomlar yönünden günlük olarak
izlenmelidir.
42. KORUNMA 8. Süpheli veya dogrulanmis olgu ile temas
sonrasinda ribavirin ile proflaksi de
uygulanmalidir: 4 x 0.5 gr/ 7gün PO.
Asi: KKHA’ne karsi fare beyin derivesinden inaktif bir asi elde edilmis ve Dogu Avrupa’da küçük çapta kullanilmis olmasina ragmen insanlar için etkin ve emniyetli asi henüz mevcut degildir.
Akarisidler (akar ilaçlari) ile kene kontrolü en etkin ve akilci uygulamadir.