200 likes | 589 Views
E Drejta e Procedures Penale. Dr . Lulzim Lelçaj. Kuptimi dhe përmbajtja e Procedurës Penale. E drejte e Procedures Penle është tërësia e normave që rregullojnë veprtimtarinë e subjekteve në procesin penal E drejta procedurale penale përfshin
E N D
E Drejta e Procedures Penale Dr. LulzimLelçaj
Kuptimidhepërmbajtja e ProcedurësPenale • E drejte e Procedures Penleështëtërësia e normaveqërregullojnëveprtimtarinë e subjektevenëprocesin penal • E drejtaproceduralepenalepërfshin • Raportetproceduralendermjetsubjekteve • Format proceduraleteveprimeveprocedurale • Garaciteproceduraletetepandehuritdhetedemtuarit Create your first presentation
Raporttetproceduralendermjetsubjekteve ne procedimin penal duke percaktuartedrejtatdhedetyrat e tyre. Veprimetproceduraletesejcilitsubjekt procedural krijonraportetecaktuara me subjektet e tjera. • Forma proceduraleeshteteresia e rregullaveproceduraleteparashikuara ne ligj per kryerjen e veprimeveprocedurale, kjogarantonligjshmerine e veprimeveprocedurale. • Garanciteproceduralejanemjetet e parashikuara ne ligjqesubjektetproceduraletebrojnetedrejtatdhelirite e njeriut. Respektimi I tyreeshtedetyrim per subjektet e tjera Create your first presentation
Perkufizimi I teDrejtesProceduralePenale • Ajoperfaqeson ate degete se drejtes(jurisprudences) me objektstudimin, shpjegimindheinterpretiminelegjislacionit procedural penal. • Doktrinajuridike e procedures penale • Jurisprudencagjyqesore ne fushenproceduralepenale. Create your first presentation
Ndarja e teDrejtes se procedures penale • E drejta e Procedures Penalendahet ne • Pjesen e pergjithshme • Parimet, subjektetjuridiskionidhekompetencat, aktetprocedurale, afatetdhenjoftim, provatdhemasat e sigurimit • Pjesae posacme: • Hetimetparaprake,gjykimi ne shkalleteparegjykimi I apelit, gjykimi ne gjykaten e larte, rishikimi, ekzekutimi I vendimevegjyqesoredhemaredhenjetjuridiksionale me autoritetet e huaja. • . • t Create your first presentation
Sistemi –modeli procedural penal • Sistemetproceduralepenaledallohen me se shumti me raprtetproceduraletesubjekteve , format procedurale. Garanciteproceduraleekzistojne ne tegjithesistemetprocedurale. • Roli e subjekteveprocedurale (gjykata, prokuroriadhe I pandehuridhepozicioni I sejcilitidentifikojnesecilinsistem. • Sot aplikohendysistemeklasikeproceduralepenale: Sistemiakuzatordheaiinkuizitor. • Sot aplikohetedhenjesistem I tretemiks Create your first presentation
Sistemiakuzotor • Sistem I familjesCmmonLaw. Ai proklamon me se miri: • PariminI prezumimittëpafajsisë, Barazisësëpalëvenëproces • Vleerësimineprovavenëdebatingjyqësorprocesingjyqësor • Dhënjen e drejtësisëngaJuria (drejtesiaqejepetngapopulli • Pozicionin esaktëteprokuroritpërfaqësues I akuzësnëemërtështetit, tëpandehurit, mbrojtësve • Gjykataeshtejuriasipërfaqësuese e populit. Create your first presentation
Sistemiinkuizitor –(drromake-gjermanike) • Procedipasqyronnjetrekendeshku ne kulmeshtegjykatadheprokurori e I pandehurijanetebarazlarguara. Ekzistojnetedretatebarabartames t • Gjyqtarinëmesdhepalëtnëpozitëtëkundërt • Procesiështëpublik • Gjyqtarikujdesetpërrespektimin e rregullavetëprocesitdhejepvendiminsipasprovavetëparaqiturangapalët. • Gjykatësivetëmvlerësonprovënnuk I krijonato • Prokuroriparaqetprovatpërparagjykatës • I pandehuriparaqetprapësimetpërprovat Create your first presentation
sistinkuizitorfavorizondenimin e pandehurit • Sistemininkuizitorprocesiështëjopublik, bëhet me anëtëdokumenteve. Gjyqtarikafunksiongjatehetimitdhegjykimit. • gjyqtarikërkon, administrondhevlerësonprovat • Gjyqtarikërkonzbulimin e tëvërtetës. • Gjyqtarimerrgatipozicionin e prokurorit duke hartuarakuzënpublike. • Ngaanatjetërsigurohengarancitëproceduralepërtëpandehurin. • DuketsikurpalëtnukjanëtëbarabartanëprocesporeshtekrijuarSistemiInkuizitor I garantuar Create your first presentation
SistemiMiks (I përzier) • Kombinim I sistemeve • Nevoja e goditjessëvepravepenale me liritë e tëakuzuarit • Kodi I procedures penalenatyreekuzatore • Ruanedhedisaelemenetetësistemitinkuizitortëdrejtat e palevedherolin e gjykatësnëmarrjen e disaprovave. Create your first presentation
Sistemi I adoptuarngaKodi I PrPenaleteShqiperise • Kodi I procedures penaleteshqiperisekakarakteristikambizoteruesetesistemitakuzator (parimi I barazise se paleve, oralitetit, neutralitetit I gjyqtarit) kjozgjedhjekaardhurnganevoja per demokratizimin e sistemittedretesise ne Shqiperise. • Sistemipermbanedhedisaelementetesistemitinkuizitorsidomos ne rolinaktivtepaleve ne hetiminparaprakdheankesen e paleve ne gjykate per ketoveprime. • Ne rastetedomosdoshmegjykatamerrprovakrysisht (me inciativetesaj) Create your first presentation
Lidhja e Dr Procedures penale me deget e tjerate se drejtes • Lidhja me tedrejtenpenalematariale (nukmundteaplikohenndarazi). Normat e tedrejtespenalezbatohenpermesatyreproceduralepenale. • Lidhja me tedrejtenciviledhe procedure civile. Zbatimi I normavecivile ne procesin penal kurngaveprapenaleka deme civile.padiacivile ne procesin penal. • Lidhja me kriminalistikene cilaperdormjetetdhemetodat e zbulimittevepravepenale. Ketoinstrumentetekriminalistikesaplikohensipasnormaveprocedurale. Create your first presentation
ZHVILLIMI HISTORIK I PROCEDIMIT PENAL • Zhvilimi I se drejteslidhet me krijimindhezhvilimin e shtetit. • Akti I pare penal eshte “Kanuni I Juriseose I Pleqesise” 10 maj 1913. kanuni I ndantefajet ne Deme. Fajeteveshtiradhefajeteshemtuese (kondravajtje, deliktedhekrime). Krimetgjykoheshinngapleqesiaperfaqesuestebetuartepopullit. Dita e drejtesise 10 maj 1913 • Statuti I vitit 1914 (keshili I pleqve, gjytaret e paqit, gjykatat e shkalles se pare dheteapelit. Create your first presentation
Pas kongresitteLushnjesKeshilli I Naltemiratoinjedekret 11.01.1921 u krijuasistemigjyqesor. • 18 gjykatapaqtuese, 7 gjykatateshkalles se pare , 1 gjykatediktimi (shkoder). Shpalleshinparimet e emermit, patundeshmerise se gjyqtareve, mbrojtjen, gjykiminpublik. • Dekreti I vitit 1925 “Organizimin e Gjykatavetedrejtesise”. Sistemigjyqesor I pershtatejndarjes administrative. Ne gjykatat e ediktimitndaheshin ne civiledhepenale. • Ligji I vitit 1929 persosisistemin duke perfshireelementete se drejtesitaliane (gjykimi I dpd) Create your first presentation
Prokuroriakishte per misionruajtjen e renditdhesigurimittepergjithshem, sigurisepublikedhembrojtjen e ligjshmerise. Prokurori I petgjithshemvarejngaMinistri I Drejtesise. • Avokatia u ndertuasipasligjittevitit 1931”Per ushtrimin e avokatise” • Gjateluftes u krijuangjyqetpartizane • Me 16 nentor 1944 komanda e pergjithshme e UNC kmiratoirregulloren “Per funksionimin e gjyqeveushtarake” • Ligji nr41, date 14.1.1945 ishte I njete. Nukgjykohej duke u bazuar ne prova. Create your first presentation
1953 u miratuaKodi I Procedures Penale. Eksitoningjykatat e shkalles se pare, ApelitdheGjykata e LarteKykodparashikontetedrejten e mbrojtjes me avokat. EkzistonteAvokatia. • Ne vitin 1968 u ndryshuasistemigjyqesor. Drejtesiajepejngagjykatatpopullore. (gjykata e Larte,gjylatat e rrtheve, gjykata e fshtaraveteqytetevedhetelagjeve) • Me 1973 u krijuankeshilatgjyqesore ne gjykatat e rethevetecilatgjykoninsishkalle e dyte. • 1966 u suprimuMinistria e Drejtesise. • 1967 u suprimuaavokatia. • Prokuroriamerrfunksionekontrollittezbatimitteligjeve. Create your first presentation
Hetimiushtrohejngaorganet e hetuesise. • 1980 u miratuaKodi I ri I Procedures Penale • Prokuroriseiuhoq e drejta e ndjekjespenale • Gjykatanukkontrollontehetimetparaprake. • Hetimibehejngahetuesiadheministria e brendshme • Ndryshimetproceduralendodhen ne vitin 1990 • Ligji I majit 1990 lejonavokatine. • Ligji I dates 17.12.1991 shfuqizondispozitat e politizuarteKoditte Procedures Penale. • Ligji I dates 24/6/1992 “Per organizimin e drejtesisedhendryshime me kodet e procedures civiledhepenale Create your first presentation
Sistemigjyqesor. Gjykata e kasacionit, gjyakatat e apelitdhegjykatat e rretheve. • Prokuroria organ I ndjekjespenaledhedrejtuese e kontrolluese e hetimeve • Hetuesia u vendospraneprokurorive. • U njoh e drejta e ankimit ne gjykatekunderarrestittedhenengaprokurori. • Paketakushtetuese e tedrehtavetejeriut e vitit 1993 per tedrejtatdheliritethemeloretenjeriut. • Kodi I ri I procedures penale I vitit 1995 Create your first presentation