Wat verdient aandacht als het gaat om duurzaam renoveren van historische gebouwen?

1. Wat verdient aandacht als het gaat om duurzaam renoveren van historische gebouwen? ME EG MM BK CG RM HV AG RW CG KD 20 win-win strategieën Aantrekkelijk maken Over welke P hebben we het? Veel voorkomende oplossingen toegankelijk maken Duurzaamheids-ladder Provinciaal Samenwerking / integrale aanpak afdelingen zoals MONUMENTEN - MILIEU Angst doorbreken! Goede voorbeeldprojecten vertrouwen winnen! Omkeerbaarheid Project Duurzaam? Wat precies als doelstelling Wat is duurzaamheid? People? Planet? Prosperity? Project? sociale ecologische economische ruimtelijke kwaliteit energie 0?  bouwfysica! P P Duurzaamheid als keuze optie voor de koper van een huis Gebruiksgemak P Mooie oplossingen Resultaten bijeenkomst Duurzaam renoveren van historische gebouwen op 31 augustus 2009

2. Wat werkt stimulerend en belemmerend bij de duurzame renovatie van historische gebouwen? AH RW JM KD AH MM BK NH HV NH AH Onbekend maakt onbemind Stimulerend Belemmeringen • monumenten: geen zonnepanelen op het dak • milieu: afblijven van bomen Bestaande structuren wet & regelgeving Hier: Monitoring en evaluatie in de tijd Dit pand / aandacht realisatie! ook landelijk! angst buiten de wet te gaan Organiseren rondom een idee / ambitie Als het hier mag, mag het overal • Bestuurlijk lef & ondersteuning van projecten • gemeente • provincie • rijk Vet cool / HIP! Precedentwerking bewoner/ mens centraal Van elementen uit concept • Vanuit daar • Behoeftes • Belangen Minister adopteert 20 projecten! Maatschappelijk belang Economisch belang - eigenaars - experts integraal werken lange termijn Wat is duurzaam? A: energieneutraal B: fijne dikke wollen trui architecten Wil & doorzetten duurzaamheidadviseurs Dogma ‘Trek een trui aan!’ kennis & lef bouwers pv cellen bomen leem Banken  geen follow up van initiatieven van het rijk Integrale aanpak vanuit een Toekomst- gebruikswaarde voor monumenten Bestaand denken  toekomst Kennis Bekendheid vergroten VISIE ambitie ambtenaren energie- neutraal monumenten bouw Gelegenheidsexcuus Wie houdt betrouwbaar overzicht? experts pers? politiek? duurzame technieken label van een gebouw ...... potje leeg ....! kopers? ambtenaren? bouwadviseurs? makelaars? oude materialen herontdekken financiële adviseurs? Resultaten bijeenkomst Duurzaam renoveren van historische gebouwen op 31 augustus 2009

3. Met wie willen we welke kennis en ervaring delen? Inhoudelijke kennis BD AG BD AG HV RM LP CG NH BKe EG JM CG internet platform technische oplossingen overdragen Eigenaren van historische gebouwen stellen de eisen symposium Rijksdienst - Monumentenzorg - Milieu - Eigenaar - Architect - Duurzaamheidsmensen Alle gemeenten kennisdelen met UHR/VNG Bouwend Nederland Provincie is innovatiever dan Rijk Certificering voor architecten INTEGRAAL Maatwerk Rijksoverheid  gelden continueren en kennis vasthouden Proces Ook voor kleine projecten x Monumentenwacht - vooral halen - brengen wat is misgegaan x Hele bouwketen RACM Betrekken Werelden verbinden x Ketenbinden x TV programma x Handboeken x Onderwijs - ROC - Hogescholen - TUS - Universiteit Versnipperde kennis Resultaten bijeenkomst Duurzaam renoveren van historische gebouwen op 31 augustus 2009

4. Op welke manier kunnen we kennis en ervaring delen? AH AH BD AG RM LP CG NH BK MM BKe ME EG PR ME RW JM BKe CG EG PR JM PR JM JM • makelaars interesseren potentiële (ver)kopers • loket bij gemeente • het moet leuk / inspirerend zijn om naar gemeente te gaan • e-boek met de voorbeelden, identificeren + classificeren van voorzieningen • energiekaarten online, stromen inzichtelijk maken vraag/aanbod, Barry inventariseert • concrete evaluatie van de performance (monitoring) (geen belanghebbenden) • vastleggen kennis/ervaringen, video/filmopnames t.b.v. burgers/onderwijs (bouwkunde etc) • goede keuze medium (mix), TV, krantenartikelen • voorkomen concurrentie van netwerken / versterking zoeken • doelen van netwerken definiëren • voor wie • welke kennis • afstemmen doelstellingen, bundelen • meetbaar maken van doelen (definiëren) evt. bijstellen doelen • strategie bepalen om doelgroepen te bereiken • interesse kweken (hoe) • markt interesseren • goed voorbeeldenboek • duurzaamheidskeurmerk (bordje a la monumenten • vergroten van kennis bij marktpartijen • zichtbaar maken van voorzieningen / folders plaatje! • excursies voor basisscholen en beroepsopleidingen • makkelijk / aantrekkelijk maken • communiceren van voordelen (woonlasten/comfort) • financieringsvoordelen • maatwerkaanpak (scan) • Engeland is ver door verplicht label Resultaten bijeenkomst Duurzaam renoveren van historische gebouwen op 31 augustus 2009