370 likes | 612 Views
Hoofdstuk 5. Koude Oorlog. Paragraaf 5.1. De Koude Oorlog begint. Samen tegen Hitler. Nog voor de Tweede Wereldoorlog : Hitler wil dat Duitsland groter wordt Hitler wil dus een stuk van Tsjechoslowakije hebben .
E N D
Hoofdstuk 5 Koude Oorlog
Paragraaf 5.1 De Koude Oorlog begint
Samen tegen Hitler • Nog voor de TweedeWereldoorlog: • Hitler wildatDuitslandgroterwordt • Hitler wilduseenstuk van Tsjechoslowakijehebben.
Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland en Italië gingen praten over Hitler’s wens. • Tsjechoslowakije was hier zelf niet bij! • Sovjetunie (Rusland) was niet uitgenodigd.
De SU was in 1917 communistisch geworden. West-Europa was hier niet blij mee. Communisme was een gevaar! • Stalin was een dictator, en hij vertrouwde juist het westen niet meer.
Hitler kreeg z’n zin: hij mocht een deel van Tsjechoslowakije hebben, in ruil voor vrede. • In maart 1939 pakte Hitler toch meer land in! • Frankrijk en Groot-Brittannië werden bang voor een oorlog. • Ze zochten nu wel steun bij Sovjetunie, maar Stalin was nog boos. • Stalin ging samenwerken met Hitler. Dat vond hij slimmer en veiliger. • Ze sloten een niet-aanvalsverdrag.
Hitler en Stalin bezetten samen Polen • Groot-Brittannië en Frankrijk vinden dat Hitler te ver is gegaan. • Ze verklaren Hitler de oorlog! • = Begin Tweede Wereldoorlog
1941 • Oorlog is nog bezig. • Maar er zijn wat dingen veranderd: • Hitler valt nu Stalin aan, om Sovjetunie in te pikken. • En Verenigde Staten doen nu mee aan de kant van Frankrijk en Groot-Brittannië: geallieerden. • Ze gaan samenwerken:
Geallieerden gaan Sovjetunie helpen: modern oorlogsmaterieel wordt gestuurd • Vanaf 1943 bij Stalingrad kunnen de Russen van Duitsland winnen. • De Russen veroveren langzaam Oost-Europa terug.
Europa wordt vanaf 2 kanten bevrijd: Sovjetunie vanuit Oosten en Verenigde Staten vanuit het westen. • Maar Sovjetunie wil eigen macht vergroten: • Ze gaan landjes inpikken. • De geallieerden wilden dat niet, maar hadden de SU wel nog nodig.
Conferentie van Jalta • Oorlog was nog bezig: februari 1945 • In Jalta ( SU): 3 leiders komen bijeen: • Amerika: Roosevelt • Groot-Brittanie: Churchill • Rusland: Stalin • De Grote Drie: • Wat zou er in Europa gebeuren nadat Duitsland verslagen was?
Duitsland en Berlijn zouden na de oorlog verdeeld worden in bezettingszones. • In bevrijde Europa zouden vrije verkiezingen komen. • Er zouden invloedssferen zijn: Sovjetunie, VS, Groot-Brittannië en Frankrijk zouden invloed hebben op de bevrijde landen om ze weer op te bouwen, maar niet bezetten!!
Mei 1945 • Hitler pleegt zelfmoord. • De oorlog is voorbij. • In de zomer van 1945 komen de winnaars opnieuw bij elkaar om te vergaderen.
Conferentie van Potsdam. • Juli 1945: opnieuw vergadering: Potsdam ( 2 weken) • Amerika: Truman • GB: Attlee • SU: Stalin. • Truman was een stuk directer en bot. • Ging opscheppen over een mogelijke atoombom. • Werden later gebruikt in Japan.
Einde van de samenwerking • De VS en de SU waren de grote winnaars van WO II. • Ze zijn allebei machtig. • Maar ze zijn erg verschillend:
Verschillen: SU: VS: Democratie: het volk heeft invloed. Kapitalisme: economie om winst te maken. Vrijemarkteconomie: de overheid bemoeit zich niet met de economie Grote verschillen rijk en arm • Communisme: de staat bepaalt alles. • Eenpartijstaat: geen verkiezingen. • Planeconomie: economie wordt door de staat geregeld. • Iedereen is even rijk/arm
SU • Ideologie: Communisme (socialisme, gelijkheid) • Politiek: Eenpartijstaat, 1 leider (Stalin) • Economie: Planeconomie, vijfjarenplannen. Bedrijvenzijn van de staat. En de staatzegtwat je moetproduceren. • Samenleving: Collectivisatie, kolchozen, (groteterreur)
VS • Ideologie: Kapitalisme (liberalisme, vrijheid) • Politiek: Democratie • Economie: Vrijemarkteconomie, consumptiemaatschappij • Samenleving:American way of life, ongelijkheid (rijk-arm, racisme)
Door propagangdadachtenveelRussendathun land het beste was. • De staat vertelde via radio en kranten hoe goed het Sovjetsysteem was. • Er werden optochten gehouden om mensen te overtuigen.
SU • De SU wilde dat de rest van de wereld ook communistisch zou worden. • Kapitalisme (VS en Europa) was slecht, zij waren imperialistisch: landjes inpikken. • Er moest tegen het kapitalisme gevochten worden.
VS • De VS zag het communisme als een bedreiging: • Communisme was slecht voor het volk. • Het volk werd onderdrukt met geweld. • Amerikanen waren bang om communistisch te worden. • Veel mensen in de VS werden opgepakt.
Oost tegenover West • Na de Tweede Wereldoorlog hadden de geallieerden afgesproken dat ze voortaan zouden praten over problemen om ruzies en oorlogen te voorkomen. • Daarom moest de VN er komen!
VN • april 1945 opgericht: • De Verenigde Naties. • Alle landen zijn lid, en gelijk. • Waar zorgen ze voor: oorlog en vrede, mensenrechten, milieu, arbeid, enz.
Binnen de VN is er een organisatie die beslist over oorlog en vrede: Veiligheidsraad. • De belangrijkste leden hebben vetorecht: Engeland, China, VS, USSR en Frankrijk. • Als zij NEE zeggen, gaat het hele plan niet door! • In totaal zitten er 15 landen in de veiligheidsraad.
Als ze instemmen, wordt er een leger van allerlei nationaliteiten naar een land gestuurd om de oorlog te stoppen. • Bv, Nederlandse VN soldaten werden in de jaren ‘90 naar Joegoslavië gestuurd. • De missie mislukte, en duizenden mannen werden gedood.
Machtsblokken • De VS en SU kregen veel invloed op andere landen. • Zo ontstonden er 2 machtsblokken:
Oostblok: • USSR (Sovjetunie) en alle gebieden die waren ingepikt moesten communistisch worden. • Stalin wilde een ring van communistische landen om zo een aanval in de toekomst tegen te houden • Westblok: • VS wilden iedereen in Europa vrij houden. Iedereen moest democratisch en kapitalistisch zijn. • Er moest vrijhandel in de hele wereld zijn.
EU • Europa ging ondertussen ook door met samenwerking. • In 1951 kwam er de EU: • Europese Unie. • Meer samenwerking voor handel en industrie
Bewapeningswedloop • VS had in WO II al atoombommen • Gebruikte er 2 op Nagasaki en Hiroshima (Japan 1945) • Stalin was jaloers.
Sovjetunie wilde ook atoombommen, en ging er veel geld aan uitgeven. Eindelijk in 1949 hadden ze een atoombom. • Er kwamen steeds meer bommen, meer dan genoeg om elkaar te vernietigen. Maar niemand durfde ze te gebruiken.
Beide landen gaven steeds meer geld uit aan wapens, intercontinentale raketten, en ruimtevaarttechnologie. • En vooral kernraketten.
Steeds meer landen werden communistisch: Noord-Korea, China, Noord-Vietnam, Cuba….. • West-Europa, VS en Canada wilden zich beschermen tegen dit ‘rode gevaar’. • Er komt een militair bondgenootschap.
Navo • Vooral voor militair samenwerken: • De NAVO werd opgericht. • Noord-Atlantische Verdrags Organisatie. • Leden: West-Europa, VS en Canada. • De leden helpen elkaar in tijd van oorlog. • De VS beschermden ons met atoombommen • tegen de Sovjet-Unie.
In 1955 Komt de SU met z'n eigen militaire organisatie: • Het Warschaupact. • Alle landen die door de SU bezet zijn moeten verplicht lid worden, zo ook Oost-Duitsland.