Belirli Enfeksiyon v e Parazit er Hastalıklar (A00-B99)

1. Belirli Enfeksiyon ve Paraziter Hastalıklar (A00-B99) • Bu bölümde enfeksiyon ve paraziter hastalıkların büyük bir bölümü yer almaktadır. • Hastalık ya da hastalıklara /durumlara neden olan organizmalara göre düzenlenmiştir. • Sistemde hastalığın etyolojisini belirleyen(yıldızlısimgesi)uyarılar bulunmaktadır. Enfeksiyon etkenini belirlemek içinek kod kullanın.

2. Belirli Enfeksiyon ve Paraziter Hastalıklar (A00-B99) Tanı: Escheria coli (E.Coli) üriner kanal enfeksiyonu Kodlar: N39.0 üriner kanal enfeksiyonu,bölge tanımlanmamış Enfeksiyon ajanını belirlemek için (B95-97)den ek kod atayın B96.2 E coli ,başka yerde sınıflanmış hastalığın sebebi olarak Genitoüriner bölümünde üriner kanal enfeksiyonuna bakıldığında enfeksiyona neden olan organizma biliniyorsa enfeksiyon hastalıkları bölümünden (Bölüm I) bir kod kullanılması gerektiği açıklaması yer alır.

3. Belirli Enfeksiyon ve Paraziter Hastalıklar (A00-B99) HIV/AIDS R75 İnsan immun yetmezlik virusunun (HIV) laboratuar kanıtı Z21 Asemptomatik insan immun yetmezlik virüsü(HIV) enfeksiyonu durumu B23.0 Akut HIV enfeksiyonu sendromu B20-24 HIV hastalığı HIV ile ilgili ek tanı kriterleri yerine getirilmese bile dokümante edildiğinde her zaman kodlanmalıdır.

4. HIV (ACS 104) R75 HIV laboratuvar kanıtı • R75 hastada ilk yapılan HIV testinin pozitif çıkması fakat ikinci testin negatif veya belirsiz olması durumunda kullanılır. • R75 HIV testinin sonuçsuz olması durumunda kullanılır. • R75 Annede HIV pozitif fakat bebekte bu tanı doğrulanmadığı durumlarda kullanılır.

5. HIV (ACS 104) Z21 Asemptomatik HIV enfeksiyonu durumu • HIV tarafından enfekte olan fakat herhangi bir semptomun henüz gelişmediği hastaları tanımlamak için kullanılır. • Bu kod sadece HIV enfeksiyonuyla tamamen ilgisiz bir durum ile hasta kabul edildiğinde kullanılır. • Hastanın HIV ile ilgili bir durumdan dolayı kabul edildiği kaydedilmişse bu kod kullanılmaz. Ana tanı olarak kodlanmamalıdır.

7. HIV (ACS 104) B23.0 Akut HIV enfeksiyonu sendromu • Hasta HIV olarak teşhis edilmesinden hemen sonra bu kod kullanılır. • Kayıtlarda akut HIV enfeksiyonu sendromu ifadesi yer aldığında bu kod kullanılır.

8. HIV (ACS 104) B20-24 HIV hastalığı • Hastada HIV bağlı bir komplikasyon ya da bulgu görüldüğünde bu bloktan bir kod atanması gereklidir. Bu bloktan bir kod atandıktan sonra R75 ya da Z21 kodları atanamaz. • B20-24 kodlarına ek olarak bulgu (manifestation) ya da komplikasyonlara ait kodları da atamanız gereklidir. • Ana tanı hastanın hastaneye yatırılma nedenine göre değişir.

9. HIV (ACS 104) HIV hastalığı – B20, B21, B22, B23.8, B24 HIV hastalığı için geçerli olan kodlar şöyledir • B20İnsan immün yetmezlik virus [HIV] hastalığı, enfeksiyöz ve paraziter hastalıklar ile sonuçlanan • B21Habis neoplazmalar ile sonuçlanan insan immün yetmezlik virus [HIV] hastalığı • B22Diğer tanımlanmış hastalıklar ile sonuçlanan insan immün yetmezlik virus [HIV] hastalığı • B23.8Diğer tanımlanmış durumlar ile sonuçlanan insan immün yetmezlik virus [HIV] hastalığı • B24Tanımlanmamış insan immün yetmezlik virus [HIV] hastalığı

10. HIV (ACS 104) Kodların sıralanması ve seçimi Kodların sıralanmasına ilişkin kararlar, ana tanının tanımı ışığında verilmelidir. • Hastanın bakım epizodunun altta yatan nedenin büyük oranda HIV olduğu ortaya konulmuşsa B20-B24’ten uygun kodu kullanın. • Hastanın bakım epizodunun altta yatan başlıca nedenin büyük oranda bir HIV bulgusu olduğu ortaya konulduğunda ise söz konusu bulguyu ana tanı olarak kodlayın. Yıldız simgesi (*) bulunan bulgular, HIV/AIDS’te hiçbir zaman ana tanı olarak atanamaz (ACS 102)

12. Viral Hepatit (ACS 104) • Ek tanı kriterleri yerine getirilmese bile viral hepatit veya hepatit taşıyıcılığı durumu dokümante edilmişse mutlaka kodlanmalıdır. • Viral Hepatit ve hepatit taşıyıcılığı hastalığın tipine, görülme şekline ve komplikasyon durumlarına göre farklı kodlama standartlarını içermektedir.

13. Viral Hepatit (ACS 104) • B15.0 Hepatit A ile birlikte Hepatik koma • O98.4 Gebelik, doğum ve puerperiumda komplikasyona neden olan viral hepatit • B16.0 Hepatik koma ile birlikte delta ajanlı (ko-enfeksiyon) akut hepatit B • Z22.51 Viral hepatit B taşıyıcısı

15. Septisemi – Sepsis (ACS 110) • Belli bir organizmanın neden olduğu enfeksiyon hastalıkları ile sistemik enfeksiyon hastalıkları birbirinden ayrılmıştır. • Septisemi ya da sepsis durumuna ilişkin dokümantasyon yorumlanırken dikkatli olması gerekir. Sepsis, enfeksiyona karşı bir sistemik inflamatuvar yanıt olarak tanımlanır. Sepsis, lokalize enfeksiyon anlamında kullanılabildiğinden, kodlamada dikkatli olunmalıdır. Septisemi mikroorganizma ya da onun toksinlerinin kan yoluyla vücudun tümünü etkileyen enfeksiyon durumudur.

16. İlaca Dirençli Mikroorganizmalar ile Enfeksiyon (ACS 112) Eğer hastanın klinik sürecinde enfeksiyona neden olan organizmaların ilaca dirençli olduğu tanımlanırsa, o zaman üç kod atanır • Enfeksiyon için bir kod • Organizma tipi için bir kod • Spesifik ilaç direncini belirtmek için bir kod

17. Örnek Vaka: Basınç alanı ülserinde çoklu-dirençli MRSA bulunan hasta, evre 2 • Atanan kodlar: • 1)L89.1Evre II basınç ülseri • 2)B95.6 Diğer bölümlere sınıflanan hastalık nedeni olarak Stafilokoküs aureus • 3)Z06.32 Metisiline dirençli ajan

18. MRSA(Metisilin rezistan stafilokokkus aureus) B95.6 Diğer bölümlere sınıflanan hastalıkların sebebi olarak Stafilokokkus aureus Z06.32 Metisiline dirençli ajan VRE(Vankomisin Rezistan Enterokok) B95.2 Streptokok, D grubu, diğer bölümlere sınıflanan hastalıkların sebebi olarak Z06.41 Vankomisin ve ilişkili antibiyotiklere dirençli ajan, Vankomisine dirençli ajan İlaca Dirençli Mikroorganizmalar ile Enfeksiyon – (ACS 112)

19. Neoplaziler (C00-D48) • Neoplaziler vücudun hangi bölgesini etkilediklerine bakılmaksızın bu bölümde sınıflandırılmıştır. • ICD-10-AM’de, neoplaziler dört açıdan sınıflanmaktadır: • Neoplazinin davranışı (malign, benign, in situ, belirsiz) • Neoplazinin anatomik yeri (akciğer, göğüs, kolon vs.) • Malign neoplaziler için primer ve/veya sekonder yer • Neoplazinin morfolojisi (histoloji ya da hücre yapısı)

20. Neoplazilerin Davranışı • \0 : Benign (selim) • \1 : Belirsiz malign (habis) veya benign (selim) • \2 : Karsinoma in-situ (intraepitelyal, noninfiltratif, noninvazif) • \3 : Malign, primer yerde • \6 : Malign, sekonder yerde

21. Neoplazilerin Davranışı • Malign: Malign neoplaziler genellikle ‘kanser’ olarak ifade edilir. • Malign neoplazinin ana karakteristikleri invazif olması, büyüyebilmesi ve çevre dokuları tehdit edebilmesi; vücut içerisindeki farklı yerlerdeki dokulara sıçrayabilmesi ya da metastaz yapabilmesidir. Bunların vücuttaki diğer organlara yayılması ve tehdit etmeye devam etmesi önlenemez ise yaşamı tehdit eder.

22. Benign: Benignneoplaziler bir noktada büyürler ve etraftaki dokuları tehdit etmezler, vücudun farklı bölgelerine yayılmazlar. Benignneoplaziler genellikle lokalize edilirse ya da alınırsa yaşamı tehdit etmezler fakat büyümeleri veya diğer yapılar üzerinde baskı oluştururlarsa ciddi problemlere neden olabilirler. (Örn: benign beyin tümörü alanı kaplayabilir ve diğer beyin dokularına baskı yapabilir)

23. Neoplazilerin Davranışı • İn situ (= yerinde) Malign değişiklikleri devam eden fakat normal dokuların çevresini tehdit etmeyen neoplaziler in situ olarak tanımlanmaktadır. Bu neoplaziler halen ortaya çıktıkları noktadadır. Pre-invazif, non-invazif, non-infiltratif olarak da tanımlanabilir. Buna en iyi örnek serviks uteri karsinoma in situsu verilebilir.

24. Neoplazilerin Davranışı • Belirsiz (Uncertain) halen neoplazinin davranışının malign olarak tanımlanmadığını fakat diğer insanların geçmişlerinde malign olarak geliştiği bilinen durumlar için kullanılır. • Örn:Dev pigmente nevüs, malign melanom olarak değişebilir. • Tanımlanmamış (unspesified) davranışı bilinmemektedir. Kayıtlarda neoplazinin davranışı veya morfolojisi hakkında hiçbir şey bulunmadığı durumlarda kullanılır.

25. Anatomik Bölge Tümörün tutunduğu yeri mümkün olduğunca açık ve detaylı olarak tanımlamak için kullanılırlar.tanımlanmamış kodları kesinlikle bilgi elde edilemediği durumlar dışında kullanılmamalıdır. Örn: Göğüste malign neoplazi C50.0 Meme başı ve areolanın habis neoplazması C50.1 Memenin merkezi kısmının habis neoplazması C50.2 Memenin üst-iç kadranının habis neopazması Özellikle primer malign neoplazilerde bölge açıkça belirtilmeli ve kodlanmalıdır. Sekonder neoplazilerde bölgeler daha az spesifiktir.

26. Bazı vakalarda neoplazilerin tutunduğu orijini belirlemek zordur. Neoplaziler bir ya da birden fazla bölgede tutunabilir veya neoplazinin çok geniş olmasından dolayı orijini belirlemek mümkün olmayabilir. Bu durum ‘contiguous sites’ olarak tanımlanır. Contiguous’un anlamı temas (touching) ya da bitişik (adjoining) tir.

27. Contigous Site Bununla ilgili dört farklı durum mevcuttur: • Eğer neoplazi bir dizi yere sıçramış ve yayılmışsa fakat orijininin neresi olduğu biliniyorsa sadece orijinin bulunduğu yer kodlanmalıdır. Örn: Çıkan kolonun kanseri,mesaneye sıçramış C18.2 Çıkan kolonun malign neoplazmı Bu örnekte malign yapı kolonda başlamış ve büyüyerek mesaneye kadar yayılmıştır. Çünkü başlangıç noktasının çıkan kolon olduğu bilindiğinden sadece bu bölge kodlanmakta ve mesanenin tümünü içeren bir kod verilmemektedir.

29. Contigous Site • Malign yapı üç karakterli listede bulunan iki ya da daha fazla bölgede üstüste gelme durumunda ise ve orijini belirlenemiyor ise 4. karakter alt kategori olarak .8 ‘overlapping lesion’ anlamında kullanılır. Örn: Sigmoid ve inen kolonun malignitesi. C18.8 Kolonun üst üste binen habis lezyonu Bu örnekte orijinle ilgili bir bilgi yoktur. Desending ya da sigmoid kolon da olabilir. Bu bir overlapping durum olduğu ve iki bölgeyi de içerdiği için üç kategoride C18 olarak kodlanır ardından overlapping neoplazi olduğunu belirtmek için C18.8 kodu atanır.

31. Contigous Site 3. Contiguous sites farklı 3 karakterli kategorilerde yer alıyorsa fakat aynı vücut sistemi içerisindeyse aşağıdaki overlapping kodlarından uygun olanı atanır: (ACS 234) • C02.8 Dilin üst üste binen lezyonunun habis neoplaziması • C08.8 Major tükrük bezlerinin üst üste binen habis lezyonu • C14.8 Dudak oral kavite ve farenksin üst üste binen habis lezyonu • C21.8 Rektum,anüs ve anal kanalın üst üste binen habis lezyonu • C24.8 Safra kanalının üst üste binen habis lezyonu • C26.8 Sindirim sisteminin üst üste binen habis lezyonu • C39.8 Respiratuar ve intratorasik organların üst üste binen habis lezyonu • C41.8 Kemik ve eklem kıkırdağının üst üste binen habis lezyonu • C49.8 Bağ dokusunun ve yumuşak dokunun üst üste binen habis lezyonu • C57.8 Kadın genital organlarının üst üste binen habis lezyonu • C68.8 Üriner organların üst üste binen habis lezyonu • C72.8 Beynin ve merkezi sinir sisteminin diğer kısımlarının üst üste binen habis lezyonu

32. Contigous Site 4. Neoplazi farklı vücut sistemlerinde yer alan overlapping yapıdan oluşuyorsa fakat orijini bilinmiyorsa; C76 Diğer ve yetersiz tanımlanmış bölgelerin habis neoplazması kodu atanır. Örn:Kolon ve mesanenin neoplazmı C76.3 Pelvisin habis neoplazması Bu kodu atamak biraz zordur. Burada iki pelvik organ için kod atamanız gerektiğini bilmeniz gereklidir.

33. Primeri Bilinen Neoplaziler İçin Anatomik Yer(ACS 0234) • Malign neoplaziler, benign olmayan ve sekonder neoplaziler için kodlar oldukça spesifiktir. • Malign neoplazilerin kaynağının spesifik yerini tanımlamak zor olabilir • Eğer diğer sahalara yayılımı varsa ve nereden başladığını biliyorsanız, bu yeri kodlayın • Eğer bir alan içerisinde örtüşme varsa ve kaynak noktası belirsizse, 4’üncü karakteri ‘.8’ olarak atayın • Eğer örtüşme varsa fakat hala aynı vücut sistemi içerisinde ise, kullanılacak spesifik kodlar bulunmaktadır • Eğer farklı vücut sistemleri arasında örtüşme varsa ve orijin noktası belirsizse, C76.-’ya kodlayın.

34. Metastazlar (Sekonder Yerler)(ACS 0239) • Primer malign neoplazinin yayıldığı yerdir. • Sekonder yerler için kodlar geneldir, örneğin, vücudun tüm kemikleri için C79 .5 Kemik ve kemik iliğinin sekonder malign neoplazileri kullanılmaktadır • Eğer tanı neoplazinin primer mi sekonder mi olduğunu tanımlamıyorsa, bunu primer yere kodlayın

36. Neoplazilerin Morfolojisi(ACS 0233) • Morfoloji, neoplastik hücrelerin histopatolojisi veya yapısı anlamına gelmektedir MorfolojiDavranışıHücre tipi Carcinoma Malign Epitel hücresi Adenoma Benign Glandular epitel hücresi Morfoloji kodları önek ve beş kırılımdan oluşur. Önek histoloji davranışı M 8140 /3 8140 adenokarsinoma olduğunu 3 davranış kodunu gösterir.

37. Neoplazilerin Morfolojisi(ACS 0233) Morfoloji Davranış Kodları / 0 benign / 1 benign veya malignant olduğu belirsiz / 2 Carcinoma in situ / 3 Malign primer / 6 Malign metastatik / 9 Malign primer veya metastatik bölgesi

38. Neoplazilerin Morfolojisi(ACS 0233) • Eğer karma morfoloji bulunuyorsa, daha yüksek rakam atanmalıdır • Bir morfoloji kodu asla Pdx olmamalıdır • Morfoloji kodu, uygulandığı neoplazi kodunun hemen arkasına konulmalıdır Tanı: Omurgada sekonder olan, ana bronşun yulaf hücreli karsinomu (akciğer) Kodlar: C34.0 Ana bronşun malign neoplazisi M8042/3 Yulaf hücrelikarsinom C79.5 Kemik ve kemik iliğinin sekonder malign neoplazisi M8042/6 Yulaf hücrelikarsinom, metastatik

39. Neoplazi Kodlarının Alfabetik Dizinde Bulunması • Alfabetik dizinde ‘N’deki neoplazi tablosu • Beş sütun altındaki ana terimler ve alt terimler olarak listelenen spesifik yerler • primer malign • sekonder malign • in situ • benign • Belirsiz veya bilinmeyen davranış Unutmayın, bu tablo size morfoloji kodlarını değil yer kodlarını sağlar

40. Morfoloji Kodunu Bulma • Morfoloji kodu, neoplazinin davranışını benign, malign veya belirsiz vb. size söyleyecektir • Morfoloji, alfabetik indekste terimi izleyen parantez içindeki kod ile birlikte verilmektedir. • Ayrıca alfabetik indekste yer kodu da verilebilir veya neoplazi tablosuna başvurmak için bir uyarı bulunur. Adenomiyom (atipik polipoid) (M8932/0) —ayrıca bakınız Neoplazm, benign prostate N40

41. Neoplazilerin Kodlanması Aşamaları • Altı adımdan oluşur: • Ana terimi alfabetik indekste bulun ve morfolojik tip için morfoloji kodunu not ediniz • Spesifik yer için bu ana terim altında bir alt terim arayınız – Eğer varsa, adım 6’ya gidiniz • Eğer alt terimleri bulamazsanız, herhangi çapraz referans açıklamasını izleyin (bakınız, ayrıca bakınız, vs.) • Neoplazi tablosuna dönüp özel yer için alt terimi yerleştirin • Neoplazi tablosunun uygun sütunundaki kodu belirleyin • Kodu tabularlo listeden kontrol edin

42. Neoplazilerin Kodlanması Aşamaları TANI: Sağ memenin üst-iç kadranının habis neoplazması,beyin metastazı ile birlikte KODLAR: C50.2 Memenin üst-iç kadranının habis neoplazması M8140/3 Adenokarsinom NOS/Primer C79.3 Beyin ve serebral meninkslerin sekonder habis neoplazması M8140/6 Adenokarsinom metastatik NOS/sekonder

43. Lenfatik ve Hematopoietik Neoplaziler(C81-C96) • Aşağıdaki neoplazileri içerir: • Lenf nodları • Kan hücreleri • Kemik iliği • Lokalize veya yaygın olabilir fakat kodlar yere göre değil morfolojiye göredir, alfabetik indekste morfoloji tipine göre aranır. TANI: Akut myeloblastik lösemi C92.00 Akut miyeloid lösemi,remisyon bahsi olmadan M9872/3 Akut miyeloid lösemi, minimal diferansiasyon

44. Malign İmmünoproliferatif Hastalıklarda ve Lösemide Remisyon (ACS 0245) • Hastalığın remisyonda olup olmadığını belirtmek üzere bazı kategorilerde 5’inci karakter Avustralya kodu bulunmaktadır • Tam remisyon Hiçbir belirti kanıtı veya malignite semptomları bulunmaz, 5’inci karakteri ‘.1’ olarak atayın • Kısmi remisyon Hastalık belirtilerinde ve semptomlarında > %50 azalma var fakat hala aktif hastalık kanıtları mevcuttur, 5’inci karakteri ‘.0’olarak atayın

45. Lenfoma (ACS 0222) • Vücudun bir organında yerleşik bile olsa, lenfomalar sistemik hastalık olarak kabul edilir ve metastaz yapmaz. • Lenfomaların tümü C81-C85’e kodlanmaktadır • Lenfomaların morfolojisi zamanla değişebilir, bu yüzden her zaman en son patoloji sonuçlarını ve dokümanlarını kontrol ediniz

46. Neoplazi Kodlaması ve Sıralaması(ACS 0236) • Primer veya sekonder malignite kodunun sıralaması, temel tanı açıklamasına göre yapılır • Bakım olayı aşağıdaki amaçlarla gerçekleştirildiği zaman, primer malignite mevcut durum olarak kodlanır: • Primer malignitenin tanı veya tedavisi • Sekonder malignitenin tanı veya tedavisi • Kanserin ilerlemesini durdurmayı amaçlayan tedavi • Malignitenin ACS 0002 Ek tanılar kriterlerini karşıladığı hallerde, başka bir durumun tedavisi • Radyoterapi öncesinde diş temizliği

47. Neoplazilerle İlişkili Komplikasyonlar • Hastalar bilinen bir neoplazinin spesifik komplikasyonlarının tedavisi için yatırıldığı zaman, komplikasyon için kod Pdx’tir ve malignite Adx’tir • İstisna: Komplikasyon bir yıldız kodu olduğu zaman, hançer/yıldız kurallarını uygulamalısınız.

48. Kemoterapi (ACS 0044) • Kemoterapi, bir farmakoterapi tipidir ve genellikle malignite için tedavi demektir. Ana tanının seçilmesi hastanede kalınan süreye bağlıdır. • Kemoterapi için aynı gün yatırılan ve taburcu edilen hastalar için, Pdx Z51.1 Neoplazi için farmakoterapi seansı’dır. • Kemoterapi için yatırılan ve bir gece kalan hastalar için, Pdx malignite veya komplikasyon için verilen koddur. Ek kod olarak Z51.1 atanmasına gerek yoktur • Kemoterapi için bir işlem kodu atanır – kaç kez uygulama yapıldığı sorun değilse yalnızca bir kez (aynı uygulama yolundan yapıldığında)

49. Radyoterapi (ACS 0229) • Aynı gün hastaları • Pdx olarak Z51.0 Radyoterapi seansı atayın • Gece ve çok sayıda gün yatan hastalar • Radyoterapi (malignite) için sebep açısından bir kod atayın • Her iki tip de [1786]’dan [1799]’a kadar olan bloklardan radyoterapi için bir işlem kodu gerektirir

50. SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER