FOD Sociale Zekerheid DG Beleidsondersteuning

1. Contractualisering binnen de sociale zekerheid : evaluatie van twee generaties bestuursovereenkomsten KULeuven – Oktober 2009 FOD Sociale ZekerheidDG Beleidsondersteuning

2. 0 Inleiding De bestuursovereenkomsten in vijf zinnen Page 2

3. De bestuursovereenkomsten in vijf zinnen… • De bestuursovereenkomsten van de openbare instellingen van sociale zekerheid (OISZ) beantwoorden aan een globale trend in België • De bestuursovereenkomsten worden afgesloten tussen de verantwoordelijke ministers, de administratie-generaal en het beheerscomité van de instelling, maar ook vele andere actoren worden betrokken • De bestuursovereenkomsten dekken de uitvoering van de reglementaire opdrachten • De bestuursovereenkomsten voeren een relatie in die zich bevindt tussen de partnerschap en de klassieke sturing • De bestuursovereenkomsten leiden tot structurele gevolgen bij de betrokken partijen Page 3

4. 1. De bestuursovereenkomsten zijn niet alleen Vlaamse Overheid 56 agentschappen 13 departementen Brussels Hoofdstedelijk Gewest 5 instellingen of overheidsbedrijven Franse Gemeenschap 6 instellingen of overheidsbedrijven Waals Gewest 27 instellingen of overheidsbedrijven Federale Overheid 10 overheidsbedrijven 16 openbare instellingen van sociale zekerheid Toekomst ?14 FOD’s, 6 POD’s, 16 wetenschappelijke instellingen, 14 ION’s Page 4

5. Ter info : responsabilsering op federaal niveau Centrale ministeries Wet van 16 maart 1954 betreffende de controle op sommige instellingen van openbaar nut A B C D 1 Wet van 21/03/1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven ’90 : privatisering 2 Koninklijk besluit van 03/04/97 houdende maatregelen met het oog op de responsabilisering van de openbare instellingen van sociale zekerheid 3 1999-2003 : Copernicus hervorming Matrix en federale overheidsdiensten (FOD) 2001-2003 Invoering van mandaatfuncties voor topambtenaren 4 2008 : Beleidsplan Minister Openbare Ambt Beheerscontract en-autonomie voor de FOD, POD, WI en overblijvende A en B, ex post controle Page 5

6. Ter info : responsabilsering op deelstaatsniveau Centrale ministeries Wet van 16 maart 1954 betreffende de controle op sommige instellingen van openbaar nut A B C Wet van 21/03/1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven (Binnen en onveranderd) Buiten Binnen en bijgevoegd Vlaamse Overheid Waals Gewest Franse Gemeenschap Brussels Hoofdstedelijk Gewest 2000-2008 : Beter Bestuurlijk Beleid 2004-2005 : bestuurlijke decreten voor parastatalen en CEO 2004: bestuurlijke decreten voor parastatalen en CEO 2007 : management-overeenkomsten voor departementen 2007 : Plan Marcourt Page 6

7. 2. Vele actoren worden betrokken Federale Regering Minister van OA Ministre de Tuelle Voogdij-Minister Ministre de Tuelle Minister van Begroting IKW Ondersteuning Ondersteuning FOD SZ FOD B&B FOD WASO Ondersteuning Regerings-commissarissen Regerings-commissarissen Ondersteuning College Controle, opvolging, overleg Controle, opvolging, overleg College van de OISZ AG AG AG AG AG Beheers-comité Beheers-comité Beheers-comité Beheers-comité Beheers-comité Rekenhof Openbare instelling van sociale zekerheid Openbare instelling van sociale zekerheid Openbare instelling van sociale zekerheid Openbare instelling van sociale zekerheid Openbare instelling van sociale zekerheid Revisoren Page 7

8. 3. De bestuursovereenkomsten hebben een operationele finaliteit Effectiviteit : uitvoering van beleidsprojecten Performantie : uitvoering van wettelijke opdrachten Efficiëntie : Value for Money Page 8

9. Gedekte opdrachten Page 9

10. 4. De bestuursovereenkomsten hebben een gemengde relatie ingevoerd Wet van 21/03/1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven Wet van 16 maart 1954 betreffende de controle op sommige instellingen van openbaar nut Wij zijn partners L’Etat, c’est moi Overleg Primaat van de politiek Autonomie Unilaterale aanpassing Bestuurs-overeenkomsten Contractuele verplichtingen Ex ante sturing Koninklijk besluit van 03/04/97 houdende maatregelen met het oog op de responsabilisering van de OISZ Ex post opvolging Page 10

11. 5. De bestuursovereenkomsten hebben structurele gevolgen Professionalisering, coördinatie Politiek Contrat FOD Controle vs support / Inhoud vs proces Mandaten Controleur vs opvolger / ondersteuner Regerings-commissarissen Beheers-comité AG Nieuwe management-technieken Cel Moderniseringscellen OISZ Page 11

12. 1 Het evaluatieonderwerp Directie-generaal Beleidsondersteuning  Kader Evaluatieonderwerp Page 12

13. Kader van de evaluatie van de FOD Onderhandelingen nieuwe BO Meerjarige cyclus Jaarlijkse cyclus Globale en meerjarige evaluatie – FOD SZ Page 13

14. Doelstellingen van de evaluatieoefening Art.8§ 5 KB 3 april 1997. Over de tweede bestuursovereenkomst wordt door de voogdijminister verslag uitgebracht aan de Ministerraad gedurende de negenendertigste maand na de inwerkingtreding ervan. Nagaan of het systeem kan worden verbeterd Budgettaire autonomie Output van de instellingen Processen Nagaan of de verbintenissen werden gerealiseerd Verbintenissen van de Staat Page 14

15. 2 De regels en criteria voor de evaluatie van de doelbereiking Directie-generaal Beleidsondersteuning  Evaluatieregels Oefening evaluatie doelbereiking  Oefeninginformatieprobleem Page 15

16. Criteria voor de contractevaluatie – stap 1 Stap 1 : Norm(en) per doelstellingen detecteren Oefening • Art.17. Mbt telefonisch ontvangst verbindt de instelling er zich toe vanaf het eerste jaar van de bestuursovereenkomst een methodologie op te stellen om de wachttijd en de tevredenheidsgraad van de klant te meten bij telefonische contacten. Het jaar daarop zal deze methodologie effectief worden ingevoerd. Na een jaar gebruik zal deze methodologie aangepast worden aan de eerste conclusies van een evaluatieverslag. • Wat is de norm ? Page 16

17. Criteria voor de contractevaluatie – stap 2 Stap 2 : Definieer realisatieregels • Vragen • Stellen wij de realisatie enkel per norm vast ? • Doen wij een gecumuleerde vaststelling voor de doelstellingen met verschillende indicatoren ? • Geven wij een realisatie-uitspraak voor alle betrokken jaren ? • Zijn onze regels niet te streng of zijn die te zwak ? • Hebben wij alle mogelijke resultaten gedekt ? Page 17

18. Voorbeeld van realisatieregels : evaluatie FOD Sociale Zekerheid • Regel 1 : ieder jaar, elke norm vergelijken met het verwachte resultaat • Gerealiseerd vs niet gerealiseerd >>> een realisatiescore •  Regel 2 : Opsomming evaluatiescores • Enkel positieve scores : de doelstelling is gerealiseerd • Meerderheid / helft van positieve scores : de doelstelling is voorwaardelijk gerealiseerd • Minder dan de helft van positieve scores : de doelstelling is niet gerealiseerd • Afzwakking regels • De doelstelling is gerealiseerd maar niet binnen de voorziene termijn (zelfs met meerdere jaren vertraging) • Weinig positieve scores maar positieve evolutie • = de doelstelling is voorwaardelijk gerealiseerd • Andere mogelijke scores • Doelstelling met scope verder dan evaluatiejaar •  Partiële informatie Page 18

19. Oefening : realisatiescores bepalen • De instelling verbindt er zich toe een beslissing te nemen voor de dossiers X binnen de 15 dagen en in de volgende maten : 75 % van de dossiers in 2002, 80 % in 2003 en 90 % in 2004 • Resultaat : 2002 : 35%; 2003 : 69% • Wat is de evaluatiescore in 2002 en in 2003 ? • De instelling verbindt er zich toe een beslissing te nemen voor de dossiers X binnen de 15 dagen en in de volgende maten : • Dossiers X1 : 75 % van de dossiers in 2002, 80 % in 2003 en 90 % in 2004 • Dossiers X2 : 75 % van de dossiers in 2002, 80 % in 2003 en 90 % in 2004 • Resultaat : • Dossiers X1 : 2002 : 71%; 2003 : 82% • Dossiers X2 : 2002 : 73%; 2003 : 81% • Wat is de evaluatiescore in 2003 ? • De instelling verbindt er zich toe een evaluatie over het effectief gebruik van zijn product X uit te voeren en een verslag hieromtrent aan de Voogdijminister voor te leggen voor december 2002. • Resultaat : verslag voorgelegd op 03/04/03 • Wat is de evaluatiescore in 2003 ? Page 19

20. Oefening : realisatiescores bepalen • De instelling verbindt er zich toe een evaluatie over het effectief gebruik van zijn product X uit te voeren en een verslag hieromtrent aan de Voogdijminister voor te leggen voor december 2002. • Resultaat : verslag voorgelegd op 03/04/04 • Wat is de evaluatiescore in 2004 ? • De instelling verbindt er zich toe een evaluatie over het effectief gebruik van zijn product X en zijn product Y uit te voeren en twee aparte verslagen hieromtrent aan de Voogdijminister voor te leggen voor december 2002. • Resultaat : • Product X : verslag voorgelegd op 03/04/03 • Product Y : verslag voorgelegd op 03/04/04 • Wat is de evaluatiescore in 2002, in 2003 en in 2004 ? De scores dekken niet alle gevallen ! Page 20

21. Oefening : voorbeeld van problematische doelstellingen en informatie • De instelling verbindt er zich toe een beslissing te nemen voor de dossiers X binnen de 15 dagen • Resultaat : 2002 : 35%; 2003 : 78% • Wat is de evaluatiescore ? • De instelling verbindt er zich toe de responstijd voor vragen van de burger te beperken tot 3 werkdagen en in de volgende maten : 85% in 2002, 90% in 2003 en 95% in 2004 • Resultaat : 2002-2003 : de instelling heeft zijn workflow grondig geanalyseerd en een nieuwe werkstructuur is vanaf 2003 in werking getreden. De instelling verwacht de responstijd te verminderen vanaf volgend jaar • Wat is de evaluatiescore ? • De instelling verbindt er zich toe de achterstand van 2001 te reduceren voor de dossiers X : 50 % in 2002 & 50% in 2003 • Resultaat : “de doelstelling is gerealiseerd” • Wat is de evaluatiescore ? Page 21

22. 3 Het evaluatieproces Directie-generaal Beleidsondersteuning • Structuur verslag Tegensprekelijk verslag Verwachte resultaten Page 22

23. Structuur verslag per OISZ Doelrealisatie van de instelling Aard & kwaliteit van informatie Invoering management-technieken Detectie invloedfactoren en risico’s Uitvoering van de contractuele processen Gebruik budgettaire autonomie Respect budgettaire afspraken Uitvoering verbintenissen van de Staat Fiche 1. Samenvatting resultaten fiche 2 Fiche 2. Analyse per doelstelling Fiche 3. Opsomming invloeds-factoren Fiche 4. Processen : aanpassingen, opvolging en jaarlijks overleg Fiche 5. Budgetten 2006-2008: planning & uitvoering Fiche 6. Verbintenissen van de Staat Fiche ingevuld en opgesteld door FOD Fiche opgesteld door FOD en ingevuld door OISZ Fiche opgesteld door FOD en ingevuld door RC Jaarlijkse rapporten (OISZ + RC) Page 23

24. Betrokkenheid van de OISZ Voorbereiding Akkoord van College op principes en methodologie Validering (nauwkeurigheid + geldigheid) door OISZ van individuele fiche 2 over doelbereiking Uitvoering Validering (nauwkeurigheid + geldigheid) door OISZ van individuele verslag Integratie inhoudelijke opmerkingen van OISZ in het individuele verslag Verslaggeving Integratie inhoudelijke opmerkingen van het College in het globale verslag Page 24

25. Verwachte eindresultaat Kwaliteitscriteria Evaluatie-onderwerp Beoordeling Page 25

26. 4 De evaluatieresultaten Directie-generaal Beleidsondersteuning  Doelbereiking Verbintenissen van de Staat  Enveloppen Kwaliteit van informatie Gebruik van budgettaire autonomie Page 26

27. De verbintenissen… Page 27

28. Doelrealisatie van de OISZ Page 28

29. Verbintenissen van de Staat • Aanpassingprocedure • Sancties • Budgettaire flexibiliteit van de Staat Page 29

30. Respect « nodige » enveloppes Page 30

31. Respect geïndexeerde enveloppes Page 31

32. Andere toetsingen Page 32

33. Technische kwaliteit van de informatie Page 33

34. Types indicatoren Als bron van informatie verbetert de OISZ de toegankelijkheid en de gebruiksvriendelijkheid van zijn Website. Hij ziet erop toe dat elke wijziging in de wetgeving of de administratieve praktijk op de site wordt vermeld in afwachting van de definitieve vaststelling van de rechten in hoofde van een prioritaire rechthebbende een provisionele betaling waarborgen. Page 34

35. Gebruik budgettaire autonomie Page 35

36. Interne audit en analytische boekhouding Page 36

37. 5 ConclusieVijf aandachtspunten voor een correcte evaluatie Directie-generaal Beleidsondersteuning Page 37

38. Belangrijke aandachtspunten De methodologie moet worden gestabiliseerd, niet vast bepaald Wees flexibel en doelgericht Zorg voor acceptatie en informeer de geëvalueerden Let op de kwaliteit Zorg voor valorisatie Page 38

39. Voor meer informatie Amaury Legrain Liesbeth Strobbe Tom Auwers FOD Sociale Zekerheid – DG Beleidsondersteuning Kruidtuinlaan 50/135 1000 Brussel 02/528.63.12 amaury.legrain@minsoc.fed.be liesbeth.strobbe@minsoc.fed.be tom.auwers@minsoc.fed.be Page 39