110 likes | 234 Views
Ontwikkelingen in onderwijs en examens: gevolgen voor aansluiting vo/mbo en ho . Inleiding 19 februari op het congres De toekomst van de decentrale toelating in het hoger onderwijs te Amsterdam A.M.L. van Wieringen. Waarneming 1: wat brengen w.o.-studenten in Studie-ervaringen o.m.
E N D
Ontwikkelingen in onderwijs en examens: gevolgen voor aansluiting vo/mbo en ho Inleiding 19 februari op het congresDe toekomst van de decentrale toelating in het hoger onderwijste Amsterdam A.M.L. van Wieringen 1
Waarneming 1: wat brengen w.o.-studenten in • Studie-ervaringen o.m. • Vwo-diploma • Extra vakken, bijlessen, herkansingen • Vervolgopleidingen • Maatschappelijke ervaringen o.m. • Extra activiteiten • Werkervaringen • Overige inbreng o.m. • Motivatie • Identificatie 1
Waarneming 2: wat doen instellingen • Verschillende methoden gebruikt; veel te weinig gestandaardiseerd: • Sollicitatiebrief • Opstel • Schrijfopdracht • Reflectie op motivatie voor de studie • Motorisch toets • Psychologische test • Sociale intelligentietest • Toelatingsgesprek • Aanvullende begintoets 1
Ontwikkelingen • Externe ontwikkelingen • Meer dan de school: externe leermogelijkheden buiten de school activeren en formaliseren • Leermogelijkheden binnen en buiten school koppelen: Lissabon ambitie (in de kopgroep van de kennismaatschappij) • Schoolloopbaan of leerloopbaan? Vgl Medisch opleidingscontinuüm • Interne ontwikkelingen • Ontwikkeling naar ‘competenties’ • Ontwikkeling naar levensechtere leeromgevingen (dualisering, ‘studiehuisvarianten’ en ‘werkplekleren’) 1
Competenties: zes kenmerken (zie: van Merrienboer et al 2001, Studie tbv de Onderwijsraad) • Contextgebonden • Ondeelbaar cluster van vaardigheden, kennis, houdingen, eigenschappen en inzichten • Veranderlijk in de tijd • Verbonden met activiteiten/ taken • Leren en ontwikkelen zijn voorwaarden voor competentieverwerving • Competenties hebben onderling een bepaalde relatie • Toepassing • Eenvoudiger in beroepsonderwijs • Lastiger in voortgezet onderwijs: competentie ‘student’ 1
Probleemsituering • Probleemsituering nu vooral • Selectie (instellingsautonomie)/ adaptatie (invloed op toelatingskans) • Ook van belang is • Positionering • Leerwegafhankelijk/ leerwegonafhankelijk • Uitvoering versus beoordeling • Inhoud/ afname • Onderdelen versus competenties • Absolverend versus integratief 1
Koers • Meer nadruk op leerwegonafhankelijke examens bij hogere onderwijsvormen • Meer rollenscheiding tussen opleiden en beoordelen • Vakgerichte kennis-competenties: meer competentiegericht opleiden en beoordelen • Absolverend-integratief beoordelen: meer integratieve examens naast absolverende examens 1
Bij deze koers hoort een methodenmix • Niet één manier, maar meerdere manieren om de kwaliteiten van een student vast te stellen • Geen ‘beste methode’, alle ‘examen’ vormen hebben een ‘zwakke schakel’ • Voorkeur: een mix van instrumenten • Voordeel methodenmix: meer informatie komt beschikbaar, past beter bij gevarieerde leerervaringen 1
Deze mix wel standaardiseren • Arbeidsproef (opdracht) • Observatie van werkzaamheden (normale situatie) • Simulatie/ nabootsingen • Computersimulatie • Cliëntsimulatie (assessment) • Portfolio: beschrijving relevante leerervaringen incl. oordeel van deskundige derde over deze leerervaringen • Competentiekaarten • EVC: demonstratie tbv vrijstellingen • Nodig is: landelijk programma opzetten voor standaardisaties en onderzoek naar effectieve combinaties 1
Voorwaarden waaraan te voldoen • Aansluitingsvraagstuk bezien vanuit vijf criteria • Toegankelijkheid waarborgen • Extremen: loting, veiling van plaatsen • Kwaliteit verbeteren • Doelmatigheid handhaven • Meer plaatsen beschikbaar als goede studenten sneller studeren • Keuzevrijheid vergroten • Sociale samenhang bevorderen • Binnen een instelling • Samenleving • Wat niet kan: op al deze 5 criteria hoog scoren • Wat niet verstandig is: alleen praten over toegankelijkheid of alleen over kwaliteit 1
Binnen de 5 voorwaarden: ontwikkelingsmogelijkheden • In het algemeen: aansluiting bij de leerloopbaan • Leermogelijkheden: examensysteem losser van onderwijssysteem (op niveau van opleiding, instelling en landelijk) • Overgang naar meer competentiegerichte opleidingen • Havo/vwo: uitwerken van de competentie ‘student’ • Meer leerplaatsen: steeds beoordeeld. Neergeslagen in competentiekaarten, evc-certificaties • Nieuwe student: breder geheel van leerervaringen, breder vastgesteld dan alleen door de school 1