Kostprijsbeheersing en personeelsbeleid op groeiende preibedrijven

2. Kostprijsbeheersing en personeelsbeleid op groeiende preibedrijven P. Demyttenaere R. Croket

3. Qugro, Zonnebeke Paul Demyttenaere Praktijkdag Prei Kruishoutem, 12 oktober 2008

4. Voorstelling bedrijf (1) • Qugro • 1990 : diverse teelten (groenten + akkerbouw) • Overgenomen van derden • Geen hulp van (schoon)familie • Van bij de start met personeel (scholieren) • Marktklaar maken : eigen arbeid • 1995 : seizoensarbeid ook bij marktklaar maken • Bedrijfseconomische boekhouding (Boerenbond) • Specialisatie : prei, radicchio, broccoli

5. Voorstelling bedrijf (2) • Specialisatie bracht investeringen met zich mee => schaalvergroting • 2002 : nieuwe loods (doorgroei) • 2004 : mogelijkheid om legaal met burgers uit nieuwe EU-landen te werken • 2008 : bvba

6. Bedrijfshistoriek • 1990 : 16 ha => 4 ha prei • 1995 : 22 ha => 7 ha prei • 2000 : 22 ha => 10 ha prei • 2005 : 30 ha => 15 ha prei • 2008 : 49 ha => 22 ha prei

7. Schaalvergroting = kostprijsbeheersing • Loods • Mechanisatie Maar ook : • Arbeid • Ruimte • Opslag Biedt tijd en ruimte om bedrijf efficiënt te managen

8. Uitdagingen • Grond vinden • Mestwetgeving • Personeel vinden met meerwaarde • Handenarbeid geen probleem • Risicobeheersing d.m.v. volume- en prijsafspraken : dé uitdaging voor groeiende bedrijven en hun coöperatie

9. Toekomstbeeld • Verder doorgedreven mechanisatie motor van doorgedreven schaalvergroting • Extreme weersomstandigheden voorblijven door langere bewaring • Zuinig met energie of alternatieve energie • Verkorting van de keten – 1-op-1-relatie met grootwinkelbedrijf

10. Groentenhof, Bornem Rudy Croket Praktijkdag Prei Kruishoutem, 12 oktober 2008

11. Voorstelling bedrijf Groentenhof 1996 : bvba – 2 medewerkers 1997 : 1e afspraak met distributie 1998 : ingekorte prei definitief opgenomen in assortiment Groei bedrijf organisch met bedrijfsresultaat : + 15 % per jaar Groeisnelheid moeilijk te handhaven in de toekomst

12. Bedrijfshistoriek 1990 : 5,7 ha => 3 ha prei 1995 : 12,7 ha => 9 ha prei 2000 : 21 ha => 12 ha prei 2005 : 35 ha => 25 ha prei 2008 : 49 ha => 42 ha prei

13. Schaalvergroting = risicobeheersing Teeltplanning Personeelsbeleid Beschikbaarheid werkkapitaal

14. Teeltplanning (1) Gebaseerd op weekverkopen voorgaande jaar (start : begin augustus; einde : mei) Gegroepeerd per maand Volume omrekenen naar ha Rassenkeuze en zaadhoeveelheid Plantschema : eind april tot 10 augustus Zaaischema

15. Teeltplanning (2) Basis voor aankoopschema zaden, gewasbescherming, meststoffen, ... Seizoenspacht gronden Planning seizoensarbeid planten prei : 6000 werkuren !

16. Personeelsbeleid Van levensbelang ! 20 jaar ervaring Structuur Medewerkers in vaste loondienst : ervaring > 5 jaar (= middenkader) 6 in totaal, ruggengraat van bedrijf (niveau graduaat) Medewerkers in vaste loondienst : ervaring > 1 jaar 6, flexibel team : efficiënt en correct Seizoensarbeiders 6 (woonachtig in België) + 8 studenten Werken in groepjes van 5 Zonder middenkader : bedrijf begrensd op 30 ha Personeelswerving stelt weinig problemen Imago bedrijf + samenwerking met Werkwinkel

17. Kapitaal Investeringen in de teelt grond, machines, zaden, bemesting, arbeid : voorfinanciering : 10.000 €/ha totaal : +/- 400.000 € Minimale opbrengst : 10.000 €/ha om groei niet in gevaar te brengen

18. Toekomstbeeld Mechanisatie oorzaak van uiterst kapitaalintensieve teelt Kostprijs drukken kan enkel door schaalvergroting Loodsen met capaciteit tot 3.000 ton / jaar Bedrijfsgrootte : 60 à 80 ha (2012) Kleine bedrijven : niche (bv. biologisch)

19. Internationale preidag 12 oktober Preiteelt in België op een Kruispunt Korte bijdrage vzw Boeren op een Kruispunt http://www.boerenopeenkruispunt.be Bel gratis 0800.99.138.

20. Kan/moet iedereen groeien? • Arbeidsbehoefte op bedrijf • Kapitaalbehoefte van bedrijf • Kostprijsanalyse prei • Bijkomende competenties in orde? • Zijn er nog eenvoudiger hefbomen? Marge of geen marge: that’s the question. • Indien marge: groeien mogelijk • Indien geen marge: eerst onderzoeken.

21. 1.Arbeidsbehoefte op het bedrijf • 1 hectare = 500 a 700 uur werk • 5 hectare = 2500 a 3500 uur werk • 10 hectare = 5000 a 7000 uur werk • “pretknechten”-project nodig. • Ga es helpen bij je collega. • Reken alle arbeidskosten: • Eigen arbeid en familie-arbied • Loonkost plus bijkomende kosten (tijd, huisvesting).

22. 2.Kapitaalbehoefte van het bedrijf • Investeringen: • Niet te kort financieren: • Trekker gaat 10.000 uur mee! • Loods gaat > 20 jaar mee!! • Bedrijfskapitaal: • Van eerste werkuur tot en met betaling van uw levering. • Reken seizoenpacht en alle arbeid mee!

23. 3.Kostprijsanalyse prei http://www.tuindersopeenkruispunt.be/technisch/KostprijsPrei.asp 1e hectare : omzet – facturen = 19 ct of 8 Bef 10e hectare : omzet – facturen = 43 ct of 17 Bef/kg Waar zit de fout? -> eigen arbeid moet ook opbrengen!

24. 4.Bijkomende competenties • Personeelsmanagement: • Kan je omgaan met personeel? • Technische management • Kan je alles georganiseerd krijgen? • Financieel management • Heb je het financieel voor mekaar? (financiering investeringen, bedrijfskapitaal, kostprijsanalyse,…) • Verkoopsmanagement • Wat lever je hoe aan wie op welk moment?

25. 5.Hefbomen in de preiwereld Kg-productie per hectare Kg-productie per uur Prijs per kg (kwaliteit, levermoment, afnemer) => Omzet per hectare (kg x prijs) Omzet per uur werk (kg x prijs) Samenwerking noodzakelijk

26. Tips • Leer van mekaar en mekaars cijfers. • Kijk hoe iemand anders georganiseerd is • Bij iedere vraag: raadpleeg uw onafhankelijk voorlichter • Aanvaard goede raad en doe er iets mee. • U bepaalt uw inkomen voor een groot deelzelf! Succes in uw zaken.