ETXEBIZITZA ETA GIZARTE GAIETAKO SAILA 2006-2009 ETXEBIZITZA BIDERATZEKO PLANA

1. ETXEBIZITZA ETA GIZARTE GAIETAKO SAILA 2006-2009 ETXEBIZITZA BIDERATZEKO PLANA Estrategia- eta aurrekontu-ildoak Jaurlaritzaren Kontseilua 2006ko urriaren 3a

2. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana EDUKIA • Hastapenak • Diagnostikoa • Ardatz estrategikoak • Ardatz estrategiko bakoitzaren aurkezpena • Planaren helburu kuantitatiboak • Finantziazioa eta gastuen aurrekontua • Jaurlaritzaren bestelako planekin lotura • Araubidezko garapenak • Herritarren parte-hartzea

3. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana HASTAPENAK: JAURLARITZAREN EGITARAUA • EUZKO ALDERDI JELTZALEA - PARTIDO NACIONALISTA VASCO, EUSKO ALKARTASUNA ETA EZKER BATUA BERDEAK - IU ALDERDI POLITIKOEK KOALIZIO HITZARMENA IZENPETU DUTE VIII. LEGEALDIKO EUSKO JAURLARITZA OSATZEKO: BABESPEKO ETXEBIZITZEN ESKAINTZA HANDITZEA. ETXEBIZITZEN ALOKAIRUA SUSTATUKO DUTEN POLITIKAK INDARTZEA. ALOKAIRURA MOBILIZATUTAKO HUTSIK DAUDEN ETXEBIZITZEN KOPURUA HANDITZEA. HIRIALDEAREN BIRGAITZEA ETA BERRIKUNTZA BULTZATZEA. ERAIKUNTZAN KALITATEA, IRAUNKORTASUNA, SEGURTASUNA, BERRIKUNTZA ETA INDUSTRIALIZAZIOA SUSTATZEA. IRUZURRAREN AURKAKO BORROKA AREAGOTZEA BABESPEKO ETXEBIZITZETAN. EUSKAL ERAKUNDE PUBLIKOEN EKIMENEN ARTEKO OSAGARRITASUNA ETA KOORDINAZIOA BILATZEA.

4. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana HASTAPENAK (I) • Helburuak: babespeko eskaintza handitu Etxebizitza Bideratzeko Planaren zifrak gaindituz, babespeko alokatzeko etxebizitzak merkaturatzeko politika areagotu,aurreko planean bainohutsik dauden etxebizitza kopuru handiagoa mobilizatu, etxebizitzen birgaitzea, arkitektura bioklimatikoa eta energia-eraginkortasuna bultzatu, eta babespeko etxebizitzan egiten den iruzurraren aurka borrokatu. • Eragileak: • 2006-2009ko planaren ildo nagusiekin bat etortzea. • Eusko Jaurlaritza: • Babespeko etxebizitzen sistemaren buru izanez. • Jarduteko aukerak areagotuz, aurrekontu handiagoarekin (2002-2005 Etxebizitza Bideratzeko Planarekiko) eta tresna berriekin. • Legebiltzarra-alderdi politikoak: • Jaurlaritzaren jarduna kontrolatuz eta aberastuz. • Gizarte-kontzientziazio prozesuetan parte hartuz. • Udaletxeak: • Babespeko etxebizitzatarako lurzoru berriak bizkor kudeatuz eta haien garapenean parte hartuz. • Babespeko etxebizitzak sustatu eta alokatzeari, hutsik dauden etxebizitzak merkatura ateratzeari eta hirialdearen birgaitze eta berritzeari dagokienez bere erantzukizuna garatuz. • Etxebizitza-politika herritarrekin gertutasunez banatuz, eskaera identifikatuz eta behar zehatzak kudeatuz.

5. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana HASTAPENAK (II) • Eragileak (Jarrai.): • Aldundiak: • Bete gabeko lurzorua Jaurlaritzaren esku jarriz eta haren garapenean parte hartuz. • Zerga-arautegiaren egokitzapenaren bitartez babespeko etxebizitzari eta alokairuari dagokien jarduerak erraztea. • Ekimen pribatua: • Jardueraren zati garrantzitsu bat babespeko etxebizitzari eskainiz. • Nahikoa errentagarritasun lortuz, baina ez espekulatiboa, denborarekin sektorea sendotu dadin. • Finantza-erakundeak: • Babespeko etxebizitzari dagokien jarduerak finantzatuz. • Alokatzeko babespeko etxebizitzak sustatzeko ekintzak bultzatuz. • Gizarte-ekintzaren zati bat etxebizitzako defizita betetzera bideratuz. • Herritarrak: • Etxebizitzaren arazoa konpon dadin egite biziko esku-harmenaz. • Beharrezko kultura-aldaketa sustatuz.

6. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana DIAGNOSTIKOA (I) • Etxebizitza-beharra Etxebiden erregistratutako 76.193 etxebizitza behar. Aurreikusitako neurrizko biztanleriaren hazkundea (8.000 pertsona/urte), batez ere migrazio-saldo positiboa (6.000 pertsona/urte) eta atzerritarren etorreraren ondorioz. Emantzipaziorako adin-segmentu aproposeneko (20-39 urte) pertsonen kolektiboan murrizketa planteatzen da, 80ko hamarkadatik aurrera jaiotako talde txikiagoen etorreraren ondorioz. Dena dela, gazte horien etorrerak, bestelako aldaketa sozialekin batera (elkarbizitza-unitateen tamainaren murrizketa, gero eta maizago gertatzen diren banatze eta dibortzioen ondorioz, immigrazio-lekualdatzeak, etxebizitza-zerbitzu publikoen eskaintza indartzearen ondorioz sortutako babespeko etxebizitzen eskaera, biztanleriaren zahartzea, eta abar) biztanleriaren zenbait sektorek etxebizitza libre bat izateko aukerarik ez edukitzea suposatzen du. Babespeko etxebizitzak soilik ase ditzake eskaeraren zati handi baten beharrak.

7. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana DIAGNOSTIKOA (II) • Etxebizitza-eskaintza 2002tik 2005era artean babespeko etxebizitzaren eraikuntza nabarmenki areagotu da (babespeko 20.730 etxebizitza 1998-2001 aldian eraikitako 13.599 etxebizitzen aldean), eta etxebizitza libreen eraikuntzak ere erritmo ona darama. Etxebizitza librearen salneurriak gorantz egiten jarraitzen du, nahiz eta Estatuko beste lekuetan baino erritmo motelagoan izan, hein batean EAEko babespeko etxebizitzaren kuota altua dela–eta (% 30, 2002 eta 2005 bitartean ). Alokatzeko babespeko etxebizitzak EAEn urtean alokatzeko dauden etxebizitza- eskaintzen % 50 baino gehiago dira. Eraikitako etxebizitzen azalera egungo balio erlatiboen azpitik egon daiteke udal- plangintzek errealitate sozial berrietara egokitzea lortzen badute. 2005ean Etxebizitza Hutsei buruz egindako Inkestaren arabera kudeatu daitezkeen (alokairura mobilizatu) 26.691 etxebizitza huts daude. Bizigune programak 2006ko irailera arte hutsik zeuden 3.000 etxebizitza inguru babespeko alokairura mobilizatzea lortu du. Horietatik 2.400 etxebizitzak jabearekin sinatutako kontratu bat dute dagoeneko.

8. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana DIAGNOSTIKOA (III) • Lurra Eraikitzeko erabilgarriak diren lurzoru gutxi dago, baina azken bi urteetan Etxebizitza Sailak etxebizitza ugari eraikitzeko ahalmena duten lurretan garatutako ekintzei esker (2005eko azken hilabeteetan eta 2006ko hasieran egindako hitzarmen eta erosketak kasu), 20.000 etxebizitza inguruko lur-eskaintza bermatzen da, ceteris paribus, datozen urteetako eskaerak asetzeko nahikoa izango dena. • Etxebizitzaren gaineko zergak: Etxebizitzan egindako gastu fiskalak (PFEZko kenkariak) Jaurlaritzak etxebizitzan egindako gastu zuzena bikoizten du eta oraindik ez dago alokairua eta erosketaren artean alokairua sustatzera bideratua eta etxebizitza lortzeari dagokion alorrean progresibitatea ere ez da oraindik nagusi. Babespeko etxebizitzaren sustapenen gaineko zergek oraindik ez dute lehentasunezko tratamendurik.

9. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana DIAGNOSTIKOA (IV) • 2002-2005eko Bideratzeko Planaren ebaluazioa : Balantze orokorra oso positiboa da. Hamarka mila herritarren beharrak zuzenean ase dira Babespeko Etxebizitzen bitartez (20.731 babespeko etxebizitza berri, % 30etik gorako merkatu-kuotarekin). Alokatzeko babespeko etxebizitzak sustatzeko neurriak nabarmendu behar dira. Alokatzeko babespeko etxebizitzen sustapena bultzatu da Alokabideren sorreraren eta sendotzearen bitartez. Horrela EAEn alokatzeko eskainitako bi etxebizitzetatik bat alokatzeko babespeko etxea da. Horrez gain, historian lehenbizikoz, etxebizitza hutsak babespeko alokairurantz mobilizatu dira, Bizigune programarekin mugarri bat ezarri delarik estatu osoan. 2002-2005eko Bideratzeko Planaren helburuen betetze-maila

10. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana DIAGNOSTIKOA (V) • 2002-2005 Bideratzeko Planaren ebaluazioa (jarrai.): Gizartearen eta hiriaren berritze-lan handiak finantzatu dira, eta eraikin eta etxebizitzak birgaitzearen aldeko laguntza-sistema indartsu bat finkatu da. Lurzoruari dagokionez, Orubideren sorrera eta haren jardueraren sendotzea azpimarratu behar dira babespeko etxebizitzatarako lurzoruaren erosketan eta kudeaketan. Era berean aipagarriak dira Udaletxeekin sinaturiko lurzoruari buruzko 60 hitzarmenak. Etxebide finkatu egin da babespeko etxebizitzaren eskaera kudeatzeko tresna integral eta esleipen-sistema (zuzenekoa edo zeharkakoa) garden, berdintzaile eta sozial gisa, EAEn egiten den babespeko etxebizitza ororentzat haren sustatzailea zein den begiratu gabe. Hainbat kolektibo babestearen aldeko aurrerapausoak egin dira. Iruzurraren aurkako borroka sendotu egin da (behin betiko kalifikazioa, zozketa sistema integral gisa, lehentasunez erostea eta atzera-eskuratzea, transmisio-bisatuak, notarioen aurrean egindako eta erregistratutako akordioak, ikuskapena eta zigorra).

11. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK • Hiri berriaren gizarte- eta ingurumen-arloko garapen iraunkorra: 1. Ardatza: Babespeko etxebizitza zabaltzeko bultzada sendoa, kopuruari eta tipologia motei dagokienez. 2. Ardatza: Babespeko etxebizitza berriaren sustapenean alokatzeko etxeen lehentasuna. 2. ardatz hau 6.arekin batera aztertu behar da, lotura estua baitute. 3. Ardatza: Babespeko etxebizitzaren sustapen-eragile guztien artean elkarlana bultzatzea eta ardurak banatzea. 4. Ardatza: Kalitatea, iraunkortasuna, segurtasuna eta berrikuntza eraikuntzan. • Eraikitako hiriari balioa ematea: 5. Ardatza: Hirialdea birgaitzea eta berritzea.

12. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK • Eraikitako hiriari balioa ematea: 6. Ardatza:Hutsik dauden etxebizitzak babespeko alokairura mobilizatzea. Ardatz hau 2. ardatzarekin lotuta aztertu behar da, harreman estua baitute. • Etxebizitzaren eskatzaile eta erabiltzaileei gertuko eta bana-banako arreta: 7. Ardatza:Etxebideren erabiltzaileei kalitatezko arreta eskaintzea. 8. Ardatza:Babespeko etxebizitza parkearen funtzio soziala bermatzea. 9. Ardatza: Bereziki premia duten kolektiboen berariazko tratamendua. 10. Ardatza:Herritarren parte-hartzea erabakiak hartzeko garaian. • Bestelako Herri Administrazioak: 11. Ardatza:Etxebizitza-arloko eskuduntzarekin loturik dauden beste administrazioen eskuduntzak.

13. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 1. ARDATZA: Babespeko etxebizitza zabaltzeko bultzada sendoa, kopuruari eta tipologia aniztasunari dagokienez. • Helburu Nagusiak Babespeko etxebizitza-eskaera zabaltzea, kopuruari dagokionez eta kalitateari dagokionez (babespeko etxebizitza motak). 2006-2009ko Etxebizitza Bideratzeko Planaren helburua EAEn babespeko etxebizitza gehiago eraikitzea da. Zehazki, babespeko 27.000 etxebizitza sustatu nahi dira Planaren testuinguruan. Zifra hori 2002-2005eko 16.200 etxebizitza eraikitzeko helburua baino % 67 gehiago da eta 2000-2003ko Planaren 14.000 etxebizitzak baino % 93 gehiago. Merkatuko baldintzetan etxebizitzarik ezin eros dezaketen biztanleen etxebizitza-beharretara hobe egokitzen den arreta eskaintzea. • Ildo Estrategikoak Babes publikoko etxebizitzen tipologia dibertsifikatzea (ES, BOE, PTE, MPE, zuzkidurazkoak,bizilekua berriz hartzeko etxebizitzak,landa-inguruan birgaitutako etxebizitzak, eta abar). Sozialagoa den babespeko etxebizitza azpimarratzea. Malgutasun handiagoa babespeko etxeen diseinuan eta ondorioz dibertsifikazioa arkitekturan, eraikuntzan eta abar. Lurzoruaren estrategiaren gaineko ikuspegi berria: lurralde oreka eta sozio-urbanistitkoki degradatuta dauden lurzoruak eta auzoak eraberritzea.

14. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 2. Ardatza : Babespeko etxebizitza berriaren sustapenean alokatzeko etxeen lehentasuna. • Helburu Nagusiak Alokatzeko babespeko etxebizitzen parke iraunkorra handitzea, alokatzeko babespeko etxebizitza bultzatuz eta erabilitako etxebizitzen alokairuaren prezioa babespekoekin parekatzeko neurriak sustatuz. Zehazki, parkeko 7.660 errentarietatik 19.160ra igarotzea da helburua. Horren osagarri bezala, alokairu-politikek alokatzeko babespeko parkearen egiturak hainbat erabilera izan ditzan ahalbidetu behar dute egoeraren araberako eta egiturazko etxebizitza beharrak asetzeko. Plan honek, alokairu-jardunak finantzatzeko arazoari irmoki aurre egiten dio eta politika horiei buruzko baliabide publikoen eraginkortasuna eta efikazia handitzeko tresna berriak eskuratzen ditu, jardun kopurua handituz. • Ildo Estrategikoak Babespeko alokairu motak dibertsifikatzea eta aberastea: etxebizitza soziala, zuzkidura-alojamenduak, BOE, eta abar. Gazte eta helduentzako zuzkidurazko-alojamenduen plan berezia bultzatzea. Alokatzeko babespeko sustapen-politiken berrikustea. Beste alokatzeko babespeko etxebizitzen sustapen-eragileekin elkarlana bultzatzea eta Alokabide Euskadiko alokatzeko etxebizitza eta alojamenduen erreferentziazko kudeatzaile bezala finkatzea. Alokatzeko etxebizitzak finantzatzeko eredu berriak identifikatzea.

15. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 3. Ardatza : Babespeko etxebizitzaren sustapen-eragile guztien arteko lankidetza bultzatzea eta ardurak banatzea. • Helburu Nagusiak Babespeko etxebizitzen arloan ardura duten eragile guztiek, batez ere Udaletxeek, 2006-2009ko Etxebizitza Bideratzeko Planaren helburuen lorpenean parte-hartze bizia izan dezaten saiatzea, herritarren etxebizitza-eskaerei behar bezalako erantzuna eman ahal izateko. Eragile guztien arteko lankidetza bultzatzea, guztien artean jakintzak eta esperientzia espezifikoa banatu ahal izateko, bereziki balio erantsi handiagoa eman dezaketen alorretan. Etxebizitza-arloan eskumena duten Herri Administrazio guztiek babespeko etxebizitza-tipologia guztiak bultza ditzatela sustatzea, baita baliatze mota guztiak ere, modalitate sozialagoei eta zerbitzu publiko bezala balio handiagoa dutenei arreta berezia eskainiz. • Ildo Estrategikoak Beste eragileekin lankidetza bultzatzea babespeko etxebizitza kopuru handiagoa eraikitzeko: Udaletxeekin lurzoruaren inguruko lankidetza-hitzarmenak egitea, Birgaitze Elkarteekin elkarlana etxebizitzaren birgaitzea eta hirialdearen berritzea sustatzeko, eta etxebizitza-esleipen prozesuan (Etxebideren bitartez) dauden Udaletxeekin elkarlana, eta Udaletxeekin hitzarmenak etxebizitzak babespeko alokairura mobilizatzeko (Bizigune programa). Eusko Jaurlaritzak babespeko etxebizitzaren alorrean hirugarrenentzako (erakundeak eta partikularrak) zerbitzuak eskaintzeko duen eginkizuna azpimarratzea, gainerako euskal Udaletxeekin zerbitzuak eta sinergiak sortzeari arreta berezia eskainiz. Finantza- eta ekonomia-esparru egokia baliatzea ekimen pribatuak biziki parte har dezan euskal gizarteak oraindik duen arazoaren konponbidean. EAEko ekainaren 30eko Lurzoruari buruzko 2/2006 Legeak sortutako Euskadiko hirigintza eta etxebizitzari buruzko Foroaren dinamizazioa.

16. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 4. Ardatza: Kalitatea, iraunkortasuna, segurtasuna eta berrikuntza eraikuntzan. • Helburu Nagusiak Kalitatea, iraunkortasuna, segurtasuna eta berrikuntza sustatzea EAEko etxebizitzen eraikuntzan eta batez ere babespeko etxebizitzen eraikuntzan. Sektoreko buru izatea arlo horietan. • Ildo Estrategikoak Etxebizitza iraunkorrak lortzeari bultzada irmoa ematea: Etxebizitzaren Eraikigarritasun Iraunkorrari buruzko Gidaliburua. Kultura berritzailearen sustapen- eta industrializazio-arloan (esperientzia pilotuak) bultzada irmoa ematea sektoreari. “Eraikuntza sektoreko industrializazio-kluster” bat sortzeko sustapena. Eraikal Programa berriz abiaraztea eta etxebizitza-sustapenean kalitatea mantentzeko konpromisoa hartzea. VISESA eta Sailaren egintzetan lan-segurtasun ezin hobeak bermatzea eta alor honetan lider gisa agertzea sustatzaile pribatuen aurrean. Sektoreko eragileekin elkarlana (eraikuntzarekin lotutako profesionalen elkargoak, sustatzaileak, eraikitzaileak, unibertsitateak, eta abar).

17. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 5. Ardatza: Hirialdea birgaitzea eta berritzea. • Helburu Nagusiak Arreta handiagoa eskaintzea etxebizitza birgaitzeari eta hirialdea berritzeari, horretarako giza baliabideak eta baliabide ekonomikoak handituz. Birgaitze integratuko eta degradatutako tokietako birgaitze-jarduerei lehentasuna ematea. Lehentasunezko trataera ematea iraunkortasuna eta energia aurrezteko irizpideak jarraitzen dituzten etxebizitzak birgaitzeko jarduerei. Eraikinen Azterketa Teknikoen Sistema ezartzea, Udal eta Profesionalen Elkargoekin lankidetzan. Eraikinen Azterketa Teknikoan gomendatutako (EAT) birgaitze-jarduerak positiboki diskriminatzea. Birgaitze-talde eta Udalekin lankidetza hobetzea eta Talde berrien sorrera sustatzea beharra ikusten den udal edo eskualde buruetan. Eraikin eta hirietan irisgarritasuna hobetzeko programa berriak bultzatzea. • Ildo Estrategikoak Hiri berria sustatzeko eta sortzeko ekintzak eta egungo hiriaren birgaitzea eta berritzea bateratzen dituen beharrezko prozesuetan aurrera egitea. Hirialdeko berritzea bultzatzea Area Degradatu eta BIAetan. Berritzea bereziki behar duten esparruetan jarduteko apustu garbia: Sestao, Pasaia, Bilbo Zaharra, eta abar. Birgaitze- eta berritze-lanak aurrera eramateko eragile-sare baten sorrera sustatzea. EATetan gomendatutako osagai komunen birgaitzea eta irizpide energetikoak erabiliz egindako birgaitzeak positiboki diskriminatzea. Eraikinetan arkitektura oztopoak kentzeko programa bereziak bultzatzea (igogailuak, arrapalak eta abar jarri) eta udalei irisgarritasuna hobetzeko neurriak sortzeko laguntzak ematea. Erabilitako etxebizitza librea eskuratzeko emandako laguntzen izaera soziala azpimarratzea.

18. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 6. Ardatza: Hutsik dauden etxebizitzak babespeko alokairurantz mobilizatzea. • Helburu Nagusiak Alokatzeko babespeko etxeen merkatura mobilizatutako hutsik dauden etxebizitzen kopurua handitzea. Bizigune Programa indartzea, bere eraginkortasuna hobetuko duten zenbait alderdi egokituz. Bizigune Programaren hazkundean aurrera egitea, programak azken helburutzat duen parkera ahalik eta gehien gerturatzeko. • Ildo Estrategikoak Hutsik dauden etxebizitzen mobilizaziorako programaren (Bizigune) garapen sendoago batetarako sozietate publiko berezi bat eratzea. Egungo 2006ko Ekitaldiari dagokionez, Bizigune baliabide ekonomiko eta giza baliabide gehiagorekin indartzea. Udaletxe eta bestelako eragileekin lankidetza zabaltzea. Izen-emate prozesuan harrera pertsonalizatu eta ondorioz eskaera idatziaren datuen kalitatea eta egiazkotasuna hobetzea. Esleipen sistema azkartzea Bizigune Programak etxebizitzak atzemateko daukan ahalmena asetzeko. Kontratuak amaitzen dutenerako prozedura berriak prestatzea eta etxebizitzen txandaketa kudeatzea programaren barruan alokatzeko zenbait etxebizitza stockean mantenduko direla bermatuz. Bizigune Programako zenbait errentariri gizarte-laguntzako prozesuak ezartzea. Beste eragileekin lankidetza handitzea inklusio sozialeko arazoak dituzten kolektiboei eskainitako arreta zabaltzeko.

19. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 7. Ardatza: Etxebide Euskal Etxebizitza Zerbitzuko erabiltzaileei kalitatezko arreta eskaintzea. • Helburu Nagusiak Etxebizitzarekin zerikusia duen argibide-eskaera edo gestioak egiten dituzten pertsonei informazio egokia ematea Herri Administrazioek babespeko etxebizitzari dagokionez eskaintzen dutena erabiltzaileentzat ulertzeko zaila denean. Etxebide Euskal Etxebizitza Zerbitzuan erregistratuta dauden babespeko etxebizitzen eskatzaileei ematen zaien informazio eta komunikazioaren prozedurak hobetzea. Udaletxeetako zerbitzua hobetzea eskaeraren kudeaketa eta esleipenari dagokien arloetan. • Ildo Estrategikoak Izen-emate prozesuan zehar babespeko etxebizitza-eskatzaileei arreta pertsonalizatua eskaintzea. Herritarren arretako zerbitzuak zabaltzea etxebizitza libreari dagokien argibide-eskaerak ere barnean sartuz. Etxebideren erregistroko informazioa eskuragarriagoa egitea Udaletxe eta herritarrentzat. Etxebide Euskal Etxebizitza Zerbitzua, zerbitzu publiko integral gisa finkatzea. Dagoeneko hasita dauden Babespeko Etxebizitza esleitzeko prozesuen orientabide soziala sakontzea. Babespeko etxebizitzen esleipen-sistema malguagoa egitea eta kupoen eredua berrikustea. Alokatzeko babespeko etxebizitzak esleitzeko prozedura azkarragoak ezartzea.

20. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 8. Ardatza: Babespeko etxebizitza parkearen funtzio soziala bermatzea. • Helburu Nagusiak Babespeko etxebizitzen parkearen funtzio soziala sendotzea bere iraunaldi osoan zehar. Babespeko etxebizitzari dagokionez iruzurraren aurkako apustua mantentzea. Babespeko etxebizitzaren kontzeptua sozializatzea Euskadiko herritarren egungo eta etorkizuneko behar sozialen zerbitzura egon dadin. Babespeko etxebizitzen ezaugarriak eta eskatzaileen beharren arteko doikuntza hobetzea. • Ildo Estrategikoak Iruzurra saihesteko dauden neurriei balioa ematea: kalifikazio iraunkorra, zozketa, alokairuaren sustapena, lurrazal-eskubidea, lehentasunez erostea eta atzera-eskuratzea,bigarren eta ondorengo eskualdatzeen kontrola, notario eta erregistratzaileen lana, Lurralde Ordezkaritzetako bisatuak, ikuskapenak, zigorrak, eta abar. Babespeko etxebizitzaren arloan egindako iruzurrak antzemateko eta zigortzeko ahaleginak handitzea, egungo ikuskapen-zigor zerbitzua sendotuz, guztiz agerian jarriz eta behar adinako baliabideekin hornituz. Lurrazal-eskubideari aldaketak egitea aztertu lurrazal-eskubidearen hartzaileak zenbait baldintza sozial eta ekonomiko bete ditzan babespeko etxebizitza erabiltzen duen bitartean. Babespeko etxebizitzen parkean trantsizioa gerta dadin aukerak handitzea eta parkearen instrumentaziorako mekanismoak hobetzea.

21. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 9. Ardatza: Bereziki premia duten kolektiboen berariazko tratamendua. • Helburu Nagusiak Talde behartsuenen egoitza-beharrei erantzutea, batez ere premia handia dutenei eta/edo sortzen ari diren eskatzaile talde berriei. Etxebizitza eta Gizarte Gaietako Sailak beste gizarte-eragileekin lankidetzan egiten dituen jardueretatik ahalik eta etekin gehien ateratzea. • Ildo Estrategikoak Diskriminazio positiboko politiken helburu izan daitezkeen talde berriak identifikatzea eta zehaztea. Lehentasunezko arreta behar duten taldeekin komunikazioa areagotzea. Gizarteratze-arloan lan egiten duten beste gizarte-eragileekin koordinazioa hobetzea (aipamen berezia merezi dute Gizarte Larrialdeietarako Laguntzek).

22. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 10. Ardatza: Herritarren parte-hartzea erabakiak hartzeko garaian. • Helburu Nagusiak Herritarrek beren beharrak eta etxebizitza-politika publikoak egiteko orduan duten garrantzia onartzea. Arrazoibide-aniztasun handiagoa eta ahalik eta adostasun-mailarik altuena lortzea, beharrak bateratuz. Sailaren etxebizitza-politikei dagokienez herritarrak sentsibilizatzea eta baterako erantzule egitea, jardueren eraginkortasuna handitzeko. • Ildo Estrategikoak Herritarren parte-hartzearen ikuspegi integrala 2006-2009ko Bideratzeko Planaren etxebizitza-politiken planifikazio estrategikoan. Herritarren parte-hartze eremua zabaltzea EAEren etxebizitza-politikak erabakitzeko eremu estrategiko guztietara. EAEko Lurzorua eta Hirigintzari buruzko 2/2006 Lege berrian herritarrek parte har dezaten proposatzen diren tresnak aintzakotzat hartzea. Herritarrek etxebizitza-politiketan parte hartzeko esperientzia pilotuak egitea.

23. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN ARDATZ ESTRATEGIKOAK 11. Ardatza: Etxebizitza-arloko eskuduntzarekin loturik dauden beste administrazioen eskuduntzak. • Helburu Nagusiak Atal honetan etxebizitza eskuratu ahal izateko baldintzetan, higiezin-merkatuan eta orokorrean etxebizitza-politikan eragina duten zenbait gairi buruzko helburuak aztertzen dira baina horiek ez dira ordea Eusko Jaurlaritzaren jardun-esparru zuzenean sartzen, beste herri-administrazioen eskumenetan baizik. • Ildo Estrategikoak Etxebizitzaren zerga-tratamendua • EAEko etxebizitzen gaineko zergek zenbait erreforma jasan ditzakete etxebizitza-merkatuaren funtzionamendu hobea eta etxebizitza-politika publikoen eraginkortasun handiagoa ahalbidetzeko (gehiegizko karga fiskala, erosketaren eta alokairuaren artean lehentasuna ematen dio erosketari, ez du hutsik dauden etxebizitzen jabetzaren aurkako neurririk hartzen, ez du Sailaren jardueren izaera soziala onartzen, kenketak egiten ditu etxebizitza erosteagatik, eta abar). Beraz, etxebizitzaren gaineko zergak hobetzeko Etxebizitza eta Gizarte Gaietako Sailak zenbait ekimen bultzatuko ditu Zerga Kideketarako Sailean Eusko Jaurlaritzaren ordezkaritza baten bitartez. Familien zorpetzearen arautzea • Administrazioek eta gai hauetan eskumena duten eragileek familien zorpetzearen garapenari buruzko hausnarketa egin dezaten lortu nahi da eta era berean etxebizitza bat erosteak dakarren esfortzuaren ondoren euskal familien egoera politiko-finantzarioa arrisku-egoera kezkagarrian (eta gero eta epe luzeagoz) gera ez dadin ekiditeko behar diren aldaketak egitea ere. Etxebizitzaren erabilerari egokitutako hirigintzako plangintza • Hirigintzako plangintzak udalaren lurren erabilera zehazten du eta lurren maparen konfigurazio horrek herritarren bizi- ohiturak eta gizarte-harremanen sarea baldintzatzen ditu. Horregatik, ezinbestekoak dira EAEko Lurzorua eta Hirigintzari buruzko 2/2006 Legeak aurkeztutako herritarren partaidetzarako bideak etaUdaletxeek Lege horrek ezartzen dituen aukera berriak erabiltzea osagai kritikotzat hartzen da.

24. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN HELBURU KUANTITATIBOAK 2006-2009ko Bideratzeko Planaren helburu nagusiak

25. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN HELBURU KUANTITATIBOAK Etxebizitza sustapena eta lurzorua lortzeari buruzko helburuak, eragileen arabera

26. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ETXEBIZITZA PLANAREN HELBURU KUANTITATIBOAK Alokatzeko babespeko parkearen dimentsioari buruzko helburuak Alokoairuen sustapenaren helburua, eragileen arabera

27. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana GASTUEN AURREKONTUA Gastuen aurrekontua 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Planean aurreikusitako jarduerak egin ahal izateko gastuen aurrekontua 2.800 milioi eurotik gorakoa da Saila eta Sozietate Publiko eta Partaidetuak orokorrean kontuan hartuz. 2006-2009 aldirako Etxebizitza eta Gizarte Gaietako Sailaren aurrekontua 760 milioi euro da. Bestalde Sailaren aurrekontu izendapenaren etengabeko urteko hazkundea aurreikusten da. VISESAren aurrekontuak 1.700 milioi euroko muga gainditzen du, hazkunde nabarmenekin 2006ko abiapuntuko aurrekontuarekiko. Alokabidek 2006-2009rako aurreikusitako aurrekontu gastua 161 milioi euro da. Bizigune sozietate berriaren aurrekontu izendapena 108 milioi euro da guztira, eta kasu honetan ere partidak nabarmen hazi dira urteko zifrekiko. Azkenik. Orubide, lurzorua kudeatzeko operadorearen gastuen aurrekontua 78 milioi euro da 2006-2009 aldirako. Saileko Planaren gastu aurrekontua/ Sozietate Publikoak / Sozietate Partaidetuak

28. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana ARAUBIDEZKO GARAPENA Planaren aurreikuspenentzako arau-esparru egokia sortzeko eta aurreikuspenak berak osatzeko, Jaurlaritzak, Hirigintza eta Lurzoruaren Legea Legebiltzarrera bidali ondoren, honako araubidezko garapenak aurreikusten ditu: • Etxebizitza izateko eskubidea garatzeko Legea, honako hedapen honekin: Etxebizitza-arloan eskumena duten herri-administrazioak. Etxebizitza-politika publikoen plangintza eta programazioa. Euskal etxebizitzaren zerbitzu publikoa. Herritarren arteko elkartasuna eta gizarte-kohesioa. Babespeko etxebizitzen erregimena. Babespeko etxebizitzen parkearen erabilera sozialaren garantia juridikoak. Birgaitzearen sustapena. Etxebizitza-parkearen gizartearen aurkako erabilera. Etxebizitzari dagokionez kontsumitzaileen bermea. Etxebizitza parkearen ingurumen-iraunkortasuna. Estatistika etxebizitza-arloan. • Beste araubidezko garapen batzuk: Babespeko etxebizitza eta birgaitzeari buruzko dekretu eta aginduak eguneratu eta Planari egokitzea. Babespeko etxebizitzaren diseinuari buruzko ordenantzak eguneratzea.

29. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana HERRITARREN PARTAIDETZA 2006-2009ko Etxebizitza Bideratzeko Planaren helburu nagusienetako bat etxebizitzari dagokion gaietan herritarren partaidetza indartzea da. Horretarako, Plana egiteko prozesuan zehar Jaurlaritzak eragile instituzional publiko eta pribatuekin, gizarte-sarearekin eta arlo honetako profesionalekin egiaztatu du. Aurretiko lan horren ondoren, Jaurlaritzak agertutako gaiei buruz euskal gizartearen iritzia bereganatu eta ezagutu nahi izan du, baita iradokizunak eta ekarpenak jaso ere. Xede horretarako herritarrentzako partaidetza-prozesu bat jarri da abian, pertsonei, etxebizitza-arloarekin zerikusia duten taldeei eta oro har herritarrei zuzendua. EZTABAIDARAKO PROPOSATUTAKO GAIAK TRESNA • LURZORUA • LEHENGAIAK • JAURLARITZA ETA UDALETXEEN ZEREGINA • LURZORUAREN LEGEA • EGUNGO HIRIA • ALOKAIRUA • HUTSIK DAUDEN ETXEBIZITZEN MOBILIZAZIOA • BIRGAITZEA • KALITATEA, SEGURTASUNA, BERRIKUNTZA ETA IRAUNKORTASUNA • HIRI BERRIA • ZER, NOLA, NORENTZAT,…ERAIKI ETXEBIZITZAK? • BABESPEKO ETXEBIZITZEN ESLEIPENA ETA ERABILERA • ESLEIPEN SISTEMAK • IBILBIDEAK • ERABILERA ETA IRUZURRAREN KONTROLA • ETXEBIZITZAREN ZERGAK ETA FINANTZAKETA • PARTAIDETZA 20 06ko maiatzaren 15etik eta ekainaren 15era www.etxebide.info orrian Partaidetza Prozedurarako tresna teknologiko bat jarri da, bereizitako 2 eremutan HERRITAR GUZTIAK ADITUAK SARBIDE IREKIA SARBIDE MUGATUA PARTAIDEEK AZALDUTAKO LEHENTASUNEZKO EREMUAK ALOKAIRU POLITIKAK HUTSIK DAUDEN ETXEBIZITZEN MOBILIZAZIOA IRUZURRAREN AURKAKO BORROKA ETXEBIDERAKO SARBIDEA

30. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana HERRITARREN PARTAIDETZA Maiatzaren 15etik ekainaren 15era bitarteko PARTAIDETZA PROZEDURAREN EMAITZAK 58.400 lagunek ikusi zuten www.etxebide.info 13.500 lagunek erabili zuten Partaidetza Tresna 3.500 ekarpen: Iritziak Iradokizunak Galderak Kritikak Ohikoak hilabete batean (40.000) PLATAFORMA ERABILTZAILEAREN PROFILA Bisitak LHaren arabera Bisitak sexuaren arabera Bisitak adinaren arabera Webgune-eremuaren araberako bisitak: Egoera administratiboaren araberako bisitak: % 92 Sarbide irekia % 8 Sarbide mugatua % 88 Babespeko etxebizitzaren esleipendun ez direnak % 12 Babespeko etxebizitzaren esleipendunak % 6 Etxebiden erregistratutakoak % 3 Etxebide erregistratuta ez daudenak Esperientzia aitzindari honen balantzea guztiz positiboa da. Etxebideko atarira gehiagotan sartu da jendea eta herritar askok parte hartu dute. Sailak Partaidetza Tresnaren bitartez herritarrek egindako ekarpenetatik batzuk gehituditu.

31. 2006-2009 Etxebizitza Bideratzeko Plana HERRITARREN PARTAIDETZA SAILAREKIN BILERAK IZAN DITUZTEN ERAKUNDEAK EUDEL ZENBAIT UDAL (HIRU HIRIBURUAK) AUZO ELKARTEAK HIRU PATRONALAK GEHIENGOA DUTEN LAU SINDIKATUAK EGK - CJE AURREZKI KUTXAK ETA EHAKF PARTE HARTU DUTEN BESTE ERAKUNDEAK LANBIDE ELKARGOAK: ARKITEKTUAK, APAREJADOREAK, INGENIARIAK, HJAak, GIZARTE LANGILEAK, ABOKATUAK, SOZIOLOGOAK EHU (ERAKUNDE BATZORDEA) HIRUKIDE IRISGARRITASUNA SUSTATZEKO EUSKAL KONTSEILUA (ETA ORDEZKATU GABEKO MINUSBALIATUAK –PSIKIKOAK-) EUSKADIKO GURASO BANANDUEN FEDERAKUNTZA (KIDETZA) KOOPERATIBAK EMAKUNDE ARARTEKOA FORU ALDUNDIAK ETORKINEN KOORDINAKUNDEA IJITOEN ELKARTEAK ADINEKOEN EDO ERRETIRATUEN ORDEZKARITZA KONTSUMITZAILEEN ERAKUNDEA