HASTANE ATIKLARI

1. HASTANE ATIKLARI UZM. DR. ŞAFAK KAYA ENFEKSİYON HASTALIKLARI

2. ATIK O andan sonra değeri ve doğrudan kullanımı olmayan nesne Sağlık hizmeti veren birçok kuruluşun faaliyetleri esnasında ortaya çıkan her türlü atık hastane atığı

3. Gelişmiş ülkelerde tıbbi kuruluşlar her yıl yarım milyon ton atık üretmektedir. Hastaneler tıbbi atıkların %77’sini üretmektedir. Sağlık uygulamalarının tek kullanımlık malzemeye dayandırılması da bu atık miktarını arttırmaktadır.

4. TIBBİ ATIK Teşhis ve tedavi sırasında ortaya çıkan atıklar Tıbbi ve farmasötik araştırma atıkları İlaç üretiminde ortaya çıkan atıklar tıbbi atık olarak kabul edilmektedir.

5. Tıbbi atıkların gruplandırılması Genel atıklar Patolojik atıklar Radyoaktif atıklar Kesici-Delici aletler Kimyasal atıklar İnfeksiyöz atıklar Farmasötik atıklar Basınçlı kaplar

6. Genel atıklar Evsel atıklardan içerik ve özellik itibariyle farkı olmayan atıklar Hasta odasının infekte olmayan atıkları Sağlık personeli çalışma odaları atıkları bu gruba girer.

7. Patolojik atıklar Doku, organ, insan fetusu ve hayvan cesetleri, kan ve vücut atıklarıdır. Ülkemizde tüm insan vücut parçaları gömülmektedir.

8. Radyoaktif atıklar Vücut ve organ görüntülenmesi, tümör lokalizasyonu veya tedavi amacıyla , çeşitli araştırmalarda kullanılan katı, sıvı ve gaz atıklardır.

9. Kesici-Delici aletler İğneler, diğer kesici-delici özellikte atıklar, bıçaklar, infüzyon setleri, testerelerden oluşan bu tür atıklar, infekte olsun veya olmasın, yüksek derecede tehlikeli atık olarak kabul edilir.

10. Kimyasal atıklar Tanısal veya deneysel amaçlı kullanılan veya temizlikde dezenfeksiyon amacıyla yararlanılan maddeler kullanıldıktan sonra artan katı, sıvı ve gaz kimyasal atıklardan oluşur.

11. İnfeksiyöz atıklar Laboratuvar kültür materyalleri, infeksiyonlu hastaların cerrahi ve otopsi uygulamalarından çıkan materyaller, hemodiyaliz hastalarının malzemelerini kapsar.

12. Farmasötik atıklar Hastanede kullanılan, artmış veya günü geçmiş her türlü ilaç vb. maddeler

13. Basınçlı kaplar Flakonlar, anestezik gazların toplandığı basınçlı tüplerden oluşur. Yakma sırasında veya kazayla delinme nedeniyle patlayabileceği için bu tür kaplarla çalışırken dikkatli olunmalıdır.

14. Tıbbi kuruluşlar atıkların yanı sıra su ve gıda atıkları ile evsel nitelikli atıklarda üretmektedir. Tüm bu atıkların toplanmasında farklı renkli torbalar kullanılmalıdır.

15. Kırmızı torba Tıbbi atıklar Mavi torba Evsel atıklar Siyah torba Geri kazanılabilen cam atıklar

16. Tıbbi atık torbasının özellikleri Kırmızı renkli 150 μm kalınlığında Yırtılma ve delinmeye dayanıklı Sızdırmaz ve taşınmaya dayanıklı 50-60 kg taşıma kapasiteli Üzerinde ‘Tıbbi atık’ ve/veya uluslararası amblem olmalı

17. Hastane atık toplama planı oluşturulması Evsel atık toplayanlar ve tıbbi atık toplayanlar ayrılmalıdır. Tıbbi atık toplayanlar için özel bir ‘hastane atık planı hazırlanmalı hangi birimin atığının ne zaman toplanacağı önceden belirlenmelidir.

18. Ayak basma pedallı ve üzerinde tıbbi atık amblemi olan kovalar önerilir. Elemanların koruyucu başlık, maske, gözlük, iş tulumu, bot, özel eldiven kullanması sağlanmalı ve koruyucu aşıları tam olmalıdır.

19. Tıbbi atıkların ünite içinde taşınması Bu iş için eğitilmiş personel Tekerlekli, kapaklı, paslanmaz malzemeden yapılmış, torbaların hasarlanmasına veya delinmesine yol açabilecek keskin kenarları olmayan, yüklenmesi, boşaltılması, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay ve sadece bu iş için ayrılmış araçlar ile toplanır ve taşınırlar.

20. Tıbbi atıkların ünite içinde taşınmasında kullanılan araçlar turuncu renkli olacak, üzerlerinde “Uluslararası Biyotehlike” amblemi ile “Dikkat! Tıbbi Atık” ibaresi bulunacaktır.

21. ULUSLAR ARASI BİYOTEHLİKE AMBLEMİ

22. DİKKAT! TIBBİ ATIK

23. Tıbbi atık torbaları ağızları sıkıca bağlanmış olarak ve sıkıştırılmadan atık taşıma araçlarına yüklenir, toplama ve taşıma işlemi sırasında el veya vücut ile temastan kaçınılır. Atık torbaları asla elde taşınmazlar.

24. DİKKAT! Tıbbi atıklar ile evsel nitelikli atıklar aynı araca yüklenmez ve taşınmazlar. Atık taşıma araçları her gün düzenli olarak temizlenir ve dezenfekte edilirler. Araçların içinde herhangi bir torbanın patlaması veya dökülmesi durumunda atıklar güvenli olarak boşaltılır ve taşıma aracı ivedilikle dezenfekte edilir.

25. Tıbbi atıkların ünite içinde taşınması ile görevlendirilen personelin, taşıma sırasında özel nitelikli turuncu renkli elbise giymesi ve bunun ilgili ünite tarafından karşılanması zorunludur.

26. Ünite içinde uygulanan toplama programı ve atık taşıma araçlarının izleyeceği güzergah, hastaların tedavi olduğu yerler ile diğer temiz alanlardan, insan ve hasta trafiğinin yoğun olduğu bölgelerden mümkün olduğunca uzak olacak şekilde belirlenir.

27. Atıkların azaltılması Tıbbi atıkların azaltılmasında üretildiği yerde uygun şekilde ayrıştırılması önemlidir. Hangi atıklar evsel atık poşetine, hangilerinin tıbbi atık poşetine atılacağı belirlenmelidir.

28. Kırmızı çöp poşetine atılacaklar Enjektörler İV kateterler Foley sonda NG sonda Trakeostomi kanülü İdrar torbası İzolasyon atıkları Delici-kesici aletler Pansuman malzemeleri Eldiven, gaita,idrar ve balgam kapları Cerrahi pansuman aletleri Bildirimi zorunlu hastaların atıkları

29. Kemoterapi ilaçları Kontamine araç ve gereçler İnsan patolojik atıkları Kan ve kan ürünleri Sekresyon ve çıkartılar Diyaliz atıkları Laboratuvar atıkları

30. Mavi çöp poşetine atılacaklar İdare binası atıkları Hasta,doktor,hemşire odaları atıkları Hasta bakım üniteleri atıkları İnfekte olmayan tıbbi atıklar Flakonlar

31. Siyah çöp poşetine atılacaklar Geri kazanılabilen atıklar (serum, ilaç şişeleri) Tıbbi malzeme ambalajlamasında kullanılan kağıtlar

32. Hastane atıkları ayrımında dikkat edilmesi gereken durumlar Tıbbi atıklar kimyasal,radyoaktif atıklarla karıştırılmamalı Kesici aletler diğer tıbbi atıklardan ayrılmalı Patolojik atıklar ve kemoterapi atıkları diğer atıklardan ayrılmalıdır.

33. Kesici atıkların kontrolü Kesici aletleri ve uçlarını sıkıştırılmaya karşı dayanıklı kaplara atın. Bu kapları asla ağzına kadar doldurmayın. Bu kapları çalışma alanında bulundukları müddetçe dik tutun.

34. Kaplar dolduğu zaman ağızlarını sıkıca kapatın. Kırmızı tıbbi atık poşetine atın. Enjektörler kullanıldıktan sonra iğne uçları kapatılmadan bu kutulara atılmalıdır.

35. Yeterli miktarda tıbbi atık kovası gerekli yerlere konulmalı, sağlık personelinin görebileceği yerlere de tıbbi atık kovalarına hangi malzemenin atılacağı konusunda afiş veya yazı asılmalıdır.

36. TEŞEKKÜR EDERİM.