Zanieczyszczenia powietrza – przyczyny powstawania

1. Zanieczyszczenia powietrza – przyczyny powstawania

2. Czym są zanieczyszczenia powietrza? Zanieczyszczenia powietrza są głównymi przyczynami globalnych zagrożeń środowiska, znajdują się w powietrzu atmosferycznym, ale nie są jego naturalnymi składnikami. Do zanieczyszczeń powietrza zalicza się również substancje będące jego naturalnymi składnikami, ale występujące w znacznie zwiększonych ilościach. Najczęściej i najbardziej zanieczyszczają atmosferę: dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz pyły.

3. Do zanieczyszczeń powietrza należą: • cząstki stałe nieorganiczne i organiczne (pyły), np. popiół lotny, sadza, pyły z produkcji cementu, pyły metalurgiczne, związki ołowiu, miedzi, chromu, kadmu i innych metali ciężkich • kropelki cieczy, np. kwasów, zasad, rozpuszczalników • mikroorganizmy - wirusy, bakterie i grzyby, których rodzaj lub ilość odbiega od składu naturalnej mikroflory powietrza • gazy i pary związków chemicznych, np. tlenki węgla (CO i CO2), siarki (SO2 i SO3) i azotu, amoniak (NH3), fluor, węglowodory (łańcuchowe i aromatyczne), a także ich chlorowe pochodne, fenole

4. Związki chemiczne zanieczyszczające atmosferę: Dwutlenek siarki (SO2) jest bezbarwnym, silnie toksycznym gazem o duszącym zapachu, który wolno rozprzestrzenia się w atmosferze. Powstaje m. in. w wyniku spalania zanieczyszczonych siarką paliw stałych i płynnych w silnikach spalinowych, w elektrociepłowniach, elektrowniach cieplnych. Największy udział w emisji SO2 ma przemysł paliwowo-energetyczny. Opalana węglem elektrownia o mocy 1000 MW emituje do atmosfery w ciągu roku 140 000 ton siarki, głównie w postaci SO2. Dzięki wprowadzeniu norm emisji SO2, zaczęła ona spadać.

5. Tlenek węgla powstaje w wyniku niezupełnego spalania węgla lub jego związków. Źródłem tego gazu są spaliny z silników pojazdów mechanicznych, elektrociepłownie, koksownie, gazownie, paleniska domowe, przemysł metalurgiczny, elektromaszynowy i materiałów budowlanych. Jest gazem silnie toksycznym, łatwo rozprzestrzeniającym się w powietrzu atmosferycznym. Jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ jest to gaz bez smaku, zapachu i barwy. Dwutlenek węgla powstaje podczas wszelkich procesów spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych, a także w procesie oddychania organizmów żywych. Dwutlenek węgla w atmosferze nie stanowi bezpośredniej groźby pod warunkiem, że nie nastąpi naruszenie równowagi biologicznej, spowodowane nadmierną jego emisją do atmosfery.

6. Związki azotu - wiele z nich, głównie tlenki azotu, to naturalne składniki atmosfery, tworzące się w efekcie np. wybuchów wulkanów. W niewielkich ilościach nie są substancjami toksycznymi, jednak ich nadmiar powstający podczas procesów produkcyjnych oraz w silnikach spalinowych powoduje, że stają się one niebezpiecznymi zanieczyszczeniami atmosfery. W szczególności groźne są bezbarwny i bezwonny tlenek azotu oraz brunatny o duszącej woni dwutlenek azotu. Mogą się one kolejno utleniać do pięciotlenku azotu, który w obecności pary wodnej tworzy kwas azotowy (składnik kwaśnych deszczy). Ładunki azotu wprowadzane przez państwa nadbałtyckie do Morza Bałtyckiego w 1995

7. Źródła zanieczyszczeń antropogenicznych (powstających w wyniku działalności człowieka) • energetyczne - spalanie paliw • przemysłowe - procesy technologiczne w zakładach chemicznych, rafineriach, hutach, kopalniach i cementowniach • komunikacyjne - głównie transport samochodowy, ale także kołowy, wodny i lotniczy • komunalne - gospodarstwa domowe oraz gromadzenie i utylizacja odpadów i ścieków (np. wysypiska, oczyszczalnie ścieków)

9. Naturalne źródła zanieczyszczeń powietrza: • wybuchy wulkanów • wietrzenie chemiczne skał • pożary lasów i stepów • wyładowania atmosferyczne • pył kosmiczny • procesy biologiczne

11. Najważniejsze skutki zanieczyszczenia powietrza: • efekt cieplarniany • kwaśne deszcze • zmniejszanie warstwy ozonu • zachwianie równowagi ekologicznej między tlenem i dwutlenkiem węgla • zachwianie równowagi biologicznej ekosystemów • zjawisko smogu Smog unoszący się nad Warszawą.

12. Opracowała: Katarzyna Stryczek, Klasa III A Rejony polskie o największym zanieczyszczeniu powietrza.