BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ

1. BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA BÖLÜMÜ ŞEHİR YENİLEME KORUMA DERSİ Doç. Dr. İclal Dinçer

2. BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ • BAKIM (Maintenance) • BASİT ONARIM (Rehabilitation) • ESASLI ONARIM-RESTORASYON (Restoration) • SAĞLAMLAŞTIRMA (Consolidation) • BÜTÜNLEME (Reintegration) • YENİLEME (Renovation) • TEMİZLEME (Liberation) • YENİDEN YAPIM- REKONSTRÜKSİYON (Reconstruction) • ANASTİLOSİS (Anastylosis) • TAŞIMA (Moving) • RESTİTÜSYON (Reconstitution)

3. BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ BAKIM (Maintenance): Binaya ömrünü devam ettirebilmesi için yapılan müdahalelerdir. En temel iki özelliği: • Periyodik olarak uygulanması • Binanın tasarımında-strüktüründe ve malzemesinde değişiklik yapılmaması ÖRNEK: Çatı aktarımı, boya, badana yapılması

4. Kayseri:İncesu İngiltere:Dorset, Kırsal konut dokusu Yerel mimarinin ve malzemenin sürekli bakım ile korunması İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi İtalya: Umbria, Ortaçağ Şatosu

5. Strazburg-2005

6. Strazburg-2005

7. BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ BASİT ONARIM (Rehabilitation) : Binaların ahşap, pişmiş toprak, taş vb. çürüyen malzemelerine yapılan müdahale işlemidir. İki farklı uygulama tekniği söz konusudur: • Özgün malzemeyi onararak tekrar kullanmak • Eski ile uyumlu günümüz malzemesini kullanmak

9. Portekiz: Porto tarihi kent merkezi – 2003 (WHL 1998)

10. Afyon: Kadınana İlkokulu-1926 - 2005

11. Giresun - 2006

12. Ula:Çakırhan Konağı

13. Midyat - 1998

14. Diyarbakır -1992

15. BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ ESASLI ONARIM-RESTORASYON (Restoration) : Mevcut yapının rölövesine dayalı olarak strüktür vemalzemede yapılacak esaslı müdahaleleri kapsar. En temel özellikleri: • Tarihi araştırma yapılması, rölöve hazırlanması • Mevcut yapının yıkılmadan onarılması • Farklı problemlerde farklı müdahale yöntemleri

16. ESASLI ONARIM - RESTORASYON TÜRLERİ SAĞLAMLAŞTIRMA (Consolidation) : Strüktürde oluşmuş bozulmalar; (duvar çatlakları, döşeme-duvar bağlantılarının açılması) • var olanı çıkartıp yerine yenisini koymak • var olanı onararak sağlamlaştırmak kiriş ve destek takviyesi / kesit büyütme BÜTÜNLEME (Reintegration) : Yapının yıkılmış, çökmüş olan kısımlarının yeni malzeme ile tamamlanması işlemidir • Yapının yıkılmamış kısmına zarar vermemek • Yeni malzeme ile yapıldığının belli olması • Yapının özgünlüğünü değiştirici uygulamalardan kaçınılması

19. İngiltere: Manchester-15.yy- Depo binasından Kültür - Müze

21. ESASLI ONARIM - RESTORASYON TÜRLERİ YENİLEME (Renovation) : İşlev değişikliğinin söz konusu olduğu durumlarda yapının plan tipinin ve malzemesinin değiştirilmesi (Kervansaray, Konak Konut =>otel, pansiyon Hamam=>çarşı, Medrese=>Kültür Merkezi) • Yapının bugünkü yaşama uyarlanması zorunluluğundan kaynaklanmaktadır • Yapının bütünlüğünün bozulmaması ve özgün haline döndürülebilir olması ilkesi TEMİZLEME (Liberation): Binanın özgün durumunu bozan sonraki dönem eklerinden temizlenmesi işlemi • Tarihsel belge ve sanat değeri taşımayan eklerin kaldırılması • Bilimsel araştırma yöntemleri ile tespit edilmesi • Yapının özgünlüğüne zarar vermeden titizlikle uygulanması

22. Kıbrıs, Kervan Saray otel Kayseri: Kervansaray, İncesu Eminönü: Binbir Direk Sarnıcı Lokanta Haliç: Aynalıkavak Kasrı Türk Çalgıları Müzesi

23. Safranbolu:Konuttan “Selvili Köşk’e” Bartın: Konut

25. BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ REKONSTRÜKSİYON (Reconstruction): Yıkılmış ve yok olmuş ya da harap durumda bir yapının eski ve yeni malzemeler kullanılarak en özgün haliyle yeniden inşa edilmesi • Yapının kent silueti açısından vazgeçilmez değere sahip olması • Yeni malzeme kullanım oranının restorasyona göre yüksek olması / Tümüyle yeni malzeme kullanılması • Türkiye’de son beş yıla kadar restorasyon adı altında rekonstrüksiyon uygulamalarının yapılması RESTİTÜSYON (Reconstitution): Kısmen ya da tamamen yıkılmış binaların ilk tasarımlarını çeşitli belgelere dayalı olarak plan-kesit-cephe-perspektif olarak çizim vb tekniklerle ifade edilmesi

26. Paris-Notre-Dame Kilisesi 2004 Paris-Notre-Dame Kilisesi II. Dünya Savaşı sonrası

28. Sümela Manastırı -2006

29. İstanbul: Moda-üç ahşap konut ve uygulama sonrası

30. İstanbul: Feneryolu: Restorasyon (!) Rekonstrüksüyon

31. BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ • ANASTİLOSİS (Anastylosis) • Kısmen ya da tamamen yıkılmış binaların orijinal • parçalarının bir araya getirilerek yeniden inşası • Arkeolojik alanlarda uygulanması İngiltere: South Yorkshire Kalesi 1147 Erken Gotik İzmir:Efes Kütüphanesi MS:120 - Roma

35. Afrodisyas,2007

36. Portekiz: Evora - Diana Tapınağı WHL-1998

38. Kapadokya, 2007

39. Kapadokya, 2007

40. Kapadokya, 2007

41. Kapadokya, 2007

42. Kapadokya, 2007

43. Kapadokya, 2007: turizm ve koruma

45. BİNA ÖLÇEĞİNDE KORUMA TEKNİKLERİ TAŞIMA (Moving) : Yerinde korunması mümkün olmayan binaların malzemelerinin bilimsel teknikler kullanarak sökülmesi ve başka bir yerde aslına uygun olarak yeniden inşa edilmesi

46. TARİHİ ÇEVREDE YENİ BİNA AYNEN KOPYALAMA (Replication) : Tarihi doku içerisindeki mevcut yapıların cephe düzeni ve malzemelerinin AYNEN KOPYA EDİLEREK boş parsellerde yeni yapı inşa edilmesi DOLGU (Infill) : Tarihi doku içerisindeki mevcut yapıların cephe düzeni ve malzemelerinin GENEL KARAKTERİ GÖZ ÖNÜNE ALINARAK boş parsellerde yeni yapı inşa edilmesi

49. Strazburg-2005

50. Prag - 2002