Szamotuły, 21 listopada 2013 r.

1. Szkolenie dotyczące rejestracji i zatwierdzania podmiotów działalności rolniczej Szamotuły, 21 listopada 2013 r. 1

2. Prawo krajowe Obowiązek rejestracji i/lub zatwierdzenia działalności podmiotów działających na rynku wytwórców żywności wynika z art. 61÷67 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010r. nr 136, poz. 914 z późn. zm.). 2

3. Prawo krajowe Zgodnie z art. 61 wskazanej ustawy państwowy powiatowy inspektor sanitarny jest organem właściwym w sprawach rejestracji, zatwierdzania, zawieszania oraz cofania zatwierdzenia zakładów, które m.in.: produkują lub wprowadzają do obrotu żywność pochodzenia niezwierzęcego— w trybie i na zasadach określonych w rozporządzeniu nr 852/2004 i rozporządzeniu nr 882/2004. 3

4. Prawo krajowe • Wart. 62. ust. 1 wskazano, iż właściwy ze względu na siedzibę zakładu lub miejsce prowadzenia przez zakład działalności państwowy powiatowy inspektor sanitarny: • prowadzi rejestr zakładów, o których mowa w art. 61, podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej, zwany dalej „rejestrem zakładów”, oraz uaktualnia na bieżąco dane zawarte w rejestrze; • wydaje decyzje w sprawie zatwierdzenia, warunkowego zatwierdzenia, przedłużenia warunkowego zatwierdzenia, zawieszenia lub cofania zatwierdzenia zakładów określonych w art. 61 oraz odmowy wpisu do rejestru zakładów, jeżeli zachodzą przesłanki określone w art. 31 ust. 2 rozporządzenia nr 882/2004; • wydaje zaświadczenie o wpisie do rejestru zakładów według wzoru określonego na podstawie art. 67 ust. 3 pkt 6. 4

5. Prawo krajowe • Zgłoszenie rejestracji prowadzenia produkcji roślinnej należy dokonać na określonym wniosku (formularzu) dostępnym na stronie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej: www.wssepoznan.pl (odnośnik: „Działalność nadzorowa oddziały” – „Oddział Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku” – „Druki do pobrania”) lub na stronie internetowej Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, odnośnik: • Lista spraw, zakładka: Wnioski i formularze) lub bezpośrednio w siedzibie PSSE. 5

6. Prawo krajowe • Zatwierdzenie takie nie jest wymagane w odniesieniu do (a jedynie rejestracja): • 1) działalności w zakresie dostaw bezpośrednich; • 4) gospodarstw agroturystycznych; • 10) zakładów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w sprzedaży żywności • „na odległość” (sprzedaży wysyłkowej), w tym sprzedaży przez Internet; • 12) podmiotów działających na rynku spożywczym prowadzących produkcję pierwotną. 6

7. Prawo Unii Europejskiej Komisja Europejska nazywana „strażnikiem traktatów” jest odpowiedzialna za zapewnienie wdrożenia i przestrzegania prawa unijnego, w tym również w zakresie bezpieczeństwa żywności, zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin. Za audyty w państwach członkowskich UE sprawdzające spełnianie wymagań nałożonych prawem żywnościowym odpowiada Urząd ds. Żywności i Weterynarii (Food and Veterinary Office – FVO) umiejscowiony w DG SANCO (Dyrektoriat Generalny ds. Zdrowia i Konsumentów) 7

8. W dniach 12 – 22.11.2013 r. odbywa się misja przedstawicieli Komisji Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Żywności (FVO) której przedmiotem będzie m.in. nadzór organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej nad działalnością podmiotów w zakresie produkcji podstawowej oraz dostaw bezpośrednich środków spożywczych pochodzenia roślinnego. Istotnym elementem kontroli będzie m.in. ocena możliwości monitorowania pochodzenia surowców z ich pełną identyfikacją na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji ( art. 17 – 19 Rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r.ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. bezpieczeństwa żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności). 8

9. Misja dotycząca nadzoru nad działalnością podmiotów w zakresie produkcji podstawowej oraz dostaw bezpośrednich środków spożywczych pochodzenia roślinnego (12 – 22 listopad 2013 r.) • Produkcja pierwotna (podstawowa) • - jest zdefiniowana w art. 3 ust. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 • oznacza produkcję, uprawę lub hodowlę produktów podstawowych, w tym zbiory, dojenie i hodowlę zwierząt gospodarskich przed ubojem, oraz łowiectwo i rybołówstwo i zbieranie runa leśnego • definicję tę uzupełnia dokument KE pn. ,, Wytyczne dotyczące wykonywania niektórych przepisów rozporządzenia (WE) nr 852/2004 w sprawie higieny środków spożywczych” zgodnie z którym są to również działania towarzyszące produkcji podstawowej określone w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 852/2004 9

10. Misja dotycząca nadzoru nad działalnością podmiotów w zakresie produkcji podstawowej oraz dostaw bezpośrednich środków spożywczych pochodzenia roślinnego (12 – 22 listopad 2013 r.) • Działania towarzyszące produkcji podstawowej: • transport, składowanie i obróbkę surowców (produktów podstawowych) w miejscu produkcji (mycie, czyszczenie, obieranie, sortowanie - pod warunkiem, że nie zmienia to znacznie ich charakteru, • transport żywych zwierząt, gdzie jest to niezbędne do osiągnięcia celów rozporządzenia nr 852/2004 • oraz • - w przypadku produktów pochodzenia roślinnego i produktów rybołówstwa: działania transportowe w celu dostawy surowców (produktów podstawowych), których charakter nie został znacznie zmieniony, z miejsca produkcji do zakładu 10

11. Misja dotycząca nadzoru nad działalnością podmiotów w zakresie produkcji podstawowej oraz dostaw bezpośrednich środków spożywczych pochodzenia roślinnego (12 – 22 listopad 2013 r.) Produkcja pierwotna odnosi się do działalności prowadzonej w gospodarstwie rolnym lub na podobnym poziomie i obejmuje m.in.: produkcję, uprawę lub hodowlę produktów roślinnych tj. ziarna, owoce, warzywa i zioła oraz ich transport w obrębię gospodarstwa, a także przechowywanie i obróbkę produktów (bez istotnej zmiany ich charakteru) na terenie gospodarstwa i dalszy ich transport do zakładu Żywność nie obejmujem.in.: roślin przed dokonaniem zbiorów. Państwowa Inspekcja Sanitarna w zakresie bezpieczeństwa żywności pochodzenia roślinnego rozpoczyna swoje kompetencje po zbiorach. PIS częściowo sprawuje nadzór nad produkcją podstawową, tj. kontroluje magazyny, transport, obróbkę wstępną, jak również dokonuje rejestracji gospodarstw działających na rynku spożywczym i prowadzących produkcję podstawową. 11

12. Misja dotycząca nadzoru nad działalnością podmiotów w zakresie produkcji podstawowej oraz dostaw bezpośrednich środków spożywczych pochodzenia roślinnego (12 – 22 listopad 2013 r.) Produkcja pierwotna odnosi się do działalności prowadzonej w gospodarstwie rolnym lub na podobnym poziomie i obejmuje m.in.: produkcję, uprawę lub hodowlę produktów roślinnych tj. ziarna, owoce, warzywa i zioła oraz ich transport w obrębię gospodarstwa, a także przechowywanie i obróbkę produktów (bez istotnej zmiany ich charakteru) na terenie gospodarstwa i dalszy ich transport do zakładu Żywność nie obejmujem.in.: roślin przed dokonaniem zbiorów. Państwowa Inspekcja Sanitarna w zakresie bezpieczeństwa żywności pochodzenia roślinnego rozpoczyna swoje kompetencje po zbiorach. PIS częściowo sprawuje nadzór nad produkcją podstawową, tj. kontroluje magazyny, transport, obróbkę wstępną, jak również dokonuje rejestracji gospodarstw działających na rynku spożywczym i prowadzących produkcję podstawową. 12

13. Definicje zawarte w rozporządzeniu nr 178/2002 „Produkcja podstawowa” oznacza produkcję, uprawę lub hodowlę produktów podstawowych, w tym zbiory, dojenie i hodowlę zwierząt gospodarskich przed ubojem. Oznacza także łowiectwo i rybołówstwo oraz zbieranie runa leśnego; „Możliwość monitorowania” oznacza możliwość kontrolowania przemieszczania się żywności, paszy, zwierzęcia hodowlanego lub substancji przeznaczonej do dodania lub, która może być dodana do żywności lub paszy na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji. „Dostawy bezpośrednie” zostały określone w art. 1 ust. 2 lit. c rozporządzenia WE nr 852/2004 w sprawie higieny środków spożywczych i oznaczają „…dostawy dokonywane przez producenta, małych ilości surowców do konsumenta końcowego lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta końcowego”. 13

14. Definicje zawarte w rozporządzeniu nr 178/2002 „Produkcja podstawowa” oznacza produkcję, uprawę lub hodowlę produktów podstawowych, w tym zbiory, dojenie i hodowlę zwierząt gospodarskich przed ubojem. Oznacza także łowiectwo i rybołówstwo oraz zbieranie runa leśnego; „Możliwość monitorowania” oznacza możliwość kontrolowania przemieszczania się żywności, paszy, zwierzęcia hodowlanego lub substancji przeznaczonej do dodania lub, która może być dodana do żywności lub paszy na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji. „Dostawy bezpośrednie” zostały określone w art. 1 ust. 2 lit. c rozporządzenia WE nr 852/2004 w sprawie higieny środków spożywczych i oznaczają „…dostawy dokonywane przez producenta, małych ilości surowców do konsumenta końcowego lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta końcowego”. 14

15. Sankcje karne • Główny Inspektor Sanitarny polecił wszystkim Państwowym Wojewódzkim Inspektorom Sanitarnym stosowanie przepisów dotyczących nakładania kar za brak rejestracji podmiotów działających na rynku spożywczym i prowadzących produkcję pierwotną • oraz nawiązywania stosownej współpracy z organami Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w celu pozyskiwania informacji o gospodarstwach rolnych prowadzących taką działalność 15

16. Sankcje karne W art. 103 ust. 4 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia ustawodawca przewidział karę pieniężną w wysokości do 5000 zł (nie mniej niż 1000 zł) dla podmiotów prowadzących działalność w zakresie produkcji lub obrotu żywnością bez złożenia wniosku o wpis do rejestru zakładów lub o zatwierdzenie zakładu i wpis do rejestru zakładów lub wbrew decyzji o odmowie zatwierdzenia zakładu w trybie i na zasadach określonych w art. 6 rozporządzenia nr 852/2004 oraz art. 63. 16

17. Dziękuję za uwagę 17