Competentiegericht Kwalitatief Examineren

1. Competentiegericht Kwalitatief Examineren

2. Werkgebied Helicon W E L K O M

3. Wie zijn we? • Cor van Erp: • Examinator ISO 17024 gecertificeerd • Begeleider examinatortraining • Begeleider bij portfolio opbouw van kandidaat-examinatoren • Jan Jacobs: • Examensecretaris MBO Helicon Opleidingen • Ontwikkelaar examensysteem • Lid certificatieschema Assessor Certiforce c.i • Bestuurslid Nederlandse Vereniging voor Examens

4. Een AOC bij cluster HTV? Op verzoek van Karin Willemse MBO 2010 omdat: • AOC’s gezamenlijk een slag gemaakt hebben via Actieplan Examinering; • AOC’s werken aan standaardisatie; • AOC’s de constructie van proeven in eigen beheer doen: Groene Standaard & Phoenix • AOC’s werken met gecertificeerde (bedrijfs-) assessoren; • Helicon al meerdere jaren voldoende beoordeeld is.

5. Oefening • Aansluiten. • Uitleg voor groep 1. Cor van Erp • Uitleg voor groep 2. Jan Jacobs • In de benen.

6. Ervaring uitwisseling • Wat hebben we vandaag hier ervaren? • Ervaring uit de examinatortraining van 500 trainingsdeelnemers vanuit meerdere onderwijsinstellingen.

7. De opbouw van een kwaliteits-management-systeem

8. Uitgangssituatie • Kleinschalige scholen in AOC-verband; • Kleine aantallen examenkandidaten per kwalificatiedossier / uitstroom; • Bedrijfsleven per kwalificatiedossier / uitstroom vaak in meerdere varianten; • Kenniscentrum Aequor heeft geen examen-productie-bedrijf; • Samenwerking tussen AOC’s.

9. 100% DEKKING PER PROEVE 100% TOETSEN PER KANDIDAAT 100% BEHEERSING VAN ALLES

10. Dilemma’s • Creatie versus Administratie; • Vakmanschap versus Verantwoording; • Onderwijsvrijheid versus 1 uitstroom; • Vertrouwen versus Controle; • Vernieuwing versus Niveau behoud; • Draagvlak versus Verplichting; • Betrokkenheid versus Specialisatie; • ‘Explain’ versus ‘Comply’

11. Keuzes CvB • 1 examen per uitstroom ongeacht: • BOL / BBL / opleidingsvorm / opleidingsplaats; • Scheiding onderwijs / examen; • Scheiding constructie – vaststelling – afname; • Centrale constructie & vaststelling van proeven; • Certificering van (bedrijfs-) assessoren; • Onderwijs is primair proces, examen is de enige formele ‘toets’ met volledige verantwoording; • Actieve beperking kosten examinering.

12. Kwalificatiedossier

13. Examenvarianten Keuze voor Eenheid: • Kruispunt werkproces + competentie • Werkproces • Competentie • Kerntaak (voorkeur KCE en Inspectie) • Kwalificatiedossier

14. Portfolio

15. Werkproces

16. Competentie

17. Kerntaak

18. Kwalificatiedossier

19. Ontwikkelingen: 2003: 1e stap naar competentiegericht examineren; • Inrichting organisatie met procedures en werkinstructies; 2004: KCE • Scheiding opleiden en examineren • Alleen centraal opgestelde examens / proeven 2005: inzet getrainde examinatoren in bedrijfsopleidingen 2006: inzet getrainde examinatoren schoolbreed • Minimalisering aantal examens per opleiding 2007: inzet gecertificeerde examinatoren

20. KwaliteitsverbeteringExaminering Kwaliteitsdoelstelling 1 Kwaliteitsborging ) β = Kwaliteitsambitie Tijd (= kwaliteitsplannen)

21. Kwaliteitsverbetering Examinering Kwaliteitsdoelstelling 2 Kwaliteitsborging Kwaliteitsverbetering ) β = Kwaliteitsambitie Tijd (= kwaliteitsplannen)

22. UITGANGSPUNT-1 CKS geen inrichtingsvoorschriften maar echte eindtermen VRIJHEID VAN ONDERWIJS scheiding van opleiden en examineren er zijn vele wegen die naar Rome leiden je kunt er heen met de fiets of de Ferrari maar Rome moet wel Rome blijven 41°53 NB, 12°29 OL

23. UITGANGSPUNT-2 APK-denken 80% van kwaliteit zit op 20% van het volume FOCUS het examen dus op deze kritische essenties

24. UITGANGSPUNT-3 en 4 EENHEID IN NORM stel samen met betrokken bedrijven de kritische essenties, de minimale bandbreedte, de maatstaven en de normen vast VARIATIE IN VORM vertaal deze criteria naar een flexibel finaal examen

25. FOCUS OP VORM DRIELUIK VOOR FLEXIBELE VORM EXAMEN DOSSIER examen periode PRAKTIJK-EXAMEN demonstratie van professionele toepassing van kennis en kunde op de essenties EXAMEN GESPREK dossier + praktijk examen

26. PUNTJES OP DE i PROFESSIONELE PROEVE STELT EISEN AAN - PRAKTIJKEXAMEN (praktijkopdracht) kern van essenties moet aan bod kunnen komen - EXAMENDOSSIER wordt opgebouwd in examenperiode voor zaken die voorspelbaar / om intrinsieke redenen niet tijdens praktijkexamen gedemonstreerd kunnen worden - EXAMENGESPREK (Criterium Gericht Interview) blijk geven van kennis en inzicht in dossier, toelichting keuzes en afwegingen bij praktijkexamen, demonstratie van communicatieve vaardigheden

27. Examendossier: Collectie specifieke hoefijzers; Ondernemingsplan (eigen) bedrijf; Investeringsplan (bijv. nieuwe mobiele werkplaats) Examenlocatie: Smidse Geschikte paarden Proeve: Enkele paarden beslaan; Gesprek met kredietadviseur over kredietaanvraag voor investering Interview: STARR methode Voorbeeld Hoefsmid

28. Uitspraak Inspectie Het ZIEN van DOEN. Niet: het praten over een foto.

29. Frontoffice: Leerling EVC-begeleider Docent / mentor / coach Praktijkopleider Examinator Gecommitteerde Backoffice: Examencommissie: Vestiging Instelling Examensecretaris Examen constructeur Examen vaststeller Commissie van Beroep Bedrijfsleven Rollen

30. Dilemma’s bij examenafname • proces- of resultaatgericht; • taak- of mensgericht; • tijd of kwaliteit; • bedrijfs- of opleidingsgerichthandelen.

31. Een proeve in ongeveer 6 minuten

32. Competenties examinator VAKVAARDIG ZIJNen: • Inlevingsvermogen / sociaal sensitief • Communicatie • Oordeelsvorming • Kritische houding / onafhankelijkheid • Observeren • Systematisch / proceduregericht

33. Ervaringen • Van kennisaanbod naar ontwikkeling van competente leerlingen is een enorme slag; • Docenten ontwikkelen zich van generalisten naar specialisten; • Balans zoeken tussen winst en verlies; • Is het team voorzien van alle benodigde competenties? • De organisatie vraagt stevig en ondersteunend management; • Planvorming is gemakkelijker dan implementatie.

34. Communicatie:aan de voor- of aan de achterkant?(Winnaars hebben een plan, verliezers hebben een excuus.)