Grensoverschrijdende pensioenfondsen - Een “inkijkje” in Europese markt Jacqueline Lommen

1. Pensioenjuristen – 7 december 2010 – Utrecht Grensoverschrijdende pensioenfondsen -Een “inkijkje” in Europese marktJacqueline Lommen

2. Agenda De pensioenrichtlijn vanuit NL perspectief De ideale vestigingsplaats voor een Europees pensioenfonds

3. API dossier – een drietrapsraket compromis • Nieuw vehikel ? • Aanpassing Pensioenfonds  Pw • Aanpassing PPI  Wft Fase III API Algemene PensioenInstelling • Bestaand pensioenfonds vehikel • Aanpassing Pensioenwet Pw • Ministerie van SZW • Beperkte scope • Doelgroep: Nederlandse ondernemingen Multi-OPF multi Ondernemings-PensioenFonds Fase II • Volledig nieuw vehikel • Aanpassing Wet Financieel Toezicht Wft • Ministerie van Financiën • Strikt afgebakende scope • Doelgroep: buitenlandse ondernemingen PPIPremie Pensioen- Instelling Fase I

4. “Open-end IORPs” – een paradigm shift in Nederland • “Closed-end” IORP • PPI is opgezet en is in eigendom van sociale partners / werkgever • PPI wordt bestuurd door sociale partners / werkgever (Bestuursleden, strategie, financiering, etc.) • PPI beheert alleen pensioenregelingen (producten) van de eigen onderneming en/of gelieerde partijen • Vormgeving van pensioen regeling / product geheel naar eigen inzicht / maatwerk mogelijk • Uitbesteding waar gewenst • Transparante kostenstructuur; voordelen vloeien terug naar sociale partners / werkgever • “Open-end” IORP • PPI is opgezet en is in eigendom van derden, veelal een financiële dienstverlener • PPI wordt bestuurd door derden (Bestuursleden, strategie, financieringsstructuur, etc.); geen directe inspraak van klanten / betrokkenen • PPI beheert regelingen (producten) van diverse partijen, eventueel ring-fenced. • Standaard product (gebundeld, of-the-shelff) • Gemak • Uitvoering door derde partij; ‘gedwongen’ winkelnering • Minder transparante kostenstructuur; voordelen vloeien deels naar derden

5. Praktijkvoorbeelden – gerelateerd aan Nederland • Niet-Nederlandse multinational – vestiging in Nederland • Business case: combineren lokale DB / DC regelingen, stapsgewijs • Home country: Belgium (OFP) / Luxemburgse ASSEP / Ierse mastertrust • Driver: M&A (ring-fencing), governance, funding flexibility, local restrictions • Nederlandse multinational • Business case: combineren lokale DB / DC regelingen, stapsgewijs (excl NL regeling) • Home state: Netherlands (PPI) • Driver: governance • Nederlands pensioenfonds • Business case: transformeren NL pensioenfonds, buitenlandse expansie • Home state: Netherlands (PPI) • Driver: reeds DC regeling in Nederland (governance, FTK) • Nederlandse en buitenlandse financiële dienstverlener • Business case: opzetten IORP dochter • Home state: Netherlands (PPI) • Driver: new business opportunities

6. Agenda De pensioenrichtlijn vanuit NL perspectief De ideale vestigingsplaats voor een Europees pensioenfonds

7. Marktontwikkelingen - 2010 CEIOPS survey • 78 grensoverschrijdende IORPs medio 2010 • Regelingen uit 23 landen worden in buitenland beheerd • Een tiental “True IORPS” • Bewustzijn van mogelijkheden, kennis en ervaring groeit snel Bron: CEIOPS: “2009 Report on Market Developments”, 10/2009

8. Positionering van Nederland in Europese markt • Ierland (“DC master trust”) • Angelsaksische regio (VK, VS) • contractrecht • DC focus • asset pooling focus • Nederland (“PPI”): • Brede geografische basis • DC focus • vehikel met beperkte scope • Nederland Pensioenland • België (“OFP”) • Continentaal Europese regio • DB focus • integrale pensioenoplossingen • checks & balances governance • Liechtenstein (“PFA”): • Duitstalige regio (DE, CH, AT, IT, SCAN) • DB en DC focus • breed en flexibel vehikel • nieuwe reputatie • Luxemburg (3 vehikels): • Brede geografische regio • DB / DC • financiële “hub” • financiële dienstverleners

9. IORP location – selection criteria • Financial requirements: • Funding flexibility (technical provisions, security mechanisms) • Ring-fencing • Taxation IORP • Governance: • Founders (any party?), legal form (profitable/non-profitable?), Board composition (paritarian?) • Flexibility governance model (Social committees) • Scope: • Kind of schemes • Risk-bearing (Art. 17 IORP) • Investment restrictions • Others e.g. kind of clients, outsourcing, minimum size, etc. • Footprint company: • Location headoffice • Main local pension schemes / main stakeholders / drivers • Other: • Support authorities / supervisory approach • pension experience / pension knowledge

10. Comparison* local IORP vehicles * Orange: additional restrictions on top of IORP Directive requirements

11. “De API is een no-brainer”: iets meer detail Oranje kleur: additionele vereisten in aanvullling op Europese pensioenrichtlijn

12. Hewitt Associates Pan-European Pensions Team Tel + 31.88.100.6461 Mobile + 31.6.34736.273 Email Jacqueline.Lommen@Hewitt.com

13. Bijlagen

14. Europees pensioenfonds – IORP Ring-fencing Pensioenrichtlijn Sociaal comite PPI Bestuur IORP* Pensioeninstelling (financieringsvehikel, juridische entiteit) Pensionregeling A Sociaal comite Pensioenregeling B Sociaal comite Pensioenregeling C Één toezichthouder Gereguleerd door het sociaal en arbeidsrecht van het land van oorsprong van pensioenregeling(en) (“Host countries”) Gereguleerd door de (financiële) wetgeving van het land van vestiging van de pensioeninstelling (“Home country”) IORP*: Institution for Occupational Retirement Provisions

15. Pension pooling – asset pooling – risk pooling Risk pooling Onderneming A Dochterondernemingen NL VK BE Pensioenfonds Pensioenvermogen Beleggingsportefeuilles Pension pooling (IORPs) Asset pooling (UCITS)

16. Drijfveren opzetten Europees pensioenfonds Deelnemers CFO / CRO Meer “grip and control” (IFRS, compliance, IORP2) • geïntegreerd risicobeleid • operationeel overzicht • verminderd tijdsbeslag • financierings structuur Flexibiliteit: Eigenheid van bestaande situatie continueren (bv. inhoud regelingen blijft ongewijzigd, Solidariteitskring blijft gelijk, Communicatie in Nederlands , Zeggenschap blijft intact etc.) Efficiency voordelen (schaalvoordelen) • beleggings performance • administratie hub(s) • toegang tot “quality resources” • vermijden lokale restricties • “Single reporting” • minder providers en interfaces • belasting voordelen Cost savings (één Europees pensioenfonds) HRM / IEB manager Pensioenvoorziening voor mobiele werknemers “Internal branding” (“common look/feel”, gelijkwaardigheid) M&A transacties en desinvesteringen “Framework for implementing change” (in Europa)

17. Financieringsraamwerk DB regelingen 3. Funding synergiën 2. Funding flexibiliteit Nationaal garantiestelsel Sponsor garantie Zekerheids mechanismen Balans van een pensioenfonds Extra activa Solvabiliteitsbuffers Activa Eigen vermogen 105% “Fully funded” Activa Technische voorzieningen 100% 1. Funding verschillen in TV