Wyniki ewaluacji zewnętrznej Programu profilaktycznego epsilon

1. Wyniki ewaluacji zewnętrznejProgramu profilaktycznego epsilon Istota i znaczenie kooperatywności w trójkącie: szkoła, wychowawca, realizator zewnętrzny dla skuteczności programu profilaktycznego

2. Intencja programu epsilon (1) Pracować wyłącznie aktywnymi metodami • Metody narracyjne, drama • Metody projektowe • Metody aktywizacyjne ___________ • Współprowadzenie elementów programu w teamie profesjonalny trener–wychowawca

3. Intencja programu epsilon (2) Zawsze włączać wychowawcę w działanie • Ponieważ my wyjeżdżamy a on pozostaje • Ponieważ on poza rodziną powinien być najbliżej dziecka • Ponieważ wychowawca powinien być obok rodziców i rodziny istotną osobą znaczącą • Ponieważ to od wychowawcy zależy na ile pozytywnie wspierać i oddziaływać na dziecko będzie grupa klasowa

4. Intencja programu epsilon (3) Wykorzystywać wszelkie zależności systemu • Dziecko / Grupa rówieśnicza • Rodzic • Wychowawca • Dyrekcja / Pedagog • Nauczyciele przedmiotowi

5. Ewaluacja zewnętrzna 2011/12 DANE LICZBOWE I PROCEDURA • Grupa 16 grup testowych i 10 grup kontrolnych, 724 dzieci klas 2-3 szkół podstawowych • Rodzice oraz wychowawcy uczestniczący w programie • Dzielnice Ochota, Żoliborz, Wola M. St. Warszawy oraz Sosnowiec i Dąbrowa Górnicza • Standaryzowane kwestionariusze ankietowe, testy rysunkowe oraz badanie jakościowe FGI

6. Ewaluacja zewnętrzna 2011/12 CELE PROGRAMU • Kształtowanie konstruktywnych wzorców komunikacyjnych oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów i radzenia sobie w sytuacjach trudnych • Wzrost poczucia własnej wartości oraz kształtowanie umiejętności nazywania emocji i radzenia sobie z „trudnymi emocjami” • Budowanie postaw prospołecznych dzieci oraz wzmacnianie roli wychowawców i rodziców jako osób znaczących

7. Focus group interViewEwaluacja zewnętrzna 2011/12 • Jak Pań zdaniem zmierzyć czy cele programu profilaktycznego zostały osiągnięte? • Jak Panie oceniają efektywność programu? Czy uznałyby Panie, że w przypadku realizowanego programu poniesiony nakład był opłacalny? • …A nakłady które Panie ponosiłyście w związku z realizacją programu? Jaki był nakład Pani pracy? Bo on z całą pewnością jest, tylko jak byśmy go wspólnie nazwali? • Czy ogólnie program profilaktyczny może się opłacać w kategorii społecznego zysku? Poprawy jakości życia? • Co mogłyby Panie powiedzieć o swoich doświadczeniach w ramach całego programu? • Jak uczniowie odbierali program, czy byli zadowoleni z udziału, „czy jakoś to pozostało w nich”? Jak oni to przeżywali? • Czy uważają Panie, że w związku z realizacją programu wystąpiły jakieś zmiany postaw? • Od czego zależy że w jednych warunkach program zadziała a w innych nie? • Co dla Pań jest rezultatem realizacji tego programu?

8. Jak Pań zdaniem zmierzyć czy cele programu profilaktycznego zostały osiągnięte? • mnie się wydaje że zmiana postawy to jest proces czasami bardzo długotrwały , więc wydaje mi się że w ogóle nie można liczyć na zmianę postawy po dwóch trzech spotkaniach, tylko właśnie raczej na wyłonienie jakiegoś problemu albo potwierdzenie, że jest jakiś problem lub go nie ma i wytyczenie kierunku działań. • ja tu się zgadzam, że uczniowie to jest jak gdyby jedna grupa odbiorców, druga to nauczyciele, ten program wyposaża też nas w pewne narzędzia i pewne umiejętności które później możemy wykorzystywać w pracy, obserwując prowadzących, spróbować pociągnąć ten temat dalej, te zachowania, sposób nagradzania, sposób zwracania uwagi na to, co chcemy osiągnąć. • dla mnie najważniejsze było to, że mogłam się zdystansować i spojrzeć na to, co się dzieje w grupie, z którą pracuję od dwóch czy trzech lat i spojrzeć na to trochę z innej strony. próbuję dostosować środki, własne metody, żeby nie brnąć w jakąś ślepą uliczkę, i określić co jest dobre. Natomiast Państwo pozwalali mi na to, spojrzeć z jakiejś innej strony i dzięki temu mogłam później spróbować czegoś innego.

9. Jak Panie oceniają efektywność programu? Czy uznałyby Panie że w przypadku realizowanego programu poniesiony nakład był opłacalny? • konsekwencja i prawdziwość osób prowadzących zajęcia powoduje że tak. Bo dzieciaki są bardzo wyczulone…. Jeżeli ktoś przyjdzie i chce że tak powiem zrealizować jak najszybciej to co sobie przygotował to tak naprawdę natychmiast reakcja grupy jest negatywna. Po tych spotkaniach z państwem była taka sytuacja, przynajmniej w mojej grupie, że dzieci dopytują się, oczekują że pojawicie się, jak słyszą że przychodzicie to bardzo się cieszą. Więc jak gdyby one odczuwają ten wkład emocjonalny i to zaangażowanie od wchodzących, że oni są tu i teraz w tym momencie od jedenastej do trzynastej tylko dla nas.

10. …A nakłady które Panie ponosiłyście w związku z realizacją programu? Jaki był nakład Pani pracy? Bo on z całą pewnością jest, tylko jakbyśmy go wspólnie nazwali? • to budowanie „klucza”, budowanie „góry”. Przypominanie, odwoływanie się do tego tematu. • no dzieci mi przypominały żeby dokleić kolejny tam element „klucza”, więc widać że to gdzieś im zapadło w pamięć. • ale to właśnie nauczycielowi się musi chcieć to dalej realizować. • ja korzystałam z „lustra” i mówiłam przypomnijcie sobie jak to było, i to działa, choć jeszcze oczywiście potrzebują czasu i przypomnień….

11. Czy ogólnie program profilaktyczny może się opłacać w kategorii społecznego zysku? Poprawy jakości życia? • jeśli poprawia się funkcjonowanie jednostki czy grupy to musi się opłacać. To wynika jedno z drugiego. • jeżeli dziecko nabierze pewności siebie to już się opłaca. To jego jakość życia też wzrasta.

12. Co mogłyby Panie powiedzieć o swoich doświadczeniach w ramach całego programu? • ważne  były spotkania przed warsztatami na których ustalaliśmy z prowadzącymi, że się włączamy do zajęć i czego państwo oczekujecie od nas jako nauczycieli. • i omówienie zajęć, każdych zajęć z wychowawcą bardzo dużo daje. Bo można omówić zajęcia, powiedzieć co było ważne a co jeszcze wzmocnić w kolejnych. Ponieważ to są zajęcia cykliczne, myślę że to jest właśnie bardzo dobre dla profilaktyki, że można dla każdej klasy zrobić to co jest najbardziej dla tej klasy potrzebne.

13. Jak uczniowie odbierali program, czy byli zadowoleni z udziału, czy jakoś to pozostało w nich? jak oni to przeżywali? • no jeżeli czekają i pytają kiedy, to jest już wniosek że są bardzo zadowoleni. • pamiętają prowadzących. Pamiętają listy, oni naprawdę wzruszyli się przy czytaniu listów. Gdy każde zdanie było przeznaczone dla każdego ucznia. To bardzo ważny element. Ale też z bardzo dużym zaangażowaniem dzieci podchodziły do tych zadań wiążących poszczególne zajęcia, czyli budowanie góry wiary, tak jak umnie, czy wcześniej układanie kluczy, to były takie ważne rzeczy, i dzieci naprawdę, nawet czasami jak coś tam małego im się udało, to sobie skrawek kartki wycinały i kleiły na tej górze wiary, więc były takie dumne z siebie że naprawdę jakoś im wyszło.

14. Czy uważają Panie, że w związku z realizacją programu wystąpiły jakieś zmiany postaw? • we mnie tak! Śmiech. • Śmiech. • zmieniło się spojrzenie na własne dzieci! • ja uważam że dzieci niektóre nabrały wiary bo tak mocno wierzyły, że coś im wyjdzie. • że można wspólnie coś robić. • że można się odwołać do tego . a pamiętam jak budowały górę wiary … nabierały takiej pewności siebie, pokonywały trudności które były w nich. • ale też często nam się wydaje że my wiemy wszystko, że my wiemy tak dużo już o tych naszych dzieciach, i obserwując tak z boku okazuje się że dowiadujemy się jeszcze czegoś, czego nie wiedzieliśmy wcześniej. I nasze podejście też zmieniło się do dziecka.

15. A od czego zależy że w jednych warunkach program zadziała a w innych nie? • od konsekwencji, od kontynuacji. Bo wy coś robicie a potem pozostaje coś dla nas. To trzeba utrwalić. Żeby wysycić dzieci tym wszystkim co się zadziało. • bo najlepsze zajęcia profilaktyczne nie są efektywne jeżeli będą trwały dwie godziny trzy, a my potem będziemy dalej po swojemu tak samo pracowały. • no, wymaga to kontynuacji ale też takiej autentyczności … autentyczność po stronie prowadzących to jedno, a potem czasami u nas zabrakło ochoty dalej… nie mam czasu lecimy itd. a takie czasem wyszukiwanie na siłe, przypomnijcie sobie co robiliśmy. … autentyczność po naszej stronie byłaby przydatna. Być dalej animatorem tego całego programu. To też jest ważne.

16. Co dla Pań jest rezultatem realizacji tego programu? • jedna pani powiedziała na zebraniu u mnie o klasie coś takiego. „ja zwracam pani honor, ja zawsze myślałam, że ten nauczyciel to taki trochę egoista, że tylko myśli o tym żeby odbębnić swoją robotę i żeby pójść do domu, mówi mam taki stereotyp, rzeczywiście, ale po tych zajęciach z panem Dawidem, to ona mówi doszło do mnie wreszcie że wy wcale nie robicie niczego przeciwko dzieciom. Że wy chcecie coś zrobić dla nich. bo po to są m.in. ci ludzie w tej szkole. Bo gdyby wam nie zależało no to po co? To byście nie przyjęli, nie zaprosili na żadne warsztaty itd. • u mnie bardzo ważne było to że dzieci uczyły się wyrażać własne zdanie… teraz jest tak że one mają własne zdanie, często odmienne, i nauczyły się mówić „ja się nie zgadzam”, i np. bardzo fajnie mi na lekcji to mówią. np. taki mikołaj: „dobrze, to jest twoje zdanie, ja je szanuję  - nawet do tego stopnia pada wypowiedź – ale ja się z nim nie zgadzam. I pada uzasadnienie dlaczego. I to bardzo mi się podoba, że u mnie w klasie zaczęło to tak mocno działać i się rozwijać, że szanujemy zdanie innych choć mamy pełne prawo się z nim nie zgadzać. • tak, te dzieci bardziej wycofane uczą się „że mam prawo powiedzieć że się z czymś nie zgadzam, a ci z kolei co silniejsze jednostki wiedzą, że nie mam prawa się wyśmiewać tylko dlatego że ktoś tam inaczej myśli, upokarzać.” • no właśnie, i to jest bardzo cenne i ważne.