390 likes | 538 Views
Zarys cybernetycznej teorii trwałego rozwoju (sustainable development) Podatność innowacyjna – istotny warunek życia w SZiR Wykład VI 19 marca 2014.
E N D
Zarys cybernetycznej teorii trwałego rozwoju (sustainable development)Podatność innowacyjna – istotny warunek życia w SZiR Wykład VI19 marca 2014
LesławMichnowskiWieloletni (1993-2011) członek Komitetu Prognoz “Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Naukwww.kte.psl.plleslaw.michnowski@gmail.com
Wybrane podstawowe pojęcia:1. Konstruktywność/destruktywność 2. Rozwój dojrzały (SCT lub Ś) 3. Innowacyjna podatność
Konstruktywnośćprzewaga konstrukcji, nad destrukcją, czyli skutków pozytywnych nad - nieuchronnie towarzyszącymi każdemu działaniu - skutkami negatywnymi.SCT jest wewnętrznie konstruktywny, gdy jego życiu towarzyszy przewaga dotyczącej go konstrukcji nad destrukcją, a wraz z tym następuje wzrost jego trwałości oraz jakości życia stanowiących go podmiotów.
Rozwój dojrzały SCT lub Ś:gdy te systemy życia są zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, konstruktywne
Podatność innowacyjna:taka forma struktury SCT/ONW, która stymuluje aktywność poznawczo-innowacyjną i wchłanianie innowacji.
Główne tezy poprzedniego wykładu:1. Wewnętrzna destruktywność ŚP jako skutek nie przeprowadzenia transformacji humanistycznej, a zatem patologicznego przekroczenia zarówno inercyjnej, jak i środowiskowej, granicy wzrostu ŚS.2. Doprowadzenie do trwałej przewagi podmiotów zewnętrznie konstruktywnych nad zewnętrznie destruktywnymi, jako warunek osiągnięcia SD ŚS.3. Podatność innowacyjna przedsiębiorstw jako istotny warunek eliminowania innowacjami kryzysogennych konsekwencji rozwoju nauki i techniki
Warunkująca SD transformacja humanistyczna jest wymuszona:1. zagrożeniem zniszczenia – przy kontynuowaniu wzrostu elitarnego –wspomagającej elitę (jako Technika/T) nie-elity; 2. pojawieniem się SZiR, a wraz z tym moralnej destrukcji jako głównego czynnika wstrzymywania rozwoju SCT.
Transformacja humanistyczna SCT, jako istotny współcześnie warunek SD (Rio+20, Fr.). A zatem – w jej ramach - konieczność:1. antycypatywności;2. upodmiotowienia nie-elity, w tym ukształtowania jej mądrości;3. podziału pracy sterowniczej (strategiczna, operacyjna, taktyczna);4. przemiany aksjologicznej od egoizmu do dobra wspólnego wszystkich ludzi (bez ŚP).
Upodmiotowienie nie-elity:zmiana statusu społecznego osób tworzących nie-elitę, zaktywizowanie i włączenie ich potencjału intelektualnego w proces ekospołecznie użytecznej – szczególnie poznawczo-innowacyjnej - aktywności twórczej, w tym (głównie na poziomie taktycznym) projektowania rozwojowych działań i podejmowania sterowniczych decyzji
Bez upodmiotowienia nie-elitynie można w SZiR skutecznie eliminować negatywnych następstw - coraz szybciej wraz z rozwojem n -t. postępującej - moralnej destrukcji (do niedawna poprawnych, lecz już niezgodnych z nowymi uwarunkowaniami, form życia SCT).
Trzy fazy wzrostu elitarnego:1. w walce wyboru i – wspomaganego przez nie-elitę - kształtowania elity;2. stymulowania rozwoju n.-t. wraz z powstrzymywaniem rozwoju nie-elity;3. odrzucającej egoizm na rzecz dobra wspólnego elity i nie-elity, przemiany aksjologicznej elity – warunku transformacji humanistycznej.
Kryzys globalny skutkiem nie zakończenia, przez ŚS, etapu wzrostu elitarnego (faza III) i nie dokonania transformacji humanistycznej, zaś, w efekcie, początkowo: - wejścia w stan stagnacji regresywnej, a następnie (w wyniku spowodowania tym kryzysu globalnego) - rozpoczęcia kształtowania stanu wzrostu regresywnego (w tym totalitaryzmu „ukrytego” (JPII)/„cybernetycznego”).
SCT, po transformacji humanistycznej, w stanie wzrostu nie-elitarnego, czyli nadal w stanie rozwoju wstępnego/niedojrzałego – zewnętrznie destruktywnego.Rozwój elity i nie-elity kosztem środowiska/ŚP. .
Osiągnięcie przez SCT – wraz z transformacją humanistyczną –stanu wzrostu nie-elitarnego,to warunek rozwojowego przekroczenia zarówno inercyjnej, jak i następnie środowiskowej, (po transformacji ekohumanistycznej) granicy wzrostu SCT.
Transformacja ekohumanistyczna:1. zmiana aksjologii na ekohumanistyczną, czyli dobra wspólnego zarówno wszystkich ludzi, jak i ŚP;2. rozbudowa informacyjnego systemu dostępu do wiedzy o kompleksowych (w tym przyrodniczych) skutkach działań SCT i innych zmian w ŚP.3. ujęcie w rachunku korzyści i kosztów działalności społeczno-gospodarczej, jego przyrodniczych składników;
Transformacja ekohumanistyczna (2): 4. opanowanie umiejętności zapewniania dostępu do alternatywnych źródeł zasobów naturalnych, wcześniej, aniżeli wyczerpane zostaną ich źródła aktualnie dostępne; 5. opanowanie umiejętności WSPÓŁsterowania procesem życia ŚP;6. kształtowanie warunków symbiozy w układzie: SCT-ŚP.
Ukształtowanie, w stanie wzrostu nie-elitarnego, zdolności antycypatywności stworzy możliwość rozpoznania zbliżania się SCT do środowiskowej granicy jego wzrostu i rozwojowe (wraz z transformacją ekohumanistyczną) jej przekroczenie.
Rozwój dojrzały SCT jako skutek dwu transformacji: humanistycznej i ekohumanistycznej, umożliwiających rozwojowe przekroczenie obu granic wzrostu: zarówno inercyjnej, jak i środowiskowej.
Warunkiem istotnym – umożliwiającego SD – upodmiotowienia nie-elity jest doprowadzenie odpowiednio dużej ilości SCT/organizacji naukowo-wytwórczych do stanu dojrzałościwraz z ukształtowaniem ich PODATNOŚCI INNOWACYJNEJ.
Dla SD niezbędne ekospołecznie użyteczne innowacje:1. doskonalące (nadal moralnie nie zdegradowane techniki), oraz2. nowatorskie, kreujące – z już istniejących elementów software i hardware - techniki jakościowo odmienne od dotąd stosowanych).
Podatność innowacyjna SCT/organizacji naukowo-wytwórczej (ONW)zależy od jej:- pojemności informacyjnej; - sprawności informacyjnej; - elastyczności, oraz - odpowiedniego przewyższania, skalą podobnego naukowo-technologicznie wytwarzania, „optymalnego minimum”, dotyczącego aktualnie wytwarzanej techniki
Pojemność informacyjna SCT:jego zdolność do osiągnięcia określonego nią maksymalnego poziomu jakości SCT, w wyniku jego optymalnego uorganizowania.Pojemność informacyjna SCT zależy od ilości i jakości tworzących go elementów (i = B(n,q)1/s), oraz adekwatności jego homeostatu
Sprawność informacyjna:stosunek informacji odwzorowujących system: SCT –Ś, możliwych do pozyskania, względem tych z nich, które są wykorzystywane w obronie życia i rozwoju SCT.
Sprawność informacyjna SCT m.in. zależy od (1):1. jego potencjału intelektualnego, w tym mądrości;2. potencjału sztucznej inteligencji, w tym metod symulacji komputerowej i automatyzacji wytwarzania;3. ilości i poprawnej lokalizacji obserwatorów systemu: SCT –Ś;4. sprawności kanałów przekazu informacji, w tym ilości punktów retransmisji;
Sprawność informacyjna SCT m.in. zależy od (2):5. sprawności magazynowania i dostępności informacji;6. zdolności wykorzystywania informacji, w tym elastyczności SCT;7. innowacyjnej podatności SCT;8. stosunków podziału na zasadzie ekospołecznej sprawiedliwości.
Ekospołeczna sprawiedliwość:podział efektów społecznego procesu pracy, w tym pracy poznawczo-innowacyjnej,w odniesieniu do podmiotów:1. zewnętrznie konstruktywnych: proporcjonalnie do ekospołecznej użyteczności ich aktywności;2. normalnie zewnętrznie destruktywnych (w stanie rozwoju wstępnego): proporcjonalnie do prognozowanej ich ekospołecznej użyteczności po osiągnięciu stanu rozwoju dojrzałego;3. patologicznie zewnętrznie destruktywnych (w stanie wewnętrznej i zewnętrznej destruktywności): proporcjonalnie do prognozowanej ekospołecznej użyteczności skutków ich rewitalizacji.
Odpowiednie przewyższanie - skalą podobnego naukowo-technologicznie wytwarzania – jej „optymalnego minimum”, (dotyczącego aktualnie wytwarzanej techniki), to istotny warunek podatności innowacyjnej, w tym „innowacyjnego przymusu” (dotyczącego zarówno innowacji doskonalących, jak i nowatorskich).
„Optymalne minimum” skali naukowo-technologicznie podobnego wytwarzania: taka skala wytwarzania - określonego poziomu rozwoju – danej techniki, przy której KKJT/K jest najmniejszy
Kompleksowy Koszt Jednostkowy Techniki (KKJT/K) - odniesiony do jednostkowego zastosowania danej techniki koszt: • jej wytworzenia, • eksploatowania, • likwidacji, oraz • odtworzenia środowiska społeczno-przyrodniczego zdegradowanego w wyniku stosowania danej techniki, w tym odtworzenia zużytej bazy paliwowo-surowcowej (albo zapewnienia dostępu do źródeł alternatywnych).
Małe jest piękne?Przy zbyt małej skali wytwarzania brak innowacyjnej podatności
Podatność innowacyjna SCT/ONW istotnie zależna od jej sprawności informacyjnej, w tym zwłaszcza poprawnej formy struktury kanałów informacyjnych w układzie: ONW - użytkownicy wytworów – dalsze środowisko ONW