ELEKTRONİK TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ

1. ELEKTRONİK TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ

2. KREDİ KARTI • Elektronik ortamda en çok kullanılan ödeme sistemi olan kredi kartı, geleneksel doğrudan pazarlama yöntemlerinde kullanılan ödeme şeklinin bir uzantısıdır. • Tüm dünyada geçerliliği vardır • Kullanıcı kitlesi geniştir • Taksit yapabilme imkanı vardır • Kullanımı kolaydır

3. ELEKTRONİK KREDİ KARTI • Özellikle klasik kredi kartlarında yaşanan hatalı ödeme ve işlemin reddedilmesi gibi sorunları gidermek amacıyla tasarlanmıştır. • Ödeme, satıcı ve alıcının kullandığı iki tir anahtar ile gerçekleşir. • Güvenlik sorunlarına çözüm bulabilmek amacındadır.

4. MAIL ORDER • Mektup veya telefon talimatı ile satış yapan, tahsilatlarını merkezi olarak takip eden ve kredi kartı ile tahsilat yapmak isteyen firmalar tarafından kullanılmaktadır. • Avantajları: • Kartsız tahsilat imkanı • Zaman ve işgücü tasarrufu • Alternatif tahsilat yöntemi • Takip ve raporlama kolaylığı

5. SANAL KREDİ KARTI • Sanal kredi kartı, gerçek kredi kartının dijital bilgisi ile bağlantılı olup ancak plastik kart şeklinde fiziksel bir ortamda mevcut değildir. • Sanal kredi kartları, müşterinin normal kredi kartı ile aynı hesap numarasına karşılık gelmekle birlikte farklı bir kart numarasına ve şifresine sahiptir.

6. KULLAN AT KREDİ KARTI • Sanal bir karttır. • Her alışveriş işleminde yeni bir kart numarası oluşturulur. • Numara kullanıldıktan sonra geçerliliğini yitirir. • Kart, 16 dijitli hesap numarasından 1016 olarak tayin edilir. • Numaralar takip edilemez ve işletmeler kullanıcının bilgilerine ulaşamazlar.

7. EFT • Alıcının, kendi banka hesabından satıcının hesabına para aktarması ile gerçekleşir. • Farklı banka şubeleri arasında gerçekleşen elektronik fon transferidir. • EFT merkezinde işleme alındıktan sonra gerçekleşeceğinden biraz uzun sürebilir. • Amaçları: • Bankalar arası güvenli para transferi sağlamak • Bankalar arası para transferini hızlandırmak • İşlemlerde kolaylık sağlamak • Piyasadaki nakit dolaşımını azaltmak

8. EFT • Sistemin temel özellikleri: • Ödeme mesajı gönderilerek yalnızca alacaklandırma yapılabilir. • Gerçek zamanlı mutabakat sistemidir. • EFT merkezinde işleme alındıktan sonra kesinleşir. • Ödeme, geri dönülemezdir. • Her zaman hizmet vermez. • Ekstra işlem ücreti

9. HAVALE • Alıcının, kendi banka hesabından satıcının hesabına para aktarması ile gerçekleşir. • Aynı banka şubeleri arasında gerçekleşen elektronik fon transferidir. • Aynı banka şubeleri arasında gerçekleştirildiğinden ilave bir işleme gerek yoktur ve EFT’ye göre daha kısa sürer. • Ekstra işlem ücreti alınmaz.

10. KAPIDA ÖDEME • Nakit ödeme şeklinde veya kredi kartıyla gerçekleştirilebilir. • Kapıdan nakit ödeme yöntemi, ürün veya hizmet bedelinin internet dışında ürün teslimi anında kapıda ödenmesi şeklinde tanımlanabilir. • Bu ödeme sisteminin en önemli avantajı ürün teslimi ile birlikte ödemenin aynı anda gerçeklemesidir.

11. PayPal • PayPal, kredi kartı bilgilerini alıcı veya satıcılarla paylaşmadan online ödeme yapmayı ve almayı sağlayan daha güvenli bir ödeme yöntemidir.

12. ELEKTRONİK PARA • Genellikle internette kullanılmak üzere geliştirilmiş para birimidir. • Bu ödeme türünü kullanmak isteyenler, bu hizmeti sağlayan kuruluşlarda hesap (e-cash) açtırmaları ve bu ödemeyi gerçekleştirmek için yazılımı bilgisayarlarına kurmaları gerekir. • Gerçek paralar gibi seri numarası vardır. • Alışveriş sonunda seri numarası alıcının hesabından silinerek satıcıya geçer.

13. E-NAKİT (E-CASH) • Avantajları: • Eş zamanlı işlem yapabilme • Kişisel bilgilerin korunması • Para sahteciliğini önleme • Dezavantajları: • Harcama esnasında büyük bir veritabanına ihtiyaç duyulması (harcanan ve harcanmayan her paranın varlığı) • Sistemin esnek olmaması

14. ELEKTRONİK ÇEK • E-ticaret gerçekleştiren sitelerin ödemeleri çek olarak kabul etmelerini ve işleyebilmelerini sağlayan bir ödeme sistemidir. • İşleyiş olarak fiziki çekten hiçbir farkı yoktur; sanal ortama uyarlanmış halidir. • Gerçek çekten farklı olarak dijital bir imzanın kullanılması söz konusudur.

15. SMART (AKILLI) KART • Akıllı kart, kart temelli bir ödeme aracı olup, kredi kartlarında bulunan manyetik şeritler yerine özel mikro çipi bulunan plastik bir karttır. • En önemli özelliği, kişiye bütün kişisel bilgilerini her zaman ve her yerde yanında bulundurma imkanı vermesidir. • Nakit tutma maliyetlerini önemli ölçüde azaltmaktadır.

16. E-CÜZDAN • Online alışverişler için kişisel ve finansal bilgilerden ihtiyaç duyulanın elektronik olarak gönderilmesine olanak tanır. • İki tür kolaylık sağlar: • Kullanıcı, gerekli bilgilerini yalnızca bir kere girer, istediği zaman güncelleyebilir ve istediği bilgiyi istediği anda dosyasından çekebilir. • Dosya, kullanıcıların şifrelerini, hesap numaralarını ve üye olduğu sitelerdeki kullanıcı adı ve şifrelerini hatırlar ve tutar. Ancak bu büyük bir güvenlik sorunu ortaya çıkarabilir.

17. KİŞİDEN KİŞİYE ÖDEMELER • P2P (Peer to Peer) olarak adlandırılan bu sistemde kişiler arası fon transferi gerçekleşmektedir. • Süreç, P2P’yi destekleyen bir web sitesi ile başlar. Parayı gönderen, bu sitede bulunan ilgili yerleri doldurur. • Gönderildikten sonra karşı tarafa bir mesaj ulaşır. Mesaj içerisinde yer alan linke tıklanarak, paranın karşı tarafın hesabına geçmesi sağlanır.

18. KİŞİDEN KİŞİYE ÖDEMELER

19. MOBİL ÖDEME • Sisteme dahil olan firmaların, yüz yüze kanallardan ve web sitesi üzerinden cep telefonu aracılığıyla GSM abonelerinden tahsilat gerçekleştirmelerini sağlayan bir mobil tahsilat platformudur. • Başlıca avantajları: • Kullanıcıyı belirli bir konumda bulunmaya zorlamaz. • Herhangi bir yerden internet bağlantısına ihtiyaç duyulmadan, mobil şebekenin bulunduğu her yerden ödeme yapılabilmesine olanak tanır.

20. DİĞER ÖDEME ŞEKİLLERİ • Escrip, bağış ödemeleri gibi bazı özel düşük miktarlı ödemeler için kurulmuş bir sistemdir. • IPIN, internet harcamalarını ISS faturalarına yansıtan bir sistemdir. • PcPay, smart kart bazlı bir sistemdir. • First virtual, ödemeleri üçüncü bir kuruluşun toplayıp, ilgili taraflara dağıtımını yaptığı bir sistemdir. • 3D secure, alışveriş esnasında alıcıya gönderilen bir şifrenin ilgili yere girilmesi ile ödeme sürecinde güvenliği arttıran bir sistemdir.