URZĄD MIASTA CZĘSTOCHOWY ul. Śląska 11/13, 42-217 Częstochowa

1. Rola samorządu w kreowaniu i realizacjilokalnej polityki energetycznejCzęstochowa, 12 czerwca 2007 r. URZĄD MIASTA CZĘSTOCHOWY ul. Śląska 11/13, 42-217 Częstochowa tel. +48 (34) 370 71 00, fax 370 71 70 e-mail: info@czestochowa.um.gov.pl BOŻENA HERBUŚ INŻYNIER MIEJSKI tel. +48 (34) 370 76 16, fax 370 71 75 e-mail: bherbus@czestochowa.um.gov.pl

2. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Gmina jest gospodarzem na swoim terenie, od jej aktywności i realizacji polityki zrównoważonego rozwoju zależy jakość życia społeczności lokalnej. Podkreślić należy, że podstawą rozwoju cywilizacyjnego jest powszechny dostęp do mediów energetycznych. Obowiązki gminy w zakresie realizacji lokalnej polityki energetycznej regulują przepisy obligatoryjne: • Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (tekst jednolity z dnia 12.10.2001 r. Dz. U. Nr 142 poz. 1591 z późniejszymi zmianami) • Ustawa Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 r. (tekst jednolity z dnia 16.05.2006 r. Dz. U. Nr 89 poz. 625) oraz Polityka energetyczna Polski do 2025 roku przyjęta w dniu 4 stycznia 2005 roku przez Radę Ministrów.

3. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Biorąc pod uwagę nowe założenia polityki energetycznej Unii Europejskiej przedstawione w styczniu 2007 roku, określające do 2020 roku: • 20% redukcję emisji gazów cieplarnianych, • 20% udział energii odnawialnej, • 20% zmniejszenie zużycia energii niezbędna jest realizacja przez samorządy działań zmierzających do racjonalnego użytkowania energii.

4. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Władze samorządowe posiadają kluczową rolę do odegrania w procesie kreowania i realizacji lokalnej polityki energetycznej, działając jako: • urbaniści i inwestorzy, • konsumenci energii, • producenci i dystrybutorzy energii, • równouprawnieni gracze na rynku energii, • zarządzający energią i środowiskiem w obiektach użyteczności publicznej, • pełniący rolę edukacyjną.

5. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Podstawowym celem zarządzania energią i środowiskiem jest optymalizacja zużyć i redukcja kosztów ponoszonych z tego tytułu oraz ograniczenie sumarycznej rocznej emisji CO2 i ochrona zasobów wodnych przez oszczędne gospodarowanie. Proces ten wymaga kompleksowych, ciągłych działań monitorująco-analityczno-korygujących, realizowanych przez powołaną do tego strukturę organizacyjną w porozumieniu i we współpracy z administratorami obiektów. Bardzo istotne są również prawidłowe relacje ze wszystkimi przedsiębiorstwami zaopatrującymi obiekty w media sieciowe i uznanie przez nich samorządu terytorialnego, jako równoprawnego uczestnika rynku energii.

6. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Realizacja procesu zarządzania energią i środowiskiem wymaga odpowiedzi na pytania czym i jak zarządzamy. Żeby wiedzieć szczegółowo czym, w Częstochowie opracowano bazę danych dla 173 budynków oraz 57 lokali użytkowanych przez instytucje miejskie, zawierającą następujące informacje: • Charakter działalności realizowanej w obiekcie (oświata, kultura, urząd, ochrona zdrowia, sport i rekreacja). • Szczegółową inwentaryzację w zakresie: • danych technicznych obiektu, • informacji o użytkownikach, • godzin pracy, • zrealizowanych działań modernizacyjnych i inwestycyjnych w zakresie poprawy gospodarki energetycznej • zrealizowanych działań zarządczych w zakresie optymalizacji zużyć mediów, • komfortu energetycznego • informacji o pododbiorcach (mieszkania, gabinety lekarskie, punkty usługowe).

7. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej • Monitoring, analizę i weryfikację danych w zakresie zużyć i kosztów: • energii elektrycznej, • ciepła sieciowego, • gazu ziemnego, • innych nośników energii cieplnej, • wody i odprowadzania ścieków.

8. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Odpowiedź na pytanie jak zarządzamy uzyskamy analizując ten proces na bazie 121 placówek oświatowych, dla których przygotowano raporty indywidualne, zawierające porównanie zużyć i kosztów mediów za lata 2003, 2004 i 2005 oraz wstępną ocenę energochłonności obiektu, które stanowią również podstawę do wygenerowania świadectw energetycznych. Dla tych obiektów przygotowano również raport zbiorczy, prezentujący efekty realizowanego procesu. Raporty indywidualne otrzymali zarządcy obiektów oraz odpowiednie merytorycznie Wydziały, raport zbiorczy - władze samorządowe Częstochowy. Dokumenty te sporządzane będą corocznie, a rokiem bazowym będzie rok 2003, w którym nie wystąpiły jeszcze efekty realizowanych działań.

9. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Raporty pokazują efekty zarządzania energią i środowiskiem, jakie uzyskaliśmy realizując następujące działania: I. Beznakładowe • Eliminowanie nadmiernych zużyć energii i wody. • Regulację i konserwację urządzeń. • Bieżącą kontrolę warunków rozliczeń oraz aktualizowanych umów z dostawcami mediów. • Wydawanie zaleceń w zakresie zmiany warunków rozliczeń oraz nadzór nad realizacją tych zaleceń.

10. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej cd. I. Beznakładowe • Pomoc w negocjacjach z dostawcami mediów: przygotowanie opinii, projektów reklamacji i odwołań, monitoring przebiegu negocjacji • Analiza faktur pod względem zgodności z warunkami umów, taryfami i przepisami branżowymi oraz pomoc w uzyskaniu ewentualnych korekt. • Doradztwo techniczne w zakresie eksploatacji instalacji i urządzeń technicznych. • Analiza rozliczeń pododbiorców za pobrane media, pomoc w ustaleniu zasad tych rozliczeń. II. Inwestycyjne – równolegle do prowadzonego beznakładowego procesu zarządania realizowano przedsięwzięcia inwestycyjne w pojedynczych obiektach, polegające na modernizacji węzłów cieplnych, częściowej wymianie lub uszczelnieniu stolarki okiennej, jak również dociepleniu ścian i stropodachów.

11. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Efekty działań Łączne koszty mediów energetycznych w roku 2005 wyniosły 10172 tys. zł i w porównaniu do roku 2003 zmniejszyły się o 1667 tys. zł (14,08%) pomimo taryfowej podwyżki cen mediów. Zmiana kosztów dla poszczególnych rodzajów paliw i energii przedstawia się następująco:

12. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Efekty działań Łączne zużycie paliw i energii w grupie analizowanych obiektów oświatowych w 2005 r. wyniosło 213300 GJ i w porównaniu do roku 2003 zmniejszyło się o 48600 GJ (18,56%). Zmiany zużycia przedstawiały się następująco:

13. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Efekty działań Efektywność wykorzystania mediów energetycznych oceniono na podstawie wartości jednostkowych wskaźników zużycia/kosztów mediów energetycznych na 1 m2 ogrzewanej powierzchni obiektu. Jednostkowe średnie zużycie paliw i energii zmniejszyło się z 0,84 GJ/m2·rok w 2003 roku do 0,69 GJ/m2·rok w roku 2005 o 17,86%. Natomiast jednostkowe średnie koszty paliw i energii zmniejszyły się z 38,02 zł/m2 ·rok w 2003 roku do 32,66 zł/m2·rok w 2005 roku o 14,10%.

14. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Efekty działań Ograniczenie zużycia energii spowodowało wymierny efekt ekologiczny w postaci zmniejszenia emisji CO2 do atmosfery do 26236 ton CO2 w 2005 r., czyli o 1828 ton (6,5%) w porównaniu do roku 2004 oraz 6037 ton CO2 (18,7%) w porównaniu do roku bazowego 2003.

15. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Efekty działań Przeprowadzone analizy wykazały, że łączny koszt z tytułu dostarczania wody i odprowadzania ścieków dla obiektów oświatowych wyniósł w 2006 r. 804 tys. zł i był mniejszy o 252 tys. zł (23,86%) w porównaniu do 2003 roku, pomimo taryfowej podwyżki cen wody i ścieków. Zmiana kosztów z tytułu dostarczania wody i odprowadzania ścieków przedstawia się następująco:

16. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Efekty działań Sumaryczna ilość zużytej w 2006 r. wody w grupie obiektów oświatowych wyniosła 137 tys. m3 i w porównaniu do roku 2003 była mniejsza o 65 tys. m3 (32,18%). Zmiana ilości zużywanej wody przedstawia się następująco:

17. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Efekty działań Efektywność wykorzystania wody w grupie analizowanych obiektów oświatowych oceniona została na podstawie wartości jednostkowych wskaźników zużycia oraz kosztów dostarczania wody i odprowadzania ścieków na 1 ucznia. Jednostkowe średnie zużycie wody zmniejszyło się z 3,80 m3 w 2003 r. do 3,02 m3 w 2005 r., tj. o 20,53%. Natomiast jednostkowe koszty wody w roku 2005 wyniosły 16,97 zł/os i w porównaniu do 2003 roku spadły o 2,82 zł/os (14,26%).

18. Rola samorządu w kreowaniu i realizacji lokalnej polityki energetycznej Zarządzanie energią i środowiskiem w obiektach użyteczności publicznej stanowi bardzo istotny obszar polityki energetycznej gminy, którego realizacja przynosi wymierne efekty w postaci ograniczeń zużyć mediów i redukcji kosztów z tego tytułu, przy zachowaniu prawidłowych warunków rozwoju cywilizacyjnego. Sukcesywna i kompleksowa realizacja tego trudnego i złożonego procesu jest zgodna z dyrektywami Unii Europejskiej i Polityka energetyczna Polski do 2025 roku.

19. Rola samorządu w kreowaniu i realizacjilokalnej polityki energetycznejDZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ URZĄD MIASTA CZĘSTOCHOWY ul. Śląska 11/13, 42-217 Częstochowa tel. +48 (34) 370 71 00, fax 370 71 70 e-mail: info@czestochowa.um.gov.pl BOŻENA HERBUŚ INŻYNIER MIEJSKI tel. +48 (34) 370 76 16, fax 370 71 75 e-mail: bherbus@czestochowa.um.gov.pl