HOREN ZIEN EN SCHRIJVEN

HOREN ZIEN EN SCHRIJVEN Een bijdrage vanuit juridisch perspectief

WelkJuridisch perspectief? Algemene rechtsbeginselen - Normen en waarden Verdragen - o.a. EVRM (artikel 8: recht op privacy) Wetgeving: regels en toepassing - Grondwet (artikel 10: eerbiediging persoonlijke levenssfeer: recht op privacy)

Privacy: mensenrecht EVRM Artikel 8: Recht op eerbiediging van privéleven, familie- en gezinsleven “Een ieder heeft recht op respect voor zijn privéleven, zijn familie- en gezinsleven, zijn woning en zijn correspondentie”.

Privacy: grondrecht Artikel 10 Grondwet Lid 1. Ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen, recht op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer.

Privacy Artikel 10 Grondwet Lid 2. De wet stelt regels ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer i.v.m. het vastleggen en verstrekken van persoonsgegevens

Privacy Artikel 10 GrondwetLid 3De wet stelt regels inzake de aanspraken van personen op kennisneming van over hen vastgelegde gegevens en van het gebruik dat daarvan wordt gemaakt, alsmede op verbetering van zodanige gegevens

Privacy Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp): bevat de privacy regels Wet inzake de geneeskundige behande- lingsovereenkomst (WGBO): bevat de privacy regels Richtlijnen: bijv. KNMG

Privacy Een van de kernwaarden van privacy: de mogelijkheid zelf te bepalen in hoeverre gegevens over de eigen persoon voor anderen beschikbaar komen Echter: geen absoluut recht. Beperkingen op grond van andere maatschappelijke belangen

Privacy Door (technologische) ontwikkelingen en toenemende complexiteit is recht op privacy steeds belangrijker geworden Landelijk EPD?

Privacy Inbreuken op de privacy zijn in de gezondheidszorg groot: • Inbreuk lichamelijke privacy: medische behandelingen • Instituut: ruimtelijke privacy • Informationele privacy: persoonsgegevens

Privacy Beginselen van informationele privacy*: • Transparantie; • Doelbinding; • Rechtmatige grondslag; • Toereikende kwaliteit; • Beveiliging; • Bijzondere regels voor bijzondere gegevens of verwerking; • Rechten betrokkene; • Controle. *Hustinx (preadvies VGR 1999)

Wbp en WGBO Zijn de wetten bedoeld in Grondwet artikel 10 WGBO geldt Wbp is aanvullend

Wbp De Wbp regelt de bescherming van de rechten van degene op wie een persoons- gegeven betrekking heeft, in het bijzonder het recht op de persoonlijke levenssfeer

Wbp De Wbp richt zich tot het ziekenhuis en regelt het verwerken van persoonsgegevens

Wbp • Verbod op verwerken van gegevens betreffende o.a. ras, godsdienst en gezondheid • Uitzonderingen • Voorwaarden

Wbp De uitzondering: vrijstellingsbepaling artikel 17 en 21 (onder voorwaarden) Artikel 21 lid 2: alleen verwerking door personen die uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift, dan wel krachtens een overeenkomst tot geheimhouding zijn verplicht.

Wbp Belangrijkste voorwaarden Slechts verwerking indien: • ondubbelzinnige toestemming • noodzakelijk voor de uitvoering van een overeenkomst waarbij de betrokkene partij is • noodzakelijk ter vrijwaring van een vitaal belang van de betrokkene;

Wbp Noodzakelijk: Beperking van de verwerking (‘halen’ en ‘brengen’ ) tot relevante gegevens

Wbp Verantwoordelijke: de natuurlijke persoon, rechtspersoon of ieder ander die of het bestuursorgaan dat, alleen of te samen met anderen, het doel van en de middelen voor de verwerking van persoonsgegevens vaststelt = Raad van bestuur

Wbp Artikel 11 Lid 1. Persoonsgegevens worden slechts verwerkt voor zover zij, gelet op de doeleinden waarvoor zij worden verzameld of vervolgens worden verwerkt toereikend, ter zake dienend en niet bovenmatig zijn. ‘Niet meer dan nodig (‘Needto know’ en ‘proportioneel’ ) ‘Verantwoorde zorg’

Wbp Artikel 11 Lid 2. De verantwoordelijke treft de nodige maatregelen opdat persoonsgegevens, gelet op de doeleinden waarvoor zij worden verzameld of vervolgens worden verwerkt, juist en nauwkeurig zijn. College bp ‘waakt’ (controle)

Wbp/WGBO Verantwoordelijke: - Privacy reglement - Autorisatierichtlijnen Veel verschillen Niet “uitgekristalliseerd” Beroepsgroep: professionele standaard

WGBO Relevant wettelijke kader m.b.t. beroepsgeheim, positie patiënt, patiënten rechten. Aanvullend is de Wbp Recht op privacy wordt beschermd door het beroepsgeheim

WGBO Artikel 457: de zwijgplicht Geen informatie over de patiënt aan derden verstrekken. Behoudens: aan rechtstreeks betrokkenen (wel mogelijkheid van bezwaar, dus kenbaar)

WGBO De WGBO richt zich tot de hulpverlener! De gb o.v.k. is een overeenkomst tussen hulpverlener en patiënt

WGBO De WGBO kent twee soorten hulpverleners: • Zelfstandig gevestigde beroepsbeoefenaar (arts) • Het ziekenhuis

WGBO De WGBO richt zich dus niet tot de GV GV geen hulpverlener in de zin van de WGBO

GV Heeft u nu o.g.v. de WGBO inzage in het dossier? Niet als hulpverlener in de zin van de WGBO en ook niet als rechtstreeks betrokkene

GV Conclusie: u kunt niet in het dossier zonder toestemming van de patiënt Hoe dan wel? • Expliciete toestemming • Veronderstelde toestemmingdoor: In consult geroepen van wege verantwoorde zorg. Delen van informatie o.g.v. deze zorg Transparant, kenbaar, geen bezwaar, niet meer dan noodzakelijk (informed consent)

GV • Bijtwijfel: vraag expliciet om toestemming inzage, teken dat aan in dossier Altijd eis van noodzakelijkheid o.g.v. Wbp/WGBO naast toestemming Bedenk: is het ‘halen’ (of ‘brengen’) van de informatie noodzakelijk?

GV: schrijven=brengen Wat en hoe koppelt u terug? • Interdisciplinair • Als beroepsgroep

GV: schrijven Elektronisch patiënten dossier (EPD) Gegevens worden verstrekt door aan andere hulpverleners toegang te verlenen tot patiëntgegevens Regels WGBO en Wbp van toepassing

GV: schrijven Elektronisch patiënten dossier (EPD) • Afgeschermd en openbaar gedeelte • Werknotities vormen geen onderdeel van het dossier

GV: schrijven • U registreert allen in een EPD • In een openbaar en afgeschermd gedeelte • Wisselende bevoegdheden

GV: schrijven Openbaar of afgeschermd: Wbp van toepassing (verwerken van persoonsgegevens onder voorwaarden)

GV: schrijven Wbp: Verwerken persoonsgegevens: • (Veronderstelde) toestemming • Noodzakelijk

GV: schrijven Op grond van Wbpen WGBO heeft de patiënt recht op inzage en afschrift van verwerkte gegevens

GV: schrijven • Ambtsgeheim (eed?) • Beroepscode • Visie integrale zorg • Financiën/verantwoording management

GV: schrijven Beroepscode • Algemene normen en waarden • Normen en waarden vanuit de beroeps-groep • Wetgevingsregels

GV: schrijven Beroepscode ‘De geestelijk verzorger heeft een geheimhoudingsplicht ten opzichte van alles wat hem/haar uit hoofde van zijn/haar functie als geheim is toevertrouwd, dan wel waarvan hij/zij het vertrouwelijk karakter moest begrijpen. (vergelijk met: art 88 wet Big en Wgbo)

GV: schrijven Beroepscode Interdisciplinaire samenwerking ‘De geestelijk verzorger streeft naar het in stand houden van een goede samenwerking met andere zorgverleners. Er is de bereidheid tot samenwerking en het verstrekken van goede wederzijdse informatie, een en ander met in achtneming van het gestelde in artikel 22 over de vertrouwelijkheid’.

GV: schrijven Beroepscode: • De geestelijk verzorger beheerst het spanningsveld tussen intercollegiaal samenwerken en het eigen beroeps- en ambtsgeheim. • Gaat zorgvuldig om met ambts- en beroepsgeheim

GV: schrijven • Waarom registreert u? • (Veronderstelde) toestemming/expliciete toestemming? • Relevant?, noodzakelijk? • Goed hulpverlenerschap door zorgaanbieder (WBGO) • Noodzakelijk voor verantwoorde zorg?

GV: schrijven Spanningsveld tussen voorschriften wet en de werkbaarheid in de praktijk

Boodschap • Het betreft gegevens van de patiënt • Stel de patiënt centraal: welke gegevens zou hij willen verstrekken? • Van welke gegevens zou hij willen dat ze geregistreerd worden? • Wat is noodzakelijk voor ‘verantwoorde zorg’ • Vraag toestemming/samenspraak met de patiënt

GV: schrijven en inzien Terughoudendheid op vlak van informatie uitwisseling of gezamenlijke dossiervorming tussen artsen, paramedici en andere hulp/zorgverleners.

HOREN ZIEN EN SCHRIJVEN