PROCES KARNY to:

1. PROCES KARNYto: • prawnie uregulowana działalność zmierzająca do: • wykrycia i ustalenia czynu przestępnego i jego sprawcy • osądzenia sprawcy za ten czyn • wykonania kary i innych środków reakcji karnej • 1. Postępowanie przygotowawcze • 2. Postępowanie jurysdykcyjne • 3. Postępowanie wykonawczo - likwidacyjne STADIA PROCESU KARNEGO Postępowanie główne przed sądem I instancji Postępowanie odwoławcze przed sądem II instancji

2. Przesłanki procesu karnego skarbowego • są to okoliczności, które stanowią o tym czy możliwe jest prowadzenie i merytoryczne rozstrzygniecie procesu w konkretnej sprawie • pozytywne (dodatnie) – muszą istnieć w chwili wszczęcia i w toku całego procesu, • ujemne (negatywne) – tzw. przeszkody procesowe, w razie ich wystąpienia nie wszczyna się procesu a jeżeli ujawniły się lub powstały po jego wszczęciu, wtedy postępowanie umarza się

3. Zgodnie z treścią art. 17 § 1 kpk nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy: • 1. Czynu nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia • 2. Czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa 3. Społeczna szkodliwość czynu jest znikoma 4. Ustawa stanowi, że sprawcanie podlega karze, 5. Oskarżony zmarł 6. Nastąpiło przedawnienie karalności

4. 7. Postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się • 8. Sprawca nie podlega orzecznictwu polskich sądów karnych • 9. Brak skargi uprawnionego oskarżyciela • 10. Brak wymaganego zezwolenia na ściganie lub wniosku o ściganie pochodzącego od osoby uprawnionej, chyba ze ustawa stanowi inaczej • 11. Zachodzi inna okoliczność wyłączająca ściganie

5. Postępowanie przygotowawcze • Zgodnie z art. 113 § 1 kks w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania karnego, jeżeli przepisy kodeksu nie stanowią inaczej. • Wyłączenie stosowania instytucji mediacji oraz postępowania „rejestrowego” i przepisów dotyczących pokrzywdzonego (art. 113 § 2 kks) • W postępowaniu w sprawach o wykroczenia skarbowe przepisów dotyczących środków zapobiegawczych, poszukiwania oskarżonego i listu gończego (art. 113 § 3 pkt 1 kks)

6. CELE POSTĘPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO • 1/ustalenie czy został popełniony czy zabroniony czy stanowi przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, • 2/ wykrycie i w razie potrzeby ujęcie sprawcy, • 3/ Ustalenie niezbędnych danych o osobie sprawcy czynu, • 4/ wyjaśnienie okoliczności sprawy, w tym ustalenie wysokości uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej, • 5/ zebranie, zabezpieczenie i w niezbędnym zakresie utrwalenie dowodów. Art. 297 KPK

7. FORMY POSTĘPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO ŚLEDZTWO DOCHODZENIE

8. ŚLEDZTWO prowadzi się w sprawach o przestępstwa skarbowe: • popełnione w warunkach nadzwyczajnego obostrzenia kary (art. 37 § 1 i 38 § 2 kks), • jeżeli osobą podejrzaną jest sędzia, prokurator, funkcjonariusz Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencji Wywiadu, • jeżeli oskarżony lub osoba podejrzana jest pozbawiony wolności w tej lub w innej sprawie, chyba że zastosowano zatrzymanie lub tymczasowe aresztowanie wobec sprawcy ujętego na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem, • jeżeli zachodzą przesłanki obligatoryjnej obrony z art. 79 § 1 kpk, chyba że zaistnieją przesłanki z art. 79 § 4 kpk. (art. 151 a kks)

9. ŚLEDZTWO Z UWAGI NA KONIECZNOŚĆ ZACHOWANIA TEJ FORMY OBLIGATORYJNE FAKULTATYWNE

10. ŚLEDZTWOJEST OBLIGATORYJNE, GDY OSOBĄ PODEJRZANĄJEST : PROKURATOR SĘDZIA funkcjonariusz: AGENCJI WYWIADU POLICJI AGENCJI BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO W SPRAWIE O KAŻDE PRZESTĘPSTWO prowadzi PROKURATOR

11. ŚLEDZTWOJEST OBLIGATORYJNE GDYOSOBĄPODEJRZANĄJEST FUNKCJONARIUSZ: STRAŻY GRANICZNEJ ŻANDARMERII WOJSKOWEJ FINANSOWYCH ORGANÓW POSTĘPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO lub ORGANÓW NADRZĘDNYCH NAD FINANSOWYM ORGANEM POSTEPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO W SPRAWIE O KAŻDE PRZESTĘPSTWO prowadzi PROKURATOR

12. ŚLEDZTWO fakultatywne prowadzi się, gdy ustawa nie wymaga śledztwa obligatoryjnego JEŚLI FINANSOWY ORGAN POSTEPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO TAK ZARZĄDZIŁ ZE WZGLĘDU NA WAGĘ ZAWIŁOŚĆ sprawy (art. 151a § 2 kks)

13. ŚLEDZTWO Z UWAGI NA ORGAN PROWADZĄCY PROKURATORSKIE NIEPROKURATORSKIE gdy ustawa tak stanowi ( art. 151b § 1 kks) w pozostałych wypadkach śledztwa obligatoryjnego gdy prokurator uzna, że wymagają tego okoliczności sprawy

14. Powierzenie ŚLEDZTWA PROKURATORSKIEGO URZĘDOWI CELNEMU W CAŁOŚCI W OKREŚLONYM ZAKRESIE W KAŻDEJ SPRAWIEz wyjątkiemśledztwa wobec osoby podejrzanej o której mowa w art. 151a §1 pkt 2 i 3 kks W KAŻDEJ SPRAWIE Powierzenie dokonaniaposzczególnych czynności śledztwa W KAŻDEJ SPRAWIE

15. Prokurator może zastrzec do osobistego wykonania jakąkolwiek czynność śledztwa • w szczególności: • czynności wymagające postanowienia, związane z przedstawieniem zarzutów, pociągnięciem do odpowiedzialności posiłkowej, • zmianą postanowienia o przedstawieniu zarzutów lub pociągnięciu do odpowiedzialności posiłkowej albo zamknięciem śledztwa (art. 151b § 3 kks)

16. DOCHODZENIE Zasada prowadzenia dochodzenia: • w sprawach o pozostałe przestępstwa skarbowe, chyba, że urząd celny jako finansowy organ postępowania przygotowawczego odmiennie zarządzi ze względu na wagę lub zawiłość sprawy (art. 151 a § 2 kks) • w sprawach o wykroczenie skarbowe

17. Dochodzenie uproszczone w sprawach o wykroczenia skarbowe: • ogranicza się ono do ustalenia czy zachodzą wystarczające podstawy do: - wniesienia aktu oskarżenia lub innego zakończenia postępowania (art. 152 kks) • należy jednakże: - przedstawić zarzut i przesłuchać podejrzanego - przeprowadzić czynności, których nie będzie można powtórzyć (oględziny miejsca, rzeczy)

18. CZYNNOŚCI PRZED WSZCZĘCIEM DOCHODZENIA • w granicach koniecznych dla zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego przed ich utratą, zniekształceniem lub zniszczeniem, urząd celny może w wypadkach niecierpiących zwłoki, jeszcze przed wydaniem postanowienia o wszczęciu dochodzenia/śledztwa, przeprowadzić w niezbędnym zakresie czynności procesowe a zwłaszcza, - dokonać oględzin, w razie potrzeby z udziałem biegłego, przeszukania, - przesłuchania osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w charakterze podejrzanego przed wydaniem postanowienia o przedstawieniu zarzutów, jeżeli zachodzą warunki do sporządzenia takiego postanowienia • (art. 308 § 1 kpk w zw. z art. 122 kks)

19. Osoba podejrzana– to osoba, którą podejrzewa się o popełnienie przestępstwa, lecz nie wydano jeszcze postanowienia o przedstawieniu zarzutów. • Czynności w niezbędnym zakresie mogą być dokonywane tylko w ciągu 5 dni od dnia pierwszej czynności. Po ich dokonaniu należy wydać: - postanowienie o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia albo - postanowienie o umorzeniu postępowania • W przypadku dokonania czynności procesowych przed wydaniem postanowienia o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia, czas trwania postępowania liczy się od dnia pierwszej czynności

20. Zgodnie z art. 118 § 4 kks w graniach koniecznych do zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, niezbędnych czynności procesowych mogą dokonywać także upoważnieni przez naczelnika urzędu celnego funkcjonariusze celni pełniący służbę w izbie celnej. • W szczególności mogą: - przeszukiwać i zatrzymywać rzeczy mogące stanowić dowody w sprawie - dokonywać tymczasowego zajęcia mienia ruchomego osoby podejrzanej -przesłuchać osobę podejrzaną o popełnienie przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w charakterze podejrzanego przed wydaniem postanowienia o przedstawieniu zarzutów

21. WSZCZĘCIEPOSTEPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO • Jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego urząd celny wydaje: z urzędu na skutek zawiadomienia Postanowienie o wszczęciu dochodzenia lub śledztwa w którym określa się: - czyn zabroniony - jego kwalifikację prawną

22. Zawiadomienie o przestępstwie skarbowym, co do którego prowadzenie śledztwa przez prokuratora jest obowiązkowe, urząd celny przekazuje wraz z zebranymi materiałami prokuratorowi (art. 304 § 3 kpk) • Niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia urząd celny obowiązany jest wydać : Postanowienie o odmowie wszczęcia Postanowienie o wszczęciu Postanowienie o wszczęciu śledztwa Postanowienie o wszczęciu dochodzenia Niezwłocznie przesyła odpis prokuratorowi (art. 305 §3 kpk) nie wymaga powiadomienia prokuratora ani izby celnej (art. 325 e § 3 kpk)

23. PRZEDSTAWIENIE ZARZUTÓW • Jeśli dane istniejące w chwili wszczęcia śledztwa/dochodzenia lub zebrane w jego toku uzasadniają dostateczne podejrzenie że czyn popełniła określana osoba sporządza się postanowienie o przedstawieniu zarzutów, ogłasza się je niezwłocznie podejrzanemu i przesłuchuje się go(art. 313 § 1 kpk) Następuje przejście: Faza in rem Faza in personam

24. Od momentu wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów osoba objęta tym postanowieniem jest, zgodnie z art. 71 § 1 kpk PODEJRZANYM w rozumieniu kodeksowym. • W dochodzeniu nie jest wymagane sporządzenie postanowienia o przedstawieniu zarzutów chyba, że podejrzany jest zatrzymany lub tymczasowo aresztowany. Przesłuchanie osoby podejrzanej zaczyna się od powiadomienia jej o treści zarzutu wpisanego do treści protokołu przesłuchania. Osobę tę od chwili rozpoczęcia przesłuchania uważa się za podejrzanego.

25. Postanowienie o przedstawieniu zarzutów musi zawierać: wskazanie podejrzanego, dokładne określenie zarzucanego mu czynu i jego kwalifikację prawną. • Podejrzany może żądać podania mu ustnie podstaw zarzutów a także sporządzenia uzasadnienia na piśmie, o czym się go poucza. Uzasadnienie doręcza się podejrzanemu w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia żądania. • Jeżeli w toku śledztwa/dochodzenia okaże się, że podejrzanemu należy zarzucić czyn nie objęty wydanym uprzednio postanowieniu o przedstawieniu zarzutów albo czyn w zmienionej w istotny sposób postaci lub też że czyn należy zakwalifikować z surowszego przepisu wydaje się nowe postanowienie o przedstawieniu zarzutów.