Status og utfordringar for Helse Vest styreleiar Oddvard Nilsen 18. oktober 2006

1. Status og utfordringar for Helse Veststyreleiar Oddvard Nilsen18. oktober 2006

2. Dette er Helse Vest • Har det overordna ansvaret for spesialisthelsetenesta i Rogaland, Hordaland og Sogn og Fjordane. • Eigar av føretaka Helse Førde, Helse Bergen, Helse Fonna, Helse Stavanger, Apoteka Vest og det heileigde aksjeselskapet Helse Vest IKT AS • Omfattar rundt 45 sjukehus og institusjonar og skal gi helsetenester til 950 000 innbyggjarar. • 21 000 tilsette arbeider ved sjukehusa i regionen. • I år vil sjukehusdrifta på Vestlandet koste cirka 15 milliardar kroner. • I alt 1,2 millionar opphaldsdøgn i 2005 • 900 000 polikliniske konsultasjonar i 2005

3. Helsedep Sørge for Eier Formell styring og rapportering RHF Styret RHF Adm Sørge for Eier Operasjonell samordning HF Styret HF Adm Helseføretaksmodellen - Styringsstrukturen

4. Kjerneeigenskapar i helseføretaksmodellen • Politisk ansvar samla på statleg nivå • Tenesta er tatt ut av forvaltninga og gjort om til føretak • Tre hovudteknikkar for å ivareta staten sitt ansvar: lov, pengar og eigarskap • RHFa sine to kjerneoppgåver : 1. ”Sørgje for”-ansvaret 2. Eigar av det offentlege og dominerande utførarapparatet • Dei utøvande helseføretaka gjort til eigne rettssubjekt

5. Utvikling frå 2002 til 2006 • Frå bestillar/utførar modell mot meir konsernstyring • Frå sterk vekting av lokal fridom til val av fellesløysingar både regionalt og nasjonalt • Positiv utvikling av fellesforståing av system og roller, men ennå store utfordringar • Auka fokus både på formell styring og operasjonell samordning

6. Hovudelement i styringa av helseføretaka • Styringsdokument som er delt i 2 : • Helsefagleg bestilling med tilhøyrande ressursar (innhaldsstyring) • Eige eigarstyringsdokument • Styringsdokumentet blir vedteke i føretaksmøte i januar/februar etter vedtak i RHF-styret • Konsernbudsjett blir vedteke av RHF-styret i januar/februar

7. Nokre styringsutfordringar i helseføretaksmodellen • Forholdet mellom regional handlefridom og politisk styring • Forholdet mellom regional styring og lokal handlefridom. HFa som eigne rettssubjekt • Vekting av eigarrolle og sørge-for – rolle • Finansiering og prioritering: Forholdet mellom den økonomiske og medisinsk-faglege logikken • Balansere lojalitet • Finne balansepunktet mellom formell styring og operasjonell samordning

8. Helse2020: Vi planlegg for framtida • Eit strategisk arbeid for å kunne gi pasientane eit best mogleg tilbod – også i framtida • Prosjektet skal sjå inn i framtida for å vurdere kva behovet er. Slik kan ein planleggje tiltak for å møte dei utfordringane som kjem. • Prosjektet involverer breitt: Fagfolk i sjukehusa og kommunane, brukarane, representantar for medarbeidarane, tillitsvalde, leiarar og styra er med.

9. Utfordringsbilete blir utarbeidd av fag-grupper og i utgreiingar frå prosjektgruppa Faggruppe 1 Framtidas tenestetilbod Faggruppe 2 Kvalitet i helsetenesta Faggruppe 3 Prioritering Faggruppe 4 Helse og teknologi Beskrive faktagrunnlag og sannsynleg utvikling Faggruppe 5 Effektivitet og kvalitet i servicefunksjonar Faggruppe 6 Økonomi, insentiv og styringsmekanismar Utgreiing 1 Demografi og epidemiologi Utgreiing 2 Arbeidsmarknaden for helsepersonell Utgreiing 3 ”Den bevisste pasienten”

10. Helse2020: Prosess gir nye planar Føretaksplan og langtidsplan Utvikle ny føretaksplan og langtidsplan for Helse Vest Brei involvering av tilsette, faggrupper, brukarar og befolkning for å finne ut korleis Helse Vest bør møte utfordringane Korleis Helse Vest vil møte utfordringane Endring i demografi, sjukdomsbilete, medisinsk utvikling mm Dei utfordringane som spesialist-helsetenesta på Vestlandet må møte Drivkrefter og utfordringar Spesialisthelsetenesta i dag No-situasjonen Tid Mai 2006 2006/2007 Mars 2007

11. Vi får utretta mykje, men mykje kan bli betre… • Helse Vest i dag • Høgare del innlagde pasientar i kategorien ø-hjelp • Færre pasientar får dagbehandling • Fleire korttidsopphald • Låg dekning innan barne- og ungdomspsykiatri • Ressurskrevjande struktur • Kompetansegap og ubesette legespesialiststillingar Ressursfordeling Somatikk 79 % Psykisk helsevern 16 % Tverrfagleg spesialisert rusbehandling 2 % Rehabilitering/opptrening 2 %

12. …og vi har store utfordringar framfor oss • Demografi Endra etterspørsel Kvalitet Prioritering • Sjukdomsbilde • Befolkninga sine forventningar Utvikling av eit godt tilbod til befolkninga vår • Medisinsk metode og teknologi Endra tenestetilbod • Helsepersonell Tenestetilbod Organisasjon Kompetanse Omdømme Endring i rammevilkår • Knappe ressursar • Internasjonalisering

13. …men befolkningsutviklinga fram mot 2020 er rimeleg sikker • Ventar svak vekst i befolkninga, frå 107 000 i 2006 til 109 000 i 2020 • Ventar vekst i talet på eldre over 70 år frå 13 000 til 16 000 personar • Negativ nettotilflytting dei siste fem åra • Helse Førde ventar reduksjon i talet på unge i alderen 0-24 år Helse Førde skil seg frå dei tre andre HF-a: Forventa endring etter aldersgruppe 2006 - 2020 Helse Førde Kjelde: Statistisk sentralbyrå

14. Handlingsrom og virkemiddel for omstilling Helse 2020 er i seg sjølv eit systematisk, overordna virkemiddel for omfattande omstilling. For Helse Vest er det viktig at ein har forutsigbarheit, og at styringsmodellen står fast. Styret for Helse Vest RHF må ha handlingsrom og dei nødvendige virkemiddel for å kunne leie den omstillinga ein står overfor. Det må primært sikrast gjennom eit nødvendig skilje mellom rammestyring og detaljstyring og i et nært samarbeid med lokale og regionale styresmakter