Polityka publiczna

1. Polityka publiczna Nowa perspektywa zawodowa

2. Czym jest polityka publiczna? • jest to podejmowanie przez władzę publiczną powiązanych ze sobą decyzji i działań dla osiągnięcia wyznaczonych celów, w sytuacji gdy mechanizmy rynkowe nie mają zastosowania albo same nie są dostatecznie efektywne, • jest inicjowana przez władzę publiczną w imieniu społeczeństwa, np. społeczności lokalnej, • jest określana, interpretowana i realizowana przede wszystkim przez podmioty publiczne, rzadziej przez prywatne i pozarządowe, • Obejmuje także to, czego władza publiczna postanawia nie realizować – wybór celów jest też polityką publiczną.

3. Tworzona jest w interesie publicznym • Dlatego jest to proces, przez który rząd i wszelka władza publiczna przekłada swoje wizje polityczne na strategie, plany i programy, aby osiągnąć zakładane efekty w działaniach na rzecz dobra wspólnego.

5. Czy potrzebne są polityki publiczne? • Rzadkie choroby (kto stworzy warunki do pomocy takim pacjentom?) • Regulowanie działania stron, których siła wpływu jest diametralnie inna: firma farmaceutyczna – pacjent, lekarz – pacjent, banki – konsument, firma ubezpieczeniowa- klient indywidualny), firma spożywcza – konsument, pracodawca– pracownik,

6. Polityka publiczna służy nadawaniu porządku zadaniom publicznym, • od ich projektowania, • poprzez realizowanie, • aż do oceny wyników. • Jeden z brytyjskich urzędników skomentował, że polityka publiczna jest jak słoń - znamy ją kiedy ją właśnie obserwujemy, ale mamy trudności w jej zdefiniowaniu. (Cunningham, 1963, cited in Hill, 1997:6).

7. Polityki/programy publiczne powstają zazwyczaj w konstelacji trzech punktów odniesienia: • Rynek, mechanizmy wymiany w gospodarce • Państwo, rząd sektor publiczny • Społeczeństwo obywatelskie

8. Kto wskazuje cele polityki publicznej?

9. Polityka publiczna na świecie • Policy making • Termin angielski „policy” odnosi się do celowego ciągu działań, które jednostka albo grupa konsekwentnie podejmuje zmagając się z problemem.

10. Ramy dyscypliny Nauki społeczne Nauka o polityka publicznych Studia nad politykami publicznymi (policystudy) Celem jest zrozumienie procesu tworzenia polityk, stworzenie wiedzy dla procesu tworzenia polityk Analizy polityk publicznych (policyanalysis) Celem jest analizowanie polityk z myślą o projektowaniu i wdrażaniu rozwiązań w politykach E. Young, L. Quinn,Writing Effective Public Policy Papers. A Guide for Policy Advisers in Central and Eastern Europe, Open Society Institute, 2002, s. 9.

11. Co analizujemy, aby zrozumieć politykę publiczną? Aktorzy polityki, Agenda polityki (interesariusze) Problemy, Wyzwania, Narzędzia działania Narzędzia analizy (input-output-outcome) Zasoby (ludzkie, materialne input-output) Instytucje (ich organizacja), Mechanizmy partycypacji,

12. Trzy poziomy w politykach publicznych: • 1. Pomysły. Rezultaty wyborów programowych (policy choices) polityków, urzędników i przedstawicieli innych ciał, które używają władzy publicznej do wpływu na życie obywateli. • 2. Działania. Wykonywanie programów publicznych (policy output) - poprzez uruchomienie całego zaplecza administracji i jej współpracowników (NGO itd.) • 3. Rezultaty działań. Wpływ realizacji programów na życie obywateli (policy impact),

13. 5 instrumentów, którymi posługujemy się w realizacji polityk publicznych Źródło: Understanding policy options, Home Office Online Report 06/06 • informacja, edukacja, doradztwo • bezpośrednia interwencja, • instrumenty ekonomiczne; • regulacje i innego typu legislacja; • rozwiązania oparte na rynku.

14. Drabina interwencji publicznej. Interwencje publiczne rozciągają się od „nie robienia nic” (czasami skuteczne!) do silnej ingerencji w istniejący stan rzeczy. • wyeliminowanie wyboru obywatelowi, • ograniczanie pola wyboru, • nakierowanie obywatela na niedokonywanie określonych wyborów, • nakierowanie obywatela na dokonanie określonego wyboru, • nakierowanie obywatelana dokonanie zmiany przyzwyczajeń, • Zwiększenie skali wyboru, • dostarczanie obywatelowi informacji, • nie robienie nic (monitorowanie sytuacji) Coraz silniej ingerujące działania publiczne Public Health: Ethical Issues, Nuffield Council on Bioethics, Londyn 2007, s. xix.

15. Czy wpływa na proces programowania publicznego/działania publicznego Źródło: W. Parsons, Public Policy, s. 215 • warunki historyczno-geograficzne danego kraju, • jego realia społeczno-ekonomiczne, • masowe zachowania polityczne, • rola instytucji rządowych, • zachowania elit. Produkt polityki publicznej (policyoutput)