KAMU İDARELERİNDE İÇ KONTROL

1. KAMU İDARELERİNDE İÇ KONTROL COSO – İç Kontrol Bütünleşik Çerçeve Raporu / 1992 COCO – Kontrol Kriterleri Komitesi – Kontrol Rehberi / 1995 COBIT – Bilgi ve İlişkili Teknolojiler için Kontrol Hedefleri / 1992

2. ÇALIŞMANIN KAPSAMI • Kavramsal Çerçeve • Kamuda İç Kontrol Düzenlemeleri • İç Kontrol Standartları ve Modelleri • Eylem Planına Bir Örnek, Uygulama Önerileri ve Yapılan Hatalar • Sayıştay’ın İç Kontrol Sistemini İncelemesi

3. KAVRAMSAL ÇERÇEVE Yönetim, belirli bir takım amaçlara ulaşmak için başta insanlar olmak üzere parasal kaynakları, donanımı, demirbaşları, hammaddeleri, yardımcı malzemeleri ve zamanı birbiriyle uyumlu, verimli ve etkin kullanabilecek kararlar alma ve uygulatma süreçlerinin toplamı olarak tanımlanmaktadır.

4. KAVRAMSAL ÇERÇEVE Kontrol, yönetimin bir fonksiyonudur. A. Bir işin doğru ve usulüne uygun olarak yapılıp yapılmadığını inceleme, denetim, denetleme B. Kontrol, mevcut iş başarısının ölçülmesi ve bu başarının belirlenen hedefleri gerçekleştirme olasılığının saptanmasıdır. - Başarının ölçülmesi, - Hedef belirlenmesi, - Hedeflerin gerçekleşmeme riski

5. KAVRAMSAL ÇERÇEVE Kontrol fonksiyonu, diğer yönetim fonksiyonlarının ‘neyi’, ‘nasıl’ ve ‘ne kadar’ başardığını araştırır ve saptar. Bu anlamda kontrol; faaliyetlerin, belirlenen hedeflere ulaşmasını sağlayan ve sapmaları önleyen bir süreç olarak görülmektedir. • Mevcut Durum Analizi; • Hedefler mi anlamsız? • Faaliyetler mi plansız? • Kontrol, bunların tespitine yönelik çalışmalar ve çabalardır.

6. KAVRAMSAL ÇERÇEVE • Kontrolle sağlanabilecek faydalar: • Yanlış yapılan bir işin, henüz vakit varken düzeltilmesini sağlar, • Düzenli kontroller hataların tekrarlanmasını önler, • Sorumluluk ve yetkilerin gerekli kişilerde olup olmadığı saptanır. • İşin yapılması sırasında neler yapılmalı veya yapılmamalı araştırmasını kolaylaştırır. • Tasarruf sağlar, zaman, para ve emek savurganlığı önlenebilir.

7. KAVRAMSAL ÇERÇEVE • Kontrol fonksiyonunun yerine getirilebilmesi için; • Neyin yapılmakta olduğu (tanımlama, mevcut durum analizi), • Ne yapılması gerektiği (ölçme), • Nasıl yapılması gerektiği(analiz), • Şartların yetersizliği halinde düzeltici, önleyici ve özendirici çabalarının gerçekleştirilebilmesi (iyileştirme) • Konularında çalışmalar yapılır ve ortaya konanlar bir yaptırım gücüyle uygulanmaya çalışılır. • Sürekli gözden geçirilerek, izleme ve değerlendirme çalışmaları öngörülerek, bu yönde çalışmalar da etkin bir şekilde yürütülür.

8. KAVRAMSAL ÇERÇEVE • Belirlenen hedeflere ulaşılması için; • Tasarlanmış iyi bir yönetim sistemi, • Bu yönetim sisteminin içine yerleştirilmiş bir iç kontrol sistemi ile çalışmak gerekir. • Sonuç olarak tüm yöneticiler, sorumluluk alanlarında bulanan sistemleri: İçin kontrol ederler.

9. KAVRAMSAL ÇERÇEVE İç kontrol; bir kurumun yönetimi ve personeli tarafından hayata geçirilen tamamlayıcı bir süreç olup aşağıda sıralanan hedefleri gerçekleştirmek suretiyle; kurumun misyonunu başarması için riskleri göğüslemek ve makul bir güvence sağlamak üzere tasarlanmıştır.

10. KAVRAMSAL ÇERÇEVE • İç kontrol, bir kurumun, • işletmeye ait politikaların ve hükümet programlarının istenilen sonuçlara ulaşması; • kaynakların, belirlenen kurumsal amaç ve hedeflerle uyumlu olması, • programların israf, hile ve kötü yönetimden korunması, • güvenilir ve zamanında bilginin elde edilmesi, korunması, rapor edilmesi ve gerektiğinde karar alma mekanizmalarında kullanılması, • amacıyla oluşturulan organizasyon, politika ve prosedürler bütünüdür. İç kontrol, kurum amaçlarına ulaşmayı hedefleyen, kesin sonuçlar değil, makul bir güvence sunan bir olay değil, bütüncül bir süreçtir.

11. KAVRAMSAL ÇERÇEVE İç kontrol (yönetim kontrolü) terimi, kurum içerisinde özel bir birimden ziyade, kurumsal faaliyetlerin sistem, süreç ve yöntemlerini de ifade etmektedir.

12. KAVRAMSAL ÇERÇEVE • İç kontrol, yönetim sorumluluğu çerçevesinde, sürekli ve sistematik bir şekilde yürütülür. Ayrıca; • Bir yönetim aracıdır, • Risk esasına dayalıdır. • Kontrol faaliyetleri, gerekli yer ve zamanda ve gerektiği kadar yapılmalıdır ve • İdarenin bütün görevlilerini kapsar, • Mali alanla sınırlı olmayıp, mali ve mali olmayan kontroller bütünüdür, • Devamlı değerlendirmeye tabi tutulur.

13. Efektif Kontroller Kontroller Kontroller Doğal Riskler Kalıntı Riskler Geliştirme Planları Kalıntı Risk Seviyesi KABUL EDİLEBİLİR Kalıntı Riskler İç Kontrol Sorumluluğu KAVRAMSAL ÇERÇEVE Kaynak: Deloitte Consulting

14. KAVRAMSAL ÇERÇEVE • Yanılgı 1: • İç Kontrol, yazılı prosedürlerle başlar. • Gerçek 1: • İç kontrol, güçlü bir iç kontrol ortamıyla başlar.

15. KAVRAMSAL ÇERÇEVE • Yanılgı 2: • Yönetim iç kontrolü iç denetçiler tarafından yapılması gereken bir iş olarak kabul eder. • Gerçek 2: • İç kontrol sisteminin sahibi yönetimdir.

16. KAVRAMSAL ÇERÇEVE • Yanılgı 3: • İç kontrol sadece mali bir konudur. • Gerçek 3: • İç kontrol idarenin tüm fonksiyonlarını kapsamakta ve her alanını ilgilendirmektedir.

17. KAVRAMSAL ÇERÇEVE • Yanılgı 4: • İç kontrol bürokrasi yaratır ve çalışanları oyalar. • Gerçek 4: • İç kontrol, süreçlere ilave yapılan işler olarak düşünülmemeli, süreçlerin bir parçası olarak tasarlanmalıdır.

18. KAVRAMSAL ÇERÇEVE • Yanılgı 5: • İç kontrol yeterince kuvvetli ise yolsuzluk olmayacağından ve mali tablolar doğru olduğundan emin olabiliriz. • Gerçek 5: • İç kontrol makul, ancak kesin olmayan güvence verir.

19. SİZ HANGİ KÜREKÇİDEN BİRİ OLMAK İSTERDİNİZ? Arkadaşlar, arkamızda bir Jaws var... Başkan Yard. Muhasebe Yetkilisi İç Denetçi Harcama Yetkilisi YENİ MALİ SİSTEM Sayman ESKİ MALİ SİSTEM Hadi koçum,daha hızlı...

20. KAMUDA İÇ KONTROL DÜZENLEMELERİ

21. KAMUDA İÇ KONTROL DÜZENLEMELERİ İÇ KONTROLLE İLGİLİ MEVZUAT 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (55-67.md) 24.12.2003 tarih ve 25326 sayılı Resmi Gazete İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar 31.12.2005 tarih ve 26040 sayılı 3. mükerrer Resmi Gazete Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 18.02.2006 tarih ve 26084 sayılı Resmi Gazete İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 12.07.2006 tarih ve 26226 sayılı Resmi Gazete Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği 26.12.2007 tarih ve 26738 sayılı Resmi Gazete Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Rehberi 04.02.2009 tarih www.bumko.gov.tr

22. 5018 SAYILI KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU BEŞİNCİ KISIM İç Kontrol Sistemi Madde 55- İç kontrolün tanımı Madde 56- İç kontrolün amacı Madde 57- Kontrolün yapısı ve işleyişi Madde 58- Ön mali kontrol Madde 60- Mali hizmetler birimi Madde 61- Muhasebe hizmeti ve muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumlulukları Madde 62- Muhasebe yetkilisinin nitelikleri ve atanması Madde 63- İç denetim Madde 64- İç denetçinin görevleri Madde 65- İç denetçinin nitelikleri ve atanması Madde 66- İç Denetim Koordinasyon Kurulu Madde 67- İç Denetim Koordinasyon Kurulunun Görevleri

23. İÇ KONTROLÜN TANIMI • İç kontrol; • idarenin amaçlarına, • belirlenmiş politikalara • mevzuata • uygun olarak faaliyetlerin; • (1) etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini, • (2) varlık ve kaynakların korunmasını, • (3) muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulmasını, • (4) mali bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini • sağlamak üzere idare tarafından oluşturulan; • organizasyon, • yöntem ve süreçle • iç denetimi • kapsayan • Mali ve diğer kontroller • bütünüdür. (5018 sayılı Kanun / 55.md.)

24. İÇ KONTROLÜN AMACI Kamu gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesini, Kamu idarelerinin kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun olarak faaliyet göstermesini, Her türlü malî karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesini, Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor ve bilgi edinilmesini, Varlıkların kötüye kullanılması ve israfını önlemek ve kayıplara karşı korunmasını,             sağlamaktır. (5018 sayılı Kanun / 56.md.)

25. Kamu idarelerinin malî yönetim ve kontrol sistemleri; harcama birimleri, muhasebe ve malî hizmetler, ön malî kontrol, iç denetimden oluşur. (5018 sayılı Kanun / 56.md.)

26. KAMUDA İÇ KONTROL DÜZENLEMELERİ İÇ KONTROLDE SORUMLULUKLAR Üst Yönetici, Harcama Birimleri, Mali Hizmetler Birimi, Muhasebe Birimi, İç Denetim Birimi, Sayıştay, Merkezi Uyumlaştırma Birimleri Siz Hangi Kürekçiden Biri Olmak İsterdiniz? Arkadaşlar, arkamızda bir Jaws var... Hadi koçum,daha hızlı...

27. KAMUDA İÇ KONTROL DÜZENLEMELERİ Mali Yönetim ve Kontrol Yapısı ÜST YÖNETİCİ Mali Hizmetler Birimi İç Denetim Birimi Muhasebe Birimi Harcama Birimi Harcama Birimi Harcama Birimi Harcama sonrası Denetim Ön Mali Kontrol İç Kontrol

28. Sorumluluk BELEDİYE MECLİSİ ÜST YÖNETİCİ “…sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden, malî yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve bu Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden…sorumludur” DIŞ DENETİM (SAYIŞTAY) + İÇİŞLERİ BAKANLIĞI VESAYET DENETİMİ ÖDENEK Gerçekleştirme Görevlisi İÇ DENETİM (Harcama Sonrası Denetim) Mali Hizmetler Ön Mali Kontrol Harcama Talimatı Ödeme Belgesi Muhasebe Yetkilisi Harcama Yetkilisi ÖDEME Harcama Birimleri İÇ KONTROL

29. a) Stratejik yönetim ve planlama. 1) Misyon belirleme. 2) Kurumsal ve bireysel hedefler oluşturma. 3) Veri-analiz ve araştırma-geliştirme. b) Performans ve kalite ölçütleri geliştirme. c) Yönetim bilgi sistemi. d) Malî hizmetler. 1) Bütçe ve performans programı. 2) Muhasebe, kesin hesap ve raporlama. 3) İç kontrol. Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik – Madde:4 c) İç kontrol; 1) İç kontrol sisteminin kurulması, standartlarının uygulanması ve geliştirilmesi konularında çalışmalar yapmak, 2) İdarenin görev alanına ilişkin konularda standartlar hazırlamak, 3) Ön malî kontrol görevini yürütmek, 4) Amaçlar ile sonuçlar arasındaki farklılığı giderici ve etkililiği artırıcı tedbirler önermek. Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik – Madde:10

30. Ancak, malî hizmetler fonksiyonu kapsamında yürütülen iç kontrol faaliyetinin, diğer faaliyetleri yürüten alt birim ve personelden ayrı bir alt birim ve personel tarafından yürütülmesi zorunludur. Genel bütçe kapsamı dışında kalan idarelerde, muhasebe yetkililiği görevi, strateji geliştirme biriminin muhasebe-kesin hesap ve raporlama fonksiyonunu yürüten alt birim  yöneticisi tarafından yerine getirilir. Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik – Madde:4 İdarelerce, görev alanları çerçevesinde, iç kontrol ve ön malî kontrole ilişkin olarak yapılan düzenlemeler üst yöneticinin onayıyla yürürlüğe konulur ve onayını izleyen on iş günü içinde Bakanlığa bildirilir. Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik – Madde:18 Strateji geliştirme birimleri, iç kontrol sisteminin kurulması, standartlarının uygulanması ve geliştirilmesi konularında çalışmalar yapar ve çalışma sonuçlarını üst yöneticiye sunar. Kanuna ve Bakanlıkça belirlenen standartlara aykırı olmamak şartıyla, idarece gerekli görülen her türlü yöntem, süreç ve özellikli işlemlere ilişkin standartlar strateji geliştirme birimleri tarafından hazırlanır ve üst yöneticinin onayına sunulur. Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik – Madde:28

31. İç kontrolün amaçları Madde 4- İç kontrolün amaçları; a) Kamu gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesini, b) Kamu idarelerinin kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun olarak faaliyet göstermesini, c) Her türlü malî karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesini, d) Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor ve bilgi edinilmesini, e) Varlıkların kötüye kullanılması ve israfını önlemek ve kayıplara karşı korunmasını, sağlamaktır. • İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar, Madde:6

32. İç kontrolün unsurları ve genel koşulları Madde 7- İç kontrolün unsurları ve genel koşulları şunlardır: a) Kontrol ortamı: İdarenin yöneticileri ve çalışanlarının iç kontrole olumlu bir bakış sağlaması, etik değerlere ve dürüst bir yönetim anlayışına sahip olması esastır. Performans esaslı yönetim anlayışı çerçevesinde görev, yetki ve sorumlulukların uzmanlığa önem verilerek bilgili ve yeterli kişilere verilmesi ve personelin performansının değerlendirilmesi sağlanır. İdarenin organizasyon yapısı ile personelin görev, yetki ve sorumlulukları açık bir şekilde belirlenir. b) Risk değerlendirmesi: Risk değerlendirmesi, mevcut koşullarda meydana gelen değişiklikler dikkate alınarak gerçekleştirilen ve süreklilik arz eden bir faaliyettir. İdare, stratejik planında ve performans programında belirlenen amaç ve hedeflerine ulaşmak için iç ve dış nedenlerden kaynaklanan riskleri değerlendirir. c) Kontrol faaliyetleri: Önleyici, tespit edici ve düzeltici her türlü kontrol faaliyeti belirlenir ve uygulanır. d) Bilgi ve iletişim: İdarenin ihtiyaç duyacağı her türlü bilgi uygun bir şekilde kaydedilir, tasnif edilir ve ilgililerin iç kontrol ile diğer sorumluluklarını yerine getirebilecekleri bir şekilde ve sürede iletilir. e) Gözetim: İç kontrol sistem ve faaliyetleri sürekli izlenir, gözden geçirilir ve değerlendirilir. İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar, Madde:7

33. İç kontrole ilişkin yetki ve sorumluluklar Madde 8- Üst yöneticiler, iç kontrol sisteminin kurulması ve gözetilmesinden, harcama yetkilileri ise görev ve yetki alanları çerçevesinde, idari ve malî karar ve işlemlere ilişkin olarak iç kontrolün işleyişinden sorumludur. İdarelerin malî hizmetler birimi, iç kontrol sisteminin kurulması, standartlarının uygulanması ve geliştirilmesi konularında çalışmalar yapar ve ön malî kontrol faaliyetini yürütür. Muhasebe yetkilileri, muhasebe kayıtlarının usulüne ve standartlara uygun, saydam ve erişilebilir şekilde tutulmasından sorumludur. Üst yöneticiler, harcama yetkilileri ve diğer yöneticiler, mesleki değerlere ve dürüst yönetim anlayışına sahip olunmasından, malî yetki ve sorumlulukların bilgili ve yeterli yöneticilerle personele verilmesinden, belirlenmiş standartlara uyulmasının sağlanmasından, mevzuata aykırı faaliyetlerin önlenmesinden, kapsamlı bir yönetim anlayışıyla uygun bir çalışma ortamının ve saydamlığın sağlanmasından görev ve yetkileri çerçevesinde sorumludurlar. Üst yöneticiler ve bütçe ile ödenek tahsis edilen harcama yetkilileri, her yıl, iş ve işlemlerinin amaçlara, iyi malî yönetim ilkelerine, kontrol düzenlemelerine ve mevzuata uygun bir şekilde gerçekleştirildiğini içeren iç kontrol güvence beyanını düzenler ve birim faaliyet raporları ile idare faaliyet raporlarına eklerler. İç kontrol düzenlemeleri ve iç kontrol sisteminin işleyişi, yöneticilerin görüşü, kişi ve/veya idarelerin talep ve şikâyetleri ile iç ve dış denetim sonucunda düzenlenen raporlar dikkate alınarak yılda en az bir kez değerlendirmeye tâbi tutulur ve gerekli önlemler alınır. İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar, Madde:8

34. İdarelerce yapılacak düzenlemeler Madde 27 – Usul ve Esaslarda belirlenen malî karar ve işlemlerin dışında kalan malî karar ve işlemlerin de aynı şekilde malî hizmetler birimine kontrol ettirilmesine yönelik düzenleme yapılabilir. Bu konuda yapılacak düzenlemeler üst yöneticinin onayıyla yürürlüğe konulur. Bu düzenlemelerde, malî hizmetler biriminin ön malî kontrolüne tâbi tutulacak malî karar ve işlemler, riskli alanlar dikkate alınmak suretiyle tür, tutar ve konu itibarıyla belirlenir ve yılda bir kez değerlendirilir. İç kontrol ve ön malî kontrole ilişkin olarak yapılan düzenlemeler, üst yöneticinin onayını izleyen on işgünü içinde Bakanlığa bildirilir. İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar, Madde:27

35. KAMUDA İÇ KONTROL DÜZENLEMELERİ İç kontrolle ilişki MADDE 11- İç denetim, iç kontrol sisteminin yeterliliği, etkinliği ve işleyişiyle ilgili olarak yönetime bilgiler sağlar, değerlendirmeler yapar ve önerilerde bulunur. İç denetçiler, iç kontrol sisteminin düzenlenmesi ya da uygulanması süreçlerine ve iç kontrol tedbirlerinin seçimine dâhil edilemez. Kamu idaresinde etkin bir iç kontrolün kurulması ve sürdürülmesinden üst yönetici sorumludur. Üst yönetici iç denetçilerden, iç kontrol ilkelerine ve iç kontrol sisteminin oluşturulmasına yönelik görüş alabilir. “İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”

36. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ

37. KAMUDA İÇ KONTROL DÜZENLEMELERİ ETKİN BİR İÇ KONTROL SİSTEMİNİN UNSURLARI • İç kontrolün idarenin yönetim sorumluluğunda olması nedeniyle, merkezi uyumlaştırma birimleri tarafından yapılan düzenlemeler dışında idarece; • Stratejik planın uygulanmasına yönelik faaliyetler tanımlanmış olmalı, • Faaliyetlere, iş ve işlemlere ait iş akış şemaları hazırlanmalı, • Süreçler, süreç sahipleri ve sorumluları tanımlanmalı, • Personelin görev, yetki ve sorumlulukları ile kontrol prosedürleri belirlenmeli, • Kurumun amaç, hedef ve politikalarının yerine getirilmesinde karşılaşılacak risklere ilişkin risk yönetimi planlanmalı, • Etkileşimli bir bilgi yönetim sistemi kurulmalı ve bir iletişim ağı ile kontrol listeleri ve kontrol öz değerlendirme formları oluşturulmalıdır.

38. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ KAMUDA İÇ KONTROL STANDARTLARI NELER? STANDARTLARA KAYNAKLIK EDEN MODELLER NELER? İDARELER NELER YAPACAK?

39. Kamu İç Kontrol Standartları, idarelerin, iç kontrol sistemlerinin oluşturulmasında, izlenmesinde ve değerlendirilmesinde dikkate almaları gereken temel yönetim kurallarını göstermekte ve tüm kamu idarelerinde tutarlı, kapsamlı ve standart bir kontrol sisteminin kurulmasını ve uygulanmasını amaçlamaktadır. ULUSLARARASI STANDARTLAR X PRENSİPLER, İDARİ TASARRUFLAR, GELENEKLER, TEAMÜLLER, GENEL KABULLER

40. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ

41. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ İç kontrol standartlarının, merkezi uyumlaştırma görevi çerçevesinde Maliye Bakanlığı tarafından belirlenip yayımlanacağı, kamu idarelerinin malî ve malî olmayan tüm işlemlerinde bu standartlara uymakla ve gereğini yerine getirmekle yükümlü bulunduğu, Kanuna ve iç kontrol standartlarına aykırı olmamak koşuluyla, idarelerce, görev alanları çerçevesinde her türlü yöntem, süreç ve özellikli işlemlere ilişkin standartlar belirlenebileceği belirtilmiştir. Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği

42. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ Bu çerçevede, kamu idareleri tarafından görev alanları çerçevesinde her türlü yöntem, süreç ve özellikli işlemlere ilişkin olarak belirlenebilecek ayrıntılı standartlar, 5018 sayılı Kanuna, ilgili diğer mevzuata ve Kamu İç Kontrol Standartlarına uygun olmak ve idareye münhasır spesifik süreçlere ilişkin olmak zorundadır. İdarelerce gerek görülmesi halinde hazırlanabilecek İdare Ayrıntılı İç Kontrol Standartları, idarelerin yasal ve idari yapıları ile personel ve mali durumları gibi her bir idarenin kendine özgü koşulları dikkate alınarak katılımcı yöntemlerle belirlenecek ve üst yönetici onayını izleyen 10 işgünü içinde Maliye Bakanlığına gönderilecektir. Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği

43. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ Kamu idarelerinin, iç kontrol sistemlerinin Kamu İç Kontrol Standartlarına uyumunu sağlamak üzere; yapılması gereken çalışmaların belirlenmesi, bu çalışmalar için eylem planı oluşturulması, gerekli prosedürler ve ilgili düzenlemelerin hazırlanması çalışmalarını yürütmeleri ve bu çalışmaları en geç 31.12.2008 tarihine kadar tamamlamaları gerekmektedir. (Bu süre BUMKO’nun yazısıyla 30.06.2009 tarihine uzatılmıştır) Söz konusu çalışmaların etkili bir şekilde ve zamanında yürütülmesini sağlamak üzere, idarelerin üst yöneticileri tarafından gerekli önlemler alınacaktır. Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği

44. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ Kamu idarelerinde iç kontrol sisteminin oluşturulması, uygulanması, izlenmesi ve geliştirilmesi amacıyla (18) standart ve bu standartlar için gerekli (79) genel şart belirlenmiş bulunmaktadır.

45. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ

46. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ

47. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ MB Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü’nün 04.02.2009 tarihli yazısında “Bununla birlikte, merkezi uyumlaştırma kapsamında yürütülen izleme çalışmalarında tespit edilen ve Bakanlığımıza intikal eden bilgilerden bazı kamu idarelerinin, iç kontrol sistemlerinin Kamu İç Kontrol Standartlarına uyumunu sağlamak amacıyla anılan Tebliğ kapsamında yapılması gereken çalışmaları tamamlayamadıkları, söz konusu çalışmaların yürütülmesinde bazı tereddütlerin oluştuğu anlaşılmış bulunmaktadır. …

48. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ … Buna göre, iç kontrol sisteminin etkin bir şekilde kurulması ve uygulanmasının sağlanması amacıyla kamu idarelerinin, ekte yer alan Rehberi de dikkate alarak, Eylem Planlarını Kamu İç Kontrol Standartları çerçevesinde en geç 30/6/2009 tarihine kadar hazırlayarak üst yönetici onayını müteakip bir ay içinde Bakanlığımıza ve ayrıca ikep@bumko.gov.tr e-posta adresine göndermeleri gerekmektedir. Eylem Planında yer alan çalışmaların en geç 30/6/2011 tarihinde tamamlanması öngörülmelidir. Yürürlüğe konulmuş Eylem Planlarında, bu Genel Yazı ve eki Rehber doğrultusunda değişiklik yapılması halinde, revize edilmiş Eylem Planları da üst yönetici onayını müteakip Bakanlığımıza gönderilecektir.”

49. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ

50. İÇ KONTROL STANDARTLARI VE MODELLERİ Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Hazırlama Grubu tarafından öncelikle; * idaredeki mevcut durum ile 5018 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatta öngörülen iç kontrol sistemini tespit eden, karşılaştıran ve boşlukları ortaya koyan bir rapor hazırlanması ve bu rapora, * idarede Kamu İç Kontrol Standartlarına uyumlu bir iç kontrol sisteminin oluşturulmasını sağlamak amacıyla yapılması gereken çalışmaları, prosedürleri ve düzenlemeleri gösteren Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Taslağı eklenmesi gerekmektedir.