Praktyczna indukcja jajeczkowania - komu, po co, w jaki sposób.

1. Praktyczna indukcja jajeczkowania - komu, po co, w jaki sposób. Stanisław Różewicki

2. Brak jajeczkowania jest najczęstszą przyczyną niepłodności u kobiet, której towarzyszy najczęściej: • nieregularne miesiączkowanie • rzadkie miesiączkowanie • brak miesiączkowania • mogą występować regularne miesiączki

3. Najczęstsze przyczyny braku jajeczkowania u kobiet • Hiperprolaktynemia bez stwierdzonego guza ( grupa IV wg WHO ) • Niewydolność podwzgórzowo-przysadkowa ( grupa I wg WHO ) • Pierwotna niewydolność jajników ( grupa III wg WHO) • Zaburzenie podwzgórzowo-przysadkowe (grupa II wg WHO) • Podstawowe pomocnicze badania różnicujące wymienionych zaburzeń: • PRL z Metoklopramidem, FSH, LH, E2 w surowicy krwi w 3 - 6 dniu cyklu. • Test P oraz ocena USG jajników.

4. Hiperprolaktynemia IV grupa wg WHO • PRL > 20 ng/ml, MCP > 300% • Przyczyny: stres, uszkodzenie podwzgórza, PCO, leki psychotropowe, żadko - gruczolak • O ile stężenie PRL>27.8 ng/ml oznaczyć TRH - niedoczynność tarczycy? • Objawy: brak lub nieregularne miesiączki, niepłodność-brak jajeczkowania, niewydolność ciałka żółtego, mlekotok tylko w 33%. • Leczenie: Bromokryptyna

5. Niewydolność podwzgórzowo-przysadkowa: grupa I wg WHO • Test P - ujemny, FSH, LH <5 mj/ml lub prawidłowe, E2<40 pg/ml • Przyczyny: najczęściej wrodzona niewydolność podwzgórzowo-przysadkowa, stres, wysiłek fizyczny, niedożywienie, zbyt mała masa ciała. • Postępowanie: • W pierwszym rzędzie wyeliminować niekorzystne czynniki • GnRH • hMH, FSH

6. Pierwotna niewydolność jajników: grupa III wg WHO • FSH >20mj/ml • Może występować w każdym wieku: • U młodych kobiet (30rż) najczęściej podłoże genetyczne. Ocena kariotypu. • U kobiet w wieku rozrodczym może mieć charakter przejściowy lub stały. • Przyczyny: idiopatyczna, autoimmunologiczna- zapalenie tarczycy, miastenia, samioistna trombocytopenia, goścowe zapalenie stawów, niewydolność nadnerczy, bielactwo, niedokrwistość hemolityczna.przebyte operacje, chemio- lub radioterapia, zakażenia, niedoczynność 17- hydroksylazy, hormonalna oporność jajników.

7. Pierwotna niewydolność jajników c.d. • Leczenie : E/P, u kobiet w pierwszym okresie z przedwczesnym wygasaniem jajników można uzyskać jajeczkowanie u około 20% kobiet. • Leczenie hMG jest nieskuteczne, może nasilić się proces autoimmunologiczny

8. Zaburzenia podwzgórzowo-przysadkowe: grupa II wg WHO • Nieregularne miesiączki lub ich brak, prawidłowe stężenie E2 i FSH, test P( +) • W większości przypadków dotyczy PCO i hiperthecosis jajników • W okło 77% przypadków hiperandrogenizm nie łączy się z hirsutyzmem. • DHAES. 2800 ng/ml i 17-hydroksyprogesteron >3 ng/ml - przerost nadnerczy • T>1.0 ng/ml oraz obraz jajników w USG jak w PCO - najprawdopodobniej androgenizm jajnikowy

9. Różnorodność objawów w PCO wg Balen i wsp. • Otyłość 38 - 50% T, A • Zaburzenia miesiączkowania LH • Niepłodność w 75% LH:FSH • Hiperandrogenizm w 48% Insulina na czczo • Bez objawów 20% PRL • SHBP

10. Redukcja masy ciała • Zmniejszenie stężenia E1 i LH • Zmniejszenie aktywności P 450C i obniżenie stężenia wolnego T

11. Metformina • Obniża stężenie insuliny i przywraca prawidłową steroidogenezę (następuje właściwa fosforylacja cytochromu P 450 C 17 alfa)