Mazowiecka Agencja Energetyczna cele i założenia funkcjonowania

1. Prezentacja projektu współinansowanego przez Komisję Europejską pn. „Mazowiecka Agencja Energetyczna” Program UE Inteligentna Energia dla Europy, umowa nr IEE/07/Agencies /715/S12.499466 Mazowiecka Agencja Energetycznacele i założenia funkcjonowania Opracował na zlecenie Zarządu Województwa Grzegorz WIŚNIEWSKIPrezes Zarządu Instytutu Energetyki Odnawialnej EC BREC IEO Warszawa 2009 Departament Strategii i Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego

2. Ramowy plan prezentacji • Otoczenie europejskie: Regionalne Agencje Energetyczne w UE – modele i wzorce działania (slajdy 3-6) • Tło regionalne: Energetyka na Mazowszu: stan obecny i potrzeby (slajdy 7-11) • Prezentacja założeń formalnych, merytorycznych i finansowych dzialania Mazowieckiej Agencji Energetycznej w ramach projektu/grantu Komisji Europejskiej (slajdy 12-18)

3. Model agencji energetycznych w UE karta Regionalnych Agencji Energetycznych z Cork, Irlandia ‘1988 • Promocja efektywności energetycznej i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest głównym elementem rozwoju zrównoważonego. Działania podejmowane przez lokalne i regionalne agencje energetyczne w tym obszarze przynoszą wiele korzyści, jak np.: • Powstrzymywanie negatywnych skutków globalnego ocieplenia • Promocja spójności społecznej i ekonomicznej • Wsparcie tworzenia i rozwoju MŚP i poprawa konkurencyjności regionów • Poprawa jakości i świadczenie usług energetycznych dla społeczności lokalnej • Pożądane zmiany w świadomości ekologicznej, energetycznej oraz w zachowaniu konsumentów energii (poprzez edukacje i szkolenia, itp.) Samorządowe (regionalne i lokalne) agencje energetyczne w krajach UE zakładane są od polowy lat 80-tych, po trzecim światowym kryzysie energetycznym. Obecnie w UE-27 funkcjonuje ok. 400 agencji energetycznych

4. Model agencji energetycznych w UE -2Klucze do sukcesu agencji wg Komisji Europejskiej • Dobrze zdefiniowany program działania agenci we wniosku grantowym do programu IEE = biznes plan +regionalny plan rozwoju energetyki odnawialnej i efektywności energetycznej • Zmotywowany zespół pracowników agenci i poparcie władz samorządowych • Dobra koordynacja pracy z władzami regionalnymi i lokalnymi partnerami • Bazowanie na dobrych praktykach z innych agencji i upowszechnianie dobrych własnych praktyk w regionie • Korzystanie z możliwości funkcjonowania regionalnej agencji w sieci 350 agencji w UE oraz finansowania nowych projektów realizowanych z innymi agencjami przez program Intelientna Energia dla Europy • Uczestnictwo w inicjatywach ManagEnergy Komisji Europejskiej: wymiana doświadczeń, konferencje i szkolenia, poszukiwanie partnerów i odpowiednich udanych studiów przypadków/doświadczeń do wdrożenia. Zdaniem Komisji Europejskiej i Agencji Wykonawczej EACI: „Agencje nie są prawdopodobnie jedynym rozwiązaniem regionalnych i lokalnych problemów energetycznych, ale prawdopodobnie najlepszym”, IEEA ‘2006

5. Partnerzy Komisji Europejskiej w promocji energetyki lokalnej i zrównoważonej środowiskowo wspierani przez programy UE- IEE • Mangenegy Reflection Group: http://www.managenergy.net/refgrp.html • Organizacje samorządowe pan-europejskie (CEMR, Energie Cite, EnR, FEDARENE, etc.) • Narodowe stowarzyszenia agencji energetycznych w ramach ManagEnergy http://www.managenergy.net/energyagencies.html • Narodowe agencje energetyczne: w Polsce: KAPE, Instytut Energetyki Odnawialnej (EC BREC IEO), Narodowa Agencja Poszanowania Energii http://managenergy.net/emap/poland.htm • Regionalne agencje energetyczne, w Polsce: Podkarpacka Agencja Energetyczna, Bałtycka Agencja Energetyczna, Małopolska Agencja Enerii i Środowiska, Kujawsko Pomorska Agencja Energetyczna, Podlaska Agencja Energetyczna oraz tworzone: Mazowiecka Agencja Energetyczna i w trakcie negocjacji: Warmińsko-Mazurska Agencja Energetyczna i Wielkopolska Agencja Energetyczna. • Lokalne agencje, centra odnawialnych źródeł energii, stowarzyszenia, etc

6. Obszary działalności agencji energetycznych w UE

7. Charakterystyka energetyczna Województwa Mazowieckiego Województwo Mazowieckie jest największym (poza Śląskiem), konsumentem energii elektrycznej, ale wywarza jej za mało w stosunku do potrzeb i w zdecydowanej większości z węgla. Zagęszczeniu linii przesyłowych wysokiego napięcia (skoncentrowana jest na obszarze metropolii warszawskiej) towarzyszy słabszy rozwój linii przesyłowych w północnej i wschodniej części regionu. Problemy z lokalnymi sieciami rozdzielczymi dotyczą 40% obszarów wiejskich, gdzie istnieje konieczność pilnej modernizacji 35-40 letnich sieci w celu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw do odbiorców końcowych. Energia elektryczna

8. Charakterystyka energetyczna Województwa Mazowieckiego System dystrybucji gazu ziemnego skupia się wokół Warszawy (70% systemu dystrybucyjnego w regionie). Sieci centralnego ogrzewania istnieją głównie na obszarach o wyższej gęstości zaludnienia. W Warszawie działa jeden z największych systemów c.o. w Europie. Zapewnia dostawy ciepła dla 90% mieszkańców Warszawy i nadal dostępne są rezerwy umożliwiające przyłączanie nowych użytkowników Systemy ciepłownicze

9. Charakterystyka energetyczna Województwa Mazowieckiego Mazowsze wdraża politykę efektywności energetycznej w mieszkalnictwie, ale nie jest liderem w Polsce, są też duże różnice w zużyciu ciepła pomiędzy różnymi obszarami województwa. Można to wyjaśnić przez dotychczas stosunkowo niskie ceny ciepła w województwie mazowieckim w porównaniu z resztą kraju, co skutkuje niższym zainteresowaniem stosowaniem rozwiązań z zakresu efektywności energetycznej Zużycie ciepła w mieszkalnictwie

10. Charakterystyka energetyczna Województwa Mazowieckiego 73 gminy (23%) zrealizowały działania w zakresie planowania energetycznego. Istniejące plany w sposób niejednorodny pokrywają region, większość z nich dotyczy jego centralnej i zachodniej części. Tylko niektóre z nich poprawnie ujmują zagadnienia związane z energetyką zrównoważoną. Zwłaszcza obszary wiejskie, które mają duże odnawialne zasoby energii na swoich obszarach, charakteryzują się słabym bezpieczeństwem dostaw energii, pokryte są w niewielkim stopniu planami energetycznymi. Stan lokalnego planowania energetycznego

11. Charakterystyka energetyczna Województwa Mazowieckiego Wg Instytutu Energetyki Odnawialnej, pomimo wielu różnorodnych odnawialnych zasobów energii inwestorzy raczej nie są zainteresowani Mazowszem (najniższy współczynnik działalności inwestycyjnej w Polsce). Tak więc pilną potrzebą Mazowsza są dodatkowe badania rynkowe dotyczące identyfikacji barier rozwojowych oraz promocja możliwości inwestycyjnych w regionie w zakresie energetyki zrównoważone Potrzeba wzmocnienia aktywności inwestorów w zakresie odnawialnych źródeł energii

12. Umocowanie prawne powołania MAE Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa mówi, że prowadzi on politykę rozwoju województwa, na którą składa się: „racjonalne korzystanie z zasobów przyrody oraz kształtowanie środowiska naturalnego, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju” (Art. 11 ust. 2 pkt 5)

13. Stan formalny w zakresie tworzenia Mazowieckiej Agencji Energetycznej • Na powstanie i 3-letni okres dzialania Agencji Województwo uzyskało dotację w wysokości 250 000 € z programu Inteligentna Energia dla Europy • Zarząd Województwa uzyskał zgodę Zgoda Sejmiku Województwa Mazowieckiego na utworzenie MAE w postaci spółki prawa handlowego o charakterze użyteczności publicznej i wkładzie Województwa w wysokości 1,5 mln zł. • Został nawiązany kontakt z innymi potencjalnymi udziałowcami spółki i uzyskano wstępne deklaracje z wielu samorządów lokalnych i miast, firm z obszaru energetyki i ochrony środowiska oraz ośrodków badawczych • Mazowiecka Agencja Energetyczna powstanie i dostanie finansowanie po spełnieniu zasadniczych wymogów formalnych: • Zgodnie z umową grantową MAE zostanie formalne zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym i znacznie funkcjonować (siedziba, pierwsi pracownicy) do końca kwietnia br. • Po zaakceptowaniu raportu z założenia MAE zostanie podpisany w czerwcu br) ostateczny aneks do umowy grantowej po spełnianiu wymagań postawionych przez Komisje Europejską: formalne ramy prawne (statut, struktura udziałów, wymogi rejestracyjne), odpowiedni kapitał założycielski oraz zapewnione zostaną warunki lokalowe i techniczne (jw. do końca kwietnia br.)

14. Cele powołania MAE – zaproponowane we wniosku o grant do Komisji Europejskiej • Przygotowanie kompleksowego programu energetyki regionalnej ze szczegółowymi programami wykonawczymi pozwalającymi na wprowadzanie dokumentów politycznych Województwa w życie oraz monitorowanie i koordynowanie wdrażania programu (obecnie Mazowsze posiada zatwierdzony program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii) . • Zwiększenie wykorzystywane zasobów odnawialnych źródeł energii (zwłaszcza na obszarach wiejskich) oraz poprawa efektywności energetycznej (zwłaszcza na obszarach miejskich), połączone z odpowiednim planowaniem energetycznym i praktycznym systemem informacyjnym dotyczącym możliwości inwestycyjnych co umożliwi polepszenie bezpieczeństwa energetycznego w regionie oraz realizację celów środowiskowych regionu • Poprawa spójności pomiędzy miejskim/przemysłowym rozwojem w regionie i ciągłym wzrostem bezpieczeństwa energetycznego oraz redukcją zależności energetycznej • Zmniejszenie wydatków regionu na import energii z zewnątrz: dochód uzyskany w sektorze energetyki powinien być wykorzystany w obrębie regionu oraz wspierać rozwój lokalny i regionalny. • Wspieranie nowego modelu energetyki, utrzymującego równowagę pomiędzy dużymi przedsiębiorstwami energetycznymi a lokalnymi niezależnymi producentami energii, jednakże kluczowa rola odgrywana powinna być przez lokalne MŚP. • Pozyskiwanie dla regionu środków z UE i partnerów na działania służące poprawie bezpieczeństwa energetycznego, rozwój nowych technologii oraz lokalnego przemysłu.

15. Najważniejsze pakiety robocze (zadania) w programie działania MAE zatwierdzonym do finansowania przez Komisję Europejską • Zarządzanie Agencją • Planowanie energetyczne • opracowanie regionalnego planu energetycznego • opracowanie systemu monitoringu zagadnień energetycznych w Województwie • stworzenie regionalnej sieć specjalistów ds. energetyki – współpraca z gminami • Działania w zakresie energetyki odnawialnej • promocja stosowania małych technologii odnawialnych źródeł energii w mieszkalnictwie i MŚP (bazy danych, warsztaty, forum internetowe, katalogi) • kampania na rzecz wprowadzenia biopaliw we flotach zamkniętych, np. komunikacji miejskiej • kampania na rzecz wykorzystania energii słonecznej na Mazowszu (przygotowanie broszur, kurs dla instalatorów, itp..) • promocja bioenergiii w rolnictwie: biogaz plus biomasa (broszury, wytyczne do projektowania i finansowania, kursy szkoleniowe w Niemczach…) • Działania w zakresie efektywności energetycznej • audyty energetyczne dla firm • opracowanie katalogu urządzeń energooszczędnych • wytyczne w zakresie efektywnego wykorzystania energii w mieszkalnictwie • Szkolenia i doradztwo • szklenia dla gminnych specjalistów ds. energetyki • poszukiwanie zewnętrznych źródeł finansowania i asystowanie inwestorom w zakresie energetyki zrównoważonej • tworzenie klastrów oraz transfer technologii w energetyce • Współpraca europejska • przygotowanie koncepcji projektów do UE (Bruksela) • organizacja międzynarodowej konferencji dla regionalnych agencji energetycznych • Upowszechnianie informacji na poziomie lokalnym i w UE (promocja Województwa dla inwestorów)

16. Przykładowa oferta usług komercyjnych MAE (dodatkowych w stosunku do działań wspieranych przez Komisję Europejską) • Przygotowywanie wniosków o dotacje do programów UE (IEE, FP7, RPO) • Pomoc w poszukiwaniu zewnętrznych źródeł finansowania i przygotowywanie wniosków kredytowych dla firm i samorządów • Opracowywanie lokalnych planów energetycznych dla gmin • Przeprowadzanie audytów energetycznych w budownictwie mieszkaniowym, obiektach publicznych • Organizacja dochodowych konferencji, seminariów i szkoleń • Transfer wiedzy naukowej i technologii z nauki do przemysłu, prace dla przemysłu • Sprzedaż baz danych, wydawnictw i opracowań nt. rynku energii na Mazowszu dla inwestorów

17. Założenia do części finansowej MAE Plan uzyskania przychodów z działalności do roku 2015 • Grant Komisji Europejskiej jako dofinansowanie działania MAE ok. 250 000 EUR czyli 1 075 tys. PLN raty: zaliczka w wysokości 323 tys. PLN – w 2009 roku (30%), kolejna zaliczka po 18 miesiącach 323 tys. PLN – 2010 (30%), oraz rozliczenie dotacji w 2012 roku – 430 tys. (40%). • Kapitał założycielski Spółki: ok. 3 000 000 PLN (300 udziałów po 10 000 PLN); • Usługi, w tym doradztwo: monitoring mazowieckiego rynku energetycznego, audyty energetyczne budynków publicznych, przygotowanie wniosków o dofinansowanie, itp. – ok. 2 000 000 PLN • Działalność rozwojowa: realizacja projektów badawczych/wdrożeniowych oraz organizacja międzynarodowych konferencji i sympozjów naukowych – ok. 3 000 000 PLN • Działalność szkoleniowa i wydawnicza w tym: organizacja szkoleń, warsztatów, konferencji, sprzedaż poradników, katalogów i raportów energetycznych: ok. 2 500 000 PLN.

18. Założenia do części finansowej MAE zakładane koszty działalności do roku 2012 r (2015) • Koszty realizacji zadań MAE zapisanych w kontrakcie z KomisjąEuropejską • Ramowe koszty działania MAE do 2015 r. • Koszty zatrudnienia personelu – 6 etatów (prezes, starszy specjalista ds. energetyki, 2 specjalistów, project manager, sekretarka/dyrektor biura) – 2 500 000 PLN • Koszty ew. podwykonawstwa związane z przygotowaniem, w tym szczegółową oceną potencjału energetycznego i biznesowego Mazowsza, współpracą międzynarodową oraz w zakresie analiz ekonomicznych i technologicznych – ok.. 250 000 PLN • Koszty podróży i delegacji (pracowników i beneficjentów)– ok. 400 000 PLN • Koszty administracyjne i koszty zarządu: ok.. 1 200 000 PLN • Koszty realizacji zleceń i projektów: ok.. 2 500 000 PLN

19. Przewidywane przychody i koszty dzialania MAE wstępne założenia (przepływy finansowe bieżące) Ozn.:KE – Komisja Europejska (wpływy na podstawie umowy grantowej

20. Przewidywane przychody i koszty dzialania MAE -wstępne założenia (przepływy finansowe narastająco ) Ozn.:KE – Komisja Europejska (wpływy na podstawie umowy grantowej)