Przygotowania do zamknięcia ZPORR

1. Przygotowania do zamknięcia ZPORR Ewa Wnukowska – Dyrektor Departamentu Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnego Warszawa, 15 kwietnia 2008 r.

2. Plan prezentacji Kontraktacja Przygotowania do zamknięcia Programu Płatności Monitoring Kontrola Kwestie problemowe

3. Kontraktacja 1 Cele: • Pełne wykorzystanie środków • 3% nadkontraktacja w Priorytetach I, II, III • Stan kontraktacji aktualizowany jest o oszczędności poprzetargowe, oszczędności powstałe w wyniku rozliczenia projektu, rozwiązane umowy • W przypadku pojawienia się wolnych środków możliwe jest, za zgodą IZ ZPORR, podpisanie nowych umów lub zwiększenie dofinansowania dla projektów, które nie zostały jeszcze rozliczone • Osiągnięcie założonych wskaźników • Zawieranie umów na projekty realizujące wskaźniki uznane za zagrożone (I półrocze 2007r.)

4. Kontraktacja 2 • Przeprowadzone zostaną realokacje środków pomiędzy działaniami w ramach Priorytetu w celu usankcjonowania faktycznego stanu kontraktacji w poszczególnych działaniach

5. Przygotowania do zamknięcia pomocy 1 • Główne zadania Instytucji Zarządzającej ZPORR: • Przygotowanie i przekazanie Instytucji Zarządzającej Podstawami Wsparcia Wspólnoty sprawozdania końcowego z realizacji ZPORR (w terminie 140 dni od daty zakończenia programu, czyli do 17.09.2009) • Przygotowanie i przekazanie Instytucji Płatniczej wniosku o wypłatę salda końcowego oraz deklaracji wydatków końcowych (dokładny termin zależeć będzie od terminów ustalonych przez Instytucję Płatniczą oraz Instytucję Audytową; celem jest umożliwienie złożenia przez państwo członkowskie wniosku o płatność końcową do KE w terminie do 31 lipca 2010). IZ ZPORR przewiduje złożenie wniosku do Instytucji Płatniczej o wypłatę salda końcowego na przełomie 2009 i 2010, najpóźniej w marcu 2010, co powinno z dużym marginesem bezpieczeństwa zapewnić spełnienie wymogów KE

6. Przygotowania do zamknięcia pomocy 2 • IZ ZPORR na bieżąco uzupełnia dane potrzebne do sporządzenia zestawienia wydatków beneficjentów, które będzie składane wraz z innymi dokumentami zamknięcia • IZ ZPORR przewiduje spotkanie z instytucjami zaangażowanymi we wdrażanie ZPORR celem omówieniai dalszego uporządkowania działań zmierzających do zamknięcia pomocy

7. Przygotowania do zamknięcia pomocy 3 • Monitorowanie potencjalnych zagrożeń w rozliczeniu poszczególnych działań (w związku z niskim poziomem płatności w niektórych działaniach), spotkania z instytucjami regionalnymi w celu udrożnienia przepływów finansowych • Monitorowanie kwestii związanych z aneksowaniem umów w zakresie wydłużania czasu realizacji projektów • Zbieranie i aktualizacja informacji o projektach rezerwowych, które mogą zastąpić projekty, w stosunku do których rozwiązano lub mogą zostać rozwiązane umowy o dofinansowanie projektu • Gromadzenie informacji o trudnościach w realizacji projektów o znacznej sumie dofinansowania

8. Płatności 1 Kwalifikowalność wydatków i składanie wniosków o płatność końcową – terminy • Składanie przez podmioty realizujące projekty wniosków o płatność końcową: zgodnie z umową o dofinansowanie ale nie później niż w ciągu 25 dni od 30.06.2008 r. (w uzasadnionych przypadkach za zgodą IZ ZPORR: w ciągu 25 dni od 31.12.2008, a dla projektów objętych pomocą publiczną w ciągu 25 dni od 30.04.2009).

9. Płatności 2 • Ostateczne terminy kwalifikowalności wydatków (31.12.2008, a w działaniach, w których występuje pomoc publiczna – 30.04.2009) wskazuje decyzja Komisji Europejskiej z dnia 13.07.2004, zatwierdzająca Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego • W praktyce jednak termin poniesienia wydatków przez beneficjentów ZPORR jest krótszy i wynika z wytycznych Instytucji Zarządzającej dotyczących składania wniosków o płatność

10. Płatności 3 • Z prognoz przedstawionych przez Instytucje Pośredniczące wynika, że wysokość wydatków poświadczonych przez nie do końca 2008 r. powinna przekroczyć 95 proc. całkowitej alokacji ZPORR

11. Monitoring • Sprawozdanie końcowe z realizacji działania od Instytucji Wdrażającej do Instytucji Pośredniczącej: 50 dni od daty zakończenia działania (czyli do 19.02.2009 dla działań 2.1, 2.2, 2.6 oraz do 19.06.2009 dla działań 2.3, 2.4, 2.5, 3.4) • Sprawozdanie z realizacji Programu w województwie od Instytucji Pośredniczącej do Instytucji Zarządzającej ZPORR: 75 dni od daty zakończenia programu (czyli do 14.07.2009) • Sprawozdanie końcowe z realizacji Programu od IZ ZPORR do IZ PWW: 140 dni od daty zakończenia programu (czyli do 17.09.2009)

12. Kontrola • W ramach przygotowania do zamknięcia Programu Instytucja Zarządzająca ZPORR: • sprawdzi, czy skorygowano wszystkie błędy i nieprawidłowości stwierdzone w wyniku: kontroli przeprowadzonych zgodnie z art. 4 rozporządzenia 438/2001; kontroli przeprowadzonych zgodnie z art. 10 rozporządzenia 438/2001; audytów przeprowadzonych przez inne instytucje krajowe, Komisję Europejską lub Europejski Trybunał Obrachunkowy • sporządzi oświadczenie dotyczące „zadowalającej poprawy” błędów i nieprawidłowości, które wystąpiły w trakcie wdrażania programu oraz oświadczenie dotyczące częstotliwości występowania błędów i nieprawidłowości

13. Kwestie problemowe 1 • Kontrola trwałości projektu Zgodnie z art. 30 rozporządzenia Rady 1260/1999 działanie zachowuje wkład jeśli w ciągu 5 lat od momentu wydania decyzji w sprawie finansowania operacji (podpisania umowy o dofinansowanie projektu) nie nastąpiła w projekcie znacząca modyfikacja (w Wytycznych IZ ZPORR w zakresie przeprowadzania wizyty monitorującej/kontrolnej mowa jest o tzw. trwałości projektu) – zatem kontrole trwałości należy prowadzić w okresie do 5 lat od daty podpisania umów o dofinansowanie projektów. Ponieważ daty podpisania umów o dofinansowanie były zróżnicowane, w przypadku poszczególnych projektów okresy w których możliwe jest przeprowadzenie kontroli trwałości tych projektów będą różniły się od siebie odpowiednio.

14. Kwestie problemowe 2 • Weryfikacja kwalifikowalności VAT • Należy podkreślić, iż termin przewidziany na kontrolę projektów w zakresie kwalifikowalności VAT jest niezależny od obowiązku kontroli trwałości projektu • Termin wyznaczony na kontrolę kwalifikowalności podatku VAT wynika z ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz. U. z 2005 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) – zgodnie z ww. ustawą „jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (…), może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego”

15. Kwestie problemowe 3 • Weryfikacja kwalifikowalności VAT Mając na uwadze, że: • VAT może stanowić wydatek kwalifikowalny, gdy został poniesiony „prawdziwie i definitywnie” • beneficjent zobowiązuje się do zwrotu zrefundowanej części poniesionego VAT w sytuacji, gdy zaistnieją przesłanki umożliwiające odzyskanie tego podatku • podatnicy VAT mają prawo do złożenia korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, w okresie 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego • instytucje są zobowiązane do weryfikacji kwalifikowalności podatku VAT w ramach poszczególnych projektów przez okres 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, a zatem do końca 2012 r.

16. Kwestie problemowe 4 • Postępowanie w przypadku projektów zawieszonychw związku z prowadzonym postępowaniem sądowym lub administracyjnym • W odniesieniu do każdego projektu będącego przedmiotem postępowania sądowego lub odwoławczego postępowania administracyjnego skutkującego zawieszeniem rozliczenia płatności dla tego projektu państwo członkowskie musi – przed terminem złożenia poświadczonej deklaracji wydatków końcowych, w tym końcowego wniosku o płatność oraz końcowego sprawozdania z wdrażania programu – podjąć decyzję, czy dany projekt powinien: • zostać wyłączony z programu i/lub zastąpiony innym projektem (np. rezerwowym). Należy powiadomić KE o takim wyłączeniu lub zamianie • lub • 2. pozostać w programie. Po złożeniu końcowej poświadczonej deklaracji wydatków w ramach programu operacyjnego taki projekt nie będzie mógł zostać zastąpiony innym.

17. Kwestie problemowe 5 • Maksymalne kwoty do wypłaty przez Komisję lub do odzyskania przez państwo członkowskie w odniesieniu do projektów zawieszonych stanowią dla tego państwa członkowskiego zaległe zobowiązanie aż do wydania prawomocnej decyzji przez właściwe organy krajowe. W związku z tym państwo członkowskie powinno na bieżąco informować Komisję o wyniku postępowania sądowego lub odwoławczego postępowania administracyjnego. • W zależności od wyniku postępowania sądowego wypłacane są dalsze kwoty, odzyskiwane są kwoty już wypłacone lub, w przypadku pozytywnie rozpatrzonego wniosku złożonego zgodnie z art. 5. ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1681/94 (tj. wniosku do KE o obciążenie Wspólnoty lub państwa członkowskiego kwotą, która nie może być odzyskana od beneficjenta w całości lub w części) potwierdzone zostają płatności już dokonane.

18. Kwestie problemowe 6 • Ponadto, jeżeli postępowanie sądowe lub odwoławcze postępowanie administracyjne skutkujące zawieszeniem dotyczy nieprawidłowości, których wartość przekracza stosowany w ich przypadku próg (4 tys. lub 10 tys. euro), należy zgłosić te przypadki zgodnie z Systemem informowania o nieprawidłowościach finansowych w wykorzystaniu funduszy strukturalnych i rozporządzeniem (WE) nr 1681/94, zmienionym rozporządzeniem (WE) nr 2035/2005.

19. Kwestie problemowe 7 • Archiwizacja dokumentów związanych z wdrażaniem ZPORR po 2008 roku • W każdej instytucji zgodnie z jej regulaminem • Ogólnie przyjęty termin to 31.12.2013 jednak może on zostać przedłużony – 3 lata od wypłacenia przez Komisję Europejską płatności salda końcowego

20. Departament Wdrażania Programów Rozwoju Regionalnegowww.zporr.gov.pl