1 / 18

ARDTEISTIMÉIREACHT EOLAÍOCHT TALMHAÍOCHTA

ARDTEISTIMÉIREACHT EOLAÍOCHT TALMHAÍOCHTA. Géineolaíocht - Réamhrá. Réamhrá. Géineolaíocht: staidéar oidhreacht. Maidir le talmhaíocht is é géieolaíocht gach rud.

caraf
Download Presentation

ARDTEISTIMÉIREACHT EOLAÍOCHT TALMHAÍOCHTA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. ARDTEISTIMÉIREACHT EOLAÍOCHT TALMHAÍOCHTA Géineolaíocht - Réamhrá

  2. Réamhrá Géineolaíocht: staidéar oidhreacht. Maidir le talmhaíocht is é géieolaíocht gach rud. Tá tuiscint géineolaíocht an-tábhachtach i gcomhair pórú stratéisele aon ainmhithe nó chun cinéal nua eorna, cruitheacht, prátaí etc a fhorbairt. Tagann an chuid is mo eolas atá againn ón obair a rinne manach Ostarach darbh ainm Gregor Mendel. Úsáid sé plandaí piseanna chun staidéar a dhéanamh ar conas a raibh na tréithe a thabhairt ó ghluain go gluain. Fásann plandaí piseanna go tapaí agus déanann siad féinphailniú.

  3. SainmhínitheGéiniteach • Géin:píosa den crómasóm a bhfiuligceannaisartréithsonrach. • Ailléil:cinéaldifriúil den géincéanna (e.g. géinigcomhairdathbláth-b’fhéidirailléilídifriúil, mar shamplaigcomhaircorcranóbán) • Lócas:suíomh an géinar an crómasóm. • Géinitíopa: an foireanniomlángéinte a bhfuilagorgánach. • GéinCheannasach:géinte a bhfuilcinntenuair a bhfuilsiadiláthair . • GéinChúlaitheach:géinte a bhfuilcinntenuair a bhfuilgéintecheannasach as láthair. • Feinitíopa: an éifeachtfisiceach de réir an géin.

  4. SainmhínitheGéiniteach • Sóchán:aonathrúistrúctúir an géin, is féidirbheith ó oidhrecht. • Crómasóimhomalógacha :péirecrómasóim le géintechomhionannaaguslócaisorthu. • Crosáil G1:crosáilidirdháionphórútuismitheoirí. • Polaplóideacht:tarlaíonnséicille le cóipeannaiolrach de crómasóim. • Heitrisigeach:géincheannasachamháinagusgéinchúlaitheachamháin do tréithamháin (e.g.Pp). • Homaisigeach:dhágéintecheannasachnódhágéintechúlaitheachdo tréithamháin(e.g.PP or pp).

  5. FadhbannaGéiniteach – Monaihibrid

  6. FadhbannaGéiniteach - Monaihibrid 2

  7. ComhcheannasnóCeannasNeamhiomlán Rinne Mendel staidéar ar tréithe a bhí soléir cheannasach nó soléir chúlaitheach. I gCeannas neamhiomlán, níl aon ailléil cheannasach agus tá na tréithe ag an sliocht “idirmheánach” nó “i lár báire”. Mar shampla, I Srubh Lao, nuair a bhfuail bláthanna dearg (PP) agus bláthanna bán (pp) crosphailnithe (crostoirchithe) , beidh bláthanna bán dearg ag an sliocht (Pp). Plandaí Heitrisigeach, atá crostoirchithe le heitrisigeach eile, beidh bláthanna dearg, bán dearg agus bán táirgthe.

  8. CéadDlí Mendel Sonraíonn Dlí an Leithscartha: Tarlaíonn ailléilí den géin i péire ach nuair a bhfuil gaiméite ( gnéaschille )táirgthe, téann na baill ó gach péire isteach i gaiméite éagsúla. Ciallaíonn sé seo go bhfuil aon ailléil amháin ó gach géin i gach gaiméit. Ag toirchiú, beidh dhá ailléilí ag an sliocht arís, ceann amháin ó gach tuismitheoir.

  9. DaraDlí Mendel Sonraíonn Dlí na Saorshórtála: Ag foirmiú gaiméit, tá deighilt péire amháin ailléile neamhspleách de deighilt gach uile ailléile. Sampla: Féach ar orgánach le dhá géinte e.g. AaBb, is féidir le gach aon de na A’s ceangail le aon de na B’s ag foirmiú gaiméit. Mar seo is féidir linn ceithre gaiméite a fháil: AB, Ab, aB agus ab.

  10. Gnéaschinneadh Sa duine, tá 23 péire (46) crómasóim i gach cill (seachas gaiméite). Tugtar uathshóim ar 44 dóibh, ciallaíonn sé seo go bhfuil said le fáil i fireannaigh and beaneannaigh. Tugtar X agus Y ar an beirt eile, agus socraíonn a láithreacht fireannach nó baineannach. Duine le XX í baineann, agus XY fireann.

  11. Gnéaschinneadh- 2 Tug faoi leith go bhfuil an Y crómasóm ar strae i chuid de na géinte ar an X crómasóm. S’iad samplaí ná dathamharc, fuiltéachtadh, agus forbairt matán. Deirtear go bhfuil na tréithe seo tréithe X-neasctha nó Gnéasneasctha.

  12. StaidéarGéiniteach le CuileTorthaí Úsáidtear c0uile torthaí nó Drosophila chun staidéar a dhéanamh ar géineolaíocht inniu. Tá cuile torthaí oiriúnach mar: Tá siad easca iad a fás. Atáirg siad foireann de sliocht nua i coicís amháin. Tá crómasóim móra acu. Níl ach ceithre chómasóim acu. Atáirg siad in uimhreacha móra.

More Related