660 likes | 906 Views
3 NOLU AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ DR.İZZET YILMAZ HEMŞİRE GÖNÜL TÜREYEN. ANNE SÜTÜNÜN ÖNEMİ VE EMZİRMENİN FAYDALARI. Anne Sütünün yararları Emzirmeye ne zaman başlanmalı K olostrum Etkili emzirme ve sonucu Sütün sağılması hangi durumlarda gerekli Süt sağma yöntemleri
E N D
3 NOLU AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ DR.İZZET YILMAZ HEMŞİRE GÖNÜL TÜREYEN
ANNE SÜTÜNÜN ÖNEMİ VE EMZİRMENİN FAYDALARI
Anne Sütünün yararları Emzirmeye ne zaman başlanmalı Kolostrum Etkili emzirme ve sonucu Sütün sağılması hangi durumlarda gerekli Süt sağma yöntemleri Yetersiz süt ve belirtileri Ek besinlere ne zaman başlanmalı
YENİ DOĞAN BEBEK İÇİN EN İDEAL BESİN NEDİR? Yeni doğan bebek için en ideal besin nedir?
ANNE SÜTÜ Enerji, protein, yağ, karbonhidrat ve diğerelzem besin öğeleriyle yeni doğanda büyüme ve gelişmeyi sağlayan karmaşık biyolojik bir sıvı ve içerdiği birçok biyoaktif enzim, hormon,büyüme etmeni ve bağışıklık öğelerini içeren yapısıyla eşsiz bir besindir.
Anne Sütü • Çocuğun anne sütü ile beslenmesinin sayısız yararları vardır. • Bu yararları şöyle sıralanabilir;
ANNE SÜTÜ NEDEN ÖNEMLİ ? • Anne İle Bebek Arasında Duygusal Bağ Kurulmasını Sağlar • İmmün Sistemi Geliştirir • Ekonomiktir • Kolay Hazmedilir • Annenin Meme Ve Over Kanseri Riskini Azaltır • Emen Bebeklerde IQ Daha Yüksektir • İshal Ve Solunum Yolu Hastalıklarından Korur • Fizyolojik Sarılığı Önler 101 NEDEN
Anne Sütünün Yararları - I • Bebeğin vücut ve ruh sağlığı için en uygun besindir. • Her zaman taze ve mikropsuzdur. • Daima hazırdır, ekonomiktir. • Bağışıklık öğelerini içerir ve hastalıklardan korur. • Hormonlar ve büyüme etmenleri içerir. • Çene ve diş gelişiminde rolü vardır. • Anne sütü alan bebeklerde enfeksiyonlar daha az görülür • Çocukluk ve yetişkinlik çağında görülen bazı kronik hastalıkların oluşma riskini azaltır .
Anne Sütünün Yararları - II • Anne sütü, bebeğin ilk aşısıdır . • Anne sütü, aşıların etkinliğini artırır. • Anne sütü, bebek için doğal sakinleştiricidir. • Emzirilen bebekler, anneleriyle yakın ten temasında oldukları için güven duyguları gelişmiştir. • Emzirme, anne ile bebek arasındaki duygusal bağı güçlendirir. • Anne sütü, bebeğin ruhsal, bedensel ve zekâ gelişimine yardımcı olur.
değeri olmayan A.S. ve besleyici Sadece Anne sütü Anne sütü almamış A.S. ve besin ek gıdalar sıvılar DEĞİŞİK ŞEKİLLERDE BESLENEN BEBEKLERDE DİARE RİSKİ Filipinler 0-2 aylık bebekler 17.3 13.3 3.2 1.0
Anne ve Sadece Anne sütü ve Sadece Sadece İnek sütleri Anne sütü İnek sütü çocuk maması çocuk maması DEĞİŞİK ŞEKİLLERDE BESLENEN BEBEKLERDE PNÖMONİDEN ÖLÜM RİSKİ Brezilya-( 8 gün- 12 aylık bebekler) 3.9 3.3 2.1 1.2 1.0
Emzirmenin Sosyoekonomik Faydaları • Ülkede sağlık harcamaları azalır Bebeğin hastalıklardan korunmasına bağlı olarak • Çalışanın iş günü kaybı azalır • Kardeşe ilgi gösterme zamanı artar • Ailenin ekonomisi düzelir: Mama maliyeti bir senelik 600-1000 YTL !!!
DUYGUSAL BÜTÜNLEŞME GELİŞME EMZİRMENİN PSİKOLOJİK YARARLARI ANNE VE ÇOCUK ARASINDA YAKIN SEVGİ DOLUİLİŞKİ SAĞLAR. ANNENİN DUYGUSAL AÇIDAN TATMİNİNİ SAĞLAR. BEBEK DAHA AZ AĞLAR. ANNE BEBEĞİNE DAHA SEVGİ DOLU DAVRANIR. BEBEĞİ TERK ETME VEYA HIRPALAMA OLASILIĞI DAHA DÜŞÜKTÜR. ANNE SÜTÜ İLE BESLENEN ÇOCUKLAR İLERİ YAŞLARDA ZEKA TESTLERİNDE DAHA BAŞARILI OLURLAR.
İlk emzirme doğumdan en kısa sürede yapılmalıdır. NSD. Bu süre ilk yarım saat , sezeryan gibi bir doğumdan sonra annenin kendini iyi hissettiği en kısa zamanda olmalıdır. Bu süre 4 saati geçmemelidir. Geçtiği taktirde memeler pompa ile sağılmaya başlanmalıdır. Süt gelmese bile emzirmeye başlanması süt salgılanmasını artıracaktır. • Emzirme süresi, bebek açlığını belli ettiği yani her ağzını açışta, arandığında emzirme yapılmalıdır. • DAHA ÇOK EMZİRME=DAHA ÇOK UYARI=DAHA ÇOK SÜT YAPIMI • Anne sütü ile beslenmede annenin bilmesi gereken en önemli nokta, bebeğini memeye nasıl yerleştireceğidir. Bebek memeye iyi yerleşmişse, meme uçları zedelenmez
Doğru Emzirme Tekniği • Anne ile bebek birbirine yakın, • Bebeğin çenesi annenin memesine değiyor, • Bebeğin ağzı büyük açılmış, dudağı dışa dönük, • Bebek, sadece meme ucunu değil kahverengi kısmı da içine alacak şekilde emiyor. • Anne ile bebek birbirinden uzakta, • Bebeğin çenesi annenin memesine değmiyor, • Bebeğin ağzı küçük açılmış, dudağı dışa dönük değil, • Bebek, sadece annenin memesinin ucunu emiyor. Doğru Yerleştirme Yanlış Yerleştirme
DOĞRU YANLIŞ
Doğru Emzirme Tekniği • Anne, eliyle kavradığı memeyi bebeğe vermeden önce bebeğin ağzını iyice açmasını sağlamak için meme ucunu bebeğin dudaklarına sürerek arama refleksini harekete geçirmeli, bebek ağzını açınca sadece meme ucunu değil kahverengi kısmı da içine alacak şekilde bebeğin ağzına vermelidir. Annenin meme ucunun çökük veya küçük olmasının emzirme üzerine olumsuz bir etkisi yoktur.
Bebek Nasıl Tutulmalı ? • Bebeğin başı ve vücudu düz bir hat üzerinde olmalı,
Bebek Nasıl Tutulmalı ? • Anne bebeğin vücudunu kendi vücuduna yakın tutmalı,
Memeye yerleştirme YANLIŞ DOĞRU
Bebek Nasıl Tutulmalı ? • Bebek yeni doğmuşsa sadece baş ve omuzlarından değil, poposundan da tutulmalı.
Anne sütü • Kolostrum • Doğumdan sonraki ilk birkaç günde üretilir. • Yüksek protein içerir. • Bağışıklığı sağlayan faktörler mevcuttur. • Bebeğin ilk pasif aşısıdır • Olgun süt • Doğumdan birkaç gün sonra üretilmeye başlar.
İlk 2–3 gün gelen süt kolostrumdur. • Daha sonra salgılanan süte göre protein, mineral ve vitaminlerden zengin, yağ ve karbonhidrattan fakirdir. Bağırsak hareketlerini uyarıcı etkisi vardır. Bu da bebeğin mekonyumunu (kakasını) kolayca çıkarmasını sağlar. Miktarı azdır. Bu yüzden bebek sık emmek ister.
Bebek emdikçe anne sütünün miktarı giderek artar ve yerini olgun süt alır. • Bu dönemde bebek her istediğinde emzirilmelidir ki hem kolostrumu alsın, hem de kendine yetecek miktarda olgun sütün gelmesini sağlasın. • İlk günlerde bebek sık emzirilmeli, anne bol sıvı almalı, istirahat etmeli, bu süreci olağan karşılamalı ve kendisini boş yere üzmemelidir.
VİTAMİN A’DAN ZENGİN BÜYÜME FAKTÖRLERİ ENFEKSİYONLARIN DAHA HAFİF GEÇİRİLMESİNİ SAĞLAR BARSAĞIN OLGUNLAŞMASINI İÇERİĞİ ÖNEMİ SAĞLAR GÖZ HASTALIKLARINDAN KORUR ANTİKORDAN ZENGİN ENFEKSİYON VE ALLERJİDEN KORUR AKYUVARLAR ENFEKSİYONDAN KORUR MUSHİL ETKİSİ MEKONYUMU TEMİZLER SARILIĞIN ÖNLENMESİNİ KOLAYLAŞTIRIR KOLOSTRUM
SON SÜT Protein Protein Protein BURADA FARK ETTİĞİNİZ DEĞİŞİKLİKLER NELERDİR? İLK SÜT (COLOSTRUM) ÖN SÜT Yağ Yağ Yağ Laktoz Laktoz Laktoz OLGUNLAŞMIŞ SÜT
18 PROLAKTİN Her emzirme sonrasında salgılanır. Bir sonraki emzirme için süt oluşturur Meme başından duygusal uyarı Kandaki prolaktin ·Gece daha fazla prolaktin salgılanır • Ovulasyonu baskılar
19 OKSİTOSİN Emzirmeden önce veya emzirme sırasında oluşur. Sütün oluşmasını sağlar. Meme başından duygusal uyarı Kandaki oksitosin Bebek emiyor Uterusun kasılmasını sağlar
Etkili emme sonucu • Meme başı sağlıklı görünümdedir. • Emzirme sonunda göğüs yumuşar. • Emzirme anne için rahat ve zevklidir. • Bebek memeyi kendisi bırakır. • Bebeğin sütü yutuşu duyulabilir veya görülebilir.
İyi Olmayan Yerleşmenin Sonuçları • Meme başında hasar ve ağrı • Sütün tam boşaltılamaması • Yetersiz süt kaynağı • Göğüslerde az süt yapımı Gerginlik Doymayan bebek Memeyi ret Düşük tartılı bebek
EMZİRME SIKLIĞI • Bebek her istediğinde emzirilmelidir.Bebek, her istedikçe sık sık emzirilirse, memenin tamamı boşaltılırsa süt gittikçe artar ve bebeği 6 ay sadece anne sütü ile beslemeye yetecek duruma gelir. Bebek, bir gün içerisinde (24 saat) ortalama 10-12 kez emzirilmelidir.Bu dönemde bebekler, hızlı bir büyüme ve gelişme sağladıkları için daha fazla besine ihtiyaç duyar. Emzirme sırasında anne memesinde kalma süresi en az 5 dakika olup bebek memeyi bırakana (meme boşalana) kadar (20 dakika) devam edilmelidir.
BEBEĞİN YETERLİ ANNE SÜTÜ ALMAMASININ NEDENLERİ Emzirme ile ilgili faktörler: *Geç başlama *Sık emzirmeme *Gece emzirmeme *Kısa emzirme *Memeye kötü yerleşme *Biberon,kuru emzik verme *Ek besinler verme
Anne;Psikolojik durum: *Öz güven azlığı *Kaygı,stres *Emzirmeden hoşlanmama *Bebeği kabullenememe *Yorgunluk
Anne;Fiziksel durum: • *Kontraseptik haplar,diüretikler • *Hamilelik • *Ağır malnütrisyon • *Alkol • *Sigara • *Plasenta parçası kanaması (nadir) • *Meme gelişiminde bozukluk (çok nadir) • Bebeğin durumu; • Hastalık • Anormallik
BEBEĞİN YETERLİ ANNE SÜTÜ ALAMAMASININ NEDENLERİ
Çocuğun yeterli ve dengeli beslendiğinin en iyi göstergesi büyümesinin izlenmesidir.
ÖZET OLARAK; • 0-1 yaş grubu bebeklerde yeterli ve dengeli beslenme önemlidir. Bebek ilk 6 ayda sadece anne sütü ile beslenmelidir. 6 aydan sonra emzirme sürdürülürken uygun ek besinlere başlanmalı ve emzirmeye 2 yaşına kadar devam edilmelidir. Ek besinlere başlarken dikkat edilmesi gereken kurallara uyulmalıdır.
ÖNERİLER DOĞUMDAN SONRAKİ İLK 1/2 - 1 SAAT İÇİNDE EMZİRMEYE BAŞLANMALIDIR İLK 6 AYDA SADECE ANNE SÜTÜ VERİLMELİDİR 6 AYDAN İTİBAREN EK BESİNLERE BAŞLANMALIDIR 2 YAŞINA KADAR EK BESİNLERLE BİRLİKTE EMZİRMEYE DEVAM EDİLMELİDİR
SÜTÜN SAĞILMASINI GEREKTİREN DURUMLAR NELERDİR? -Tıkanık memeyi rahatlatmak -Memede süt birikmesini önlemek -Bebeğin dolu memeyi almasını kolaylaştırmak -Bebek çökük meme ucundan emmeyi öğrenene kadar -DDA ve ememeyen bir bebeği beslemek için -Anne ya da bebek hasta ise -Çalışan bir annenin bebeğini beslemek için
MEMEDEN SÜT SAĞMA YÖNTEMLERİ • Oksitosin refleksinin uyarılması • Elle sağma • Pompa ile sağma • Enjektör pompası • Ilık şişe metodu EMZİREN HER ANNEYE SÜTÜNÜ NASIL SAĞACAĞI MUTLAKA ANLATILMALIDIR
OKSİTOSİN REFLEKSİ • Özgüven kazandırın • Kaygısını azaltın • Sessiz bir yer • Resmine bakma • Ilık bir şey içme • Memeleri ısıtma • Meme uçlarını uyarma • Memelere masaj veya hafif vurma • Sırt masajı
Anne sütünün elle sağılması • Elle boşaltma süt sağmak için en iyi yoldur. • Memeler yumuşak olduğunda elle sağmak daha kolaydır. • Her kadın sütünü kendisi boşaltmalıdır.
ENJEKTÖR POMPASI • Pistonu ters takılır • Meme ucu üzerine dayanır • Dışa doğru çekilir • Meme içe doğru uzar • Süt akmaya başlar • Tekrarlayarak süt sağılır • Çok uygun, ucuz ve pratik bir yöntemdir
Sağılan Anne Sütü • ODA ISISINDA 8 SAAT • BUZDOLABINDA 72 SAAT • DERİN DONDURUCUDA 3-6 AY SAKLANABİLİR
ANNELERİN BEBEĞİ BİBERONLA BESLEMEYE BAŞLAMALARININ VEYA EMZİRMEYİ KESMELERİNİN EN SIK NEDENLERİNDEN BİRİ SÜTLERİNİN YETERLİ OLMADIĞINI DÜŞÜNMELERİDİR.