ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP

1. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP

2. PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACOWNIKA (art. 211 K.P.) znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym, wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych, dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy, stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem , poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich, niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie, współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 1

3. PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRACODAWCY (art. 207 K.P.) Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany: • organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, • zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń, • zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy, • zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy. Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 2

4. PODSTAWOWE OBOWIĄZKI OSÓB KIERUJĄCYCH PRACOWNIKAMI (art. 212 K.P.) • organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, • dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem, • organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy, • dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem, • egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, • zapewniać wykonanie zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 3

5. ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ ORAZ ODZIEŻ I OBUWIE ROBOCZE Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami. Pracodawca jest obowiązany dostarczać pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które spełniają wymagania dotyczące oceny zgodności określone w odrębnych przepisach. Art. 2376. Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach: jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracodawca może ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 3

6. ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ ORAZ ODZIEŻ I OBUWIE ROBOCZE Pracownikowi używającemu własnej odzieży i obuwia roboczego, pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny art.2377.Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze stanowią własność pracodawcy. Pracodawca ustala rodzaj środków ochrony indywidualnej, obuwia i odzieży roboczej.Pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy art.2379. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 5

7. OBOWIĄZKI KIEROWY WÓZKA Do obowiązków kierowcy należy:- Codziennie przed rozpoczęciem pracy sprawdzenie prawidłowości działania układu kierowniczego, hamulcowego i napędowego, mechanizmów podnoszenia, osprzętu oraz sprawności oświetlenia i sygnalizacji, przyrządów pomiarowo kontrolnych a także elementów i urządzeń zabezpieczających kierowcę i osoby uczestniczące w czynnościach transportowanych- Dbanie o należyty stan techniczny wózka, przestrzeganie instrukcji obsługi wózka i jego osprzętu- Przestrzeganie przepisów i zasad ruchu drogowego- Znajomość i przestrzeganie obowiązujących w zakładzie przepisów bhp i przeciwpożarowych, a w szczególności odnoszących się do prac transportowych- Każdorazowo przed rozpoczęciem prac związanych z transportem materiałów niebezpiecznych lub prac w pomieszczeniach zagrożonych pożarem, przekazanie wózka do zaplecza technicznego w celu dokładnego sprawdzenia jego stanu technicznego- Zgłaszanie przełożonym zauważonych zagrożeń bezpieczeństwa pracy ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 6

8. OBOWIĄZKI KIEROWY WÓZKA Ze względów bezpieczeństwa kierowcy nie wolno: - Przewozić osób na wózkach lub przyczepach bądź podnosić na wózkach podnośnikowych, jeżeli nie są one do tego celu dostosowane przez producenta, Obciążać wózków ponad fabrycznie określoną przez producenta nośność, Wjeżdżać wózkiem na drogi i place o nieodpowiedniej nawierzchni lub pochyleniu, albo o szerokości wózka, Wjeżdżać na pomosty, stropy, podłogi itp. o nie oznaczonej nośności (dopuszczalnym obciążeniu) bądź o nośności niższej od masy całkowitej wózka (z ładunkiem i kierowcą), Wjeżdżać do pomieszczeń produkcyjnych (lub innych, w których pracują ludzie) wózkami napędzanymi silnikami spalinowymi z zapłonem iskrowym, zasilanych etyliną, Pozostawiać podczas przerw w pracy w pomieszczeniach produkcyjnych czynnych silników z zapłonem samoczynnym, Wjeżdżać do pomieszczeń, w których mogą się znajdować palne gazy, pary lub pyły, wózkiem który nie jest przez producenta dostosowany do pracy w takich pomieszczeniach, ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 7

9. OBOWIĄZKI KIEROWY WÓZKA • Gasić wózka wodą w razie pożaru (napięcie baterii 80 V!), • Palić papierosów lub używać otwartego ognia w pomieszczeniach, w których ładuje się baterie akumulatorów, • Eksploatować wózka, jeżeli ciśnienie w ogumieniu jest niższe od podanego w instrukcji albo jeżeli bateria została nadmiernie rozładowana, • Wykonywać ostrych zakrętów na pochyłościach jezdni, • Zdejmowania i zakładania kół napompowanych, • Napełniać lub uzupełniać elektrolitem ogniw baterii trakcyjnych bez zastosowania środków ochrony indywidualnej, • Pokonywać wzniesień o pochyleniu jezdni większym niż określa producent dla danego typu wózka, • nie wolno eksploatować wózka na oblodzonej powierzchni, • nie wolno kierować wózkiem w stanie nietrzeźwym, • nie wolno powierzać prowadzenia wózka osobom nie mającym uprawnień do jego obsługi, • nie wolno używać wózków do robót niezgodnych z instrukcją obsługi. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 8

10. OBOWIĄZKI KIEROWY WÓZKA • ZAPAMIĘTAJ: • w czasie postoju widły muszą być • opuszczone na ziemię (posadzkę), • b) w czasie jazdy ładunek uniesiony jest • 30 cm ponad terenem, • c) na wzniesienia należy wjeżdżać • przodem, kąt określa producent • wózków, • d) ze wzniesienia należy zjeżdżać tyłem, • kąt określa producent wózków, • e) gdy ładunek zasłania widoczność • należy jechać tyłem, • f) szerokość otworu drzwiowego musi • pozwalać na swobodny przejazd • wózka z ładunkiem ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 9

11. ZASADY BEZPIECZESTWA PRACY WÓZKIEM PODNOŚNIKOWYM Ogólne zasady bezpieczeństwa pracy wózkiem podnośnikowym: - Operator powinien się tak usytuować na swym miejscu na wózku aby mógł widzieć trasę jazdy, a jeżeli wysokość ładunku ogranicza widoczność trasy, powinien jechać tyłem, • Nie wolno nigdy kontynuować jazdy na „ślepo”, • Nie wolno gwałtownie skręcać ani gwałtowanie hamować, • Przed podniesieniem ładunku operator musi określić jego masę (ciężar) i wzrokowo określić środek ciężkości, • Nie wolno podnosić ładunków niezgodnie z wykresem udźwigu wózka, • W czasie pracy wózkiem, na wózku poza operatorem nie wolno nikomu pozostawać, • Nie wolno pozostawiać wózka z podniesionymi widłami, • Przy zjeździe z rampy lub innej pochyłości należy jechać tyłem, • Zabrania się stertowania ładunków na pochyłościach, • Przebywanie osób w obrębie podnoszenia ładunków i operowania wózkiem jest zabronione, • Podczas jazdy operator powinien trzymać nogi na podeście i nie wystawiać ich poza obrys wózka, • Operator ma obowiązek odmówienia transportu niedostatecznie opakowanych lub przekraczających udźwig wózka, ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 10

12. ZASADY BEZPIECZESTWA PRACY WÓZKIEM PODNOŚNIKOWYM • W czasie jazdy widły powinny być uniesione około 300 mm ponad powierzchnię jezdni, a mechanizm podnoszenia wychylony maksymalnie do tyłu, • Nie wolno dokonywać jakichkolwiek napraw lub regulacji mechanizmów wózka podczas jego pracy, • W czasie jazdy nie wolno podnosić ani opuszczać wideł oraz przechylać mechanizmu podnoszenia. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 11

13. ZASADY BHP – WÓZKI Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM AKUMULATOROWYM Zasady bezpieczeństwa pracy w odniesieniu do wózków z napędem elektrycznym akumulatorowym: - Przełączanie na jazdę w tył, na jazdę w przód i na położenie zerowe, należy wykonywać w czasie postoju wózka, • W czasie postoju lub parkowania należy zaciągnąć ręczny hamulec wyjąć kluczyk ze stacyjki i wyłączyć wyłącznik awaryjny, • W czasie przeglądów i smarowania należy wyłączyć wyłącznik awaryjny, gdyż praca pod napięciem jest niedopuszczalna, • W przypadku „sklejenia” się styków styczników wyłączyć wyłącznik awaryjny, zatrzymać wózek i usunąć usterkę, • Nie wolno dopuścić do uszkodzenia przewodów elektrycznych gdyż może to być przyczyną zwarcia lub zapalenia się instalacji, • Przed rozpoczęciem doładowywania baterii należy podnieść pokrywę nadwozia z siedzeniem i powyjmować korki z otworów odpowietrzających, • Do oświetlenia pomieszczeń, w których ładuje się baterie akumulatorowe może być stosowane oświetlenie elektryczne, tylko wykonane ściśle według odpowiednich norm, • Palenie papierosów i używanie otwartego ognia w tych pomieszczeniach jest niedopuszczalne, ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 12

14. ZASADY BHP – WÓZKI Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM AKUMULATOROWYM Do niebezpiecznych prac związanych z eksploatacją wózków jezdniowych z napędem elektrycznym akumulatorowym należy przygotowanie elektrolitu i napełnianie nim ogniw baterii. Elektrolit przygotowany jest w odpowiednich proporcjach z wody destylowanej, kwasu siarkowego (H2S04). Kwas ten jest substancją niebezpieczną o właściwościach żrących i w kontakcie z ciałem ludzkim wywołuje groźne oparzenia chemiczne. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 13

15. BEZPIECZEŃSTWO PRZY EKSPLOATACJI UKŁADÓW HYDRAULICZNYCH W eksploatacji układów hydraulicznych powinny być przestrzegane następujące zasady: - do napełniania układów i uzupełnienia ubytków należy stosować gatunek cieczy roboczej wskazany przez wytwórcę wózka (nie wolno także mieszać gatunków!), • przestrzegać terminów wymiany cieczy roboczej podawanych przez wytwórcę wózka, • przeglądy i konserwację układu wykonywać w terminach i zakresach podanych w dokumentacji techniczno – ruchowej. Szczelność układu hydraulicznego powinna być taka, aby przy nominalnym obciążeniu i pionowo ustawionym maszcie, samoczynne obniżenie tłoczyska cylindra hydraulicznego nie przekroczyło 100 mm przy ładunku uniesionym na około 1,5 m – w czasie 60 min. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 14

16. BEZPIECZNA EKSPLOATACJA BATERII AKUMULATOROWEJ TRAKCYJNEJ Eksploatacja baterii akumulatorowej trakcyjnej: • przestrzegać pełnego ładowania baterii, • sprawdzać co dwa tygodnie w lecie i co cztery w zimie poziom elektrolitu w ogniwach, • rozładowaną baterię niezwłocznie poddać ładowaniu, • nie rozładowywać baterii poniżej dolnej granicy (poniżej 1,8 V na pojedynczych ogniwach), • baterię czasowo wyłączoną z eksploatacji (postój wózka) należy co 4 do 6 tygodni doładować i oczyścić, • utrzymywać baterię w czystości i co najmniej raz w miesiącu natłuszczać zaciski wazeliną i sprawdzać czy są należycie dociśnięte. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 15

17. PRZEWÓZ MATERIAŁÓW NIEBEZPIECZNYCH Do materiałów niebezpiecznych zalicza się substancje: • trujące, żrące, silnie utleniające, • zakaźne, • podtrzymujące palenie, zapalne, wybuchowe, • promieniotwórcze, • nadtlenki organiczne, Do niebezpiecznych ładunków należą także butle z gazami. Pracownicy zatrudniani do transportu materiałów niebezpiecznych, łącznie z kierowcą wózka, muszą każdorazowo przejść specjalny instruktaż, podczas którego powinny być szczegółowo omówione: • właściwości materiału i rodzaje zagrożeń jakie materiał ten może spowodować, • sposoby udzielania pierwszej pomocy osobom, które uległy wypadkowi przy transporcie danego rodzaju materiałów, ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 16

18. PRZEWÓZ MATERIAŁÓW NIEBEZPIECZNYCH • inne zagrożenia jakie transportowane materiały mogą spowodować (pożar, wybuch, itp.), i jakie działania należy wówczas podjąć, • bezpieczne metody i sposoby transportu danego rodzaju materiału. Wózki jezdniowe napędzane mogą być użyte do przewodu ładunków niebezpiecznych tylko po spełnieniu co najmniej następujących warunków: • wózek zostanie odpowiednio dostosowany i wyposażony według wymagań norm i przepisów, • wózek zostanie odpowiednio oznakowany, • osoby zatrudnione przy przewozie łącznie z kierowcą zostaną specjalnie przeszkolone i wyposażone w odpowiednią odzież i sprzęt ochronny, • kierowanie przewozem zostanie powierzone pracownikowi posiadającemu ku temu kwalifikacje. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 17

19. PRZEWÓZ MATERIAŁÓW NIEBEZPIECZNYCH Przy transporcie butli z gazami należy: • chronić je przed nagrzaniem powyżej +35oC, • nie dopuszczać do rzucania, przewracania, uderzania, • przestrzegać aby na czas transportu zawory butli były zabezpieczone oryginalnymi kołpakami, • zabezpieczyć przed przemieszczaniem się butli w czasie jazdy, przez stosowanie specjalnych podkładów z wycięciami dopasowanymi do średnic butli, • tak ułożyć butle na wózku by nie wystawały poza jego obrys i aby kołpaki były skierowane w jedną stronę, • na jednym wózku przewozić tylko butle zawierające ten sam rodzaj gazu! ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 18

20. WJAZD DO POMIESZCZEŃ Wjeżdżając do budynków i pomieszczeń, a zwłaszcza do wnętrza wagonów kolejowych, pojazdów samochodowych kierowca powinien: • Zwracać uwagę na tablice informujące o dopuszczalnym obciążeniu podłóg i stropów, • Upewnić się, czy ciężar i gabaryty wózka wraz z ładunkiem nie przekraczają dopuszczalnego obciążenia tych środków transportu i umożliwiają bezpieczny wjazd, • Uzgodnić sposób (kolejność) załadunku towaru, o ile jest to wskazane lub pożądane przez odbiorcę. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 19

21. WJAZD DO POMIESZCZEŃ PAMIĘTAJ! Po rampach i pomostach nie wolno poruszać się z szybkością większą niż 5 km/godz. Nie należy wjeżdżać do pomieszczeń, gdzie pracują ludzie, wózkami z silnikami zasilanymi etyliną. Nie wolno wjeżdżać wózkiem do windy, jeżeli nie jest do tego przystosowana. Nie wolno gwałtownie skręcać lub hamować ponieważ grozi to zsunięciem się przewożonego ładunku i jego uszkodzeniem, a nawet wywróceniem się wózka. Nie wolno układać ładunków na pochyłościach. Nie wolno pozostawiać wózka ani z podniesionym ładunkiem, ani z podniesionymi widłami. Zarówno kierowca, jak i osoby współuczestniczące w czynnościach transportowych powinny używać odpowiednich, w zależności od potrzeb, ochron indywidualnych. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 20

22. PRZEPISY PRZYDATNE KIEROWCY • Zawsze należy stosować się do przepisów ruchu obowiązującego w zakładzie, • Należy pamiętać, że wózek widłowy jest kierowany kołami tylnymi i podczas skręcania tył wózka „zachodzi” tzn. skręca po większym łuku niż przód. Operator musi mieć świadomość tego „zachodzenia” i zawsze upewniać się czy przy skręcaniu ma z tyłu wystarczająco dużo miejsca, • Jeżeli wózek zacznie się przewracać, nie usiłuj wyskoczyć z przewracającego się wózka – trzymaj się mocno kierownicy, zaprzyj nogami o podłogę, a plecami o oparcie fotela, • Unikaj przewożenia ładunków niestabilnych (nieforemnych), które podczas jazdy mogą spaść z wideł i spowodować wypadek. Taki towar należy włożyć do kontenera, opakować lub w ostateczności przymocować do wideł, • Nie dopuszczaj aby ktokolwiek znajdował się pod unoszonym ładunkiem lub zbyt blisko wideł, • Nigdy nie należy przekładać rąk lub nóg przez maszt (np. w celu poprawienia ładunku) i nie opierać ich o maszt, a zwłaszcza o łańcuchy nośne masztu, ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 21

23. WYMIANA BEZPIECZNIKA WYMIANA BEZPIECZNIKA Zadaniem bezpiecznika jest rozłączenie obwodu w przypadku przepływu zbyt dużego prądu. Z tego względu bezpieczniki włączane są do obwodu szeregowo. • Bezpieczniki: • cylindryczne, b) płytkowy, 1 – element topikowy, 2 – korpus (izolator), 3 – metalowe kapsułki, 4 – płytki ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 22

24. WYMIANA BEZPIECZNIKA Nowy bezpiecznik (w miejsce przepalonego) można założyć dopiero po ustaleniu przyczyny przepalenia poprzedniego i po naprawie obwodu (w przypadku zwarcia) lub po usunięciu przyczyn przeciążenia odbiornika. Przed założeniem nowego bezpiecznika należy się upewnić, czy wartość jego prądu znamionowego jest zgodna z instrukcją obsługi. Zakładanie nowego bezpiecznika nie może odbywać się pod napięciem!! ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 23

25. ZAŁADUNEK I ROZŁADUNEK WÓZKA Na rysunku zostały uwidocznione miejsca dla łańcuchów (lin) dla podwieszania podnośnika widłowego przy załadunkowo – rozładunkowych operacjach, związanych z jego transportowaniem • 1 – belka masztu nieruchomego • 2 – belka • 3 – pierścień ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 24

26. ZAŁADUNEK I ROZŁADUNEK WÓZKA Podczas przewożenia wózka na środkach transportowych na dalsze odległości należy przestrzegać następujących zasad: • podnieść wózek (lub wjechać nim) ustawić go na środku transportowanym • zaciągnąć hamulec ręczny, • odłączyć akumulator, • pod koła podłożyć kliny zabezpieczające przed przemieszczaniem wózka w czasie jazdy środkiem transportowym, • zamocować wózek do podwozia pojazdu, • zabezpieczyć wózek przed dostępem osób niepowołanych. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 25

27. OPTYMALNA TEMPERATURA PRACY WÓZKA Wskaźnik temperatury cieczy w układzie chłodzenia pozwala na ocenę stopnia nagrzewania się silnika spalinowego, Silnik najlepiej pracuje w zakresie temperatur 80÷90oC. Jeżeli podczas pracy temperatura utrzymuje się poniżej 80oC, chłodnicę należy częściowo zastawić zasłoną. Niektóre wózki są wyposażone fabrycznie w takie zasłony – rolety, co umożliwia łatwą regulację temperatury silnika w niskich temperaturach. Przekroczenie temperatury 95oCoznacza przeciążenie silnika albo usterki w układzie chłodzenia. Jeżeli zmniejszenie intensywności pracy nie pomaga należy zatrzymać silnik, po czym sprawdzić ilość płynu w chłodnicy i szczelność połączeń układu oraz naciąg paska klinowego. Szybki wzrost temperatury do 100oCoznacza awarię (zerwanie paska klinowego wentylatora, wyciek płynu z chłodnicy lub uszkodzenie termostatu). Należy niezwłocznie zatrzymać silnik, po czym ustalić przyczynę awarii. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 26

28. WÓZKI ,,PRZECIWWYBUCHOWE” Wózki „przeciwwybuchowe” W pomieszczeniach, gdzie mogą znajdować się palne gazy, pary lub pyły, dopuszczalne jest stosowanie jedynie wózków w wykonaniu tzw. przeciwwybuchowym, czyli specjalnie dostosowanych (i oznakowanych) przed producenta do pracy w warunkach zagrożenia pożarem lub wybuchem. Eksploatacja takich wózków oraz transport materiałów niebezpiecznych „obłożone” są specjalnymi rygorami, dotyczącymi zarówno stanu technicznego wózka, jak i obowiązków kierowcy oraz osoby nadzorującej transport. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 27

29. ORGANIZACJA RUCHU NA DROGACH WEWNĄTRZZAKŁADOWYCH Organizacja ruchu na drogach wewnątrzzakładowych w szczególności polega na: • podziale dróg na drogi główne i podporządkowane, • ustaleniu dróg jedno-i dwukierunkowych, • zakazie ruchu określonych pojazdów na niektórych drogach lub na odcinkach dróg, • ustaleniu odcinków dróg, na których nie wolno wyprzedzać, zatrzymywać lub parkować pojazdów, • ustaleniu dopuszczalnych prędkości jazdy pojazdów na poszczególnych odcinkach dróg bądź na całej sieci dróg wewnątrzzakładowych, • ustaleniu innych szczegółowych zasad odnoszących się do sposobu korzystania z dróg a wynikających z lokalnych potrzeb, • wyposażeniu całej sieci dróg wewnętrznych w znaki i sygnały drogowe. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 28

30. ORGANIZACJA RUCHU NA DROGACH WEWNĄTRZZAKŁADOWYCH Stosowane są następujące rodzaje znaków drogowych i sygnałów: • znaki pionowe w postaci tarcz lub tablic z napisami lub symbolami • znaki poziome w postaci linii i symboli umieszczonych na nawierzchni drogi • sygnały świetlne nadawane przez urządzenia umieszczone na drodze • sygnały nadawane przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli • sygnały dźwiękowe umieszczone na drodze. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 29

31. URZĄDZENIA ZABEZPIECZAJĄCE STOSOWANE W WÓZKACH Urządzenia zabezpieczające w układach hydraulicznych: • zawór bezpieczeństwa (przeciążeniowy) • zawory dławiące (przelewowe) na cylindrach, będące hamulcami opadania i wychyłu w układach elektrycznych • bezpieczniki topikowe, zabezpieczające przed przeciążeniami i zwarciami • urządzenie uniemożliwiające gwałtowne ruszanie z miejsca (pedał gazu) • wyłącznik awaryjny głównego zasilania • samoczynne wyłączanie obwodu silników jazdy w czasie hamowania • stacyjka uniemożliwiająca uruchamianie wózka przez osoby postronne zabezpieczenia konstrukcyjno – mechaniczne • dach ochronny (obowiązkowo dla wózków podnośnikowych o wysokości podnoszenia powyżej 1800 mm) • krata na płycie czołowej wózka podnośnikowego ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 30

32. URZĄDZENIA SYGNALIZUJĄCE, OSTRZEGAWCZE I KONTROLNE Urządzenia sygnalizujące, ostrzegawcze i kontrolne: urządzenia sygnalizujące i ostrzegawcze: • sygnał dźwiękowy • wskaźnik położenia koła kierującego w wózkach 3-kołowych • wskaźnik stopnia naładowania baterii • elektroniczny wskaźnik masy podnoszonego ładunku w wózkach podnośnikowych urządzenia kontrolne (wózki z silnikami spalinowymi) • wskaźnik ciśnienia oleju • wskaźnik temperatury cieczy w układzie chłodzenia • wskaźnik ładowania akumulatora • wskaźnik ilości paliwa w zbiorniku ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 31

33. OŚWIETLENIE WÓZKA Oświetlenie wózka • światła hamowania „stop” • światła pozycyjne • światła mijania • światła drogowe • Kierunkowskazy Wymienione wyżej urządzenia oraz oświetlenia, w które wyposażony jest wózek, ze względu na znaczenie dla bezpieczeństwa pracy muszą być zawsze kompletne i sprawne, za co odpowiedzialny jest kierowca wózka. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 32

34. OCHRONA P.POŻ. RZYCZYNY POWSTAWANIA POŻARÓW • wady, uszkodzenia i niewłaściwe użytkowanie instalacji elektrycznych • samozopłoa • nieostrożność przy pracach spawalniczych • łuk elektryczny • brak urządzeń piorunochronnych na budynkach • uszkodzone lub niedrożne instalacje kominowe • niewłaściwe używanie urządzeń grzejnych i inne. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 33

35. OCHRONA P.POŻ. ZASADY DOBORU SPRZĘTU • do gaszenia pożarów grupy A (pożary ciał stałych – drewno, papier, tkaniny itp. ) – stosuje się gaśnice płynowe lub pianowe • do gaszenia pożarów grupy B (pożary cieczy i substancji topiących się jak benzyny, alkohole, olej, tłuszcze, lakiery, lepik itp.) – stosuje się gaśnice płynowe, pianowe, proszkowe oraz śniegowe. • do gaszenia pożarów grupy C (pożary gazów palnych, jak: propan, acetylen, gaz ziemny itp.) – stosuje się zamiennie gaśnice proszkowe lub śniegowe • do gaszenia pożarów grupy D (pożary metali lekkich, jak: magnez, sód, potas, lit) – stosuje się gaśnice proszkowe. Każdy pracownik powinien umieć posługiwać się podręcznym sprzętem przeciwpożarowym, do którego zalicza się: • skrzynki z piaskiem, łopaty • hydronetki, beczki z wodą, wiadra • koce gaśnicze z tkaniny szklanej • gaśnice • szafki hydrantow ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 34

36. OCHRONA P.POŻ. W razie zauważenia pożaru pracownik obowiązany jest: • zaalarmować osoby znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie i wezwać straż pożarną • przystąpić do gaszenia pożaru używając podręcznego sprzętu gaśniczego znajdującego się w danym pomieszczeniu lub w pobliżu Należy pamiętać: • w pierwszej kolejności należy ratować ludzi • należy wyłączyć dopływ prądu do pomieszczeń objętych pożarem • nie wolno gasić wodą instalacji i urządzeń elektrycznych będących pod napięciem, lecz używać do tego odpowiednich gaśnic • z miejsc zagrożonych pożarem należy usunąć butle ze sprężonymi gazami, naczynia z płynami palnymi i smarami oraz inne materiały palne • nie należy otwierać bez koniecznej potrzeby okien i drzwi w pomieszczeniach objętych pożarem, gdyż dopływ powietrza sprzyja rozprzestrzenianiu się pożaru ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 35

37. OCHRONA P.POŻ. W razie pożaru kierowca powinien: • zatrzymać wózek • wyjąć wtyczkę z głównego gniazda baterii akumulatorów, a w wózku z napędem spalinowym wyłączyć stacyjkę i zamknąć dopływ paliwa • przystąpić do gaszenia pożaru, używając gaśnic śniegowych albo proszkowych, a w przypadku wózków z napędem spalinowym można również stosować gaśnice pianowe. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 36

38. OCHRONA P.POŻ. ZASADY ROZMIESZCZANIA SPRZĘTU Gaśnice w obiektach powinny być rozmieszczone • w miejscach łatwo dostępnych i widocznych, w szczególności: • przy wejściach do budynków • na klatkach schodowych • na korytarzach • przy wejściach z pomieszczeń na zewnątrz • w miejscach nienarażonych na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła (piece, grzejniki) • w obiektach wielokondygnacyjnych – w tych samych miejscach na każdej kondygnacji, jeżeli pozwalają na to istniejące warunki Przy rozmieszczeniu gaśnic powinny być spełnione następujące warunku • odległość z każdego miejsca w obiekcie, w którym może przebywać człowiek, do najbliższej gaśnicy nie powinna być większa niż 30 m • do gaśnic powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 37

39. UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY OGÓLNE ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY • ocena zdarzenia, podjęcie działania • jak najszybsze usunięcie czynnika działającego na poszkodowanego • ocena zaistniałego zagrożenia dla życia poszkodowanego • sprawdzenie tętna • sprawdzenie oddechu oraz drożności dróg oddechowych • ocena stanu przytomności • ustalenie rodzaju urazu (rany, złamania itp.) • zabezpieczenie chorego przed możliwością dodatkowego urazu lub innego zagrożenia • wezwanie pomocy fachowej (lekarza, pogotowia ratunkowego itd.) • zorganizowanie transportu poszkodowanego (jeśli lekarz nie może szybko przybyć) ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 38

40. UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY ZRANIENIA Raną nazywamy urazowe uszkodzenie tkanek, połączone z przerwaniem skóry lub błony śluzowej Rodzaje ran: • rany cięte • rany rąbane • rany kłute • rany szarpane PIERWSZA POMOC • natychmiastowe zatrzymanie krwotoku • zabezpieczenie rany przed zakażeniem przez oczyszczenie okolicy rany • w przypadku rany zanieczyszczonej spłukać obficie 3% roztworem wody utlenionej • miejsce zranione przykryć wyjałowioną gazą, nałożyć na nią ligninę lub watę • opatrunek umocować bandażem, przylepcem, chustą trójkrotną • wszystkich chorych (zranionych) z poważniejszymi uszkodzeniami należy kierować natychmiast do szpitala. Właściwa pomoc lekarska powinna być udzielona do 6-8 godzin od chwili zranienia ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 39

41. UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY KRWOTOKI • Krwotokiem nazywamy szybki i obfity wylew krwi z uszkodzonego naczynia krwionośnego Krwotoki w zależności od drogi wypływu dzielimy na: • zewnętrzne • wewnętrzne PIERWSZA POMOC • ucisk palcami krwawiącego naczynia • założenie opatrunku uciskowego • jak najszybsze oddanie chorego pod opiekę lekarza ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 40

42. UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY ZŁAMANIA Złamaniem jest przerwanie ciągłości kości • zamknięte • otwarte Objawy złamania: • znaczna bolesność w miejscu urazu nasilająca się przy dotykaniu i wszelkich próbach ruchu • niemożność poruszania złamaną kończyną • zmiana zarysu kości, znaczna w złamaniach z przemieszczeniem kości • przy złamaniach żeber – ból przy każdym oddechu, a także kaszel lub ucisk na klatkę piersiową • przy złamaniu miednicy – ból przy siadaniu i przy każdej próbie wstania PIERWSZA POMOC • założyć jałowy opatrunek na ranę (w przypadku złamania otwartego) • unieruchomić złamaną kończynę • przy złamaniu kończyn górnych, podudzia i żeber chorego można przenosić i przewozić w pozycji siedzącej • przy złamaniu uda, miednicy kręgosłupa – tylko w pozycji leżącej • przy złamaniu kręgosłupa chory musi być ułożony na twardym podłożu (np. deski, drzwi itp.) • podać środki przeciwbólowe • zapewnić transport do lekarza ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 41

43. UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY URAZY TERMICZNE Oparzenia – to uszkodzenie tkanek miękkich (skóry, błon śluzowych, a w oparzeniach głębszych także tkanki podskórnej i mięśni) spowodowane działaniem energii: • cieplnej (wysoka temperatura) • chemicznej (żrące, parzące związki chemiczne) • elektrycznej (działanie prądu elektrycznego) • promieniowania (promieniowanie podczerwone, elektromagnetyczne wysokiej częstotliwości, laserowe, jonizacyjne) Ciężkość oparzenia zależna jest od: • stopnia oparzenia • umiejscowienia • wielkości powierzchni oparzonej Ze względu na głębokość uszkodzenia skóry lub tkanki podskórnej wyróżnia się 4 stopnie oparzeń. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 42

44. UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY PIERWSZA POMOC • przerwać kontakt z czynnikami parzącymi • zmniejszyć występujący ból przez polewanie czystą zimną wodą przez kilkanaście minut oraz przez podawanie środków przeciwbólowych. W przypadku oparzenia związkami chemicznymi należy je zmyć pod silnym strumieniem zimnej wody • zabezpieczyć oparzoną powierzchnię przed zakażeniem opatrunkiem (jałowa gaza) • zapewnić poszkodowanemu możliwe szybko opiekę lekarską ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 43

45. UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY PORAŻENIE PRĄDEM ELEKTRYCZNYM Działanie prądu na organizm człowieka ma działanie: • miejscowe, w postaci oparzenia • ogólne - w postaci zaburzeń rytmu serca, włącznie z niebezpieczeństwem zatrzymania krążenia PIERWSZA POMOC • natychmiast uwolnić porażonego spod działania prądu elektrycznego przez: • wyłączenie napięcia właściwego obwodu elektrycznego • w zależności od stanu porażonego zastosować odpowiednie czynności ratownicze: • przy zatrzymaniu oddechu – sztuczne oddychanie • przy zatrzymaniu czynności serca – masaż serca • przy oparzeniach, krwotokach, zranieniach itd. postępować, jak w takich przypadkach jest konieczne. ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 44

46. WZÓR TESTU EGZAMINACYJNEGO 1. Obowiązki pracownika w zakresie bhp regulują przepisy: A. Kodeksu Pracy B. Państwowej Inspekcji Pracy C. Urzędu Dozoru Technicznego 2. W przypadku przewrócenia się wózka należy: A. zeskoczyć w kierunku przeciwnym do kierunku przewrócenia B. silnie trzymać się kierownicy i pozostać na siedzeniu C. zeskoczyć w kierunku przeciwnym do kierunku jazdy 3. Odzież ochronna jest własnością: A. pracownika B. pracodawcy C. przepisy nie regulują tego 4. Do przewozu materiałów niebezpiecznych może być użyty wózek który: A. jest specjalnie oznakowany B. ma odpowiedni udźwig C. ma napęd spalinowy ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 45

47. WZÓR TESTU EGZAMINACYJNEGO 5. Do gaszenia palącej się odzieży na pracowniku należy użyć: A. koc gaśniczy B. wodę z sieci hydrantowej • gaśnicą pianową 6. Obowiązek zapoznania pracowników z zagadnieniami z zakresu ochrony przeciwpożarowej ma: A. straż pożarna B. pracodawca • inspektor pracy 7. Wózek silnikowy może być garażowany w: A. hali produkcyjnej B. miejscu gdzie zakończył pracę w danym dniu • miejscu wyznaczonym 8. Wózkiem podnośnikowym z ładunkiem zjeżdża się po pochyłości: A. tyłem z maksymalnie opuszczonymi widłami B. przodem z pochylonym masztem • tyłem z pochylonym masztem ZAGADNIENIA Z ZAKRESU BHP 46