80 likes | 215 Views
Coöperatie en innovatie in de voedselketen. Lia van Wesenbeeck Stichting Onderzoek Wereldvoedselvoorziening van de Vrije Universiteit. Introductie SOW-VU. Stichting verbonden aan VU Opgericht in 1977, na in 1972 gestarte wereldvoedselstudie voor Club van Rome Doelstelling:
E N D
Coöperatie en innovatie in de voedselketen Lia van Wesenbeeck Stichting Onderzoek Wereldvoedselvoorziening van de Vrije Universiteit
Introductie SOW-VU • Stichting verbonden aan VU • Opgericht in 1977, na in 1972 gestarte wereldvoedselstudie voor Club van Rome • Doelstelling: • Onderzoek naar oorzaken van armoede en honger • Formuleren en evalueren van beleid mbt voedsel, landbouw en ontwikkeling om armoede en honger te verminderen • Multidisciplinaire, kwantitatieve aanpak vanuit • Economie • Bodemkunde en hydrologie • Agronomie en ecologie • Voedingskunde • Wiskunde, statistiek en systeem analyse • Werkwijze • Fundamenteel onderzoek als essentiële achtergrond voor toegepast werk
SOW-VU: sinds 1977 werkzaamwereldwijd: afgeronde en lopendeprojecten Voormalig Oostblok: planning decentralisatie landbouw Ukraine: rurale studie Caucasus: armoedesurveys Water management EU: Hervorming GLB Midden-oosten: armoedesurveys water management China:transitie landbouw Senegal: Gevolgen Bodemerosie West Afrika: VoedselzekerheidGhana: gewasverzekeringen Burkina Faso: tomatenketen Benin: Water management Ethiopië: erosie, WTO, nomadische trekroutes Afar regio Nigeria: lange termijn planning Sub-Sahara Afrika: effecten klimaatverandering Thailand en Indonesie Bangladesh en India: planning Sub-Sahara Afrika: redenen voor het falen van de Groene Revolutie Bilateral projecten Mozambique: ondersteuning bij analyse armoede cijfers Regionale projecten Internationale studies
Keten, coöperatie, innovatie • Voedselketen • Groot aantal consumenten • Beperkt aantal distributeurs/handelaren • Groot aantal producenten • Nationaal, regionaal, internationaal • Coöperatie • Kleine spelers, dus samenwerking geboden • Gemeenschappelijk optreden (kennisvragen, onderhandelen) • Proces van samenwerken zelf • Innovatie • Technisch (verwerking) • Technisch-biologisch (veredeling) • Procesbeheersing (verpakking, transport, opslag, distributie) • Financiering • Breder kader (inbedding)
Rol van kennis(instellingen) • Netwerk van langdurige contacten • Complementair aan netwerk van ambassades • Van cruciaal belang hierbij – vooral voor sociale wetenschappers – is het vermijden van elke schijn van beinvloeding door bedrijfsleven, overheid of politiek • “Backoffice” functie voor het beantwoorden van kennisvragen die individuele ondernemer in de keten overstijgen • Vragen op sectorniveau • Gemeenschappelijke knelpunten • Vanuit ontwikkelingsperspectief • Bijdragen aan certificering van activiteiten
Voorbeeld 1: Tomaten in West Africa • Tomatenketen Burkina Faso – Ghana • Kleine producenten • Consumenten in urbane centra Ghana • Ontwikkeling horticultuur speerpunt Burkina • Vragen: • Hoe kan toegevoegde waarde toenemen? • Welke zijn de obstakels voor het bereiken van de markt van Accra? • Wat zijn marges voor investeringen? • Partner: landbouwkundig instituut INERA • Methode • Surveys • Analyse van keten structuur • Inbrengen informatie in formeel kader • Pilot project • Klein beginnen met elkaar • Opbouwen relatie
Voorbeeld II: appels: China – EU • Appels belangrijk exportproduct (in hoeveelheden) van China – EU • Vragen: • Wat is de scope voor betere samenwerking EU-China • Wat zijn knelpunten voor de sector / wat zijn kansen voor EU • Methode: • Surveys in appel regio Shandong • Analyse van institutionele omgeving • Analyse van wereldmarkt • Uitkomsten: • MKB appelproducenten goed geïntegreerd in keten, erg innovatief op meerdere vlakken • Maar te weinig marge op kwaliteit bij EU consumenten • Nog onvoldoende organisatie van producenten: scope om te leren van Nl • Kenmerken op meta-niveau • Project was onderdeel van groot EU 6e kader onderzoeksprogramma • Partners in dit project: LEI, CCAP • Langdurig karakter van programma: • Betrouwbare persoonlijke contacten • Inzicht in Chinese culturele en economische context
Tot slot • Groei en ontwikkeling resultaat van eigen acties • China, Brazilië, India,.. • Maar: • Vergeet niet enorme invloed van bestaande (publieke) kennis op ontwikkeling • Recht • Accounting • Samenwerking en overlegprocessen • Naast technische innovaties • Dus: duidelijke rol voor wetenschap – ook in bredere zin dan alleen technische ondersteuning - als lid van trio (of kwartet)