E N D
1. MILLI EDEBIYAT HAZIRLAYAN AKIN DOGAN
2. Genç Kalemler dergisinin 191 l’ de Selanik’te yayimlanmaya baslanmasi, Tanzimat edebiyatinda ilk isaretleri görülen Türkçülük hareketlerini de hizlandirmistir.
Ömer Seyfettin’in Genç Kalemler ’in ilk sayisinda yayimladigi Yeni Lisan makalesiyle “sade Türkçe” bir dava olarak ilk kez bu dergide ele alinmis olur.
Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem, Ziya Gökalp “Yeni Lisan” makalesi etrafinda dogan yeni hareketin öncüleri olurlar.
3. Genç Kalemler’ in ardindan çikan Türk Yurdu ve Yeni Mecmua gibi dergiler, Ziya Gökalp’ in sosyolojik çalismalari, Halide Edip’in Yeni Turan romani Türkçülük akimin gelismesini, edebiyat ortaminin degismesini ve Milli Edebiyat Akimi’nin dogusunu Saglar.
Bati taklitçiliginden kaçinarak, milli konulara yönelme, yeni ve millibir edebiyat ortaya koyma amaci güdülmüstür.
Türk kültürü ve tarihi el degmemis bir hazine olarak kabul edilmistir.
Sade bir dili savunmuslar, dilde karsiligi bulunan ve dilimize fazla oturmayan Arapça ve Farsça sözcükler kullanilmamistir.
4. “Toplum için sanat” anlayisi çerçevesinde eserler ortaya konmustur.
Siir dili olarak Istanbul Türkçesi esas alinmis ve siirler sade bir Türkçeyle yazilmistir.
Halk edebiyati esas alinmis ve sadece hece ölçüsü kullanilmistir.
Tam ve zengin uyagin yaninda yarim uyak da kullanilmistir.
Halkin yasami ve sorunlarinin yani sira bireysel konular da islenmistir.
Roman ve hikayelerde toplumsal konulara realist bir bakisla yer verilmistir.
• Roman ve hikayelerde sade ve anlasilir bir dil kullanilmistir.
5. Bu dönemle birlikte hikaye ve romanlarda Istanbul disina çikilmis ve Anadolu anlatilmistir.
Anadolu’nun edebiyata girmesiyle birlikte memleket edebiyati da baslamistir.
Tiyatroda bu dönemle birlikte canlanmalar görülür.
Özel ve resmi (Darülbedayi) tiyatrolar kurulmustur.
Ibnürrefik Ahmet Nuri Sekizinci ve Musahipzade Celal sadece tiyatro eserleri vermislerdir.
Edebiyat tarihi ve elestiri alanlarinda Fuat Köprülü, Ali Canip Yöntem, Ömer Seyfettin gibi isimler eserler ortaya koymuslardir.
6. Dönemin Sanatçilari: Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem, Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul, Halide Edip Adivar, Yakup Kadri Karaosmanoglu, Refik Halit Karay, Resat Nuri Güntekin,Falih Rifki Atay, Aka Gündüz, Peyami Safa
7. MiLLI MÜCADELE DÖNEMI TÜRK EDEBIYATI
8. Kurtulus Savasi’ni anlatan ve bu savasa yazdiklariyla katilan sanatçilarin eserleriyle olusan Milli Mücadele Dönemi Türk Edebiyati, dil ve sanat görüsü bakimindan Milli Edebiyat döneminin devami niteligindedir.
Cumhuriyet Sonrasi Türk Edebiyatinin alt yapisini olusturan Milli Mücadele Dönemi Türk Edebiyatinda vatan, bagimsizlik, Türk tarihindeki kahramanliklar, Kurtulus Savasi ve onun halktaki yansimasi ve Atatürk konu edilmistir.
Milli Mücadele Dönemi Türk Edebiyatinda hece ölçüsüyle Kurtulus Savasi’ni desteklemek amaciyla milli duygulari ele alan, moral verici, orduyu costurucu siirler yazilmistir. (Dönemin önemli sairleri: Faruk Nafiz, Halide Nusret, Mehmet Emin, Kemalettin Kamu...)
9.
Milli Mücadele Dönemi Turk Edebiyati romanlarinda isgal altindaki kentler (Istanbul, Izmir...), aydin-halk çatismasi, yanlis batililasma islenmis, idealize tipler yaratilmistir. (Dönemin önemli romancilari: Halide Edip, Yakup Kadri, Resat Nuri, Refik Halit...)
Milli Mücadele Dönemi Türk Edebiyati hikayelerinde savasa ait gözlemler, Türk insaninin, askerinin kahramanligi ve fedakarligi anlatilmistir. (Dönemin önemli hikayecileri:Halide Edip, Yakup Kadri)
10. Dergi ve gazetelerde Kurtulus Savasi’ni konu edinen makale, fikra ve denemeler kaleme alinmis, halki costurucu söylevler verilmistir. (Dönemin önemli makale, fikra ve deneme yazarlari, söylevcileri : Yakup Kadri Rusen Esref, Yahya Kemal, Falih Rifki, Halide Edip, Hamdullah Suphi, Mehmet Akif...)
11. Milli Mücadele Yillarinda veya Sonrasinda Yazilmis
Milli Mücadele Konulu Önemli Eserler
Git Bahar/ Halide Nusret / Siir
Istiklal Marsi / Mehmet Akif / Siir
Dumlupinar Yolunda / Kemalettin Kamu / Siir
Üç Sehitler Destani / Fazil Hüsnü Daglarca / Siir
Kuvayi Milliye Destani / Nazim Hikmet / Siir
Daga Çikan Kurt/Halide Edip Adivar/Öykü (Savas yillarinda yazilmistir.)
Milli Savas Hikayeleri / Yakup Kadri / Öykü (Savas yillarinda yazilmistir.)
Vurun Kahpeye / Halide Edip / Roman
Atesten Gömlek / Halide Edip / Roman (Savas yillarinda yazilmistir.)
12. Sodom ve Gomore, Yaban, Ankara / Yakup Kadri / Roman
Yesil Gece / Resat Nuri Güntekin / Roman
Çete / Refik Halit / Roman
Esir Sehrin Insanlari, Yorgun Savasçi / Kemal Tahir/ Roman
Küçük Aga / Tarik Bugra / Roman
Kalpaklilar / Samim Kocagöz / Roman
Kurtlar Sofrasi / ,Attila Ilhan / Roman
Vatan Yolunda / Yakup Kadri / Ani
Türk’ün Atesle Imtihani / Halide Edip / Ani
Ergenekon / Yakup Kadri / Makale
13. ÖMER SEYFETTIN (1884 — 1920)
Maupassant tarzi olay hikayeciliginin bizdeki en büyük ismidir.
Hikayeciligi meslek olarak gören ilk sanatçidir.
Genç Kalemler dergisinde yayimlanan “Yeni Lisan” makalesiyle dilin sadelestirilmesi gerektigini savunmustur.
Uzun cümlelerden, söz oyunlarindan, yabanci sözcük ve tamlamalardan kaçinmis, konusma ve yazi dili arasinda bir uyum kurmaya çalismistir.
“Toplum için sanat” anlayisiyla milli degerlere yönelmenin önderligini yapmistir.
Realist bir yazardir.
HikayeIerinde milIi bilinci uyandirma ve güçlendirme amaci tasimistir.
14. Mizahtan da yararlanarak toplumdaki aksayan yönleri elestirmistir; bu bakimdan hikayeleri toplumsal hiciv karakteri tasir.
Hikayeleri teknik açidan zayiftir, tasvirlere, psikolojik tahlillere önem vermez, daha çok olayi ön plana çikarir.
Türk tarihi, toplum sorunlari, çocukluk anilari ve balkanlardaki Türkler, baslica konulardir.
Hikayelerinde menkibe, efsane, destan, halk fikralari ve tarihten yararlanmistir.
Kitaplastirmadigi az sayida siirleri de vardir.
15. ESERLERI:
Hikaye: Ashab-i Kehfimiz, Ilk Düsen Ak, Yüksek Ökçeler,Bomba, Bahar ve Kelebekler, Beyaz Lale, Ask Dalgasi,Gizli Mabet, Tarih Ezeli Bir Tekerrür, Pembe Incili Kaftan,Kasagi, Falaka, Kizil Elma Neresi, Basini Vermeyen Sehit,Diyet, And, Teke Tek, Kütük, Efruz Bey, Yalniz Efe...
16. ALI CANIP YÖNTEM (1887-. 1967)
Fecr-i Ati toplulugundan Genç Kalemler dergisine geçmistir.
Hem heceyi hem de aruzu kullanmistir.
Elestirileri, makaleleri ve edebiyat tarihi arastirmalariyla taninmistir.
ESERLERI:
Siir: Geçtigim Yol
Makale: Mil Edebiyat Meselesi ve Cenap Bey’le Münakasalarim
Antoloji: Türk Edebiyati Antolojisi
17. ZIYA GÖKALP (1876—1924)
Türkçülük akimini sistemlestiristir ve Türk milliyetçiligi fikrini “Türkiyecilik”, “Oguzculuk ve Türkmencilik”, “Turancilik” devrelerine ayirmistir.
Sair ve yazar kimligi kadar sosyolog olarak da önemlidir; sosyoloji çalismalarinda Emile Durkheim’den etkilenmistir.
Türk sosyolojisinin kurucusu olarak görülmüstür.
Islamiyet öncesi Türk tarihiyle ilgili arastirmalar yapmistir.
Konusma dilinin ayni zamanda yazi dili olmasini, edebi eserlerde Istanbul agzinin esas alinmasini ve heceyi kullanmak gerektigini savunmustur.
18.
ESERLERI:
Dergi: Yeni Mecmua, Küçük Mecmua
Siir: Kizil Elma, Yeni Hayat, Altin Isik
Makale; Türklesmek — Islamlasmak — Muassirlasmak
inceleme: Türkçülügün Esaslari, Türk Medeniyeti Tarihi
Mektup: Malta Mektuplari
19. MEHMET EMIN YURDAKUL (1869— 1944)
“Türk Sairi”, “MilIi Sair” unvanlariyla anilmistir.
Milli duygulari dile getirdigi ilk siiri Cenge Giderken’le heceyle siir yazma egiliminin öncülügünü yapmistir.
Anadolu insaninin acilarini, düsmana karsi mücadelesini coskun bir dille anlatan ilk sairdir.
Bütün siirlerinde sade bir dil ve hece ölçüsü kullanmistir.
20.
ESERLERI:
Siir: Türkçe Siirler, Türk Sazi, Ey Türk Uyan, Tan Sesleri, Ordunun Destani, Aydin Kizlari, Zafer Yolunda, Ankara, Turan’a Dogru, isyan ve Dua
21. AHMET HIKMET MÜFTÜOGLU (1860— 1927)
Önceleri Servet-i Fünun toplulugu içinde yer aldi.
Yeni Lisan hareketini benimsedikten sonra milli konularda sade bir dille eserler yazmistir.
ESERLERI:
Hikaye: Haristan ve Gülistan; Çaglayanlar Roman: Gönül Hanim
22. MEHMET FUAT KÖPRÜLÜ (1890— 1927)
Edebiyata Fecr-i Ati’yle ve siirle girdi, sonralari Milli Edebiyat’a katildi.
Türk kültürü, dili ve uygarligiyla ilgili önemli çalismalar yapti.
Türk edebiyat tarihi alaninda dünyaca ünlü bir bilim adamidir.
Ordinaryüs Profesör ünvanini almistir.
Hoca Ahmet Yesevi ve Yunus Emre’yi tanitt
23. ESERLERI:
Edebiyat tarihi — Makale: Türk Edebiyatinda Ilk Mutasavviflar, Türk Edebiyati Tarihi, Azeri Edebiyatina Ait Incelemeler, Türk Dili ve Edebiyati Arastirmalari, Türk Saz Sairleri...
24. HALIDE NUSRET ZORLUTUNA
Kurtulus Savasi yillarinda yayimlanan “Git Bahar” siiriyle ünlenmistir.
Heceyle, sade bir dille, anlasilir siirler yazmistir.
Cumhuriyet sonrasinda da “Hisar” dergisi çevresinde bulunmustur
ESERLERI:
Siir: Geceden Tasan Dertler, Yayla Türküsü
25. YAKUP KADRI KARAOSMANOGLU (1889— 1974)
Eserlerinde Türk toplumunun Tanzimat’tan Cumhuriyet dönemine geçirdigi dönüsümleri anlatmistir.
Fecr-i Ati’den Milli edebiyata geçen bir sanat çizgisi izlemistir.
1. Dünya Savasi ve Kurtulus Savasi yillarini, Türk toplumunun yasamini ve sorunlarini isledi.
Romanlarini saglam bir teknikle kaleme almis, karakterleri basariyla canlandirmistir.
“Toplum için sanat” anlayisiyla agir olan dilini sadelestirmistir.
26. Türk edebiyatina tezli roman düsüncesini -özellikle “Yaban”la- getirmistir.
Realizmden etkilenmistir.
Ilk romani olan Kiralik Konak’ta — Tanzimat’tan 1. Dünya
Savasi’nin sonuna— bir ailenin üç kusagini; Hüküm Gecesi, Sodom ve Gomore’de Istanbul’un mütareke yillarini;
Yaban’da Ahmet Celal karakterinden hareketle Kurtulus
Savasi yillarindaki Anadolu’yu ve aydin-halk kopuklugunu;
Panaroma’ da Cumhuriyet’in ilk yillarindaki yenilikleri,
Atatürk’ün ölümünden sonraki yillari anlati
27.
ESERLERI:
Roman: Kiralik Konak, Nur Baba, Yaban, Ankara, Sodom
ve Gomore, Hüküm Gecesi, Panaroma, Nur Baba, Hep 0 Sarki,Bir Sürgün
Hikaye: Bir Serencam, Milli Savas Hikayeleri, Rahmet
Mensur Siir: Erenlerin Bagindan, Okun Ucundan
Ani: Zoraki Diplomat, Anamin Kitabi, Gençlik ve Edebiyat
Hatiralari, Vatan Yolunda, Politikada 45 Yil
Ulus gazetesinde Kurtulus Savasiyla ilgili yazdigi makaleleri: Ergenekon
Biyografi: Atatürk
28. HALIDE EDIP ADIVAR (1884—1964)
Roman, hikaye ve ani türlerinde eserler vermistir,
Teknigi zayif olmakla beraber tasvir ve tahlilleri güçlü romanlariyla taninmistir.
Süssüz, kisa cümleli romanlarinda güçlü kisilikli kadin kahramanlar ön plandadir.
Ask ve kadin psikolojisini isledigi ilk romanlarindan (Handan, Seviye Talip.. .) sonra Türkçülük hareketinin ve MilIi mücadelenin etkisiyle toplumsal konulara yönelmistir.
Kurtulus Savasi sürecini anlattigi Atesten Gömlek, Vurun Kahpeye gibi romanlariyla sevilmistir. Atesten Gömlek Türk edebiyatinda Kurtulus Savasini isleyen ilk romandir.
29. 4 Sinekli Bakkaldan sonraki romanlarinda sosyal çevre tasvirlerine büyük önem vermistir.
Realizmden etkilenmistir.
ESERLERI:
Roman: Seviye Talip, Handan, Son Eseri, Yeni Turan, Atesten Gömlek, Kalp Agrisi, Vurun Kahpeye, Sinekli Bakkal, Tatarcik, Yol Palas Cinayeti...
Hikaye: Daga Çikan Kurt, Harap Mabedler, Izmir’den Bursa’ya, Kubbede Kalan Hos Seda
Ani: Türkün Atesle Imtihani, Mor Salkimli Ev
30. REFIK HALIT KARAY (1888— 1966)
Deneme, fikra, mizah, hiciv, roman ve hikaye türlerinde
eserler vermistir.
Türkçeyi büyük bir ustalikla kullanmistir.
Beyrut ve Halep’te 15 yil sürgün hayati yasamistir.
Sürgün hayatinda tanidigi Anadolu’yu ve Anadolu disindaki
yerleri anlamistir.
Türk edebiyatinda bir yazarin Anadolu’yu yakindan tani
yarak, içinde bulunarak Anadolu’yu anlattigi ilk hikayeler
olan Memleket Hikayeleri ile tanindi.
“Kirpi” takma adiyla mizahi hicivler yazmistir.
Realizmden etkilenmistir.
31. ESERLERI:
Roman: Yezidin Kizi, Sürgün, Bugünün Saraylisi, Kadinlar Tekkesi, Yeraltinda Dünya Var, Istanbul’un Iç yüzü, Çete,Nilgün
Hikaye: Memleket Hikayeleri, Gurbet Hikayeleri
Mizah: Kirpinin Dedikleri
Tiyatro: Deli
32. RESAT NURI GÜNTEKIN (1889— 1956)
Roman, öykü, gezi, elestiri ve tiyatro türlerinde eserler
vermistir.
Sade bir dille yazdigi eserlerinde Türkçeyi tüm canliligiyla
kullanmistir.
Istanbullu idealist bir genç kizin, Feride’nin, ögretmen
olarak gittigi Anadolu’da yasadiklarini anlattigi Çalikusu’yla sevilmistir.
Yaprak Dökümü’nde Batililasmanin Türk aile yapisi üzerindeki olumsuz etkisini; Yesil Gece’de Kurtulus Savasi yillari ve sonrasinda dini istismar eden kisilerin elestirisini romanlastirir.
33. Ögretmenliginden dolayi tanidigi Anadolu’yu, gözlemci yönüyle yansitmistir.
Romantizm ve realizm akimlarindan etkilenmistir.
Görevi sirasindaki gözlemlerini anlattigi Anadolu Notlari gezi türünün en önemli eserlerindendir.
34.
ESERLERI:
Roman: Çalikusu, Gizli El, Acimak, Damga, Dudaktan Kalbe, Aksam Günesi, Bir Kadin Düsmani, Yesil Gece, Yaprak Dökümü, Kizilcik Dallari, Eski Hastalik, Degirmen, Miskinler Tekkesi, Harabelerin Çiçegi, Kavak Yelleri, Son Siginak, Kan Davasi
Hikaye: Olagan Isler, Leyla ile Mecnun, Sönmüs Yildizlar,
Tanri Misafiri
Gezi Kitabi: Anadolu Notlari
Oyun: Hançer, Balikesir Muhasebecisi, Tanridagi Ziyafeti,
Hülleci, Ümidin Günesi. Ayrica Yaprak Dökümü” romani
tiyatroya uyarlanmistir.
35. FALIH RIFKI ATAY (1884— 1971)
Fikra, ani, makale ve gezi yazilariyla taninmistir.
Kurtulus Savasi yillarini, Batililasmayi, Cumhuriyeti konu edinmistir.
Yakindan tanidigi Atatürk’le ilgili ani türünde verdigi eserleriyle ve gezi kitaplariyla ün yapmistir.
ESERLERI:
Ani: Ates ve Günes, Zeytindagi, Çankaya, Atatürk’ün Hatiralari, Babamiz Atatürk
Gezi: Deniz Asiri, Taymis Kiyilari, Tuna Kiyilari, Hind, Bizim Akdeniz, Yolcu Defteri, Yeni Rusya
36. PEYAMI SAFA (1889— 1961)
Psikolojik roman türünün usta ismidir.
Roman teknigi oldukça gelismistir.
Batili olamayan ama Dogulu da kalamamis Türk toplumunu konu edinmistir; bu konu Fatih Harbiye romaninda daha da öne çikar.
Dokuzuncu Hariciye Kogusu hasta bir gencin psikolojisini anlattigi otobiyografik bir romandir,
Olaylardan çok psikolojik tahlillere önem vermistir.
Ekonomik nedenlerle kaleme aldigi eserlerinde Server Bedi takma adini kullanmistir.
37.
ESERLERI:
Roman: Dokuzuncu Hariciye Kogusu, Matmazel Noraliya’ nin Koltugu, Bir Tereddüdün Romani, Sözde Kizlar, Fatih-Harbiye, Yalniziz, Mahser
38. BES HECECILER
(Halit Fahri Ozansoy, Enis Behiç Koryürek, Yusuf Ziya Ortaç, Orhan Seyfi Orhon, Faruk Nafiz Çamlibel)
Siire aruzla baslamislardir.
Özellikle Ziya Gökalp’ ten etkilenerek Milli edebiyat akimina yönelmislerdir.
Anadolu’yu ve Anadolu insaninin yasamini coskuyla yansitmislardir.
Süsten uzak, günlük konusma diliyle siirler yazmislardir.
Agirlikli olarak hece ölçüsünü ve dörtlügü kullanmislardir.
39. HALIT FAHRI OZANSOY (1891 — 1971)
Aruzla siire baslamis sonralari heceyle siirler yazmis ve Bes Hececiler’e katilmistir.
Bir ögretmen olan sair, siirlerinde ask, ölüm, hüzün konularini sikça islemistir.
ESERLERI:
Siir: Cenk Duygulari, Rüya, Efsaneler
Tiyatro: Sönen Kandiller (Manzum)
Roman: Sulara Giden Köprü
Ani: Edebiyatçilar Geçiyor
40. ENIS BEHIÇ KORYÜREK (1892— 1949)
Siire arzula baslamis Ziya Gökalp’ in etkisiyle heceyi kullanmaya baslamistir.
“Gemiciler” siiri basta olmak üzere, Türk denizciligiyle ilgili siirleriyle taninmistir.
Son yillarinda tasavvufi siirler de yazmistir.
ESERLERI:
Siir: Miras, Günesin Ölümü, Varidat-i Süleyman (Tasavvufi)
41. YISUF ZIYA ORTAÇ (1895— 1967)
Hem heceyle hem de aruzla siirler yazmistir.
Türk edebiyatinin önemli mizah yazarlarindandir.
Akbaba adli mizah dergisini çikarmistir.
ESERLERI:
Siir: Akindan Akina, Cenk Ufuklari, Yanardag, Kus Civiltilari
(Çocuk Siirleri)
Ani: Portreler, Bizim Yokus (Gazetecilik Anilari)
Roman: Göç, Uç Katli Ev
Fikra: Besik, Ocak, Sari Çizmeli Mehmet Aga
Gezi Yazisi: Göz Ucuyla Avrupa
42. ORHAN SEYFI ORHON (1890— 1972)
Siire aruzla baslamis sonralari heceyle yazmaya baslamistir.
Hece ölçüsüyle gazel biçiminde siirler de yazmistir.
“Peri Kizi ile Çoban Hikayesi” adli manzum masaliyla sevilmistir.
Mizah çalismalari da vardir.
ESERLERI:
Siir: Firtina ve Kar, Peri Kizi ile Çoban Hikayesi, Gönülden
Sesler
Mizah-hiciv hikayeIeri: Asri Kerem, Dügün Gecesi
Makaleleri: Dün-Bugün-Yarin
Fikra: Kulaktan Kulaga
43. FARUK NAFIZ ÇAMLIBEL (1898 — 1914)
Aruz ölçüsüyle yazdigi ilk siirlerden sonra daha çok heceyi kullanmaya baslamistir.
Aruzu tamamiyla terk etmeyen sair her iki vezni de ustaca kullanmistir.
“Sanat” adli siiriyle “memleketçi edebiyat” anlayisinin öncülügünü yapmistir
Hem bireysel duygularini hem de memleket konularini siirlerinde islemistir.
44. Düs ile gerçegi kaynastirdigi epik ve lirik özellikteki siirler yazmistir.
Realist-romantik özellikler tasir.
“Han Duvarlari” siiriyle sevilmis bir sairdir.
ESERLERI:
Siir: Dinle Neyden. Sarkin Sultanlari, Çoban Çesmesi,
Sudaki Halkalar, Han Duvarlari, Zindan Duvarlari, Akinci
Türküleri...
Tiyatro: Canavar, Akin, Özyurt, Kahraman, Yayla Kartali...
(Çogu manzumdur)
Roman: Yildiz Yagmuru, Ayse’nin Doktoru
45. MILLI EDEBIYAT DÖNEMINDEKi BAGIMSIZ SANATÇILAR
MEHMET AKIF ERSOY (1873- 1936)
Istiklal Marsi’nin sairidir.
Siirlerinde güzellikten çok dogruluga önem verir: “Sözüm dogru olsun, odun gibi olsun tek.” demistir.
Toplumcu bir sanattan yanadir.
Toplumun içinde bulundugu sikintilardan Islamiyetle kurtulabilecegini savunmustur.
Istiklal Marsi ve Çanakkale Sehitleri siirinde oldugu gibi kahramanliklari milli ve dini duygularla anlatmistir.
46. Küfe, Mahalle Kahvesi, Seyfi Baba, Meyhane toplumsal konulu önemli siirleridir.
Aruz ölçüsünü Türkçeye basariyla uygulamistir.
Manzum hikayeciligin usta ismidir.
Istiklal Marsi’ni orduya hediye ettigi için Safahat’a almamistir.
ESERI
Siir: Safahat (Yedi bölümden olusur: Safahat, Hakkin Sesleri, Süleymaniye Kürsüsünde, Fatih Kürsüsünde, Hatiralar, Gölgeler, Asim)
47. YAHYA KEMAL (1884- 1958)
Divan siiriyle Bati siirini ustalikla kaynastirmistir.
Fransiz tarihçi Albert Sorel’in etkisiyle Türk tarihine yönelmistir.
Aruzu Türkçeye ustalikla uygulamistir.
Hece ölçüsüyle yazdigi tek siiri Ok’tur.
Siirlerinde Istanbul sevgisi öne çikar.
Klasik Türk müzigine hayranligiyla da taninir.
Istanbul, ask, tabiat, ölüm, musiki, sonsuzluk, rintlik, deniz baslica konularidir.
48. Aruzla ve divan nazim sekilleriyle modern siirler yazmistir.
Dili mükemmel kullanmaya, sözcük seçimine, dize bütünlügüne, ahenge ve kat iyeye büyük önem vermistir.
Parnasizmin bizdeki temsilcisidir.
Nev Yunanilik (Neo Klasik) ve sembolizmden de etkilenmistir.
Bütün kitaplari öldükten sonra yayimlanmistir.
49. ESERLERI:
Siir: Kendi Gök Kubbemiz, Eski Siirin Rüzgariyla, Rubailer ve Hayyam Rubailerini Türkçe Söyleyis
Deneme: Aziz Istanbul, Egil Daglar, Edebiyata Dair, Siyasi ve Edebi Portreler
Ani: “Çocuklugum, Gençligim, Siyasi ve Edebi Hatiralarim”
50. KONUYLA ILGILI SORULAR 1. Asagidakilerden hangisi Yahya Kemal’ ait degildir?
A) Eski Siirin Rüzgariyla
B) Kendi Gök Kubbemiz
C) Süleymaniye Kürsüsünde
D) Siyasi ve Edebi Hatiralarim
E) Egil Daglar
51. 2. …..Avrupa’da Bir Cevelan’da, uzun bir tren yolculugunu ve Avrupa kentlerini anlatir. Ali Bey’in Seyahat Jurnali, Cenap Sahabettin’in Avrupa Mektuplari devrilerinin çok okunan gezi kitaplarindandir. Cumhuriyet devrinde öne çikan gezi yazarlarina baktigimizda, göze ilk çarpan isimlerden biri……………. olur. “Denizasiri”, “Tuna Kiyilari”, Taymis Kiyilari”, “Hind”, “Yolcu Defteri”, “Bizim Akdeniz”, su an dahi okuyucuya büyük keyif veren kitaplar, …………. “Anadolu Notlari” ile edebiyatçi kimligiyle gezginligini birlestirir.
Yukaridaki parçada bos birakilan yerlere sirasiyla asagidakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Ahmet Mithat Efendi Falih Rifki Atay Resat Nuri Güntekin
B) Namik Kemal — Halikarnas Balikçisi Resat Nuri Güntekin
C) Ahmet Mithat Efendi — Resat Nuri Güntekin — Falih Rifki Atay
D) Namik Kemal — Halikarnas Balikçisi Falih Rifki Atay
E) Ahmet Mithat Efendi Falih Rifki Atay — Halikarnas Balikçisi
52. 3. Asagidakilerden hangisi Milli edebiyat dönemi için söylenemez?
A)Sanatçilar sade bir dille eser vermeyi amaçlamislardir.
B)Doga ve vatan sevgisi baslica temalardir.
C)Roman ve hikayelerde olaylar Istanbul’da geçer.
D)Milli kaynaklara yönelmeyi esas almislardir.
E)Yeni Lisan makalesinin yayimlanmasiyla baslar.
53. 4. Asagidakilerden hangisi Peyami Safa’ya ait degildir?
A) Bir Tereddüdün Romani
B) Dokuzuncu Hariciye Kogusu
C) )Matmazel Noraliya’ nin Koltugu
D) Kendi Gök Kubbemiz
E) Fatih-Harbiye
54. 5. 1. Fatih- Harbiye’de Dogu Bati sorununu, iki kültür arasinda bocalamalari anlatir.
Il. Sodom ve Gomore’de Kurtulus Savasi yillarinda isgal altindaki Istanbul’daki ahlak bozukluklari konu edinir.
Numaralandirilmis cümlelerde hakkinda bilgi verilen romanlar asagidaki sanatçilardan hangilerine aittir?
A) Peyami Safa -- Halide Edip Adivar
B) Ahmet Hamdi Tanpinar—Yakup Kadri Karaosmanoglu
C) Peyami Safa — Ahmet Hamdi Tanpinar
D) Peyami Safa - Yakup Kadri Karaosmanoglu
E) Resat Nuri Güntekin — Halide Edip Adivar
55. 6. Asagida verilen bilgilerden hangisi dogru degildir?
A) Mehmet Emin Yurdakul siirlerinde heceyi kullanmistir.
B) Ömer Seyfettin, olay hikayeIeri kaleme almistir.
C)Yeni Lisan makalesi Genç Kalemler’de yayimlanmistir.
D) Efruz Bey’in yazari Ali Canip Yöntem’dir.
E)Ziya Gökalp, sosyoloji alanindaki çalismalariyla da taninir,
56. 7. Asagidaki sairlerden hangisi Bes Hececiler içerisinde yer almaz?
A) Yusuf Ziya Ortaç
B) Orhon Seyfi Orhon
C) Enis Behiç Koryürek
D) Cevdet Kudret Solok
E) Halit Fahri Ozansoy
57. 8. Asagidakilerden hangisinde Türk edebiyati sanatçilariyla ilgili yanlis bir verilmistir?
A) Yahya Kemal’in hece ölçüsüyle yazdigi bir siiri vardir.
B) Mehmet Akif nazmi nesre yaklastiran siirler yazmistir.
C) Hüseyin Rahmi eserlerinde sokagin dilini yansitmistir.
D) Ömer Seyfettin’in konusunu tarihten alan eserleri vardir.
El Cenap Sahabettin, siir dilini konusma diline yaklastirmistir.
58. 9. Siiri, düsüncelerini topluma yaymada bir araç olarak gören .........; bu bakimdan ……….akimina da karsi durur.
Yukarida bos birakilan yerlere sirasiyla asagidakilerden hangileri getirilebilir?
A) Cenap Sahabettin — sembolizm
B) Abdulhak Hamit — parnasizm
C) Tevfik Fikret — parnasizm
D) Ahmet Hasim — romantizm
E) Mehmet Akif — sembolizm
59. 10. Asagidakilerden hangisinde Halide Edip Adivar’in “ani” türündeki eserleri bir arada verilmistir?
A) Daga Çikan Kurt, Harap Mabedler
B) Türkün Atesle Imtihani, Mor Salkimli Ev
C) Kubbede Kalan Hos Seda, Izmir’den Bursa’ya
D) Atesten Gömlek, Vurun Kahpeye
E) Sinekli Bakkal, Handan
60. 11. Asagidakilerden hangisi Faruk Nafiz Çamlibel’in bir eseridir?
A) Miskinler Tekkesi
B) Canavar
C) Miras
D) Yalniziz
E) Çaglayanlar
61. 12. Asagidaki eser-yazar eslestirmelerinin hangisi yanlistir?
A) Fehim Bey ve Biz-Abdülhak Sinasi Hisar
B) Safahat- Mehmet Akif Ersoy
C) Aziz IstanbuI-Yahya Kemal Beyatli
D) Fatih — Harbiye - Peyami Safa
E) Çankaya - Halide Edip Adivar
62. 13. Asagida Türk edebiyatinin bazi dönemleriyle ilgili verilen bilgilerden hangisi dogru degildir?
A) Servet-i Fünun sairleri siirlerinde nazim ve nesri birbirine yaklastirmislardir.
B) Tanzimat birinci dönemi romancilari romantizm akimindan etkilenmislerdir.
C) Divan siirinde genellikle dis dünya ele alinmis ve somut konular islenmistir.
D) Milli edebiyat dönemi eserlerinde gerçeklige yaklasma amaci güdülmüstür.
E) Fecr-i Aticiler “Sanat sahsi ve muhteremdir.” görüsünü benimsemislerdir.
63. 14. Asagidakilerden hangisi Ömer Seyfettin’e ait degildir?
Kasagi
B) Pembe Incili Kaftan
C) Beyaz Lale
D) Bahar ve Kelebekler
E) Kizil Elma
64. 15. Asagidakilerden hangisi yanlis bir bilgi içermektedir?
A) Ziya Gökalp, Türkçülük akimini sistemlestirmistir.
B) Yakup Kadri “Toplum için sanat”i savunmustur.
C) Ömer Seyfettin, Atatürk’le ilgili anilarini anlattigi eserleriyle taninmistir.
D) Refik Halit Karay, deneme, fikra, mizah, hiciv, roman ve hikayeler yazmistir.
E) Halide Edip, realizmi ön planda olan romanlar yazmistir.
65. 16. Asagidakilerden hangisi Yakup Kadri Karaosmanoglu’nun farkli türdeki bir eseridir?
A) Yaban
B) Nur Baba
C) Sodom ve Gomore
D) Kiralik Konak
E) Okun Ucundan
66. 17. Asagidaki yazar- eser eslestirmelerinin hangisi yanlistir?
A) Abdülhak Sinasi Hisar- Bogaziçi Mehtaplari
B) Ahmet Hikmet Müftüoglu - Haristan ve Gülistan
C) Mehmet Fuat Köprülü - Türk Edebiyatinda ilk Mutasavviflar
D) Orhan Seyfi Orhon - Peri Kizi ile Çoban Hikayesi
E) Halit Fahri Ozansoy -Çoban Çesmesi